Khám phá mới về loài thực vật ăn thịt lớn nhất thế giới
Triphyophyllum peltatum là loài thực vật ăn thịt lớn nhất đã được xác nhận trên thế giới, nhưng bản chất ăn thịt của nó mãi đến năm 1979 mới được biết đến.
Trong số khoảng 370.000 loài thực vật đã biết mọc trên bề mặt Trái đất, số cây “ăn mặn” vốn đã hiếm. Và chỉ có một loại cây được biết là ăn thịt bán thời gian.
Triphyophyllum peltatum là một loài thực vật quý hiếm từ các khu rừng nhiệt đới ở Tây Phi, được biết là loài cây có khả năng bẫy côn trùng. Cho đến gần đây, các nhà nghiên cứu vẫn gặp khó khăn trong việc trồng loại cây này đủ số lượng để xác định chính xác nguyên nhân gây ra cơn thèm ăn thịt bất chợt của nó.
Nhưng giờ đây, các nhà nghiên cứu từ Đại học Leibniz Hannover và Đại học Wurzburg ở Đức đã phát hiện thêm một vài chi tiết hấp dẫn về đời sống của một loài cây ăn thịt độc nhất vô nhị.
Loài dây leo kiểu nho thân gỗ này được khoa học đặc biệt quan tâm vì chế độ ăn uống của nó. Triphyophyllum peltatum chứa các hóa chất có hoạt tính dược phẩm có thể hữu ích chống lại bệnh sốt rét và một số bệnh ung thư.
Ở giai đoạn còn non, Triphyophyllum peltatum trông bình thường không có gì đáng ngạc nhiên. Nó hấp thụ ánh nắng mặt trời và tạo ra năng lượng thông qua quá trình quang hợp, không có dấu hiệu nào cho thấy nó có xu hướng bẫy con mồi. Khi trưởng thành, cây sẽ bắt đầu xòe lá bằng hai móc ở đầu giúp chúng leo lên tán cây tìm nắng.
Tuy nhiên, khi phát triển đầy đủ, Triphyophyllum peltatum có thể mọc ra những chiếc lá tiết ra những đốm chất lỏng dính, màu máu béo ngậy có khả năng bẫy những con bọ phàm ăn để làm bữa sáng. Đặc biệt, sau khi đã “no nê”, cây có thể bỏ thói quen ăn thịt hoàn toàn.
Không giống như các loài thực vật ăn thịt khác, chẳng hạn như cây bắt ruồi Venus, hành vi ăn côn trùng của Triphyophyllum peltatum không cố định trong quá trình phát triển của nó. Thậm chí, một số cây còn không bao giờ biến chất thành loài ăn thịt mà “ăn chay” suốt vòng đời.
Các nhà khoa học đã đưa ra giả thuyết Triphyophyllum peltatum, giống như các loài tương tự, tiến hóa thành loài ăn thịt để tồn tại trong môi trường thiếu chất dinh dưỡng như nitơ. Tuy nhiên, cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa xác định chính xác điều gì đã gây ra sự biến đổi này, phần lớn là do đây là một loại cây rất khó trồng.
Để giải câu đố này, trước tiên các nhà nghiên cứu phải phát triển Triphyophyllum peltatum từ lúc nảy mầm. Sử dụng những tiến bộ trong kỹ thuật phòng thí nghiệm đúc kết được từ các nghiên cứu trước đây về loài thực vật này, nhóm nghiên cứu đã nhân giống và nuôi dưỡng thành công các mẫu vật từ vườn bách thảo Würzburg trong phòng thí nghiệm ở Hannover.
Quá trình theo dõi cây trong phòng thí nghiệm
Sáu mươi chồi được trồng trong các bình nhựa nhỏ chứa đất thiếu nitơ, kali hoặc phốt pho… Các cây này được kiểm tra hàng tuần trong sáu tháng để xem liệu chúng có trở thành loài ăn thịt hay không.
