Khám phá vai trò mùi hương trong béo phì

Theo Eurek Alert, các nhà nghiên cứu tại Trung tâm lão hóa Haifington (Mỹ), đã tìm hiểu cách có thể thay đổi sự tích tụ chất béo trong cơ thể mà không cần thay đổi thói quen ăn uống. Họ đã khám phá chủ đề này qua ví dụ về loài giun C. Elegans.

Theo tiến sĩ Meng Wang, để giảm béo, chúng ta có thể phải xem xét không chỉ những gì chúng ta ăn, mà cả những gì chúng ta ngửi – Ảnh: Shutterstock

Các nhà khoa học quan tâm đến việc liệu các tế bào thần kinh khi gửi tín hiệu, có thể thay đổi quá trình chuyển hóa chất béo trong cơ thể hay không và liệu có thể thực hiện được điều này mà không cần thay đổi chế độ dinh dưỡng hay không. Nghiên cứu cho thấy một mối liên hệ kỳ lạ giữa sự trao đổi chất và khứu giác.

Người ta biết rằng các tế bào thần kinh khứu giác truyền thông tin đến các tế bào, diễn giải thông tin để điều khiển các tế bào thần kinh khác và các mô ngoại biên. Giun C. Elegans có 3 cặp tế bào thần kinh khứu giác giúp phát hiện mùi trong không khí. Một số mùi kích hoạt có chọn lọc hoặc ức chế hoạt động của một tế bào thần kinh khứu giác, trong khi các mùi khác kích thích cả một nhóm tế bào thần kinh.

Các nhà nghiên cứu đã kiểm tra tác động của một số mùi trên giun. Hóa ra, chỉ có một số mùi nhất định tự động điều chỉnh sự chuyển hóa của mô mỡ bằng cách tương tác với các tế bào thần kinh khứu giác cụ thể thông qua các thụ thể đặc thù. Nhờ tác động đến các tế bào thần kinh này bằng phương pháp quang – di truyền optogenetic (dùng ánh sáng tác để kích hoạt hoặc ức chế các tế bào được đánh dấu), các nhà khoa học đã có thể giảm và tăng sự tích tụ chất béo. Người ta cũng phát hiện ra rằng các tế bào thần kinh này hoạt động thông qua các con đường thần kinh chọn lọc và con đường thần kinh nội tiết (neuroendocrine pathway) để điều chỉnh trực tiếp quá trình chuyển hóa chất béo.

Tiến sĩ Meng Wang, chia sẻ rằng phát hiện này mở ra viễn cảnh mới về cách điều hòa chuyển hóa lipid và giúp hiểu tại sao một số người có thể khắc phục được các vấn đề trao đổi chất trong khi những người khác dễ bị tổn thương hơn.

Ngoài ra, theo tiến sĩ Ayse Sena Mutlu, những phát hiện về mối liên hệ giữa khứu giác và chuyển hóa chất béo còn liên quan đến các bệnh thoái hóa thần kinh. Ví dụ, bệnh nhân mắc bệnh alzheimer có xu hướng gặp vấn đề về trao đổi chất.

Mặc dù cần nhiều nghiên cứu hơn, nhưng một số mùi hương nhất định có thể kích hoạt những thay đổi trong chuyển hóa chất béo dẫn đến giảm cân. “Chúng ta có thể phải xem xét không chỉ những gì chúng ta ăn, mà cả những gì chúng ta ngửi thấy” – tiến sĩ Meng Wang kết luận.

Vũ Trung Hương