Học trực tuyến sẽ kéo dài đến bao giờ?
“Tương lai tích cực đang được mở ra khi học sinh quay lại trường học. Nhưng làn sóng học trực tuyến sẽ không mất đi ngay cả khi dịch bệnh được kiểm soát” – GS- TS Lê Anh Vinh, Phó Viện trưởng Phụ trách Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, nhận định.
GS-TS Lê Anh Vinh cũng đánh giá Bộ GD-ĐT, Sở GD-ĐT các địa phương và các đối tác đã nỗ lực để tạo ra nguồn tài nguyên về học tập tốt nhất cho học sinh, để các nhà trường và thầy cô có thể sử dụng.
Học sinh Hà Nội thực hiện một bài kiểm tra trực tuyến
Tiến tới các trường học thông minh
Thời gian đầu của dịch Covid-19, học trực tuyến chỉ là giải pháp tình thế để không làm gián đoạn hoạt động, nhưng hiện nay, lựa chọn này là một xu thế tất yếu. Trong năm học 2021-2022, các trường đã chủ động trong việc xây dựng các kế hoạch bài giảng, kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin của các thầy cô giáo tăng lên nhanh chóng, việc cập nhật, sử dụng công nghệ nhanh, không gặp trở ngại…
Nhận định của GS Lê Anh Vinh đã nhận được sự đồng tình của nhiều chuyên gia giáo dục tại hộithảo “Dạy và học trực tuyến – Khó khăn thực tế và giải pháp công nghệ” do iSMART Education tổ chức chiều 22-10 dưới sự bảo trợ của Sở GD-ĐT Hà Nội. Ông Bùi Đắc Tú, đại diện Sở GD-ĐT Hà Nội, cho biết ở thời điểm năm 2020, giáo viên và học sinh còn lúng túng khi buộc phải chuyển từ cách học truyền thống sang cách học trực tuyến, do ảnh hưởng của dịch bệnh. “Nhiều nhà trường, nhiều giáo viên đã phải thay đổi về quy chế trường học và quy chế học trực tuyến và gặp rất nhiều khó khăn ở thời điểm bắt đầu triển khai” – ông Bùi Đắc Tú nói.
Tuy nhiên, theo ông Tú, hiện giáo viên và học sinh đã dần thích ứng với cách dạy và học trực tuyến. Đặc biệt, các nhà trường đã chủ động xây dựng được thời khóa biểu, kế hoạch dạy học trực tuyến theo phân phối chương trình tương đối ổn định. Các thầy cô giáo cũng rất sáng tạo đi tìm hiểu các công nghệ, phần mềm hỗ trợ cho việc dạy học online.
Là một trong những trường tiên phong đưa mô hình trường học trực tuyến vào ứng dụng trong chương trình dạy học chính thức, ông Nguyễn Sĩ Thư, nhà sáng lập Alpha School, thừa nhận, khi dịch bệnh Covid-19 ập tới, Alpha cũng gặp tình trạng lúng túng giống như nhiều trường học khác.
Tuy nhiên, với quyết tâm duy trì việc học tập, rèn luyện cho học sinh, trường đã dành toàn bộ nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, công nghệ để tổ chức việc giảng dạy và “sản xuất” các bài giảng. Năm học 2021 – 2022, nhà trường quyết liệt đầu tư vào các ứng dụng công nghệ mới trong dạy và học, trong đó hệ thống quản lý học tập của giải pháp dạy và học trực tuyến toàn diện MegaSchool giúp tương tác bài giảng, kiểm tra việc tiếp thu kiến thức ngay trong quá trình học tập hoặc bằng các bài kiểm tra tổng hợp. “Mô hình mà chúng tôi đang triển khai là mô hình trường học trực tuyến toàn diện”- ông Nguyễn Sĩ Thư cho hay.
Video đang HOT
L àm chủ công nghệ
“Phần lớn các thầy cô giáo, kể cả các thầy cô trước đây còn tâm lý “ngại” đổi mới, ứng dụng công nghệ thông tin, nay đã trở thành thói quen. Việc chuyển đổi số tuy vất vả, phải bỏ công bỏ sức học những cái mới, nhưng khi đã làm chủ công nghệ, hiệu quả mang lại rất lớn.” – PGS-TS Lê Anh Vinh nói.
