Khơi dậy tính sáng tạo và làm chủ kiến thức của học trò
Ngữ văn là một môn học đặc biệt, đòi hỏi người dạy và người học phải say mê, suy ngẫm, hào hứng.
Dạy và học Ngữ văn là cả một nghệ thuật. Nó vốn không ưa lặp lại nhàm chán mà cần đến sáng tạo và linh hoạt.
Sân khấu hóa trong giờ học Ngữ Văn của cô Nga
Giáo viên – người truyền cảm hứng cho học trò
Đó là chia sẻ của cô Đặng Thị Thúy Nga – giáo viên Ngữ Văn, Trường THPT Hoàng Cầu (Đống Đa, Hà Nội). Cô Nga nhìn nhận, hiện nay tình yêu văn học trong học sinh giảm sút rất nhiều. Một phần, do Ngữ văn là bộ môn khó, dù các em yêu thích nhưng không phải em nào cũng tiếp thu và cảm nhận dễ dàng;
Vì vậy, giáo viên dạy bộ môn Ngữ văn cần đánh thức niềm đam mê văn chương, yêu thích văn học, khơi dậy ở các em tính sáng tạo và khả năng làm chủ kiến thức.
Theo cô Nga, để làm được điều này, người giáo viên cần trở thành người truyền cảm hứng cho học sinh. Theo đó, giáo viên cần khởi động vào bài học tích cực, sáng tạo, tràn đầy năng lượng. Việc dành ra 3-5 phút để tổ chức hoạt động khởi động hấp dẫn sẽ tạo hứng khởi, tiếp thêm năng lượng cho học sinh tham gia học tập hiệu quả trong suốt tiết học. Đây là một trong những nội dung giáo dục tích cực, cũng là định hướng trong việc đổi mới, sáng tạo trong hoạt động dạy học mà Bộ GD&ĐT đã và đang khuyến khích.
Ngoài ra, giáo viên có thể tạo ấn tượng tích cực, đầy say mê, nhiệt huyết bằng ngoại hình, giọng nói, ánh mắt, khiếu hài hước trong mắt học sinh. Theo kinh nghiệm của cô Nga, nếu muốn tạo động lực cho học sinh thì phải chứng minh được mình là người đáng để học sinh lắng nghe.
“Đừng nói nhiều quá và cũng đừng khăng khăng giữ ý kiến của mình. Giáo viên cần tạo ấn tượng là một người hiểu biết, thông minh và là người không ngại nói ra chính kiến của mình chứ không phải một người kiêu ngạo và chỉ biết đến bản thân” – cô Nga chia sẻ, đồng thời nhấn mạnh: Hãy say mê những gì chúng ta đang dạy.
Cô Đặng Thị Thúy Nga luôn có nhiều đổi mới, sáng tạo trong mỗi giờ lên lớp
Cô Nga chia sẻ, đôi mắt mở to cùng nụ cười lớn và sự nhiệt tình chân thành của giáo viên chắc chắn sẽ tạo nên hiệu quả rất lớn đối với học sinh. Ngay cả khi các em không hứng thú với môn học của bạn thì chính cách cư xử của giáo viên cũng có thể làm học sinh thích thú. Bởi điều quan trọng nhất là vì giáo viên kiên trì thể hiện tình yêu của mình đối với vấn đề nào đó, học sinh sẽ sớm nhận ra bạn là người chân thành.
“Hãy là người đầy nhiệt huyết” – cô Nga nhắn gửi, đồng thời chia sẻ, sự nhiệt huyết có khả năng lây lan, và học sinh sẽ khó ngủ gật trong lớp nếu giáo viên là người tràn đầy nhiệt huyết và không đứng yên một chỗ. Hãy đảm bảo rằng, bạn có đủ năng lượng để khiến vấn đề bạn đang nói cũng như bản thân bạn trở nên hấp dẫn trong mắt học sinh.
Video đang HOT
Linh hoạt, sáng tạo trong giờ dạy
Ngoài ra, khiếu hài hước của giáo viên sẽ dễ dàng thu hút học sinh, làm cho tài liệu học trở nên sống động hơn và giúp các em kết nối với bạn tốt hơn. Vấn đề là, nếu giáo viên luôn nghiêm túc thì học sinh sẽ thấy khó để quan tâm và thực sự kết nối với bạn.
“Thầy cô giáo không cần phải làm một anh hề và lúc nào cũng đùa được nhưng nếu tạo một môi trường học vui vẻ cho học sinh, các em sẽ có động lực và thấy hứng thú hơn khi học” – cô Nga bật mí và cho rằng, giáo viên cũng cần cải thiện ngoại hình của mình. Giáo viên cần tạo ấn tượng tốt, vì vậy hãy đảm bảo rằng mình thật đẹp khi bước vào lớp. Hãy cố gắng ăn mặc đẹp hơn hay khác hơn một chút so với người bình thường.