Những cây mọc ra chiếc lá hình tuyến, có chấm đỏ, khác biệt là những cây bị thiếu phốt pho. Kết quả này đã được ghi nhận ở những cây trồng trong nhà kính với hàm lượng phốt pho thấp trong đất.
Video đang HOT
Phốt pho là một khoáng chất cực kỳ quan trọng đối với sự tăng trưởng và phát triển của thực vật; nó được sử dụng để tạo ra các thành phần cốt lõi của DNA và màng.
Thực vật đầu tư nguồn lực đáng kể vào việc phát triển hệ thống rễ rộng để hấp thụ phốt pho trong đất. Nhưng đến cuối mùa khô, cây trồng có thể bắt đầu bị thiếu lân. Đây là thời điểm chủ yếu trong năm Triphyophyllum peltatum mọc lá bắt côn trùng.
Cần lưu ý là thực vật ăn thịt sử dụng nhiều năng lượng hơn thực vật ăn chay vì nó cần sản xuất keo dính và các enzym tiêu hóa để phân hủy vật chất của động vật.
Các nhà nghiên cứu viết: “Khi nồng độ phốt pho giảm xuống dưới ngưỡng tới hạn, Triphyophyllum peltatum đầu tư nguồn lực vào việc hình thành lá ăn thịt để có thể bổ sung lượng phốt pho dự trữ từ con mồi động vật bị nó ăn thịt”.
“Sau khi hàm lượng phốt pho trong đất phục hồi về mức trước căng thẳng, lá cây quang hợp ‘rẻ hơn’ sẽ được tạo ra”. Từ rẻ hơn ở đây tức là cây mất ít nguồn lực nước, khoáng chất… để tạo ra một chiếc lá ăn chay bình thường bằng việc quang hợp.
Triphyophyllum là một chi thực vật đơn loài, chỉ chứa một loài Triphyophyllum peltatum thuộc họ Dioncophyllaceae. Nó có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới phía tây châu Phi, chính xác là mọc trong các khu rừng nhiệt đới ở Bờ Biển Ngà, Sierra Leone và Liberia.
Nó là một loại cây dây leo, có vòng đời ba giai đoạn, mỗi giai đoạn có một chiếc lá có hình dạng khác nhau, y như cái tên Hy Lạp của nó. Trong giai đoạn đầu tiên, Triphyophyllum peltatum tạo thành một hình hoa thị cấu tạo từ ba chiếc lá hình mũi mác đơn giản với mép gợn sóng. Sau đó, nó phát triển những chiếc lá dài, mảnh, có tuyến, giống như những chiếc lá của họ Drosophyllum để bắt côn trùng. Sau đó, cây này chuyển sang dạng dây leo trưởng thành, với những chiếc lá ngắn không ăn thịt mang một cặp móc ở đầu để có thể bám trên một thân cây dài có thể vươn tới 50 mét và đường kính dây leo có thể lên đến 10 cm.
Triphyophyllum peltatum là loài thực vật ăn thịt lớn nhất đã được xác nhận trên thế giới, nhưng bản chất ăn thịt của nó mãi đến năm 1979 mới được biết đến, khoảng 51 năm sau khi loài thực vật này được phát hiện. Hạt của nó có đường kính khoảng 7, 8 cm, màu đỏ tươi, hình đĩa, có cuống hình thoi nổi lên từ quả. Hầu hết quá trình phát triển của hạt diễn ra bên ngoài quả. Quả và hạt phát triển từ một bông hoa màu cam với năm cánh hoa cong lại. Khi hạt khô đi, hình dạng tán ô rộng của nó cho phép nó được di chuyển nhờ gió.
Tại sao sư tử và linh cẩu luôn tỏ ra bất hòa với nhau?
Mối quan hệ giữa linh cẩu và sư tử luôn là một trong những chủ đề nóng trong nghiên cứu động vật học.
Cả linh cẩu và sư tử đều sống ở lục địa châu Phi, và cả hai đều là loài ăn thịt. Trên thực tế, mối quan hệ giữa chúng thực sự vô cùng căng thẳng.
