Mang sách về trường học

Từ chưa đến 1 cuốn/người/năm vào năm 2016, tỷ lệ đọc sách của Việt Nam đã có sự tăng nhẹ với 1,4 cuốn/người/năm (2019).

Mặc dù tỷ lệ này chưa cao nhưng đã ghi nhận sự nỗ lực của Chính phủ, các bộ, ngành, đoàn thể và cá nhân; đặc biệt là nỗ lực của các đơn vị xuất bản trong việc thúc đẩy và tạo điều kiện để văn hóa đọc phát triển.

Một trong những hoạt động đã và đang được các đơn vị xuất bản trong nước duy trì hiện nay chính là mang sách về trường học, truyền cảm hứng đọc sách đến các em học sinh lẫn thầy cô giáo.

Khi cung gặp cầu

“Các con có biết vì sao màu đỏ được lựa chọn để đưa vào hệ thống đèn giao thông, hay làm tín hiệu cảnh báo nguy hiểm mà không phải là màu khác?”, MC Thanh Thảo Hugo mở đầu chương trình giao lưu “Giờ đọc hạnh phúc” tại Trường THPT Chuyên Trần Đại Nghĩa (phường Bến Nghé, quận 1, TPHCM).

Sau khi nghe cậu học trò lớp 11 trả lời, MC Thanh Thảo Hugo bật mí về cuốn sách 10 vạn câu hỏi vì sao được chị lựa chọn đọc khi bắt đầu đến với việc đọc sách. Bằng cách này, MC Thanh Thảo Hugo không chỉ giúp các em thấy được kho tàng kiến thức hữu ích và thú vị từ sách mà còn truyền cảm hứng đọc sách đến các em thông qua việc lựa chọn những cuốn sách đơn giản, phù hợp với lứa tuổi.

Nhà văn Võ Thu Hương truyền cảm hứng đọc sách tới học sinh Trường Tiểu học Phạm Hữu Lầu, TPHCM

Chương trình “Giờ đọc hạnh phúc” được Công ty Sách Anbooks sáng lập cách đây không lâu, với mong muốn truyền cảm hứng, niềm yêu thích đọc sách đến thầy cô giáo lẫn học sinh.

Dự án có thời lượng 45 phút, với sự tham gia của các chuyên gia, đại sứ đọc, những người có ảnh hưởng trong xã hội quan tâm đến hoạt động đọc sách như: MC Đông Quân, MC Thanh Thảo Hugo, tác giả Lê Quỳnh Thư…

Ngoài các diễn giả lần lượt chia sẻ về lợi ích cũng như phương pháp đọc sách có hiệu quả, chương trình còn có sự tương tác đến từ chính học sinh của trường thông qua việc giới thiệu những cuốn sách thú vị, bổ ích mà các em đã đọc.

Cùng thời điểm với Anbooks, NXB Kim Đồng lại mang chương trình “Cùng trang sách bước đến tương lai” về Trường Tiểu học Đặng Nguyên Cẩn (quận 6, TPHCM) với sự tham gia của nhà văn Võ Thu Hương trong vai trò đại sứ. Vào ngày 26-11, NXB Tổng hợp sẽ mang chương trình “Ngày hội đọc sách – Khơi nguồn tri thức” đến với Trường Tiểu học An Phong (quận 8, TPHCM). Diễn giả của chương trình là tác giả trẻ Trần Thị Kim Cúc (bút danh Cúc T).

Theo anh Văn Thành Lê, đại diện truyền thông NXB Kim Đồng, có một thực tế là nhà trường cũng cần các hoạt động ngoại khóa, thư viện trường học cần có hoạt động. Và tự thân chương trình có sức lan tỏa thì khi đó, các trường khác sẽ chủ động tiếp cận và có lời mời đến các đơn vị xuất bản.

Cùng chung ý kiến, chị Vũ Thị Yến, đại diện truyền thông NXB Tổng hợp, cũng cho rằng, không riêng gì NXB hay các công ty mà các hoạt động lan tỏa văn hóa đọc cũng xuất phát từ nhu cầu của các trường học.

