Mười điều nhất định phải nhớ để bảo vệ lá gan dịp Tết

Ngày Tết, bên cạnh không khí rộn ràng, vui vẻ, việc chăm sóc sức khỏe, đặc biệt là bảo vệ lá gan, lại càng quan trọng hơn bao giờ hết.

Trong cơ thể, gan thực hiện hơn 500 chức năng khác nhau, từ việc thải độc, chuyển hóa dưỡng chất cho đến duy trì các phản ứng sinh học quan trọng. Tuy nhiên, vào dịp Tết, thói quen ăn uống, sinh hoạt có thể ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe gan.

Viêm gan B mạn tính thường không có triệu chứng rõ ràng, tiến triển âm thầm. Nếu không được kiểm soát kịp thời, bệnh có thể dẫn đến xơ gan, suy gan, thậm chí là ung thư gan.

Chị N.H.T (50 tuổi, Hà Nội), có tiền sử viêm gan B mạn tính, đã không điều trị thuốc ức chế virus trong nhiều năm. Đến Tết, chị T. cảm thấy mệt mỏi không rõ nguyên nhân và quyết định đến Bệnh viện Đa khoa Medlatec thăm khám.

Sau khi làm xét nghiệm, chị được chẩn đoán men gan tăng cao, viêm gan B (HBV-DNA) tăng đến 5550 copies/ml, và gan có dấu hiệu xơ hóa nặng.

Theo bác sỹ Trần Tiến Tùng, chuyên khoa Truyền nhiễm, viêm gan B mạn tính thường không có triệu chứng rõ ràng, tiến triển âm thầm. Nếu không được kiểm soát kịp thời, bệnh có thể dẫn đến xơ gan, suy gan, thậm chí là ung thư gan.

Vì vậy, nếu có tiền sử viêm gan B, người bệnh cần kiểm tra sức khỏe định kỳ và tuân thủ phác đồ điều trị để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Trong dịp Tết Nguyên đán, khi mà mọi người có xu hướng ăn uống không kiểm soát, uống nhiều bia rượu và thưởng thức các món ăn giàu dầu mỡ, gan là cơ quan chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

Chuyên gia khuyến cáo những lưu ý để mỗi người giữ lá gan luôn khỏe mạnh trong những ngày lễ Tết.

Cụ thể, 5 điều cần tránh là:

Không uống bia rượu quá mức: Rượu bia là thức uống không thể thiếu trong các buổi tiệc tùng Tết, nhưng khi vào cơ thể, rượu sẽ được gan chuyển hóa thành acetaldehyde – một chất rất độc hại. Uống quá nhiều rượu có thể gây viêm gan, xơ gan, và tổn thương gan nặng.

Ăn nhiều đồ ăn dầu mỡ, ít rau: Các món ăn Tết thường nhiều dầu mỡ, chất béo và ít rau. Ăn quá nhiều thức ăn này khiến gan phải làm việc quá sức để chuyển hóa, có thể gây gan nhiễm mỡ hoặc làm tình trạng bệnh gan sẵn có trở nên trầm trọng hơn.

Ăn quá nhiều đồ ngọt: Mứt, bánh kẹo, nước ngọt là những món không thể thiếu trong dịp Tết. Tuy nhiên, ăn quá nhiều đồ ngọt sẽ khiến gan phải làm việc vất vả để chuyển hóa và lọc thải các chất độc hại. Nếu quá tải, các độc tố này có thể gây tổn thương gan.

Thiếu ngủ và stress: Lịch trình Tết dày đặc cùng việc lo toan chuẩn bị khiến bạn thức khuya, dậy sớm, căng thẳng. Thiếu ngủ và stress kéo dài sẽ giảm khả năng tự phục hồi của gan, làm ảnh hưởng đến chức năng gan.

Ít tập thể dục: Ngày Tết thường gắn liền với ăn uống và tụ tập, khiến bạn không có thời gian để tập thể dục. Tuy nhiên, ít vận động làm tăng gánh nặng cho gan trong việc chuyển hóa thức ăn và loại bỏ độc tố.

5 điều nên làm để bảo vệ gan:

Thực hiện chế độ nghỉ ngơi hợp lý: Trong kỳ nghỉ Tết, hãy chú trọng việc ăn đúng giờ và ngủ đủ giấc để cơ thể có thời gian phục hồi, đặc biệt là gan.

Sử dụng rượu bia hợp lý: Nếu có thể, hạn chế uống bia rượu, đặc biệt là đối với những người có tiền sử bệnh lý về gan. Với người khỏe mạnh, chỉ nên uống rượu ở mức độ vừa phải, thay vì chọn rượu mạnh, có thể thay thế bằng nước ép trái cây, trà thảo mộc, hoặc sinh tố từ rau củ quả tươi.

Cân đối dinh dưỡng bữa ăn: Bữa ăn ngày Tết cần đầy đủ dưỡng chất như đạm, đường, chất béo, vitamin và khoáng chất. Ngoài ra, đừng quên uống đủ nước, ít nhất 1,5-2 lít mỗi ngày tùy theo cân nặng cơ thể.

Ăn uống lành mạnh: Hạn chế các món chiên rán, thay vào đó hãy tăng cường các món hấp, luộc để giảm lượng dầu mỡ đưa vào cơ thể.

Duy trì thói quen tập thể dục: Hãy duy trì thói quen vận động ít nhất 20-30 phút mỗi ngày, dù là trong kỳ nghỉ Tết. Điều này không chỉ giúp bạn duy trì cân nặng, mà còn hỗ trợ gan trong việc đào thải độc tố và duy trì sức khỏe.

Chăm sóc gan ngay từ những ngày đầu năm:

Ngoài việc thực hiện các điều chỉnh trên, bác sỹ Trần Tiến Tùng cũng khuyến cáo người dân cần đi kiểm tra sức khỏe định kỳ trước và sau Tết để đánh giá tình trạng gan. Nếu có các triệu chứng như mệt mỏi, vàng da, vàng mắt, hoặc sụt cân, bạn cần đến cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Đặc biệt, với những người có tiền sử mắc bệnh gan, viêm gan, xơ gan, hoặc men gan cao, việc tuân thủ chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sỹ là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra