Học sinh tự chọn môn học: Nỗi lo môn Lịch sử bị ghẻ lạnh, giáo viên thất nghiệp
Chương trình GDPT mới cho phép học sinh được chọn 5 môn học bất kỳ (trong 13 môn) khiến nhiều giáo viên dạy Lịch sử lo lắng.
Chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) mới được áp dụng cho bậc THPT từ năm học 2022-2023. Học sinh học 12 môn, 7 môn bắt buộc và 5 môn tự chọn. Năm môn tự chọn được chọn từ 3 nhóm: Khoa học xã hội (Lịch sử, Địa lý, Giáo dục Kinh tế và Pháp luật); Khoa học tự nhiên (Vật lý, Hóa học, Sinh học); Công nghệ và Nghệ thuật (Công nghệ, Tin học, Nghệ thuật).
Dù 2 năm nữa chương trình Phổ thông mới được áp dụng, nhưng hiện nhiều giáo viên Lịch sử lo lắng môn học này bị học sinh quay lưng.
Cô giáo Phan Thanh Nhàn, giáo viên Lịch sử ở Hà Nội bày tỏ từ lâu các môn học như Lịch sử, Địa lý, Âm nhạc, Thể dục… bị coi là môn phụ nhưng bắt buộc phải học và thi nên học sinh mới quan tâm. Thực tế nhiều em chia sẻ học Lịch sử chỉ đủ điểm qua môn hoặc thi tốt nghiệp.
Vì thế khi triển khai chương trình giáo dục mới, nếu Lịch sử là môn tự chọn thì các em chắc chán sẽ bỏ qua môn học này. Hơn nữa đỗ tốt nghiệp THPT không quá khổ nên các em có tâm lý không cần học quá nhiều các môn phụ. Thời gian đó học sinh tập trung cho những môn ôn thi đại học.
Hơn 10 năm dạy học, đây là lần đầu tiên cô Nhàn lo lắng khi thấy viễn cảnh thất nghiệp. Ở trường đang có 3 giáo viên môn Lịch sử. Trong cuộc họp triển khai một số nội dung chương trình GDPT mới, hiệu trưởng cho biết sẽ cắt giảm giáo viên môn này. “Chúng tôi rất lo lắng cho tương lai, nhất là môn Lịch sử bởi chắc chắn sẽ ít học sinh lựa chọn” , cô Nhàn nói.
Nỗi lo giáo viên Lịch sử thất nghiệp khi triển khai chương trình GDPT mới. (Ảnh minh họa: NLĐ)
Video đang HOT
Thầy giáo Mai Văn Long, giáo viên Lịch sử tại TP.HCM cũng nhận định số học sinh đăng ký Lịch sử sẽ thấp nhất trong các môn tự chọn. Vật lý, Hóa học, Sinh học…học sinh đăng ký nhiều bởi đây là các môn thi đại học trọng điểm. Học sinh không có định hướng thi đại học sẽ chọn môn nhẹ nhàng như Âm nhạc, Thể dục… Số em còn lại lựa chọn Lịch sử phục vụ thi đại học (khối C).
Theo một thống kê, lượng thí sinh chọn khối C chỉ chiếm chưa đầy 10% tổng số hồ sơ đăng ký dự thi đại học. Đồng nghĩa lượng học sinh chọn môn Lịch sử giảm đến 90% so với hiện nay. Hệ lụy dẫn đến một bộ phận giáo viên thất nghiệp.
Không chỉ giáo viên cảm thấy lo lắng, nhiều hiệu trưởng cũng sốt ruột khi triển khai chương trình GDPT mới. Tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ được dự báo phân hóa sâu sắc khi áp dụng chương trình mới. Trong đó Lịch sử bị liệt vào danh sách môn học thừa giáo viên.
Một hiệu trưởng tại Hà Nội băn khoăn không biết xử lý thế nào nếu các môn phụ như Lịch sử quá ít học sinh lựa chọn. Trong tình huống đó bắt buộc phải cắt giảm nhân sự. Nhưng có giáo viên công tác 18-20 năm, nếu cho nghỉ trường cũng không đành lòng.
Môn Lịch sử được dự báo ít thí sinh lựa chọn. (Ảnh minh họa: báo Nhandan)
Trường đang tính hai phương án. Thứ nhất, liên kết các trường trong khu vực tổ chức ghép lớp dạy môn Lịch sử. Phương án này đang gặp khó khăn vì thời gian biểu của các trường khác nhau. Thứ hai, cắt giảm số lượng giáo viên, phương án này khiến nhiều giáo viên lo lắng trước nguy cơ mất việc.
“Những người biên soạn chương trình GDPT mới cho rằng, học sinh lựa chọn môn học nhưng nhà trường phải tư vấn các em sao cho hợp lý. Nhưng nếu buộc học sinh chọn theo định hướng thì lại sai quan điểm, mục tiêu đổi mới giáo dục. Tôi nghĩ Bộ GD&ĐT cần lưu ý câu chuyện này, không thể có tình trạng nhất bên trọng, nhất bên khinh được” , vị hiệu trưởng tâm tư.
Tương lai đất nước ra sao khi học sinh chọn sai môn học?
Sách giáo khoa có sạn, chương trình chưa chặt chẽ chúng ta có thể sửa, thế nhưng việc chọn sai môn học cho bậc THPT là hệ lụy cả một cuộc đời phía sau của học sinh.
Bắt đầu từ năm học 2022-2023, bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới được áp dụng cho bậc THPT. Thay vì 13 môn như hiện nay, học sinh sẽ chỉ học 12 môn, gồm 7 môn bắt buộc và 5 môn tự chọn.
Bảy môn học và hoạt động giáo dục bắt buộc gồm: Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ 1, Giáo dục thể chất, Giáo dục quốc phòng và an ninh, Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp, Nội dung giáo dục của địa phương. Năm môn học được chọn từ 3 nhóm môn học (mỗi nhóm có ít nhất 1 môn). Đó là nhóm môn Khoa học xã hội (Lịch sử, Địa lý, Giáo dục Kinh tế và Pháp luật); nhóm môn Khoa học tự nhiên (Vật lý, Hóa học, Sinh học); nhóm môn Công nghệ và Nghệ thuật (Công nghệ, Tin học, Nghệ thuật).
Đây thực sự là sự đổi mới toàn diện, đáp ứng nhu cầu thực tế của người học, phù hợp với xu thế phát triển của thế giới và chương trình học tập hiện đại.
Tuy nhiên, bộ Giáo dục và Đào tạo đã thực sự quan tâm và đặt ra các vấn đề gặp phải khi triển khai thực hiện hay chưa? Điều kiện thực tế của của các trường hiện nay thế nào? Điều quan trọng nhất, việc lựa chọn các môn học từ lớp 10 là điều quyết định căn bản đến tương lai nghề nghiệp của học sinh sau khi tốt nghiệp, gắn với sự trưởng thành, thành công hay thất bại của cả cuộc đời một con người trong tương lai, cũng như là quyết định sự phát triển hay lụi bại của cả một thế hệ, nói sâu xa là quyết định tương lai của cả đất nước. Điều này những người làm chương trình, triển khai chương trình đã cân nhắc và nghĩ đến hay chưa? Hay cũng chỉ nghĩ đơn giản là sự lựa chọn theo nhu cầu của con trẻ?
Hệ lụy của việc lựa chọn chương trình học của từng cá nhân là hết sức quan trọng. Vẫn biết rằng việc cá nhân hóa trong giáo dục để đáp ứng nhu cầu của người học là hoàn toàn phù hợp và theo xu hướng phát triển, nhưng để việc làm đó thực sự hiệu quả thì chúng ta cần có giải pháp căn cơ, chứ không chỉ có vài văn bản hướng dẫn, vài cuộc tập huấn là giải quyết được vấn đề. Nếu chúng ta không nhìn nhận đúng bản chất vấn đề, không nghiên cứu kỹ những cái được, cái mất trong lúc chuyển giao sẽ dẫn đến hậu quả khôn lường.