“Theo quan sát cá nhân, học sinh ngày nay đến trường không chỉ có học mà còn thích có những chương trình giao lưu ngoại khóa. Trong các buổi chào cờ, thay bằng nhà trường chỉ làm nghi lễ chào cờ, tổng kết hoạt động trong tuần qua thì giờ đây có những chương trình giao lưu trực tiếp với các tác giả, được hỏi những câu hỏi trong chủ đề mà các em quan tâm. Đây chính là sự gặp nhau giữa cung và cầu”, chị Vũ Thị Yến nói.

Đông tay vỗ nên kêu

Ngoài “Giờ đọc hạnh phúc” dành cho học sinh khối THCS và THPT, Anbooks còn có thêm dự án “Tiết đọc hạnh phúc” dành cho khối tiểu học. Sau chương trình thử nghiệm tại Trường Tiểu học Lê Đức Thọ (quận Gò Vấp, TPHCM), ngày 26-10 tới, dự án “Tiết đọc hạnh phúc” sẽ tiếp tục đến với Trường TH-THCS-THPT Lê Quý Đôn – Quyết Thắng (TP Biên Hòa, Đồng Nai). Với NXB Tổng hợp, chương trình sẽ tiếp tục đến với Trường THCS Nguyễn Tri Phương (quận 10, TPHCM) vào ngày 2-11.

“Thành công của mỗi chương trình ở các trường không giống nhau. Ngoài nỗ lực từ NXB thì cần sự phối hợp nhịp nhàng từ nhà trường. Trường nào có ban giám hiệu, thầy cô hiểu và cổ vũ việc đọc sách thì chương trình thường diễn ra sinh động, học sinh tương tác tốt, hiệu quả cao. Chúng tôi vẫn hay nói với nhau, dù sao cứ nhìn vào mắt các em mà làm, nhìn các em nhỏ thì mọi khó khăn đều có thể khắc phục, vượt qua”

Đại diện truyền thông NXB Kim Đồng Văn Thành Lê

Trong số các đơn vị đã và đang tổ chức hoạt động mang sách về trường học hiện nay, NXB Kim Đồng được xem là đơn vị tiên phong và có thâm niên lâu hơn cả. Khởi nguồn từ cuối năm 2016, đến nay NXB Kim Đồng đã đến với hơn 100 trường/điểm trường ở TPHCM.

Ngoài ra, chương trình cũng mở rộng đến tỉnh Bến Tre và Bà Rịa – Vũng Tàu. Thời gian tới, NXB Kim Đồng tiếp tục duy trì và đẩy mạnh công tác này, kết nối thêm các diễn giả để chủ đề các buổi giao lưu, tương tác sinh động, phong phú hơn, khơi gợi, để các trường chủ động “đặt hàng” nội dung giao lưu, tương tác.

Theo anh Văn Thành Lê, mong muốn lớn nhất của NXB Kim Đồng khi thực hiện chuỗi chương trình “Cùng trang sách bước đến tương lai” là nhen lên tình yêu với sách ở các em. “Tôi vẫn hay dẫn lại các số liệu về tình hình đọc sách của người Việt Nam chúng ta hiện nay là rất thấp so với các quốc gia khác, và hy vọng các em nhỏ sẽ góp phần làm thay đổi tỷ lệ đọc sách của người Việt trong tương lai, bắt đầu từ những buổi giao lưu, đưa sách đến gần các em”, anh Văn Thành Lê cho biết.

Bà Ngô Phương Thảo, Giám đốc Công ty sách Anbooks cho rằng: “Mọi người chưa ý thức được là mình có thể học thông qua đọc sách, mà chỉ đang xem việc đọc nhằm để giải trí. Chỉ khi nào xem việc đọc là công cụ của việc học thì người ta sẽ có động lực để đọc sách, sẽ thấy được lợi ích và niềm vui của chuyện đó.

Tổ chức “Giờ đọc hạnh phúc”, chúng tôi mong muốn tạo ra động lực đọc cho các em học sinh cấp 2 và cấp 3. Muốn có động lực thì mình phải truyền cho các em cảm hứng, phải chỉ ra được lý do tại sao phải đọc. Chúng tôi muốn cho các em thấy những người xung quanh đọc sách và thành công như thế nào, môi trường xung quanh đang đọc sách ra sao, để từ đó, các em có sự quan tâm và dần dần hình thành thói quen đọc sách cho mình”.