Jean-Marie Le Pen – nhà sáng lập đảng cực hữu Pháp qua đời

Ông Jean-Marie Le Pen (1928-2025) đã sáng lập đảng cực hữu Pháp vào thập niên 1970 và 5 lần tranh cử tổng thống Pháp.

Tuy nhiên, phải đến khi ông trao quyền lại cho con gái Marine Le Pen, phe cực hữu mới thực sự trỗi dậy.

Ông Jean-Marie Le Pen (1928-2025). ẢNH: AFP

Ông Jean-Marie Le Pen, nhà lãnh đạo của phong trào cực hữu Pháp, đã qua đời hôm nay (7.1), theo AFP dẫn thông báo từ gia đình.

Ông Le Pen đã ở nhà an dưỡng vài tuần qua, trước khi tạ thế vào 18 giờ hôm 7.1 (giờ Việt Nam) trong vòng tay người thân, thọ 97 tuổi.

Cha đẻ đảng cực hữu Pháp

Năm 1972, ông Le Pen sáng lập đảng Mặt trận Dân tộc (FN) với mục tiêu thống nhất các phong trào cực hữu của Pháp.

Trong suốt vài thập niên qua, ông Le Pen luôn là nhân vật chính trị gây tranh cãi nhất nước Pháp, có biệt danh là “Ác quỷ của nền cộng hòa”.

Đối với những người ủng hộ, ông có sức lôi cuốn mãnh liệt, là nhà vô địch không bao giờ lùi bước trước mọi chông gai và sẵn sàng đấu tranh những chủ đề khó nuốt nhất trên chính trường Pháp.

Còn theo phe chỉ trích, ông bị xem là kẻ mù quáng cực hữu và không ít lần bị tòa kết án vì những lời nhận xét vô cùng cực đoan.

Đến năm 2002, ông Le Pen gây sốc toàn nước Pháp khi tiến vào vòng thứ hai của cuộc bầu cử tổng thống. Năm đó, nước Pháp thở phào nhẹ nhõm khi chiến thắng cuối cùng về tay ứng viên Jacques Chirac.

Bà Marine Le Pen và cha Jean-Marie Le Pen tại một sự kiện ở Pháp vào năm 2014. ẢNH: AFP

Quan hệ cha con rạn nứt

Năm 2011, ông từ chức chủ tịch FN và chuyển giao quyền lực cho con gái là bà Marine Le Pen.

Gần như quan hệ giữa hai cha con nhà Le Pen bị chia rẽ ngay tức khắc. Bà Marine Le Pen dẫn dắt FN xa rời những chính sách quá sức cực đoan của người cha, nhằm thu hút thêm những cử tri khác.

Và mối quan hệ này hầu như không thể hàn gắn sau khi FN vào tháng 5.2015 nhất trí quyết định đình chỉ tư cách đảng viên của Chủ tịch danh dự Jean-Marie Le Pen, theo tờ Le Monde.

Đây là hình thức kỷ luật dành cho ông Le Pen sau một số phát biểu có thể gây ảnh hưởng xấu đến nỗ lực cải thiện hình ảnh của FN như nhận xét phòng hơi ngạt trong Thế chiến 2 chỉ là một “chi tiết” của lịch sử.

Quyết định nói trên cho thấy khủng hoảng nội bộ của FN đã lên đến đỉnh điểm, và quan hệ giữa ông Le Pen với ái nữ – Chủ tịch FN Marine Le Pen – đã rạn nứt nghiêm trọng.

Sau khi bị đình chỉ tư cách thành viên, ông Le Pen tỏ ra rất giận dữ và cho rằng mình bị “phản bội”, muốn con gái phải đổi họ.

Hai năm sau, bà Marine Le Pen đổi tên FN thành Rassemblement National (Tập hợp Dân tộc).

Đến năm ngoái, RN giành được 30 trên tổng số 81 ghế tại Nghị viện châu Âu dành cho Pháp và trở thành đảng giành nhiều ghế nhất trong cuộc tổng tuyển cử sau đó tại Pháp dù không nắm được chính quyền.