Khu ổ chuột núp dưới bóng ‘Gangnam Style’

Kim Bok-Ja đẩy chiếc xe nhặt rác lê qua một khu phố tồi tàn, ngay bên cạnh khu đô thị hào nhoáng Gangnam. Bà nhẩm đếm lại số tiền ít ỏi kiếm được từ việc thu thập các hộp giấy, bao gói suốt cả một ngày.

Một người đàn ông đi qua khu ổ chuột Guryong. Ảnh: LucForsyth

“Đây là tất cả những gì tôi có thể làm để sống, có thể là cho đến khi tôi chết, vì tôi chỉ có một mình mà không có nguồn thu nhập nào cả”, bà Kim, 75 tuổi, nói tại sân tái chế ở khu Guryong.

Guryong là một khu ổ chuột bẩn thỉu, lô nhô những túp lều dột nát có từ thời 1988. Bà Kim là một trong những người bị đẩy từ những khu vực khác đến đây nhằm lấy đất quy hoạch các công trình mới của Seoul, chuẩn bị cho Thế vận hội.

Gần 25 năm sau đó, Guryong, cái tên có nghĩa là “Cửu Long”, trở thành nơi trú ngụ của hơn 2.000 con người với mức độ đói nghèo ngang với các nước thuộc các nước nghèo và điều kiện vệ sinh vô cùng thấp, hoặc thậm chí không hề có.

Guryong hoàn toàn cách biệt với thế giới xa hoa của quận Gangnam lân cận, nơi đóng đô của những cửa hiệu xa xỉ và các câu lạc bộ đêm đã đi vào ca khúc gây sốt toàn cầu của rapper Psy, “Gangnam Style”. Những người tài xế rất khó khăn để xác định vị trí của Guryong, dù nó chỉ nằm cách Gangnam một con đường cao tốc 6 làn và nằm trên diện tích rộng 30 hecta.

“Làng chúng tôi là khu ổ chuột lớn nhất của Seoul, nhưng không xuất hiện trên bất cứ tấm bản đồ nào cả”, Lee In, 59 tuổi, phó chủ tịch hội đồng cư dân Guryong nói.

Một tỷ lệ khá lớn cư dân ở đây là các ông bà già đã 70, 80 tuổi, neo đơn và không có bất kỳ sự trợ giúp nào từ chính phủ. “Nhiều người đang kiếm ăn qua ngày bằng những công việc lặt vặt hoặc chân tay”, ông Lee nói.

Một trong những điểm đáng chú ý của Guryong là có hàng chục nhà thờ đổ nát phục vụ cho cộng đồng, được đánh dấu bằng những cây thánh giá gỗ nằm trên những nóc nhà thấp tẹt. Bên cạnh đó, mỗi tấc đất nơi đây đều được biến thành những khu vườn nhỏ để các cư dân trồng rau làm thức ăn hàng ngày.

Các ngôi nhà ở Guryong đều là bất hợp pháp, gas và điện hầu như không tồn tại. Các bánh than trở thành nguồn sưởi ấm chính của người dân trong suốt những mùa đông khắc nghiệt của Seoul.

Một vụ hỏa hoạn hồi tháng giêng đã xóa sổ hàng loạt ngôi nhà bằng gỗ chắp vá, trong khi đợt lụt do mưa lớn hồi tháng 7 năm ngoái đã phá hủy một khu vực lớn của ngôi làng. Ưu điểm duy nhất của việc sinh sống trong những ngôi nhà ọp ẹp này là chúng rất dễ thay thế.

“Nhà sập xuống vào ban ngày, đến tối chúng tôi lại có thể dựng lên”, Kim Mi-Ran, 54 tuổi, nói.

Guryong chỉ nằm cách quận Gangnam một con đường cao tốc 6 làn. Ảnh: LucForsyth

Điều trớ trêu trong sự nghèo khổ của Guryong, cũng là nhân tố có khả năng khiến khu ổ chuột này biến mất một ngày không xa, là nó nằm trên một khu vực bất động sản có giá trị mà các nhà phát triển đã thèm muốn từ lâu.

Đất đai thuộc sở hữu tư nhân, nhưng những người chiếm đất dựng lều đã mưu sinh ở đây bao nhiêu năm, đủ lâu để họ được công nhận tình trạng sở hữu đất bán hợp pháp và được chính quyền thành phố cấp thẻ cư trú tạm thời hồi năm ngoái.

Đầu năm nay, một nhà phát triển tư nhân có đề xuất kế hoạch xây chung cư giá rẻ người dân Guryong thuê và tái phát triển khu đất họ bỏ lại. Các nhà chức trách Seoul cũng đề xuất một kế hoạch tương tự của riêng họ. Hai lời đề xuất đã dẫn đến cuộc tranh cãi chưa có hồi kết trong cộng đồng dân cư ở đây để xem bên nào được lợi hơn.

“Chúng tôi không tin các chính trị gia, những người chỉ hứa suông mà không bao giờ hành động”, Kim Mi-Ran nói.

Lệnh trục xuất bắt buộc là một giải pháp mà các nhà chức trách có thể tính đến nhưng họ không thể không cảnh giác với những hành động cực đoan. Năm 2009, nỗ lực giải thể một nhóm người định cư bất hợp pháp để lấy địa điểm tái phát triển đã dẫn đến những vụ đụng độ khiến 5 người dân và một nhân viên cảnh sát thiệt mạng.

Park Won-Soon, một nhà hoạt động tự do lâu năm, được bầu làm thị trưởng Seoul hồi tháng 10 năm ngoái, tuyên bố rằng bất kỳ giải pháp nào cho Guryong cũng phải phản ánh quan điểm, lợi ích của người dân.

Kim Kyo-Seong, một giáo sư ngành phúc lợi xã hội thuộc đại học Chung-Ang, cho rằng Guryong là nơi tập trung những thứ trái ngược với nền kinh tế phát triển nhanh chóng của Hàn Quốc.

“Đó là một biểu hiện rõ ràng về sự bất bình đẳng trong xã hội chúng ta”, ông Kim nói, dẫn ra những khoảng cách ngày càng lớn về thu nhập, sự thiếu hỗ trợ cho dân số đang lão hóa và những người bị gạt ra ngoài lề guồng máy phát triển công nghiệp của nước này.

Theo VNE