Chương trình giáo dục phổ thông mới bậc THPT là học sinh tự chọn 5 môn học. (Ảnh minh họa).
Sách giáo khoa có sạn, chương trình chưa chặt chẽ chúng ta có thể sửa, thế nhưng việc chọn sai môn học cho bậc THPT là hệ lụy cả một cuộc đời phía sau của học sinh.
Tôi đã đọc các bài viết, các tranh luận của nhiều người, kể cả những người có trách nhiệm trong ngành giáo dục về vấn đề này. Cá nhân tôi nhận thấy mọi người đang tập trung bàn luận các giải pháp xử lý vấn đề trước mắt, mà chưa có cái nhìn tổng thể, chưa nhận thấy hệ lụy lâu dài để tháo gỡ. Việc lo học sinh đăng ký ít, chưa đủ giáo viên, thừa giáo viên hay giáo viên sợ thất nghiệp, đó chỉ là những vấn đề trước mắt và quá ngắn hạn. Vấn đề lâu dài là tương lai của học sinh, của thế hệ học sinh, của cả đất nước khi học sinh lựa chọn không đúng chương trình, môn học thì không ai nghĩ đến.
Chúng ta đã phải trả giá cho chất lượng nguồn nhân lực của ngành giáo dục khi thực tế trong một thời gian dài để tình trạng "Chuột chạy cùng sào mới vào sư phạm" và phải có giải pháp khắc phục khi mấy năm trước có tình trạng thí sinh đỗ trường sư phạm với tổng 9 điểm thi của 3 môn.
Chúng ta đang suy nghĩ việc chọn môn học là do học sinh tự quyết định và tự chịu trách nhiệm? Đúng là như vậy, nhưng để giúp học sinh chọn đúng môn học, phù hợp với bản thân để có tương lai tươi sáng cho mình, cho gia đình, cho xã hội và cho đất nước lại phụ thuộc rất lớn đến việc triển khai, thực hiện của các cấp quản lý giáo dục từ Bộ đến nhà trường, trong đó quan trọng nhất là vai trò của bộ Giáo dục và Đào tạo. Tương lai của đất nước đang trông chờ vào việc triển khai này.
Thiết nghĩ nếu chúng ta không có giải pháp mà phó mặc lựa chọn và quyết định tương lai cả thế hệ, tương lai đất nước cho đứa trẻ 15 tuổi và cha mẹ chúng khi mà thực tế tại Việt Nam học sinh lớp 12, thậm chí là sinh viên đại học vẫn chưa biết mình sẽ làm nghề gì, làm như thế nào, mà cơ bản lựa chọn nghề nghiệp theo trào lưu số đông, theo xu hướng xã hội là chính thì thực sự chúng ta có tội với các cháu và có tội với đất nước.
Rất mong các cấp, các ngành suy nghĩ thật thấu đáo và thật sự trách nhiệm khi triển khai để người dân yên tâm với sự nghiệp đổi mới giáo dục và mang lại hiệu quả thật sự cho người học, đừng làm vì thành tích, đừng làm vì tiến độ công việc.
* Bài viết thể hiện quan điểm của tác giả!
Học sinh được tự chọn môn học: Giáo viên lo thất nghiệp Một trong những điểm mới của chương trình Giáo dục phổ thông mới ở bậc THPT là ngoài 7 môn học bắt buộc, học sinh được tự chọn 5 môn học. Tuy nhiên, điều này khiến giáo viên, nhà trường lo xảy ra tình trạng môn học sinh chọn quá nhiều, môn chọn quá ít. Từ năm học 2022-2023, học sinh được tự...