Hiệu trưởng cần tạo bầu không khí làm việc tích cực cho tập thể giáo viên
Đó là chia sẻ của PGS.TS Nguyễn Vũ Bích Hiền – Trưởng khoa Quản lý Giáo dục (Trường Đại học Sư phạm Hà Nội).
Ảnh minh họa/ Internet
Áp lực của nhà trường, giáo viên
“ Hiệu trưởng cũng là một giáo viên và thường là giáo viên giàu kinh nghiệm và có uy tín trong nhà trường. Vì thế hiệu trưởng có vai trò quan trọng trong việc tư vấn, hỗ trợ đồng nghiệp về chuyên môn cũng như ứng xử sư phạm. Đặc biệt đối với những giáo viên trẻ mới vào nghề, rất cần sự theo dõi, hỗ trợ về nhiều mặt từ phía cán bộ quản lý nhà trường để họ được rèn luyện tay nghề và tự tin trong công việc.”
PGS.TS Nguyễn Vũ Bích Hiền
Theo PGS.TS Nguyễn Vũ Bích Hiền, trong bối cảnh đổi mới giáo dục, những thay đổi dù ít hay nhiều đều tạo nên những áp lực đối với nhà trường và đối với giáo viên để kịp thích ứng với sự thay đổi.
PGS.TS Nguyễn Vũ Bích Hiền cho rằng, hiệu trưởng chịu trách nhiệm về chất lượng giáo dục của nhà trường nhưng mức độ tự chủ trong quản lý trường phổ thông còn chưa cao. Điều này dẫn tới những khó khăn, lúng túng nhất định cho cán bộ quản lý nhà trường trong việc thực thi chức trách của mình.
Nếu không nắm rõ quy định, cán bộ quản lý dễ dẫn đến sai phạm. Hoặc vì sợ sai phạm nên cán bộ quản lý không sáng tạo và không dám khuyến khích giáo viên linh hoạt, sáng tạo trong giải quyết nhiệm vụ.
Hơn nữa trong bối cảnh công nghệ thông tin, truyền thông bùng nổ, nhà trường đối mặt với trách nhiệm giải trình rất cao. Mọi hoạt động của nhà quản lý đều phải minh bạch và chịu sự đán.h giá từ bên ngoài. Thông tin đôi khi không phản ánh đúng thực chất vấn đề và phát tán đi quá nhanh, khó có thể kiểm soát. Điều này cũng có thể tạo áp lực nhất định cho cán bộ quản lý và cả giáo viên trong nhà trường.
PGS.TS Nguyễn Vũ Bích Hiền phân tích, những áp lực đến từ yêu cầu đổi mới đặt ra cho nhà trường. Những áp lực về thời gian dành cho công việc, về đán.h giá chuyên môn, về thi đua, về bồi dưỡng phát triển chuyên môn… là những vấn đề mà giáo viên và các cán bộ quản lý đối mặt hàng ngày.
Chế độ đãi ngộ về lương, thưởng của nghề giáo không cao khiến cho giáo viên có những vất vả nhất định cho những lo toan cuộc sống về vật chất.
Những hiện tượng cá biệt về vi phạm đạo đức nhà giáo hoặc cán bộ quản lý nhà trường chưa làm tròn chức trách của mình được nhắc đến nhiều trên các phương tiện thông tin đại chúng thời gian gần đây có thể khiến dư luận hoang mang và có thể ảnh hưởng ít nhiều tới tâm lý của những người làm trong ngành giáo dục.
PGS.TS Nguyễn Vũ Bích Hiền
Video đang HOT
Không tạo thêm áp lực cho chính mình
“Trong bối cảnh hiện nay, nhiều áp lực đến từ bên ngoài nhà trường đặt lên vai người cán bộ quản lý nhà trường. Những áp lực đặt ra cho người quản lý lại dễ dẫn đến những áp lực lớn hơn đối với giáo viên. Nếu không nhận diện những bất cập và nỗ lực giải quyết, cán bộ quản lý có thể không thực hiện tốt vai trò của mình trong quản lý, lãnh đạo nhà trường, giúp giáo viên thực hiện tốt nhiệm vụ dạy học và giáo dục.”
