Liên lạc và giao tiếp giữa phụ huynh và giáo viên tại Mỹ như thế nào?

Một trong những khía cạnh khó và nhạy cảm của nghề giáo là xử lý mối quan hệ, giao tiếp giữa người với người, đặc biệt là giữa phụ huynh và giáo viên.

LTS: Là một giáo viên dạy tiểu học tại Hoa Kỳ, cô giáo Đinh Thu Hồng mong muốn chia sẻ với bạn đọc Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam về mối liên lạc và giao tiếp giữa phụ huynh và giáo viên tại Mỹ thông qua bài viết.

Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết này.

Một trong những khía cạnh khó và nhạy cảm của nghề giáo là xử lý mối quan hệ, giao tiếp giữa người với người, đặc biệt là giữa phụ huynh và giáo viên.

Nếu xử lý không khéo thì thay vì thầy cô có đồng minh, đối tác, và trợ thủ thì sẽ có người phản đối và không hợp tác.

Nếu mối quan hệ giữa phụ huynh và giáo viên tốt đẹp thì dẫn đến nhiều điều tốt đẹp, trong đó quan trọng nhất là cùng một bên “chiến tuyến”, cùng quan điểm và cách tiếp cận trong việc dạy đứa trẻ, giúp đứa trẻ thành công.

Tất nhiên trong quá trình một năm học không thể tránh những hiểu lầm, những sự cố đáng tiếc khiến mối quan hệ phụ huynh – giáo viên căng thẳng.

Khi điều này xảy ra, thầy cô cần đặt mình trong vai trò của ông bố bà mẹ, nhìn nhận sự việc khách quan hơn và tuân theo quy tắc ứng xử chuyên nghiệp của trường, học khu.

Thầy cô cũng cần lắng nghe con tim mình vì chỉ yêu thương mới hoá giải được căng thẳng, đối đầu.

Tôi có may mắn trong suốt 6-7 năm dạy học vừa qua, chỉ 2-3 lần phải làm việc với vài phụ huynh quá đòi hỏi, khó tính và bất hợp tác.

Còn lại thì các phụ huynh của học sinh lớp tôi đáng yêu vô cùng, năng nổ nhiệt tình, luôn hợp tác với cô trong mọi chuyện (từ đọc sách cho con theo cách cô chỉ, giúp con học tại nhà theo nguồn tài liệu cô đưa, đến thu xếp thời gian ở chỗ làm để gặp gỡ cô, để giúp cô trang trí bản tin hay mua đồ cho lớp…)

Một quy tắc bất thành văn tại các trường học tôi từng dạy qua hay biết đến là khi mối quan hệ giữa thầy cô với phụ huynh không suôn sẻ, có sự cố thì hiệu trưởng luôn đứng về phía giáo viên, từ trường có tổ chức công đoàn đến không có công đoàn.

Thường có những cách liên lạc và giao tiếp sau:

Hàng ngày/Daily: cách phổ biến nhất và tôi hay dùng nhất là qua cuốn sổ lịch (agenda book/student planner.

Trong cuốn sổ này, các em có thể viết bài tập mỗi ngày được giao, cảm nhận hay suy nghĩ về ngày hôm đó (vui hay không vui, thích môn hay tiết học nào nhất, hôm nay ra chơi ngoài sân hay trong lớp, ngày học đó có gì đặc biệt…).

Nhiều bạn nhỏ lớp tôi hay viết bày tỏ tình cảm với cô, rất đáng yêu.

Bố mẹ mỗi ngày xem sổ rồi ký tên, coi như chứng nhận rằng đã xem và biết về ngày học của con, về bài tập của con. Bố mẹ và con cũng có thể ghi lại thời gian và tên cuốn sách con đọc tại nhà mỗi tối.

Ngược lại, thầy cô giáo nếu cần nhắn bố mẹ điều gì thì sẽ viết vào đó hoặc dập ghim tờ thông báo vào trang của ngày đó.

Trong Agenda còn có nhiều thông tin khác nữa cho các bạn như bản đồ, bảng cửu chương, những hình vẽ về chống nạn bắt nạt học đường… Mỗi trường in Agenda riêng cho học sinh trường mình.

