“Muốn bảo tồn cầu Long Biên phải xây cầu mới vượt sông Hồng”
Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho biết, 3 phương án về cầu Long Biên mới đưa ra được xây dựng theo đề nghị của Hà Nội. Bộ đã nhiều lần kiến nghị xây dựng cầu mới song song với cầu cũ để hài hòa giữa bảo tồn và đảm bảo giao thông.
Thưa Thứ trưởng, ông nhìn nhận như thế nào về 3 phương án bảo tồn cầu Long Biên và xây dựng cầu mới vượt sông Hồng mà Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) vừa đưa ra?
Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông: Trước hết phải xác định nhu cầu giao thông ở đây là hết sức cần thiết và phù hợp với quy hoạch trong nhiều thập kỷ rồi chứ không phải bây giờ mới có, vì vậy chắc chắn phải có vị trí để vượt sông Hồng.
Bộ GTVT cho rằng điều quan trọng nhất trong vấn đề này là một tuyến hành lang vận tải quan trọng, thứ 2 là Bộ GTVT rất tôn trọng ý kiến bảo tồn một công trình mang nhiều dấu ấn văn hóa và lịch sử nên phải bảo tồn cầu Long Biên trong bất kỳ phương án nào.
Giới sử học, văn hóa, kiến trúc đã bày tỏ nhiều ý kiến khác nhau đứng về quan điểm lợi ích của lĩnh vực đó, nhưng với giao thông thì phải có cách nhìn khác hơn, vậy ông nghĩ sao?
Họ nêu ý kiến rất đúng và mình phải tôn trọng, vì cầu Long Biên là hình ảnh đã đi vào lòng người dân Việt Nam nói chung và người Hà Nội nói riêng. Trong các phương án đưa ra chúng tôi đều phải nghĩ tới chuyện bảo tồn cầu Long Biên. Tuy nhiên, để đi đến kết luận cho vấn đề này thì phải lấy ý kiến đa chiều và hướng tới mục tiêu chung là giao thông thông suốt, giữ được hình ảnh cầu Long Biên nhưng giữ được ở mức độ nào thì phải nghiên cữu kỹ lưỡng.
Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông
Để không đụng đến cầu Long Biên thì Bộ GTVT nghiêng về phương án trước kia đã xây dựng là dịch xa ra 30m và kiến trúc xây dựng cầu mới làm sao phải hài hòa và không làm ảnh hưởng tới kiến trúc của cầu cũ, và cầu cũ vấn tiếp tục khôi phục để bảo tồn. Chúng tôi đã kiến nghị rất nhiều lần phương án này nhưng Hà Nội và các cơ quan đơn vị khác đều cho rằng cần nghiên cứu thêm về phương án trùng tim với cầu cũ, đó là lí do có 3 phương án như vừa rồi.
Được biết Bộ GTVT đã từng kiến nghị những phương án khác và Chính phủ từng duyệt dự án khả thi trong vấn đề cầu Long Biên, thưa Thứ trưởng?
Đúng vậy. Để vượt sông Hồng thì Bộ GTVT đã nghiên cứu rất nhiều phương án, trước kia có quan điểm là xây dựng trùng vào cầu cũ, nhưng sau đó có ý kiến giữ lại để bảo tồn, Bộ GTVT đã nghiên cứu ý kiến đó và nghiên cứu tuyến tránh 30m, 50m, 100m và trong vòng 200m trở lại nhưng tách ra khỏi cầu cũ và giữ lại cầu cũ để Hà Nội có các phương án nâng cấp, bảo tồn. Khi đó, phương án xây cầu mới cách cầu cũ 30m đã được Hà Nội đồng ý rồi trình Chính phủ và Chính phủ đã duyệt dự án khả thi.
Tuy nhiên, vẫn có nhiều ý kiến khác nhau khi xây dựng cầu mới song song sẽ làm ảnh hưởng tới không gian kiến trúc của cầu cũ nên đề nghị nghiên cứu dịch ra khoảng 200m và cuối cùng phương án dịch ra khoảng 186m là hợp lí, thế nhưng do vấn đề xã hội về giải phóng mặt bằng nên Hà Nội lại đề nghị Bộ GTVT nghiên cứu phương án trùng tim của tuyến cũ.
Với 3 phương án mới đưa ra, vừa phải bảo tồn vừa phải phục vụ khai thác theo mong muốn Hà Nội thì điều này có phải là khó?
Video đang HOT
Không phải là khó mà là rất khó. Vì trước hết phải đặt vấn đề là cầu cũ đã rất cũ nên phải có gia cố, tăng cường; thứ 2 là công năng cũng phải thay đổi để thông thủy đảm bảo an toàn. Ở đây nếu vừa xây dựng vừa bảo tồn thì phải có sự tôn tạo nhất định để đảm bảo công năng khai thác, còn nếu muốn trùng tim mà lại không cho làm gì để bảo tồn y nguyên như ngày xưa thì không được vì nó phải đảm bảo giao thông (đường sắt đôi).
Theo Bộ GTVT, phải có cầu Long Biên mới thì mới giải quyết được bài toán bảo tồn và đảm bảo giao thông
Trong bối cảnh hiện nay, Thứ trưởng nghiêng về bảo tồn hay quan tâm hơn tới việc tổ chức giao thông tại đây?
Phải nói rằng cần đảm bảo hài hòa giữa 2 yếu tố bảo tồn và đảm bảo giao thông. Nhưng với tốc độ đô thị hóa của Hà Nội thì việc tổ chức giao thông tại đây là rất cần thiết. Dân số Hà Nội quá đông nên nếu không làm tuyến giao thông thì sẽ ảnh hưởng rất lớn tới việc đi lại. Tại đây, giao thông đã được hoạch định từ rất lâu, nên để giải quyết được vấn đề này thì cần phải tìm được vị trí cầu phù hợp. Đây là vấn đề cấp bách trong nhiều năm qua.
Tức là Bộ GTVT muốn xây một cầu đường sắt mới vượt sông Hồng?
Bộ GTVT vẫn kiến nghị xây dựng cầu mới cạnh cầu cũ. Chắc chắn phải xây dựng cầu đường sắt vượt sông Hồng nhưng xây dựng ở vị trí nào thì phải nghiên cứu để có câu trả lời. Là tuyến đường sắt số 1, tức là tuyến quan trọng số 1 của Hà Nội nên việc dịch chuyển và tìm vị trí xây dựng cũng không thể quá xa so với cầu cũ để đảm bảo việc đi lại thuận lợi và phạm vi ảnh hưởng.
Nhật Bản đã đồng ý tài trợ cho Việt Nam vay một khoản tiền để làm tuyến này, phía Nhật cũng đề nghị chúng ta phải xác định nhanh vị trí xây cầu để thực hiện dự án.
Nhưng nếu Hà Nội vẫn quyết một trong các phương án trùng với tim cầu cũ thì sao thưa Thứ trưởng?
Về quyết định cho vấn đề cầu Long Biên, Bộ GTVT là đơn vị nghiên cứu phương án nhưng phải có ý kiến thống nhất của Hà Nội, sau đó trình Chính phủ quyết định.
Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!
Theo Dantri
"Muốn bảo tồn cầu Long Biên thì phải giữ hình dáng, chức năng ban đầu"
"Muốn bảo tồn cầu Long Biên thì phải giữ đúng hình dáng ban dầu, với chức năng là cây cầu cho đường sắt, người đi bộ và xe cơ giới nhẹ. Nếu không như vậy, nó không còn là cây cầu Long Biên trước đây nữa", GS. TSKH Lã Ngọc Khuê, Nguyên Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải trao đổi với VnMedia.
- Bộ Giao thông Vận tải vừa đưa ra 3 phương án xây dựng mới và bảo tồn cầu Long Biên. Quan điểm của GS về việc này thế nào?