PGS.TS Nguyễn Vũ Bích Hiền
PGS.TS Nguyễn Vũ Bích Hiền trao đổi, đứng từ góc độ của cán bộ quản lý nhà trường, trong bối cảnh thay đổi, hiệu trưởng nhà trường trước tiên phải tự bồi dưỡng và nâng cao nhận thức của bản thân, tự điều chỉnh phong cách lãnh đạo, tự quản lý công việc hiệu quả để không tạo thêm áp lực cho chính mình.
Với tư cách là một giáo viên giàu kinh nghiệm, hiệu trưởng nhà trường có thể hỗ trợ giáo viên trong đổi mới dạy học. Hiệu trưởng cũng có thể đứng ra nhận trách nhiệm và thay giáo viên giải quyết sự cố khi nhận thấy giáo viên chưa có đủ kiến thức, kinh nghiệm xử lý. Hiệu trưởng cần phải là tấm gương về tinh thần trách nhiệm và nhiệt huyết với công việc, đạo đức mẫu mực của nhà giáo để giáo viên trong nhà trường làm theo.
Với tư cách là người quản lý nguồn nhân lực, hiệu trưởng cần kỹ năng quản lý như tuyển dụng, sử dụng, bổ nhiệm, bồi dưỡng, đán.h giá, sàng lọc, tạo môi trường làm việc thuận lợi cho đội ngũ giáo viên của mình đảm bảo thực hiện hiệu quả các hoạt động của nhà trường.
Tuy nhiên với mức độ tự chủ không cao của các nhà trường phổ thông công lập hiện nay, hiệu trưởng cũng có những khó khăn riêng trong vấn đề tuyển dụng, sàng lọc hay xây dựng chế độ đãi ngộ đối với giáo viên.
Trong mức độ tự chủ cho phép, hiệu trưởng cần sử dụng đúng người, đúng việc, phát huy tối đa năng lực của giáo viên phục vụ mục tiêu giáo dục của nhà trường; ứng xử công tâm, minh bạch tạo bầu không khí làm việc tích cực cho tập thể giáo viên.
Với tư cách là người lãnh đạo nhà trường, hiệu trưởng cần phải là người có tầm nhìn và lôi kéo, thúc đẩy giáo viên tự nguyện, tự giác thực hiện nhiệm vụ. Trong bối cảnh đổi mới giáo dục với nhiều áp lực của sự thay đổi, hiệu trưởng càng cần là người biết chia sẻ, biết động viên, khích lệ giáo viên vượt qua khó khăn trong công việc và cuộc sống.
Với vai trò này, hiệu trưởng chính là người lãnh đạo văn hoá – xây dựng môi trường văn hoá nhà trường lành mạnh, đoàn kết, thân thiện, yêu thương giúp đỡ, gắn bó. Văn hoá chính là sức mạnh của nhà trường, giúp ngăn ngừa những tiêu cực và xung đột có thể xảy ra, giúp giải quyết sự cố và đứng dậy sau những thất bại, khó khăn.
“Với đặc thù của nghề nghiệp – nghề giáo viên được cả xã hội tôn trọng. Giáo viên có thể không giàu có về vật chất nhưng “giàu có” lòng tự trọng, và tính nhân văn. Sự mất niềm tin từ xã hội có thể khiến các nhà giáo cảm thấy tổn thương và từ đó giảm đi động lực khắc phục khó khăn và áp lực để gắn bó với nghề” - PGS.TS Nguyễn Vũ Bích Hiền.
Minh Phong (ghi)
Theo giaoducthoidai
Muốn giáo viên thay đổi thì hiệu trưởng phải thay đổi, bộ trưởng phải thay đổi!
Đây là chia sẻ của Bộ trưởng Giáo dục- Đào tạo Phùng Xuân Nhạ khi nói về quy định Chuẩn hiệu trưởng trường phổ thông vừa được ban hành, trong đó đặt ra yêu cầu cao đối với hiệu trưởng trong đổi mới giáo dục phổ thông.
