Kỹ sư trẻ người Việt tại Mỹ: “Nếu được lựa chọn lại, mình sẽ không chọn du học Mỹ!“
Thành thật mà nói, nếu bây giờ được lựa chọn, mình chắc chắn sẽ không chọn con đường du học Mỹ như cách đây 12 năm về trước.
Bởi vì 2020 thật sự là một năm tồi tệ của nước Mỹ, và càng tồi tệ hơn đối với những du học sinh đến đây sống, học tập, và làm việc với biết bao nhiêu hoài bão và hy vọng về một tương lai tươi sáng ở phía trước.
“Giấc mơ Mỹ” đã c.hết?
Nói không ngoa thì Mỹ vẫn luôn là một quốc gia hàng đầu về kinh tế, khoa học kỹ thuật, nghiên cứu và rất rất nhiều mảng khác. Đây là nơi đã sản sinh ra những công ty khổng lồ của thế giới và góp phần không nhỏ vào việc định hình tương lai của toàn nhân loại.
Nhân tài khắp nơi vẫn ngày đêm đổ về xứ sở cờ hoa để học tập và rèn luyện với hy vọng một ngày nào đó sẽ chạm đến được “giấc mơ Mỹ” (The American Dream). Bạn có bao giờ nghe nói đến giấc mơ Úc, giấc mơ Canada, Nhật Bản hay Châu Âu bao giờ chưa? Bởi vì làm gì có nơi nào như ở Mỹ. Đây là nơi chứa đựng những cơ hội tuyệt vời, nơi mà tất cả mọi thứ đều có thể miễn là giấc mơ của bạn đủ lớn, không cần biết bạn là ai và từ đâu đến.
“V ùng đất hứa” đang ngày càng trở nên khắc nghiệt với du học sinh và người nhập cư. (Ảnh: Mỹ Anh)
Dù vậy, có một thực tế đáng buồn đó là vùng đất hứa này đang ngày càng trở nên khắc nghiệt và khó khăn hơn bao giờ hết cho những du học sinh như tụi mình nếu muốn đến đây học tập, làm việc, và xa hơn nữa là an cư lạc nghiệp nơi đây.
Đa số du học sinh Mỹ đều muốn được ở lại Mỹ sau khi tốt nghiệp. Đó là điều ai cũng biết, không có gì phải bàn cãi. Tất nhiên là sau khi đã đầu tư hàng trăm triệu đồng cùng với 5 – 6 năm trời miệt mài đèn sách, hẳn ai mà chẳng muốn ra trường đi làm gỡ gạc lại chút vốn, cũng đồng thời áp dụng luôn những kiến thức hay ho đã học được. Nói thì dễ, thực tế lại khó khăn vô cùng.
Cơ hội ở lại thấp hơn quay x.ổ s.ố
Thử nghĩ xem, các bạn sẽ phải trải qua 4 – 5 năm Đại học, thêm 2 năm nếu muốn có bằng Thạc sĩ. Trong thời gian đó bạn phải cạnh tranh với hàng ngàn sinh viên đồng lứa với hy vọng rằng điểm GPA cao, bằng tốt nghiệp hạng danh dự lấp lánh, sẽ tách bạn khỏi đám đông và đem đến những cơ hội tuyệt vời.
Thực tế phũ phàng là cho dù bạn có tốt nghiệp với GPA 4.0 hoàn hảo cũng chưa chắc gì tìm được việc làm. Trong thời buổi COVID-19 này khi hàng chục triệu người dân Mỹ đang bị thất nghiệp, khả năng để một du học sinh vừa chân ướt chân ráo rời ghế nhà trường với kinh nghiệm gần như bằng không tìm được việc làm thì còn khó hơn “mò kim đáy bể”.