Mối quan hệ giữa linh cẩu và sư tử
Cả linh cẩu đốm và sư tử đều là động vật có tập tính xã hội, cả hai đều có thể săn những con mồi lớn thông qua phân công lao động và hợp tác. Môi trường sống của linh cẩu đốm và sư tử cũng hoàn toàn trùng lặp, tập tính của chúng cũng có nhiều điểm giống nhau nên hai bên thường xuyên xảy ra xung đột. Đàn sư tử thường bao gồm một đến ba con đực và một số con cái, trong khi đàn linh cẩu là quần thể do con cái thống trị.
Linh cẩu có thể được mô tả là một loài động vật có cơ thể "giống chó" và giải phẫu "giống mèo", nhưng bản thân nó thực sự là một sinh vật độc nhất vô nhị. Linh cẩu là một họ riêng biệt trong bộ Carnivora (Bộ Ăn thịt). Họ này chứa bốn loài hiện có: Linh cẩu đốm, linh cẩu nâu, sói đất và linh cẩu sọc.
Ngoài ra, so với sư tử, linh cẩu có kích thước nhỏ hơn nhưng số lượng nhiều, sư tử là loài mèo lớn nhất ở châu Phi và có kích thước khổng lồ nên sư tử còn được gọi là anh cả của châu Phi, linh cẩu đốm còn được gọi là anh hai của châu Phi. Ngoài ra, cả hai loài vật này cũng đang ở trong một mối quan hệ cạnh tranh.
Linh cẩu đốm được coi là loài có năng lực đối đầu với sư tử, linh cẩu đốm chạy rất nhanh, tốc độ tối đa 60 km/h, có thể sánh ngang với sư tử, và thực tế là chúng có thể đuổi theo sư tử trên đồng cỏ.
Sau hổ, sư tử là loài mèo lớn thứ 2 thế giới. Sư tử đực nặng trung bình khoảng 180kg, trong khi sư tử cái nặng trung bình khoảng 130kg. Con sư tử nặng nhất được ghi nhận có trọng lượng lên tới 375kg. Chúng thường sống ở xavan và thảo nguyên chứ không sống trong những khu rừng rậm rạp.
Ngoài ra, linh cẩu đốm có tinh thần liều lĩnh và tinh thần hợp tác cao, chúng có thể tạo thành một nhóm mạnh để cùng nhau chống lại sự tấn công của sư tử. Linh cẩu đốm, giống như sư tử, thường nghỉ ngơi vào ban ngày và kiếm ăn vào ban đêm, điều này khiến cả hai thường tranh giành con mồi.
Mối quan hệ giữa linh cẩu đốm và sư tử thực sự khá phức tạp. Mặc dù hai loài này thường tấn công lẫn nhau, nhưng chúng cũng có khả năng cùng tồn tại. Các nhà khoa học đã quan sát thấy rằng linh cẩu đốm và sư tử ở một số khu vực có thể cùng tồn tại hòa bình mà không can thiệp vào cuộc sống của nhau.
Sư tử có tập tính xã hội khác biệt so với các loài họ mèo còn lại với lối sống theo bầy đàn. Các nhóm sư tử cái thường đi săn cùng nhau, chủ yếu săn những loài động vật móng guốc lớn.
Vì sao linh cẩu đốm bị sư tử ghét?
Linh cẩu đốm và sư tử đóng vai trò sinh thái khác nhau trên đồng cỏ châu Phi, tuy nhiên mục tiêu săn mồi của chúng lại giống nhau. Sư tử là loài săn mồi hàng đầu trên đồng cỏ, chủ yếu săn các loài thú lớn và vừa như linh dương đầu bò, ngựa vằn và trâu rừng. Và những con vật này tình cờ lại là con mồi chính của linh cẩu đốm nên giữa hai bên cũng thường xuyên xảy ra mâu thuẫn.
Hốc sinh thái đề cập đến tình trạng và vai trò của một loài trong hệ sinh thái, bao gồm thức ăn, môi trường sống và cách sống. Sư tử và linh cẩu đốm có những hốc tương tự trong hệ sinh thái đồng cỏ.