Cô Nga trong một giờ lên lớp
Từ kinh nghiệm của bản thân, cô Nga cho rằng, giáo viên cần luôn ý thức mở rộng các thông tin mới về vấn đề của bài học bằng những bài tập khiến học sinh phải sáng tạo, biến các học sinh thành “chuyên gia” trong vấn đề của bài học.
Nếu muốn học sinh hứng thú với bài học của mình thì chúng ta cần mở rộng kiến thức ngoài chương trình học. Hãy giúp học sinh cập nhật những điều mới nhất trong bài học. Hãy tạo hứng thú cho học sinh chứ không chỉ là người cung cấp tài liệu cho học sinh. Có thể giao cho học sinh các dự án về bài học để các em là người tìm kiếm những điều mới lạ, thay đổi không khí trong lớp học.
“Ví dụ, học sinh có thể tổ chức diễn tiểu phẩm liên quan đến bài học hoặc có thể trình diễn một trò chơi mà các em thành thạo để minh họa cho bài học như: đệm đàn ghi ta, chơi khối rubic, hát múa, biểu diễn thời trang… Điểm mấu chốt của hoạt động này là, ý tưởng phải khác biệt, giáo viên cần thực hiện hoạt động này trong giờ học hoặc trong một giờ nào đó ở trường và cần đồng hành cùng cả lớp ở mỗi bước trong cả hoạt động này” – Cô Nga chia sẻ.
Cũng theo cô Nga, giáo viên cần bao quát lớp, để ý đến những học sinh cần được quan tâm. Nếu một học sinh đang gặp rắc rối nhưng nhận thấy mình được giáo viên quan tâm và chú ý thì sẽ tạo động lực cho em đó học tập chăm chỉ hơn. Nếu một học sinh nghĩ rằng, giáo viên chẳng quan tâm đến mức độ học hành chăm chỉ hay cảm xúc của mình thì em đó cũng sẽ cố gắng ít hơn.
“Hãy cân nhắc đến việc linh hoạt bỏ qua một số luật lệ nếu có học sinh đang thực sự gặp khó khăn. Điều này đòi hỏi giáo viên phải quan tâm nhưng sẽ tạo dựng được niềm tin vững chắc. Nếu một học sinh liên tục không nộp bài tập, đến lớp và nói với bạn rằng, em chưa hoàn thành bài tập thì giáo viên cần nhận ra học sinh đó có điều gì không ổn và giúp đỡ em đó” – cô Nga chia sẻ, đồng thời nhấn mạnh, cần phát huy tính tích cực, yêu cầu học sinh chia sẻ ý kiến của mình, khuyến khích các cuộc thảo luận sôi nổi trong lớp.
Cô Nga luôn biết tạo hứng thú cho học trò trong giờ học
Theo cô Nga, học sinh sẽ ít có hứng thú nếu các em nghĩ rằng, cô giáo chỉ đang giảng bài và chẳng quan tâm đến suy nghĩ của mình. Nếu học sinh cảm thấy được thầy cô quan tâm thì các em sẽ tự tin hơn và có hứng thú muốn chia sẻ quan điểm.
Tuy nhiên, muốn học sinh có hứng thú và sẵn sàng học tập thì giáo viên cần tạo điều kiện cho các buổi thảo luận có giá trị diễn ra trong lớp học. Hãy trực tiếp đặt câu hỏi cho mỗi học sinh thay vì hỏi chung cả lớp và nhớ gọi tên từng học sinh.
“Thực tế là, không học sinh nào muốn bị gọi khi không biết câu trả lời, và nếu biết chuyện này có thể xảy ra thì các em sẽ chuẩn bị sẵn câu trả lời khi học và giúp các tập trung vào bài học hơn. Điều này không chỉ khiến học sinh tích cực đọc tài liệu và chuẩn bị trước khi đến lớp hơn, mà còn giúp học sinh thấy hứng thú khi đến lớp vì cảm thấy ý kiến của mình có giá trị” – cô Nga chia sẻ.
“Nếu bạn muốn tạo động lực cho học sinh thì những lời nhận xét của giáo viên phải đầy đủ, rõ ràng và có ý nghĩa. Nếu học sinh thấy được điểm mạnh và những điểm cần cải thiện của mình thì các em sẽ có nhiều động lực để học hơn so với việc chỉ nhận được một điểm số viết tay và một câu nhận xét không rõ ràng. Hãy dành thời gian để học sinh nhận thấy, thầy cô thực sự quan tâm đến thành công của mình và mong muốn giúp học sinh tiến bộ” – cô Đặng Thị Thúy Nga.