C hính phủ của Tổng thống Trump đã thông báo tạm ngừng cấp visa H1B cho tới hết năm nay. (Ảnh: NVCC)
Giả sử các bạn may mắn tìm được công việc đi. Rồi sau đó thì sao? Bạn sẽ phải apply đi làm dưới dạng OPT. Đây là chương trình cho phép du học sinh được đi làm sau tốt nghiệp từ 1 – 3 năm tùy vào ngành học của bạn. Vấn đề duy nhất, đó là chính phủ Mỹ đang xem xét loại bỏ hoàn toàn chương trình này trong tương lai gần. Bởi vì người Mỹ lo ngại rằng OPT đang cướp mất cơ hội việc làm của họ (?!).
Trong 1 đến 3 năm đi làm OPT ngắn ngủi đó, bạn phải thật sự chứng minh được khả năng của mình để thuyết phục công ty bảo lãnh visa H1B cho bạn tiếp tục ở lại Mỹ làm việc. Thời buổi kinh tế khó khăn, công ty lớn công ty bé đua nhau sa thải hàng ngàn nhân viên, thắt chặt chi tiêu, việc phải bỏ ra hàng chục ngàn đô để bảo lãnh một đứa du học sinh ở lại thì bạn không chỉ phải cực kỳ giỏi, mà còn phải cực kỳ may mắn. Giỏi để tìm được việc làm và được giữ lại làm, may mắn để tìm được công ty đồng ý (và có khả năng) bảo lãnh cho bạn.
Dưới thời Tổng thống Donald Trump, visa H1B đã trở nên khó khăn hơn rất nhiều. Để loại bỏ những tổ chức lợi dụng lỗ hổng của chương trình H1B, Sở di trú Mỹ (USCIS) đã siết chặt hơn việc xét duyệt loại visa này.
Từ năm 2010 đến 2015, tỉ lệ từ chối visa H1B mới (initial H1B, new employment) chưa bao giờ vượt quá 8%, trong khi đó hiện tại tỉ lệ này xấp xỉ 24% chỉ tính riêng trong năm 2018 và 2019! Rất nhiều công ty lớn đã hạn chế hoặc ngưng hoàn toàn việc bảo lãnh loại visa này bởi những rủi ro của nó: Vừa tốn kém, lại vừa không chắc chắn có được duyệt hay không.
Video đang HOT
Bạn nào làm H1B rồi chắc hiểu cái vụ quay x.ổ s.ố visa nó đau tim như thế nào. Có nhiều người quay 2 – 3 năm liền không trúng phát nào. Bây giờ quay xong rồi bạn cũng chỉ có khoảng 76% cơ hội được cấp visa thôi nhé! Thế mới nói nhiều khi hay lại không bằng hên.
Lại giả sử bạn vượt qua hết những trở ngại đó để cầm trên tay cái visa H1B quý giá (rưng rưng nước mắt). Sau đó thì sao? Lúc này bạn lại có thêm 3 – 6 năm để biến mình thành một phần không-thể-thay-thế của công ty. Bởi chỉ có như vậy, người ta mới chịu bỏ thêm hơn chục ngàn đô để bảo lãnh cho bạn cái thẻ xanh thần thánh! Đó là nếu như bạn vẫn chưa bị sa thải vì đại dịch COVID-19.
A nh Thịnh Nguyễn – tác giả bài viết hiện là Kỹ sư thiết kế tại Tập đoàn WAM tại Mỹ. (Ảnh: NVCC)
Gần một nửa cuộc đời gắn với nước Mỹ, cuối cùng vẫn là “người ngoài”!
Dạo một vòng Linkedin mới thấy xót, ngay cả những vị trí cao cấp của những tập đoàn khổng lồ mà còn bị sa thải như cơm bữa. Uber, Airbnb, Boeing, HSBC, GM, FCA, và rất rất nhiều ông lớn khác đều sa thải hàng ngàn nhân viên để cắt giảm chi tiêu đến mức tối thiểu. Và tất nhiên trong số đó có hàng chục ngàn người đang làm việc dưới visa H1B.
