“Mạc Ngôn “tưng tửng” nhưng đọc chảy nước mắt”
“Có lẽ quan điểm nhất quán của Hoàng gia Thụy Điển với Nobel văn chương là đứng về phía những con người lao khổ” – dịch giả Trần Đình Hiến.
Ngay sau khi Hội đồng xét giải Nobel thông báo về việc nhà văn Mạc Ngôn đoạt giải Nobel văn chương 2012, phóng viên đã liên hệ với dịch giả Trần Đình Hiến, người đã chuyển ngữ 6 tác phẩm của Mạc Ngôn sang tiếng Việt, trong đó có những tác phẩm quan trọng nhất.
Chúc mừng tác giả Mạc Ngôn vừa đoạt giải Nobel văn chương và cũng xin chúc mừng dịch giả, người đã mang nhà văn đến với công chúng!
Chúc mừng ông Mạc Ngôn! (cười). Phóng viên nhận được tin nhanh quá!
Trong 3 tác phẩm tiêu biểu đoạt giải của Mạc Ngôn tôi mới dịch được 2 cuốn, “Báu vật của đời” và “Cây tỏi nổi giận”. Có lẽ ngày mai phải dịch ngay “Cao lương đỏ”. Bản gốc của cuốn sách này dày 700 trang, viết hay lắm. Bản dịch của anh Huy Tiêu trước đây là kịch bản phim chứ không phải tác phẩm văn học.
Nghe nói Mạc Ngôn sáng tác rất nhiều, sức viết khủng khiếp?
Ông ấy có khoảng 300 tác phẩm. Và một đặc điểm của ông ta là đề tài không bao giờ lặp lại.
Vâng, và bản thân ông cũng nói khi dịch Mạc Ngôn phải luôn tự làm mới mình.
Đúng quá rồi! Nhà văn nào cũng có một vùng không gian riêng. Về mặt lý luận, phương pháp của Mạc Ngôn là biến không gian địa lý thành không gian văn học. Ông ngồi ở vùng đất Cao Mật của mình, không đi đâu, nhặt nhạnh tất cả mọi thứ từ Trung Quốc và từ thế giới về làm tư liệu.
Video đang HOT
Nhưng cái căn bản nhất mà Mạc Ngôn có là chủ nghĩa nhân văn. Ông ấy thương người, viết kiểu gì cũng quy về điều đó. Giọng văn của ông đọc “tưng tửng” thế, nhưng nghĩ sâu là chảy nước mắt. Lòng thương người của ông ấy rộng lớn lắm. Tôi thích là ở chỗ đó.
Cũng là lý do tại sao sách của Mạc Ngôn được yêu thích tại Việt Nam, thưa ông?
Đúng vậy! Có khi là do hợp với tâm trạng, hoàn cảnh, nên người ta thích. Ông ấy bênh vực người nông dân, bên vực người nghèo, những người thất cơ lỡ vận. Ngay nhân vật Lỗ Toàn Nhi (trong tác phẩm “Báu vật của đời”) là ông ấy rất thương. Năm người, tượng trưng cho năm thế lực chống đối nhau quyết liệt, đến rồi đi qua gia đình bà. Mỗi người đến lại “khoắng” đi một đứa con gái của bà và để lại hậu quả là một đứa cháu cho bà nuôi. Nghĩ rộng ra, đó là một bà mẹ đất nước với vô vàn cơ cực do những đứa con gây ra.
Ông ấy hình tượng hay lắm. Nên tôi mới chọn “Báu vật của đời” là tác phẩm đầu tiên của Mạc Ngôn để dịch.
Dịch giả cao tuổi Trần Đình Hiến
Ông đánh giá thế nào về tính thời sự của giải Nobel văn chương năm nay?
Có lẽ quan điểm nhất quán của Hoàng gia Thụy Điển với Nobel văn chương là giải này đứng về phía những con người lao khổ. Hễ tác giả nào có tác phẩm như vậy thì họ trao thôi.