Khơi nguồn cảm hứng cho học sinh với môn học Kinh doanh - Hướng nghiệp
Những giờ học về kinh doanh - hướng nghiệp của thầy Nguyễn Trọng Tùng, giáo viên Trường The Dewey Schools, luôn có sức cuốn hút, khiến học sinh yêu thích và nắm được kiến thức ngay trên lớp học.
Thầy Nguyễn Trọng Tùng trong một giờ dạy về Kinh doanh - Hướng nghiệp.
Trang bị sớm cho học sinh kiến thức, năng lực tài chính
Thầy Nguyễn Trọng Tùng là 1 trong 3 giáo viên Việt Nam xuất sắc của "Chương trình đào tạo tài chính dành cho học sinh" khu vực Châu Á Thái Bình Dương năm 2022. Trước khi gắn bó với nghề dạy học, thầy đã có hơn 20 năm làm việc trong lĩnh vực truyền thông trong vai trò là phóng viên - thư ký tòa soạn báo Sinh viên Việt Nam và Hoa Học trò.
"Kiến thức là hành trang giúp con người có sự tự tin và tự lập. Giáo dục là nền tảng vững chắc để con người đạt được sự tự chủ, tự do". Quan điểm này cũng là yếu tố quan trọng dẫn đến bước chuyển về nghề nghiệp của thầy Tùng với mục tiêu tạo nên giá trị tốt hơn của bản thân và có thể đóng góp nhiều hơn cho xã hội.
Có một profile dày dặn thành tích, cùng kinh nghiệm cả trong lĩnh vực giáo dục lẫn truyền thông - kinh doanh, thầy Tùng mang đến một làn gió mới cho các lớp học kinh doanh - hướng nghiệp. Với thầy, sự chờ đón, hào hứng, tiếp thu hiệu quả của mỗi học sinh trong từng tiết học mới chính là thành tựu đáng tự hào nhất.
Thầy Nguyễn Trọng Tùng - 1 trong 3 giáo viên Việt Nam xuất sắc của "Chương trình đào tạo tài chính dành cho học sinh" khu vực Châu Á Thái Bình Dương năm 2022.
Chia sẻ về bộ môn khá mới mẻ: Kinh doanh - Hướng nghiệp, thầy Nguyễn Trọng Tùng cho rằng, môn học này tổng hòa nhiều kiến thức, giúp học sinh huy động nhiều kỹ năng và vận dụng những gì đã học vào giải quyết tình huống thực tế. Đây là một điều quan trọng để việc học tập mang nhiều tính thực tiễn hơn trong cuộc sống.
Ngoài ra, môn học này cũng làm tiền đề cho hoạt động hướng nghiệp của học sinh trong tương lai. Các chuyên gia hướng nghiệp cũng nhận định rằng, hoạt động hướng nghiệp diễn ra càng sớm, học sinh sẽ càng có thời gian hiểu bản thân và định hướng tương lai.
"Môn Kinh doanh - Hướng nghiệp tại Dewey được thiết kế dành riêng cho học sinh nhà trường dựa trên giáo trình của tổ chức Junior Achievement (JA). JA đã có hơn 100 năm lịch sử cung cấp các chương trình đào tạo về kinh tế, kỹ năng dành cho giới trẻ toàn cầu và được đề cử giải Nobel Hòa Bình năm 2022. Thông qua bộ môn Kinh doanh - Hướng nghiệp, học sinh được nâng cao tư duy tài chính cá nhân, tư duy hướng nghiệp, tư duy khởi nghiệp và cải thiện 4 kỹ năng trụ cột bao gồm giao tiếp, sáng tạo, hợp tác, tư duy phản biện. Tôi tin rằng những kỹ năng và kiến thức đó sẽ cần thiết cho nhiều môn học cũng như cuộc sống của học sinh." - thầy Tùng chia sẻ.
Nhiều phụ huynh cũng đồng tình và đánh giá cao nội dung học ở môn Kinh doanh - Hướng nghiệp. Tại nước ngoài, học sinh được học về giá trị của tiền bạc, được thực hiện các hoạt động kinh doanh để gây quỹ, từ thiện hay quyên góp từ rất sớm.
Nhìn về Việt Nam, theo thầy Tùng, việc học các kiến thức kinh doanh gắn liền với thực tế còn hạn chế. "Với chương trình của The Dewey Schools, học sinh khối 6 sẽ được học về tiền bạc, ngân sách, lên lớp 7 sẽ bắt đầu tìm hiểu về doanh nghiệp khởi nghiệp và quảng cáo. Chương trình cho học sinh lớp 8 sẽ tập trung vào hướng nghiệp cơ bản và chương trình lớp 9 sẽ xoay quanh việc xây dựng thương hiệu cá nhân. Những nội dung trên sẽ được phát triển với kiến thức sâu hơn hơn trong chương trình phổ thông" - thầy Nguyễn Trọng Tùng cho hay.