Giáo viên trao đổi, liên lạc hàng ngày với phụ huynh (Ảnh: tác giả cung cấp).

Nếu tìm mẫu chung chung, mọi người có thể tham khảo vài mẫu sau trên Amazon: https://amzn.to/2M71wy0 ; https://amzn.to/2M6sG88 ; https://amzn.to/2M6QsRA(Pokemon)

Gửi thư điện tử hay email: Nguyên tắc là email ngắn gọn, không dài quá, chỉ đề cập đúng vấn đề cần hỏi/đáp.

Tránh những rắc rối về sau như những gì thầy cô viết nếu dài quá lại thành không giải thích được rõ vấn đề, và có thể là bằng chứng cho những kiện tụng về sau nếu trường hợp xấu đi.

Gọi điện thoại: giáo viên chỉ dùng số điện thoại của trường khi cần liên lạc với phụ huynh. Và khi phụ huynh muốn liên lạc với thầy cô bằng điện thoại trong giờ học, văn phòng sẽ ghi lại tên, lời nhắn và số điện thoại của phụ huynh, rồi chuyển thông tin đó cho thầy cô.

Đại đa số trường học khuyến cáo thầy cô không cho phụ huynh số điện thoại di động của mình.

Trường hợp thầy cô nhắn tin dùng số cá nhân chỉ khi cần thiết như đi tham quan có phụ huynh đi cùng (chaperones) phụ thầy cô quản lý lớp.

Nếu có chuyện xảy ra ở trường như học sinh bị đau (do ngã lúc giờ ra chơi hay bị bạn đánh) thì giáo viên gọi điện thông báo cho phụ huynh hoặc viết lời nhắn đính vào cuốn sổ lịch.

Một quy tắc chung của các trường học bên này là thầy cô phải phản hồi lại cuộc gọi, tin nhắn (qua hệ thống của trường hay học khu), email của phụ huynh trong vòng 1-2 ngày.

Hàng ngày khi bố mẹ đưa con đi học hay đón con về, tranh thủ lúc trước hoặc sau giờ học, nếu muốn gặp trực tiếp thầy cô để hỏi hay nói điều gì, phải thông qua văn phòng ban giám hiệu. Văn phòng gọi báo thầy cô, thầy cô đồng ý, bố mẹ mới được đi vào lớp.

Sở dĩ có những quy tắc và quy định chi tiết và cẩn trọng như trên vì ở Mỹ rất tôn trọng luật pháp và quyền tự do cá nhân.

Có những trường hợp học sinh có bố mẹ ly dị hay hoàn cảnh gia đình đang trong tranh chấp quyền nuôi con, trường và thầy cô phải tuân theo phán quyết của toà.

Hàng tuần/Weekly newsletter: bản tin lớp, khối. In ra hoặc gửi qua email, bản tin thông báo, cập nhật tình hình học tập của lớp và các hoạt động của lớp, của trường.

Giáo viên trao đổi hàng tuần với phụ huynh (Ảnh: tác giả cung cấp).

Trong bản tin khối lớp nhỏ (như 1-3) hay có danh sách các từ mới các em cần học thuộc trong tuần (spelling words), rồi ngày sinh nhật của các bạn trong lớp vào tuần đó.

Ở các khối lớp cuối cấp 1 (lớp 4, 5), thầy cô có thể không dùng sổ lịch liên lạc mỗi ngày mà chọn tờ theo dõi hành vi và bài tập theo tuần (weekly report).

Mỗi quý/Quarterly (interim report & progress report): một năm học chia bốn quý (quarter), mỗi quý gồm 9 tuần. Cứ giữa quý (mỗi 4 tuần rưỡi) lại có bảng điểm gọi là interim report.

Cứ hết mỗi quý (sau 9 tuần) thì có bảng điểm kèm nhận xét về hành vi, đạo đức (comments and codes of conduct).

Bảng điểm này thường được in ra, cho vào phong bì và yêu cầu chữ ký của bố mẹ.

