IMF cảnh báo châu Âu đứng trước nguy cơ ’suy thoái sâu hơn’
Trong một báo cáo ngày 23/10, Quỹ Tiền tệ quốc tế ( IMF) cảnh báo tăng trưởng sụt giảm ở nhiều nước châu Âu hiện nay có thể sẽ dẫn đến “ suy thoái sâu sắc hơn” trên toàn châu lục, trong khi sự gián đoạn nguồn cung năng lượng đe dọa tới nền kinh tế và khủng hoảng chi phí sinh hoạt có nguy cơ gây ra căng thẳng xã hội.
Người dân mua sắm tại siêu thị ở Bordeaux, Pháp. Ảnh: AFP/TTXVN
Báo cáo Triển vọng kinh tế khu vực của IMF về châu Âu được đưa ra trong bối cảnh các quốc gia tại đây đang vật lộn với lạm phát leo thang và cuộc khủng hoảng năng lượng ngày càng trầm trọng đã làm giảm sức mua của các hộ gia đình, trong khi chi phí sản xuất tăng cao. IMF đánh giá những gói hỗ trợ mới mà các chính phủ đưa ra chỉ “bù đắp phần nào” những căng thẳng này.
Tình hình xung đột tại Ukraine kéo dài suốt 8 tháng qua đã khiến lạm phát cũng như giá năng lượng cùng tăng vọt, buộc Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) phải tăng lãi suất để hạ nhiệt nền kinh tế trước nguy cơ suy thoái.
Báo cáo của IMF đánh giá rằng: “Triển vọng (kinh tế) của châu Âu trở nên u ám hơn rất nhiều, khi tốc độ tăng trưởng ngày một chậm lại và lạm phát tiếp tục tăng”.
Video đang HOT
Theo dự báo của IMF, Đức và Italy sẽ rơi vào suy thoái trong năm tới, qua đó trở thành những nền kinh tế phát triển đầu tiên tăng trưởng âm do ảnh hưởng từ cuộc xung đột tại Ukraine. IMF nhấn mạnh trong khi châu Âu đã nỗ lực thoát khỏi đại dịch COVID-19 từ cuối năm ngoái, nhưng căng thẳng tại Ukraine đã “thay đổi hoàn toàn bức tranh này”.
IMF cho rằng tăng trưởng ở các nền kinh tế tiên tiến của châu Âu sẽ chậm lại rõ rệt xuống mức 0,6% vào năm 2023. Trong khi đó, ở các nền kinh tế mới nổi trong khu vực, không bao gồm các nước liên quan xung đột và Thổ Nhĩ Kỳ, tăng trưởng cũng sẽ chậm lại ở mức 1,7%, trong khi thiệt hại ở các nước xung đột sẽ rất lớn.
IMF nhấn mạnh: “Nguy cơ lớn nhất trước mắt là sự gián đoạn nguồn cung năng lượng trong mùa Đông lạnh giá có thể dẫn đến tình trạng thiếu khí đốt, thiếu lương thực và gây ra những tổn thương kinh tế sâu sắc hơn”.
IMF dự báo tình trạng lạm phát sẽ còn kéo dài và căng thẳng xã hội có thể trở nên tồi tệ hơn do chi phí sinh hoạt gia tăng. Theo đó, trong tình hình hiện tại, các ngân hàng trung ương nên tiếp tục tăng lãi suất chính sách, đặc biệt là tại các nền kinh tế tiên tiến. Các nhà hoạch định chính sách cần phải “đi đúng hướng” để vừa thành công trong nỗ lực chống lạm phát, đồng thời hỗ trợ các hộ gia đình và doanh nghiệp dễ bị tổn thương vượt qua cuộc khủng hoảng năng lượng.
Nền kinh tế lớn nhất châu Âu khó tránh khỏi suy thoái
Các nhà phân tích cho rằng gói hỗ trợ tài chính mới trị giá 65 tỷ euro do Berlin thông qua để đối phó với cuộc khủng hoảng năng lượng sẽ không giúp nền kinh tế lớn nhất châu Âu tránh khỏi cuộc suy thoái đang cận kề.
Theo hãng tin Bloomberg, gói hỗ trợ lần này lớn hơn so với 2 gói trước, bao gồm các khoản thanh toán một lần cho những đối tượng dễ bị tổn thương nhất - như các hộ gia đình có thu nhập thấp hơn, sinh viên, người hưu trí và giới hạn giá điện.