Trong cái thời đại dịch này, có H1B hay không cũng có thể “toang” bất cứ lúc nào. Như mình đêm nào cũng vắt tay lên trán nằm trằn trọc, lo lắng không biết ngày mai thức dậy có còn việc hay là đã thất nghiệp. Ngặt nỗi H1B mà mất việc thì chỉ có 60 ngày để tẩu tán hết tất cả tài sản như nhà cửa, xe cộ, tìm người gửi gắm con chó con mèo, để về nước. À mà quên, bây giờ làm gì có nước nào mở cửa đâu mà về. Công sức học hành, gây dựng bao năm, mất việc cái là mất hết.
Thay đổi trong chính sách visa của Mỹ khiến du học sinh cảm thấy “giấc mơ Mỹ” đang dần vỡ vụn (Ảnh: Internet)
Từ lâu, dân nhập cư đã trở thành một phần không thể thiếu trong lịch sử Mỹ, và biến nước Mỹ trở thành cường quốc vĩ đại như ngày hôm nay. Vậy mà bây giờ với những chính sách như cấm nhập cảnh đối với H1B hay bắt du học sinh F1 phải chọn giữa việc học on-campus giữa đại dịch hay phải khăn gói về nước thì thật sự có cảm giác như mình đúng là người ngoài (outsider) trên chính đất nước mình đã ở gần 1/2 cuộc đời này.
Đây không phải là một bài viết chê trách Tổng thống Trump hay những chính sách nhập cư của Mỹ. Mình chỉ muốn những bạn du học sinh hiểu rõ về thực tế khắc nghiệt ở Mỹ và biết rằng du học Mỹ không phải là lựa chọn duy nhất hay tốt nhất ở thời điểm hiện tại.
* Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả
Sinh viên Hàn chật vật hồi hương, dở dang giấc mơ Mỹ vì đại dịch
Nhiều người trẻ Hàn Quốc từng dành nhiều năm học tập, làm việc ở xứ cờ hoa, nay chọn cách hồi hương vì một tương lai an toàn hơn.
Đại dịch Covid-19 đang lan rộng ở Mỹ, ảnh hưởng không nhỏ đến giáo dục, thị trường việc làm. Trong bối cảnh đó, nhiều người trẻ Hàn Quốc từng dành nhiều năm học tập, làm việc ở xứ cờ hoa, nay chọn cách hồi hương vì một tương lai an toàn hơn.
Tuy nhiên, không ít người cũng nhanh chóng nhận ra con đường trở về không trải đầy hoa hồng, theo Korea Herald.
Ở Hàn Quốc, các trường đại học, cao đẳng vẫn đang bị hạn chế vì nguy cơ dịch bệnh bùng phát trở lại. Cạnh tranh tìm việc vốn đã khốc liệt, nay càng đáng sợ hơn khi vị trí việc làm ít đi nhưng số người thất nghiệp gia tăng.
Nhiều du học sinh Hàn Quốc trở về nước khi tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp ở Mỹ. Ảnh: 123rf.
Từ bỏ giấc mơ Mỹ
Hwang, 27 t.uổi sống ở Seongnam, tỉnh Gyeonggi, là một trong nhiều sinh viên quốc tế đã từ bỏ con đường học vấn ở Mỹ vì đại dịch.
Trở về nước đầu tháng trước, sau khi lấy bằng thạc sĩ Lịch sử nghệ thuật Đông Á của một trường đại học ở Mỹ, anh đang lên kế hoạch đăng ký học tiến sĩ tại Hàn.
"Tôi đã quyết định trở về vì việc nộp đơn xin học tiến sĩ ở Mỹ dường như là không thể. Đại dịch thực sự nằm ngoài tầm kiểm soát, do đó các lớp học trực tiếp không thể sớm trở lại. Điều này khiến tôi không thể đăng ký chương trình học mới", Hwang nói với Korea Herald.