GS. Lã Ngọc Khuê: Việc Bộ Giao thông Vận tải và UBND Hà Nội đưa ra 3 phương án xây mới và bảo tồn cầu Long Biên gần đây là việc làm hết sức có trách nhiệm vừa để bảo tồn được cây cầu vứa để phát triển tuyến đường sắt đô thị phục vụ giao thông công cộng ngày càng ùn tắc nặng nề.
Cần phải hiểu rằng, đi đến bước này, Bộ Giao thông Vận tải và UBND Hà Nội đã trải qua gần chục năm với rất nhiều đề xuất và phương án khác nhau. Đầu tiên phương án được đưa ra là làm một cầu đường sắt đô thị cách đó 50 mét. Tuy nhiên, nếu làm như vậy sẽ làm cho không gian kiến trúc bị phá vỡ, dồn nén nặng nề ở trung tâm thành phố cho nên phương án đó không được chấp nhận.
Sau đó, lại chuyển sang một phương án khác là làm cầu đường sắt đô thị dịch chuyển lên 186 mét về phía Bắc. Phương án này sẽ phải phá nhiều tuyến phố từ Bốt Hàng Đậu qua Hàng Than đến Nguyễn Trung Trực...
Mặt khác, việc giải phóng mặt bằng ở khu "đất vàng" này thì chưa thể nào tính hết được. Nhân dân ở đây đã sống lâu đời và cũng kế cận không gian khu phố cổ, cho nên cũng không đồng tình với phương án này. Vì vậy, qua nhiều năm nay không xử lý được.
Bộ Giao thông vừa đưa ra 3 phương án để xây mới và bảo tồn cầu Long Biên. Ảnh: Internet.
- Mới đây, đại diện Sở Giao thông vận tải nêu ý kiến cho rằng nên bảo tồn nguyên trạng cây cầu, đồng thời sửa chữa, nâng cấp tải trọng để phục vụ giao thông. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra ở đây là nếu bảo tồn thì sẽ phải bảo tồn như thế nào cho đúng, thưa GS?
Trong lúc còn có nhiều ý kiến khác nhau, tôi cho rằng chúng ta phải tìm cách để đi đến đồng thuận. Muốn vậy, phải dựa trên nguyên tắc, còn nếu chúng ta thảo luận mà không có nguyên tắc làm chuẩn sẽ rất khó kết luận.
Ý kiến cá nhân của tôi là phải làm sao để bảo tồn không mâu thuẫn với phát triển. Cho nên phải cố gắng làm thế nào để giữa cái bảo tồn và phát triển sống chung với nhau, đừng vì bảo tồn mà hy sinh phát triển, nhưng cũng đừng vì phát triển mà hy sinh bảo tồn.
Vấn đề thứ hai, khi bảo tồn một đối tượng, phải bảo tồn về không gian, hình dáng, kết cấu...nhưng quan trọng là phải bảo tồn đúng chức năng và công năng của nó.
Ví dụ như, ta bảo tồn khu phố cổ Hội An thì dân vẫn sống ở đó, vẫn sinh con đẻ cái, kinh doanh... chứ không phải rào lại chỉ cho người vãn cảnh xem ở bên ngoài. Bảo tồn như vậy mới có giá trị. Hoặc bảo tồn một cái chùa thì sau đó vẫn để cho người dân đến làm lễ chứ không phải ta rào lại vì sợ hư hại không cho ai vào. Nói một cách khác, bảo tồn thì phải làm sao cho đối tượng "sống" được chứ không phải làm cho nó "chết đi".
Ở đây, nó là cây cầu, muốn bảo tồn thì trước hết nó phải là cây cầu. Cầu thì phải dùng cho giao thông. Ở đây là giao thông đô thị. Điều cần nhấn mạnh rằng đây vốn dĩ là một cây cầu đường sắt.