Một buổi triển khai, thảo luận về chuẩn hiệu trưởng mới - M.T
Quy định Chuẩn hiệu trưởng cơ sở giáo dục phổ thông do Bộ Giáo dục - Đào tạo ban hành chính thức có hiệu lực từ năm học 2018 - 2019 đã tạo nên một hy vọng mới trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục.
Mới đây, Bộ Giáo dục - Đào tạo đã chỉ đạo tổ chức triển khai chuẩn hiệu trưởng tại 3 khu vực: miền Bắc, miền Trung và Nam bộ, tập huấn cho 63 sở giáo dục - đào tạo, 8 trường đại học sư phạm/học viện quản lý giáo dục tham gia Chương trình Phát triển các trường sư phạm để nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông (ETEP) với các đại biểu là giảng viên, cán bộ sở/phòng giáo dục - đào tạo và các thầy cô là hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, giáo viên cấp tiểu học, THCS, THPT của các trường phổ thông, trường chuyên, bán trú, nội trú trên toàn quốc
Thanh Niên đã ghi nhận ý kiến của chính các hiệu trưởng về việc cần thay đổi ra sao để chuẩn hiệu trưởng đi vào được thực tiễn.
Nhà giáo Nguyễn Văn Hoà, Chủ tịch hội đồng Trường phổ thông Nguyễn Bỉnh Khiêm, Hà Nội:
Hiệu trưởng phải được đào tạo lại
Hiệu trưởng không thể là anh/chị hiệu trưởng mà phải là Thầy hiệu trưởng theo đúng nghĩa của từ này, hiệu trưởng phải "hơn giáo viên một cái đầu". Việc đào tạo lại hàng chục vạn giáo viên sẽ rất khó, nhưng Bộ Giáo dục - Đào tạo phải chủ trì đào tạo lại hiệu trưởng các nhà trường. Hiệu trưởng sẽ là người giúp cho giám đốc sở, cho Bộ trưởng làm chuyển biến giáo viên của mình.
Hiệu trưởng phải là thầy hiệu trưởng, chứ không phải là anh/chị hiệu trưởng. Thực sự phải là "thầy" hơn giáo viên một "cái đầu", làm chuyển biến và chịu trách nhiệm về giáo viên của mình. Bài toán giáo viên như vậy sẽ được tháo gỡ.
Cô Nguyễn Thị Diệp, Hiệu trưởng Trường THCS Đức Thượng, huyện Hoài Đức, Hà Nội:
Không chỉ là người đứng đầu
Việc áp chuẩn hiệu trưởng nếu làm thực, đán.h giá thực sẽ tạo nên một bước tiến trong việc nâng cao chất lượng cán bộ quản lý giáo dục. Chuẩn hiệu trưởng mới cũng quy định rất rõ từng phần việc của hiệu trưởng, không chỉ là người đứng đầu, quản lý mà còn có vai trò thuyền trưởng chèo lái con thuyền tri thức mà những "hành khách" là học trò. Bên cạnh đó, còn có trách nhiệm điều hành giáo viên trong trường cùng thực thi nhiệm vụ ấy.
Đó chính là trọng trách lớn của hiệu trưởng trong thời đại mới, trước cuộc cách mạng khoa học công nghiệp 4.0. Muốn vậy, hiệu trưởng phải "nói được, làm được" và đặc biệt phải sử dụng thành thạo máy tính và vận dụng công nghệ thông tin vào công việc quản lý. Công nghệ thông tin giúp hiệu trưởng sử dụng được các phần mềm trong quản lý, cũng như cập nhật những đổi mới, cập nhật các văn bản để chỉ đạo tốt hơn.
So với chuẩn cũ, quy định mới trong "chuẩn hiệu trưởng" đặt ra những yêu cầu cao hơn và rõ ràng hơn để phù hợp với thực tiễn và yêu cầu đổi mới giáo dục. Chuẩn lần này nhấn mạnh và yêu cầu cao với các hiệu trưởng về quản trị trường học, khả năng lập kế hoạch chiến lược, kế hoạch hành động, khả năng quản trị nhân lực trong nhà trường, khả năng quản trị tài chính...