Sinh viên 27 t.uổi cho rằng tình hình còn có thể tồi tệ hơn khi các tổ chức giáo dục ở Mỹ phải cắt giảm ngân sách, sa thải nhân viên trong thời gian tới.
"Theo tìm hiểu của tôi, rất nhiều trường đại học ở Mỹ đang phải vật lộn về tài chính, vì mất nguồn thu từ sinh viên quốc tế", Hwang cho biết.
Người trẻ Hàn từ bỏ giấc mơ Mỹ vì một tương lai an toàn hơn. Ảnh: Reuters.
Theo một khảo sát từ Hiệp hội các nhà giáo dục quốc tế Mỹ vào tháng 4, giáo dục đại học đã mất gần 1 tỷ USD và sẽ mất tổng cộng ít nhất 3 tỷ USD vì sự suy giảm tuyển sinh quốc tế dự kiến cho năm học sắp tới.
Huh Jae-yeon, 18 t.uổi, đã trúng tuyển vào Đại học California, Berkeley, nhưng cô sẽ không bay đến Mỹ sớm. Các lớp học sẽ được tiến hành trực tuyến. Cha mẹ cô cũng lo lắng về tình hình đại dịch.
Dù theo đuổi "giấc mơ Mỹ", giờ đây, Huh không chắc chắn về tương lai nghề nghiệp của mình ở xứ cờ hoa.
"Mỹ dường như đang đóng cửa với sinh viên quốc tế trước cuộc khủng hoảng Covid-19. Sẽ khó khăn hơn trước để tìm việc làm ở các tiểu bang sau khi tốt nghiệp đại học", cô nói.
Mỹ là điểm đến hàng đầu của sinh viên quốc tế trên khắp thế giới trong nhiều năm qua. Số lượng du học sinh Hàn ở đây nhiều thứ 3, chỉ sau Ấn Độ và Trung Quốc. Theo Bộ Ngoại giao Mỹ năm ngoái, hơn 60.000 sinh viên Hàn Quốc học tập tại Mỹ mỗi năm, chiếm khoảng 6,5% du học sinh nước ngoài.
Chật vật tìm việc khi về nước
Sự trở về của du học sinh có thể tác động đến cuộc cạnh tranh tìm việc hoặc vị trí nghiên cứu sinh tại Hàn Quốc, các chuyên gia cho biết.
Mặc dù không có nhiều thay đổi đối với sinh viên tốt nghiệp đại học, những người có bằng thạc sĩ và tiến sĩ từ các trường đại học địa phương có thể cảm nhận rõ hơn sức nóng cạnh tranh vì sự gia tăng đối thủ từ các tổ chức giáo dục nước ngoài.
Ông Kim So-young, giáo sư kinh tế tại Đại học Quốc gia Seoul, nói: "Câu chuyện là rất khác với các công việc đòi hỏi trình độ cao. Nhà tuyển dụng trong nước đều thích những người có bằng cấp từ các trường đại học nước ngoài có uy tín và chúng tôi biết rất nhiều trong số họ đã quay trở lại Hàn Quốc".
Cạnh tranh việc làm khốc liệt hơn khi nhiều du học sinh trở về nước. Ảnh: Financial Times.
Để giúp những người tìm việc được đào tạo tốt và chuyên sâu hơn trong khi chờ đại dịch lắng xuống, giáo sư Kim đề nghị chính phủ và các trường đại học cung cấp thêm học bổng sau tiến sĩ và các vị trí nghiên cứu tạm thời.
Trái ngược làn sóng di cư, một số sinh viên vẫn quyết bám trụ Mỹ với hy vọng biến khủng hoảng thành cơ hội. Họ tin rằng cuộc hồi hương của sinh viên quốc tế và người tìm việc sẽ làm giảm sự cạnh tranh ở Mỹ.