Năm 1902, khi khánh thành chỉ để chạy tàu đường sắt. Hai bên có lan can cho người đi bộ; sau đó, hơn 10 năm, người Pháp mới mở ra hai bên cánh gà có đường cho ô tô hạng nhẹ. Bây giờ bảo tồn thì phải giữ đúng chức năng là cây cầu. Giữ đúng công năng cho cả đường sắt, người đi bộ và xe cơ giới nhẹ. Còn nếu không đúng như vậy, nó không còn là cây cầu Long Biên trước đây.
Nguyên tắc thứ ba là chúng ta cố gắng tối đa giữ cho được hình dáng, vẻ đẹp và không gian. Việc này đương nhiên chúng ta phải làm.
Xuất phát từ đó thì thấy phương án số 2 mà Bộ Giao thông vận tải và UBND Hà Nội đưa ra là rất hợp lý. Vẫn cho đường sắt hoạt động, vẫn cho xe cơ giới nhẹ đi qua và vẫn xây dựng với dáng vẻ của giàn thép như ngày xưa. Như vậy, về tổng thể vẫn là cây cầu Long Biên như trước đây. Vẫn vị trí cũ, công năng, chức năng, hình dáng như cũ... Vậy tại sao lại bảo đây không phải là cầu Long Biên nữa?.
- Tuy nhiên, nếu bảo tồn như vậy, nhiều ý kiến e ngại sẽ mất đi tính "cổ" của cây cầu. GS nói sao về điều này?
Theo tôi, không khác gì nét cổ cả, vì hình dáng vẫn thế không thay đổi. Bây giờ nhiều ý kiến cho rằng không được đụng đến và giữ nguyên trạng cây cầu hiện nay. Tuy nhiên, nếu giữ nguyên trạng cây cầu hiện nay có còn là cầu Long Biên nữa không?.
Cây cầu Long Biên ngày xưa dài hơn 1.600 mét với 19 nhịp. Sau một thế kỷ sử dụng và bị chiến tranh tàn phá nặng nề, quá nửa số nhịp (10 nhịp đã bị phá hoại hoàn toàn). 9 nhịp còn lại thì 2 nhịp số 6 và 8 bị phá hoại một phần, phải gia cố lại.
Hơn nữa, 9 nhịp còn lại hiện nay nhiều chỗ bị han gỉ rất nhiều. Các trụ cũng bị hư hại nhiều. Nhiều nhịp bây giờ đang phải kê đỡ bằng các trụ tạm. Cho nên nếu giữ nguyên trạng cây cầu hiện nay thì đây không phải là cây cầu Long Biên ngày xưa. Đấy là cái người ta nối ghép, chắp vá từ những mảnh vỡ của thời gian và chiến tranh còn lại chứ không phải là cầu Long Biên mà chúng ta hoài vọng như những gì vốn có của những năm 1967 vế trước.
Ví như có một ngôi chùa cổ bị sập đi hơn một nửa, phần còn lại cũng xuống cấp nặng nề, nếu không trùng tu lại toàn bộ mà giữ nguyên sự đổ nát như vậy mà lại bảo rằng như thế là bảo tồn ngôi chùa cổ là không đúng.
Cho nên, nếu nói bảo tồn cầu Long Biên thì chắc chắn phải thực hiện phương án 2 như Bộ Giao thông vận tải và UBND Hà Nội đã đề xuất.
- Xin cảm ơn GS về cuộc trao đổi!
Xuân Tùng - (Thực hiện)
Theo_VnMedia
Dời 9 nhịp cầu Long Biên để giảm giải phóng mặt bằng Nếu xây cầu mới cách cầu Long Biên cũ 186 m, gần 200 nhà dân sẽ phải di dời, còn phương án xây mới tại vị trí cũ và di dời 9 nhịp để bảo tồn thì sẽ chỉ phải giải tỏa 124 nhà ở tại khu vực phía nam cầu. Phương án xây dựng đường sắt đô thị Yên Viên - Ngọc...