Trước đây có một người đoạt giải gần giống Mạc Ngôn, là Cao Hành Kiện với tác phẩm “Linh Sơn”. Cao Hành Kiện gốc Trung Quốc nhưng mang quốc tịch Pháp, là một công dân Pháp. Đọc “Linh Sơn” khó hơn Mạc Ngôn nhiều, phải đọc với một tâm thế thật kiên nhẫn, vì nó không có cốt truyện, không có nhân vật chính, không có tuyến nhân vật.
Suốt từ đầu đến cuối cứ như vậy, “Núi hồn” đi tìm cái đã mất, đi tìm linh hồn của mình xem nó ở đâu, vì sao lại có chuyện này? Thực ra đó là những văn hóa phương Nam đã mất do người phương Bắc tràn xuống. Nhưng ở Trung Quốc, người ta không cho xuất bản tác phẩm này.
Trong cuốn sách “Mạc Ngôn và những tự bạch”, ông ấy nói: “Khi tôi viết tiểu thuyết, đầu tiên là xuất phát từ số phận, từ tính cách con người…”
Mạc Ngôn nhiều quan điểm hay lắm. Nói cho đúng, ông ấy viết văn với tư cách “phó thường dân”. Ông còn bảo: “Là một nhà văn, không được phép viết văn để “dạy” người khác. Nhà văn là gì mà đứng trên người khác? Anh phải đứng thấp hơn người công dân, nói những vấn đề mà anh quan tâm. Người ta đồng tình với anh thì tác phẩm của anh còn, người ta không đồng tình thì họ bỏ qua tác phẩm”. Ông quan niệm về nhà văn chỉ có thế. Chính vì thế mà ông ấy to lớn, vĩ đại.
Theo Dantri
Ai sẽ là chủ nhân Nobel Hòa bình 2012?
Trước công bố giải Nobel Hòa bình vào ngày hôm nay, dự đoán về chủ nhân của giải thưởng sôi nổi suốt mấy ngày qua. Những cái tên nổi bật gồm có EU và các lãnh đạo tôn giáo, những người đóng góp không mệt mỏi cho sự hòa hợp giữa đạo Hồi-Thiên Chúa.
3 người phụ nữ đã dẫn dắt cuộc chiến phi bạo lực vì quyền tham gia chính trường của phụ nữ đã đoạt giải Nobel Hòa bình 2011.
Theo Ủy ban Nobel Na Uy, năm nay có tới 231 cá nhân và tập thể nằm trong danh sách ứng cử tối mật của cơ quan này. Và người/tổ chức giành giải sẽ được công bố tại Oslo vào 11h sáng nay 12/10 (tức 3h chiều nay giờ Việt Nam).
Ứng viên ở nhiều lĩnh vực khác nhau có trong danh sách lựa chọn, nhưng vào cuối ngày hôm qua 11/9, giới quan sát đã bàn tán về một vài lựa chọn chính, với châu Âu đứng đầu danh sách dự đoán.
Đài NRK, đài thường nắm rất rõ về thông tin giải thưởng, cho biết ngay trước khi công bố, Ủy ban Nobel năm nay có vẻ như đã có quyết định cuối cùng nghiên về Liên minh châu Âu (EU), sau 60 năm "người" tiền nhiệm của cơ quan này, Cộng đồng than và thép châu Âu, chào đời. Cộng đồng than và thép châu Âu đã mang lại hòa bình và ổn định cho Âu lục lúc đó bị "tan đàn xẻ nghé" bởi chiến tranh.
"Ít nhất trong mắt người Na Uy, điều ngạc nhiên nhất là EU giành giải Hòa bình", nhà bình luận của NRK Knut Magnus Berge cho biết. Ông cho rằng giải thưởng trao cho EU sẽ ghi nhận vai trò lịch sử của khối này trong nỗ lực hợp nhất Âu lục sau Thế chiến II và trao cho khối động lực đúng vào thời điểm khu vực đồng tiền chung châu Âu đang vật lộn trong cuộc khủng hoảng nợ.