Lee, một nhà phân tích tài chính 27 t.uổi ở Chicago, nói: "Ngay trước cuộc khủng hoảng, tôi đã nghĩ đến việc xin visa vào năm tới hoặc bắt đầu đăng ký các chương trình MBA tại Hoa Kỳ. Tôi thực sự hy vọng cuộc thi MBA sẽ dễ dàng hơn khi có ít người nộp đơn do đại dịch".
Lee nói thêm rằng mình nghiêng về kế hoạch nộp đơn vào các chương trình MBA hơn, với hy vọng rằng Mỹ sẽ sớm trở lại bình thường và một lần nữa chào đón sinh viên quốc tế khi anh hoàn thành chương trình học.
Khó khăn chung của du học sinh
Trước đó, New York Times cũng đưa tin du học sinh các nước khó khăn vì trường đóng cửa mùa dịch.
Trước cơn khủng hoảng, nhiều gia đình giàu có đưa con cái về nước trước lệnh phong tỏa. Tuy nhiên, còn nhiều bạn trẻ kém điều kiện hơn, sống tại ký túc xá nhiều năm qua hiện phải lặn lội tìm nhà để thuê.
Nguồn thu nhập của họ cũng mất trắng do nhiều nơi làm thêm đóng cửa do dịch bệnh. Một số người phải tới những nơi phát đồ ăn miễn phí cho người nghèo để xin thực phẩm.
Chính phủ Mỹ cũng có những can thiệp kịp thời để giúp đỡ các sinh viên bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Tuy nhiên, để phù hợp với tiêu chí "Nước Mỹ trên hết" của Tổng thống Donald Trump, các du học sinh và sinh viên nhập cư thiếu giấy tờ không được nhận trợ cấp từ khoản ngân sách 6 tỷ USD.
Nhiều trường đại học cho biết họ đang nhanh chóng giúp đỡ các du học sinh bằng cách mở giới hạn số phòng ký túc xá, hỗ trợ đưa sinh viên về nước và vận động chính phủ liên bang tài trợ kinh phí.
Trong đó, Đại học New York, nơi có nhiều sinh viên nước ngoài hơn bất kỳ trường nào khác, đã tạo sẵn các khoản trợ cấp khẩn cấp dành cho các du học sinh.
Mặc dù vậy, ngay chính các sinh viên Mỹ cho biết sự trợ giúp của trường đại học chưa thấm vào đâu so với những chi phí thực tế.
Ngoài ra, những du học sinh kịp trở về quê hương trước lệnh phong tỏa cũng không chắc có được quay trở lại Mỹ để học tiếp không.
Đối với những sinh viên vội vàng ra sân bay để kịp về nước tránh dịch, họ cũng lo ngại phải đối mặt với những vấn đề pháp lý khi quay trở lại Mỹ hoàn thành chương trình học.
Mercy Idindili, sinh viên năm hai ngành Thống kê ở Đại học Yale, bắt buộc phải quay trở về Tanzania sau khi nhận được một loạt thông báo từ phía nhà trường. Ban quản trị trường khẳng định "sẽ chỉ có vài trường hợp ngoại lệ" cho phép du học sinh ở lại Mỹ trong thời điểm này.
Mọi lãnh sự quán Mỹ ở nước ngoài đều đóng cửa thời hạn, đồng thời Bộ Ngoại giao nước này cũng đình chỉ việc xử lý thị thực cho đến khi có thông báo mới. Trong khi đó, visa của Mercy sẽ hết hạn vào tháng 7 tới.
Trường đại học Mỹ lên tiếng việc trục xuất du học sinh Đại diện ĐH Harvard và ĐH Upenn khẳng định họ sẽ làm việc với các tổ chức khác để tìm ra hướng giải quyết đảm bảo quyền lợi cho du học sinh. Ngày 7/7, Cơ quan Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) phát thông báo về việc ngưng cho phép sinh viên nước ngoài học 100% online vào kỳ học mùa thu...