Họp phụ huynh/Parent conference: một năm 2 lần, dịp 2 tháng đầu năm học (học kỳ 1) và dịp gần cuối năm học (học kỳ 2)/Fall & Spring conferences.

Họp phụ huynh học sinh hoàn toàn riêng rẽ, phân bổ thời gian cho từng người/phụ huynh, không họp chung cả lớp.

Với những “ca khó” (có thể bị đúp, phải tham gia chương trình giáo dục đặc biệt, hành vi vô kỷ luật…), giáo viên hoàn toàn có thể trông cậy ai đó trong ban giám hiệu (hiệu trưởng, hiệu phó…) ngồi cùng lúc họp với cha mẹ.

Để chuẩn bị cho dịp họp phụ huynh, các thầy cô thường:

Lên kế hoạch đăng ký, sắp xếp lịch gặp: các thầy cô trường tôi sử dụng trang signupgenius.com. Ngoài sử dụng cho mục đích đăng ký đi họp, Trang Sign up Genius rất thuận tiện cho những hoạt động khác như đăng ký mang đồ đóng góp cho tiệc liên hoan lớp, hay đăng ký giờ đến dự hội chợ sách… tuỳ cách mình thiết lập nội dung và khung giờ. Trang này hoàn toàn miễn phí.

Cứ mỗi phụ huynh được gặp thầy/cô đúng 15 phút. Không gặp trực tiếp thì gọi điện thoại. Trong ngày họp phụ huynh, các em học sinh sẽ được về sớm (học nửa ngày), thời gian từ trưa đến chiều muộn là để thầy cô gặp gỡ bố mẹ.

Các trường trung bình dành 2-3 ngày cho dịp họp phụ huynh, tuỳ số lượng học sinh.

Chuẩn bị tinh thần:bao gồm cả thái độ, quan điểm, lý lẽ nếu cần. Điều giáo viên cần ghi nhớ là cả mình lẫn phụ huynh đều làm mọi việc vì đứa trẻ/học sinh, do đó hãy luôn cố thuyết phục phụ huynh đứng cùng phía với mình.

Chuẩn bị các thông tin chi tiết liên quan đến học sinh/cá nhân đó, nhiều nhất có thể: từ bảng điểm gần nhất, bài kiểm tra, vở, bài làm tại lớp.

Nói có sách, mách có chứng, nên bắt đầu buổi họp với phụ huynh bằng những nhận xét tích cực về đứa trẻ. Nên nhớ rằng bất cứ học sinh nào cũng có mặt tốt, không về học lực thì cũng về thái độ, hoặc tâm tính. Nhiều khi chỉ đơn giản như đi học đều, đúng giờ, hay phát biểu…

Thông thường các trường ở khu dân cư có thu nhập thấp, bố mẹ bận làm 2-3 nơi, ít có thời gian quan tâm chăm sóc con cái thì tỷ lệ phụ huynh học sinh đến họp với thầy cô thấp.

Ngược lại, ở những học khu hay trường học có thu nhập và dân trí cao hơn thì bố mẹ chăm sóc quan tâm việc học của con cái hơn, tỷ lệ đi họp phụ huynh rất cao.

Dù giao tiếp hay liên lạc bằng cách nào thì giáo viên cũng nên nhớ vài quy tắc sau: Luôn chân thành, lịch sự, luôn cảm ơn bố mẹ/quý vị phụ huynh đã gửi gắm con cho mìn.

Không đợi đến khi có chuyện tiêu cực hay học sinh hư mới liên lạc với bố mẹ. Hãy tạo ấn tượng tốt, tích cực với những liên lạc về quan sát nhỏ hàng ngày về hành vi tốt của học sinh.

Chẳng hạn như hôm nào thấy một em học sinh bớt nói chuyện hơn mọi khi thì cũng khen ngợi động viên em đó đồng thời báo cho bố mẹ em biết.

Như thế, thầy cô gây dựng mối liên hệ tình cảm, tin tưởng không chỉ với học sinh mà cả phụ huynh học sinh.

Thu Hồng

Theo giaoduc.net.vn