Linh cẩu có thể tự đi săn mồi, nhưng thường chúng sẽ theo sư tử, báo... và cướp lấy thức ăn của chúng.
Sư tử là loài động vật "kén chọn", cần nhiều thịt để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng hàng ngày, linh cẩu đốm cũng vậy, nhưng nếu cuộc săn mồi thất bại, chúng sẽ chọn cách tìm xác của các loài động vật khác để ăn.
Ở những vùng lãnh thổ chồng lấn, số lượng con mồi bị hạn chế nên mâu thuẫn giữa hai bên lại càng diễn ra sâu sắc bởi linh cẩu sẽ tìm và ăn thức ăn thừa của kẻ khác, không những thế, chúng còn lập thành các băng nhóm chuyên đi cướp con mồi của sư tử.
Để cảm nhận rõ sự ghét nhau tới mức không đội trời chung của hai loài này, chúng ta có thể theo dõi qua bộ phim Lion King (Vua sư tử). Một tài liệu từ ghi chép, năm 1999, quần thể sư tử và linh cẩu đã giao chiến quyết liệt suốt hai tuần ở Ethiopa và đây là những cuộc chiến đẫm máu.
Sư tử là động vật xã hội, thường xuất hiện theo đàn, săn những con mồi lớn thông qua phân công lao động và hợp tác. Linh cẩu đốm cũng đi săn theo nhóm và là những thợ săn có tính hợp tác cao. Các nhóm linh cẩu đốm thường tạo thành một nhóm gồm hàng chục cá thể, hợp tác chặt chẽ và săn mồi thông qua hợp tác chiến thuật.
Cách hợp tác hiệu quả hơn này mang lại cho linh cẩu đốm một lợi thế lớn và khiến chúng trở thành một trong những kẻ săn mồi hung hãn nhất trong số các loài ăn thịt.
Một khi tìm thấy một con linh cẩu đốm, đàn sư tử chắc chắn sẽ dựa vào lợi thế về sức mạnh và kích thước của chính mình để giết chết nó.
Theo National Geographic, sư tử và linh cẩu là loài săn mồi thường có sự trùng lặp trong môi trường sống cũng như con mồi mà chúng săn. Chính vì thế, chúng thường đối đầu nhau trong những cuộc chiến giành lãnh thổ và thức ăn.
Khi hai bên đánh nhau, sư tử thường chiếm thế thượng phong, bởi vì có sự khác biệt rõ ràng về đặc điểm sinh lý của linh cẩu đốm và sư tử. Sư tử là những con mèo lớn mạnh mẽ với móng vuốt và hàm răng sắc nhọn có thể dễ dàng đẩy lùi những kẻ săn mồi khác.
Trong khi đó, linh cẩu đốm kém hơn một chút so với sư tử về kích thước và sức mạnh, nhưng chúng có kỹ năng săn mồi độc nhất vô nhị và lực cắn mạnh, đồng thời cũng có thể trong thời gian ngắn giết chết một con sư tử.
Theo các chuyên gia, trong một cuộc đối đầu một đối một, linh cẩu chắc chắn không phải là đối thủ của sư tử. Thông thường cần tới 3 con linh cẩu mới có thể hạ gục một con sư tử. Sư tử có kích thước lớn gấp 3-4 lần linh cẩu, nhưng đàn linh cẩu biết cách sử dụng chiến thuật để quây đánh sư tử. Một đàn linh cẩu có thể chiến thắng và giết chết sư tử khi một cá thể trong đàn bị tấn công nhờ vào số đông.
Bất ngờ phát hiện hài cốt quái vật biển kỷ Jura 'khủng' trong bảo tàng Phần còn lại hóa thạch của một quái vật biển cổ đại 'thực sự khổng lồ' đã được phát hiện một cách tình cờ trong một bảo tàng ở Anh, tiết lộ một trong những loài ăn thịt lớn nhất từng rình mò trên biển. Minh họa về quái vật biển săn mồi khủng khiếp ở Kỷ Jura Bốn chiếc xương là đốt...