Để thúc đẩy quá trình dạy và học trực tuyến, ông Bùi Đắc Tú cho hay, trong thời gian qua, bên cạnh Thông tư 09 của Bộ GD-ĐT, Sở cũng ban hành nhiều văn bản hướng dẫn các nhà trường, thầy cô giáo nhằm tạo điều kiện về môi trường dạy học trực tuyến thuận lợi nhất. Hà Nội đã xây dựng những hệ thống dùng chung như hệ thống Hanoi study để hỗ trợ học sinh ôn tập và kiểm tra trực tuyến bằng hình thức kiểm tra trắc nghiệm khách quan. Đồng thời phối hợp với Đài PT-TH Hà Nội để xây dựng các bài giảng trên truyền hình, nhiều tỉnh thành trên toàn quốc đã xin được tiếp sóng của Đài truyền hình Hà Nội về việc dạy học
Khẳng định trường học trực tuyến không còn là biện pháp chống dịch mà đã trở thành một sự lựa chọn vì tiện lợi, chi phí hợp lý, ông Bùi Đắc Tú khẳng định, khi dịch bệnh tới đây có kết thúc chúng ta cũng khó có thể từ chối phương pháp dạy học trực tuyến và hiện nay chúng ta đang phát huy rất tốt. Sở GD-ĐT Hà Nội hiện đang chủ trì đề tài khoa học xây dựng thí điểm mô hình giáo dục thông minh đối với các trường mầm non và giáo dục phổ thông ở Hà Nội.
Kiểm tra trực tuyến, muôn kiểu để đánh giá học sinh
Giáo viên và các nhà quản lý đã và đang triển khai nhiều giải pháp để có thể đánh giá đúng thực chất năng lực của học sinh khi kiểm tra trực tuyến.
Do diễn biến phức tạp của dịch bệnh nên học sinh (HS) tại TP.HCM dự kiến sẽ học trực tuyến đến hết học kỳ 1. Việc tổ chức kiểm tra bằng hình thức trực tuyến đang được các trường triển khai. Bên cạnh việc đảm bảo đường truyền, thách thức mới với các trường là đảm bảo sự khách quan, chống quay cóp.
Lên kế hoạch thực hiện
Thời gian này, giáo viên (GV) bộ môn các trường đang tổ chức cho HS làm bài kiểm tra thường xuyên bằng hình thức online.
Thầy Thiều Quang Thịnh, GV Trường THPT Long Thới (huyện Nhà Bè), cho biết thầy cho HS làm bài kiểm tra qua Google Forms. Quá trình kiểm tra có gặp đôi chút trục trặc về yếu tố kỹ thuật và đường truyền Internet.
Do kiểm tra online nên thầy Thịnh xác định không thể quan sát hết quá trình các em làm bài. Vì thế, thầy đã tính đến việc HS có thể mở sách giáo khoa ra xem. "Do đó, việc kiểm tra trực tuyến cần phải có thêm các yếu tố phụ bổ sung như chuyên cần, không vắng học và phát biểu xây dựng bài để đánh giá" - thầy Thịnh nói thêm.
"Hiện Phòng GD&ĐT quận Gò Vấp đang lấy ý kiến các trường để có sự thống nhất chung trong toàn quận về hình thức kiểm tra, đánh giá thường xuyên, giữa kỳ và cuối kỳ" - thầy Trần Hải Đăng, GV Trường THCS Lý Tự Trọng (quận Gò Vấp), chia sẻ.
Đối với môn địa lý khối lớp 8, 9 do thầy Đăng dạy, thầy xây dựng kế hoạch kiểm tra, đánh giá theo sự chỉ đạo của phòng giáo dục và có sự thống nhất trong tổ nhóm bộ môn về kiểm tra, đánh giá thường xuyên. Bài kiểm tra giữa kỳ và cuối kỳ sẽ được tổ chức thi tập trung theo kế hoạch của nhà trường và phòng giáo dục.
Thầy Hải Đăng, giáo viên Trường THCS Lý Tự Trọng (quận Gò Vấp), trong một giờ dạy trực tuyến. Ảnh: NVCC
Đánh giá đúng học sinh bằng cách nào?
"Dạy trực tuyến nên việc kiểm tra trực tuyến cũng gây không ít khó khăn cho nhà trường" - ông Nguyễn Anh Tuấn, Hiệu trưởng Trường THCS Lê Văn Tám (quận Bình Thạnh), thừa nhận.
Ông Tuấn cho biết tránh tình trạng lộ đề do mạng trục trặc, trao đổi khi làm bài, GV phải chuẩn bị nhiều loại đề, cùng mức độ. Bên cạnh đó, trong mỗi bộ đề sẽ có 70% câu hỏi trắc nghiệm, 30% tự luận. Ngoài ra, HS cũng cần phải có những minh chứng để thể hiện quá trình làm bài của mình.
Bà Vũ Thị Ngọc Dung, Hiệu trưởng Trường THPT Bùi Thị Xuân (quận 1), cho hay hiện tổ bộ môn đang làm ngân hàng đề để chuẩn bị cho việc kiểm tra giữa kỳ vào đầu tháng 11.