Nhà kinh tế Carsten Brzeski của Ngân hàng ING bình luận: "Mặc dù gói hỗ trợ mới được công bố sẽ thực sự hỗ trợ những người có tài chính yêu hơn, nhưng có những nghi ngại cho rằng gói hỗ trợ này thực sự là để bù đắp hoàn toàn tác động từ các hóa đơn năng lượng cao hơn". Chuyên gia này cũng không chắc gói cứu trợ này sẽ phát huy tác dụng đầy đủ trong năm 2022. Ông cho rằng gói này có thể không đủ để ngăn chặn nền kinh tế rơi vào suy thoái.
Trong khi đó, nhà kinh tế Joerg Kraemer của Commerzbank cảnh báo gói cứu trợ được công bố tạo ra nhận thức rằng phần lớn dân số có thể được hỗ trợ khỏi tác động của giá năng lượng tăng. Ông nói thêm cách tiếp cận của Berlin, kết hợp với năng lực sản xuất tối đa, có thể thúc đẩy giá tiêu dùng vốn đã tăng cao.
Theo ước tính tổng thể của Greg Fuzesi, chiến lược gia của JPMorgan Chase, việc giảm 10 tỷ euro hóa đơn điện gia đình dự kiến giúp giảm giảm lạm phát toàn phần xuống 0,6%. Ông Fuzesi nói: "Có quá nhiều câu hỏi tại thời điểm này về tác động chính xác đối với lạm phát, bao gồm cả về thời gian". Ông cũng chỉ ra những rủi ro mới có thể đang hình thành do do động thái ngừng cung cấp khí đốt của Nga qua đường ống Dòng chảy phương Bắc (Nord Stream 1).
Ngày 2/9, Tập đoàn năng lượng Gazprom của Nga đã tuyên bố đóng cửa vô thời hạn đường ống Nord Stream 1 dẫn khí đốt từ Nga tới Đức, với lý do gặp sự cố kỹ thuật. Động thái này có ảnh hưởng lớn đến Berlins.
Đức - nền kinh tế lớn nhất châu Âu - là quốc gia phụ thuộc nhiều nhất vào năng lượng Nga. Mối quan hệ đối đầu với Nga đã buộc Đức phải tìm nguồn cung khác và thực hiện các biện pháp tiết kiệm năng lượng trong nước. Thủ tướng Đức Olaf Scholz khẳng định Đức sẽ vượt qua mùa đông khắc nghiệt này và cho biết Nga "không còn là đối tác năng lượng đáng tin cậy nữa".
Với gói hỗ trợ mới nhất, khoảng 9.000 doanh nghiệp thâm dụng năng lượng sẽ được giảm thuế với tổng giá trị lên đến 1,7 tỷ euro. Ngoài ra, theo ông Scholz, một khoản thuế đánh vào lợi nhuận của các công ty năng lượng cũng sẽ được sử dụng nhằm giảm hóa đơn năng lượng cho người dân.
Gói hỗ trợ mới nhất này đã nâng tổng số tiền cứu trợ mà Đức đã chi cho cuộc khủng hoảng năng lượng lên đến 100 tỷ euro, thấp hơn so với gói cứu trợ 300 tỷ euro mà nước này đã tung ra để giữ cho nền kinh tế lớn nhất châu Âu trụ vững trong đại dịch Covid-19.
Trong động thái mới nhất, Đức cũng đã quyết định tạm dừng việc loại bỏ nhà máy điện hạt nhân Neckarwestheim và Isar 2. Theo đó, các nhà máy này sẽ duy trì hoạt động đến giữa tháng 4/2023 và được đặt trong này trong "trạng thái chờ" nhằm đề phòng nguy cơ xảy ra khủng hoảng năng lượng. Trước đó, Đức có kế hoạch loại bỏ toàn bộ các nhà máy hạt nhân của mình vào ngày 31/12 tới.
Kịch bản suy thoái kinh tế toàn cầu ngày càng hiện rõ Lãi suất liên tiếp được nâng lên, lạm phát tăng "nóng" và cuộc khủng hoảng năng lượng kéo dài đang dẫn đến niềm tin cho rằng nền kinh tế thế giới gần như đang chắc chắn hướng tới vực suy thoái. Người dân mua hàng tại siêu thị ở Washington, D.C., Mỹ, ngày 13/7/2022. Ảnh: THX/TTXVN Suy thoái kinh tế là kịch bản...