Mọi giờ học thầy Tùng đứng lớp đều bắt đầu bằng một trò chơi khởi động tạo niềm hứng khởi.
Bài học từ đôi Biti's tới lon Pepsi
Trên thực tế, với đặc thù là một môn học mới, không dễ để học sinh có thể bắt nhịp nhanh với nội dung học. Giáo viên phải thực sự sáng tạo, đầu tư vào nội dung giảng dạy để việc học hiệu quả và học sinh tìm được niềm hứng khởi trong môn học. Để việc học hiệu quả, thầy cô phải nỗ lực sáng tạo và luôn đổi mới cho phù hợp.
Thầy Tùng cho biết, trong giờ học, mình và đồng nghiệp luôn sử dụng rất nhiều các trò chơi, hoạt động tương tác trong giờ học để đạt được mục đích giúp học sinh làm chủ kiến thức, có khả năng vận dụng trong thực tế.
Ngoài các bài giảng trên lớp, thầy cô cũng tìm cơ hội để học sinh có thể tham quan các mô hình kinh doanh thực tế, tìm hiểu các công ty, hình thành phẩm chất nghề nghiệp.
Học sinh sẽ có cơ hội trở thành giáo viên, học tập chủ động và truyền thụ kiến thức tới bạn bè. Lộ trình học từ lớp 6 tới lớp 12 của học sinh phản ánh đúng triết lý của nhà trường khi giáo dục chính là cuộc sống và những điều các em học có giá trị cho cả hiện tại và tương lai.
Đặc biệt, các giờ học kinh doanh - hướng nghiệp của thầy Tùng luôn không bắt đầu bằng những kiến thức khô khan. Với những câu hỏi xem thế giới đang có gì biến động, những câu chuyện kinh doanh - marketing nào đang trở thành xu thế, thầy Tùng kéo học sinh vào cuộc trò chuyện, thảo luận, tạo một không gian chia sẻ mở và học sinh thấy kiến thức không còn xa lạ. Các bài học thường đi từ những case study (tình huống thực tế) phù hợp và gần gũi với học sinh.
"Khi học về quảng cáo, tôi cho học sinh xem series clip "Đi để trở về" của Biti's để cùng nhau thảo luận về những thông điệp đằng sau sản phẩm. Học sinh đa phần đều biết tới ca sĩ Soobin Hoàng Sơn cũng như những MV trẻ trung, gần gũi với các bạn.
Hoặc trong bài học về xây dựng thương hiệu với học sinh khối 9, chiến dịch Pepsi cùng ban nhạc Black Pink được đưa ra làm ví dụ khi các sản phẩm Pepsi in hình thành viên Black Pink được săn lùng ráo riết trên thị trường. Muốn dạy học sinh được với môn học mới phải nói đúng "ngôn ngữ" của các bạn, hiểu được những điều người trẻ quan tâm và hứng thú." - thầy Tùng chia sẻ.
Nói về kỷ niệm với môn học, thầy Tùng nhớ lại câu chuyện khi hỏi học sinh lớp 6 về nghề nghiệp mong muốn trong tương lai. Bên cạnh các câu trả lời như Youtuber, kỹ sư, bác sĩ, một học sinh đã trả lời muốn làm thợ hồ khi quan sát những người thợ hồ làm việc với niềm hạnh phúc: "Niềm hạnh phúc của một người thợ hồ đâu có ít hơn niềm hạnh phúc của một giám đốc"
"Những bài học ở môn kinh doanh - hướng nghiệp không chỉ quan trọng với học sinh. Đôi khi chính các quan sát tinh tế của học sinh lại mang đến cho mình những góc nhìn đa dạng về cuộc sống và giáo viên cũng là người được học rất nhiều.". Tâm sự điều này,Nguyễn Trọng Tùng thể hiện mong muốn sẽ có một mạng lưới các giáo viên, học sinh với mục tiêu truyền thụ, hướng dẫn, đào tạo về năng lực tài chính, một trong những năng lực nền tảng cần thiết cho bất kỳ một người trẻ nào.
108 tổ hợp môn: Môn Lịch sử có thể bị 'xóa trắng' ở trường có thế mạnh KHTN Các trường trung học phổ thông ở Hải Phòng hiện đang loay hoay khi tổ chức môn học, bởi đội ngũ giáo viên Âm nhạc, Mỹ thuật hiện thiếu trầm trọng. Từ năm học 2022-2023, Chương trình giáo dục phổ thông mới 2018 bậc Trung học phổ thông được triển khai ở lớp 10. Điểm mới của chương trình là học sinh được...