"Khó nhất khi kiểm tra trực tuyến là làm sao để HS không thể quay cóp, trao đổi bài. Trường tính đến phương án yêu cầu các em phải bật camera và bật mic khi làm bài. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng việc mở mic sẽ gây ồn, trường đang khuyến khích HS tìm không gian yên tĩnh để làm bài. HS sẽ được kiểm tra thử để làm quen với hệ thống. Bên cạnh đó, trường sẽ tập huấn cho GV về quá trình gác thi. Việc kiểm tra trực tuyến sẽ phát sinh nhiều vấn đề, tuy nhiên trong điều kiện hiện nay vừa làm vừa khắc phục" - bà Dung nói thêm.
Ông Đặng Đình Quý, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Thái Bình (quận Tân Bình), cho hay trường đang lên kế hoạch kiểm tra giữa học kỳ vào cuối tháng 10 trên hệ thống K12 Online.
Trừ môn văn, các môn còn lại sẽ ra theo hình thức trắc nghiệm hoặc kết hợp trắc nghiệm với tự luận. Những câu tự luận chú trọng đến kỹ năng giải quyết vấn đề. Còn hệ thống câu hỏi trắc nghiệm đa dạng, gồm nhiều mã đề, có sự xáo trộn. "Mỗi môn sẽ gồm 25 câu, trong thời gian 35 phút, đảm bảo HS không thể trao đổi bài với nhau" - ông Quý nói thêm.
Trường đã gửi cho HS những lưu ý khi làm bài kiểm tra để các em nắm và tuân thủ. Ban giám hiệu đã chỉ đạo GV bộ môn cho các em kiểm tra thử để xem có vấn đề gì phát sinh thì báo với lãnh đạo có hướng khắc phục.
Tương tự, thầy Đăng cho rằng để tránh việc HS có thể trao đổi đáp án trong lúc làm bài, GV phải chú ý đến ngân hàng đề. "Tránh trường hợp một đề, nhiều lớp cùng làm ở các thời điểm khác nhau. Vì thế ngân hàng câu hỏi phải lớn, phải thực hiện đảo đề, đảo đáp án trong quá trình kiểm tra, mức độ kiến thức trong đề thi thực hiện theo chỉ đạo chung trong tình hình dạy học online" - thầy Đăng bày tỏ.
Thầy Phạm Lê Thanh, giáo viên một trường THPT tại quận 7, bổ sung: Đề thi trắc nghiệm phải theo hướng hiểu mới làm được bài, không kiểm tra kiến thức thuộc lòng. Điều này sẽ phần nào hạn chế việc HS quay cóp và chép bài. Bên cạnh đó, trong suốt quá trình làm bài kiểm tra trên phần mềm, HS không được rời khỏi màn hình và không thực hiện các động tác lạ, không chuyển sang các giao diện khác, camera sẽ giám sát các em khi làm bài. Nếu có bất thường sẽ báo cáo vi phạm.
"Tuy nhiên, theo tôi, điểm chính yếu là người thầy nên đặt niềm tin ở HS, giáo dục HS ý thức tự chủ và tự giác trung thực. Phụ huynh HS phối hợp với thầy cô trong việc giáo dục, nhắc nhở, động viên con cái trung thực khi học tập và làm bài kiểm tra" - thầy Thanh nhấn mạnh.
Việc kiểm tra, đánh giá phải chính xác, công bằng
Trong quá trình tổ chức dạy học trực tuyến, GV phụ trách môn học trực tiếp kiểm tra, đánh giá quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của HS trong quá trình học tập trực tuyến qua các bài kiểm tra trên hệ thống phần mềm, các bản báo cáo quá trình học tập của HS, các bài thu hoạch sau các khóa học của HS...
Việc kiểm tra, đánh giá định kỳ và kiểm tra lại kết quả học tập của HS được thực hiện trực tiếp tại nhà trường theo quy định về kiểm tra, đánh giá định kỳ của Bộ GD&ĐT.
Đối với lớp 1, lớp 2, khai thác các nội dung dạy học trên truyền hình, video clip đã ghi hình. Không thực hiện kiểm tra, đánh giá định kỳ trong khoảng thời gian này. Khi HS đi học trở lại phải tổ chức ôn tập trước khi kiểm tra, đánh giá định kỳ.
Sở GD&ĐT TP.HCM
Hà Nội: Phụ huynh "đòi" cho học sinh vùng xanh quay lại trường sớm hơn Hà Nội dự kiến học sinh đi học trở lại vào nửa đầu tháng 11, nhưng nhiều phụ huynh muốn cho học sinh quay lại trường sớm hơn. Hà Nội đã nới lỏng các biện pháp giãn cách xã hội nhưng hiện học sinh vẫn tạm dừng đến trường. Nhiều phụ huynh cho rằng nên tính toán cho học sinh vùng xanh quay...