Song bầu cho EU sẽ gây tranh cãi, bởi 5 thành viên của Ủy ban Hòa bình được quốc hội Na Uy chọn và bản thân Na Uy đã hai lần từ chối gia nhập EU.
NRK cũng nhắc đến cuộc đấu tranh nhân quyền của giám mục Mexico Bishop Raul Vera Lopez trong danh sách ứng cử hàng đầu và cho biết NRK có cơ sở để tin giải năm nay sẽ được trao cho một người.
Giải Nobel hòa bình năm ngoái được chia sẻ cho 3 phụ nữ, đó là Tổng thống Liberia Ellen Johnson Sirleaf, "chiến binh hòa bình" Leymah Gbowee của bà và nhà hoạt động Yemen Tawakkul Karman trong phong trào biểu tình được gọi là Mùa xuân Ả rập.
Trong khi đó đài truyền hình TV2, cũng là cơ quan thường được tiếp cận sâu với nguồn tin Nobel, dự đoán giáo sư khoa học chính trị Mỹ Gene Sharp sẽ đoạt giải, vì những lý thuyết đấu tranh phi bạo lực của ông, đã truyền cảm hứng cho các phong trào nổi bật khắp thế giới, trong đó có cả Mùa Xuân Ả rập.
Cái tên chung duy nhất được cả NRK và TV2 nhắc đến là EU, tổ chức mà thành viên Na Uy, chủ nhà của Nobel Hòa bình đã hai lần từ chối tham gia vào năm 1972 và 1994.
Chủ tịch Ủy ban Nobel Thorbjoern Jagland cũng là tổng thư ký Hội đồng châu Âu và là người ủng hộ nhiệt thành khối 27 quốc gia này. Nhưng các cuộc thăm dò gần đây cho thấy gần 3/4 người Na Uy phản đối nước họ gia nhập EU.
Cựu Thủ tướng Đức Helmut Kohl, kiến trúc sư chính của một châu Âu hợp nhất, cũng được giới quan sát đề cập đến là người có khả năng được trao giải năm nay.
Ngoài ra, giới quan sát còn nhắc tới một số cái tên ở đông Âu cho giải thưởng Nobel Hòa bình năm nay.
20 năm sau khi giải Nobel Hòa bình cuối cùng được trao cho châu Mỹ La-tinh, khi Rigoberta Menchu, người Guatamala, được nhận vinh dự đó vào năm 1992, NRK nhắc đến giám mục Mexico Lopez, người đã bảo vệ những số phận mong manh nhất ở một đất nước Mexico đang chìm trong cuộc chiến đổ nhiều máu của quân đội nhằm truy quét các băng nhóm ma túy.
Nhà hoạt động Afghanistan, người phản đối quần áo trùm đầu Sima Samar và Maggie Gobran, người được mệnh danh là "Mẹ Teresa" của Ai Cập vì hoạt động giúp đỡ người nghèo ở các khu ổ chuột Cairo, cũng được nhắc tới.
Người được trao giải Nobel Hòa bình năm nay sẽ nhận được một bằng chứng nhận, một huy chương vàng và khoản tiền 8 triệu kronor Thụy Điển (1,2 triệu USD) tại buổi lễ ở Oslo vào ngày 10/12 tới, đúng ngày mất của nhà công nghiệp Thụy Điển và nhà sáng lập giải Nobel, Alfred Nobel.
Theo Dantri
Nhà văn TQ đoạt giải Nobel Văn học 2012 Tác giả "Cao Lương Đỏ", nhà văn Trung Quốc Mạc Ngôn đã trở thành chủ nhân của giải Nobel Văn học năm 2012. Nổi bật văn phong kết hợp "chủ nghĩa hiện thực ảo với văn học dân gian, lịch sử và hiện đại", nhà văn Trung Quốc Mạc Ngôn đã được Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển (RSAS) công...