Mục đích của chuẩn hiệu trưởng không phải chỉ ở đán.h giá, xếp loại, mà quan trọng là hướng cho họ đạt chuẩn, phấn đấu để tự đạt chuẩn. Tôi cho rằng, điều mang tính căn cơ, lâu dài là đào tạo, bồi dưỡng ra những người hiệu trưởng đạt chuẩn chuyên nghiệp.
Thầy Trần Minh Đức, Hiệu trưởng Trường THCS Tây Tiến, huyện Mộc Châu, Sơn La:
Hiệu quả không cao nếu chỉ đán.h giá dựa vào sổ sách
Việc áp dụng chuẩn hiệu trưởng nếu đán.h giá một cách khách quan, đồng bộ giữa các tổ chức ở các địa phương sẽ tạo nên một bước tiến mới trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục.
Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức đán.h giá phải căn cứ vào hiệu quả công việc thực tế mà trường đó làm được chứ không nên chỉ căn cứ vào báo cáo theo các tiêu chí thì hiệu quả sẽ không cao. Ví dụ: khi đán.h giá tiêu chí "xây dựng văn hóa nhà trường" thì cần đến thăm trường không báo trước, nếu thấy học sinh chăm ngoan, có ý thức tổ chức kỷ luật, tập thể đoàn kết, học sinh thân thiện, trường khang trang sạch sẽ, nề nếp... đó là đạt yêu cầu.
Khi áp dụng chương trình và sách giáo khoa mới, vai trò "đầu tàu" và tính tự chủ của hiệu trưởng lại càng quan trọng hơn. Hiệu trưởng sẽ gánh trên vai trách nhiệm lớn trong việc đổi mới dạy và học, từ truyền thụ nội dung sang phát triển phẩm chất, năng lực học sinh; lấy ọc sinh làm trung tâm cho mọ hoạt động. Trong chuẩn mới, hiệu trưởng sẽ được trao quyền nhiều hơn và chịu trách nhiệm lớn hơn.
Để mỗi nhà giáo trong mỗi nhà trường hoàn thành trọng trách của mình, chính hiệu trưởng phải là người hỗ trợ đắc lực để mỗi nhà giáo thành công trong sự nghiệp đổi mới giáo dục. Cùng với giáo viên, đội ngũ hiệu trưởng là lực lượng quyết định sự thành bại của công cuộc đổi mới giáo dục.
Thầy Nguyễn Minh Quý, Hiệu trưởng Trường THPT Trần Nguyên Hãn, Hải Phòng:
Chuẩn không phải để thi đua
Tôi đặc biệt tâm đắc "chất nhân văn" của "chuẩn hiệu trưởng", đó là "không dùng để đán.h giá thi đua mà nhìn sâu được bản chất, giá trị của 1 hiệu trưởng, giá trị của người đứng đầu đối với cơ sở giáo dục - giá trị của phẩm chất, nhân cách, năng lực quản lý. Người thầy cần đạt được những giá trị đó đều vì sự phát triển, vì quyền lợi, hạnh phúc của mỗi học sinh".
Bắt đầu từ năm học này, các hiệu trưởng càng phải tự phấn đấu rèn luyện mình hơn, để xứng đáng là người đứng đầu trong ngôi trường mình công tác, tạo sự công bằng cho những người tài, tạo cơ hội cho lớp trẻ có đủ năng lực được cống hiến, phát huy.
Bộ trưởng Giáo dục - Đào tạo Phùng Xuân Nhạ:
Chúng ta cần thay đổi
Hệ thống của chúng ta ít khi có đào tạo riêng hiệu trưởng. Phải đào tạo thầy cô hiệu trưởng chứ không phải anh/chị hiệu trưởng, đó phải là người hơn hẳn về phẩm chất, có khả năng quy tụ, có uy tín, hiểu về chuyên môn nghiệp vụ.
Bộ Giáo dục - Đào tạo cũng đã xây dựng những chương trình bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho hiệu trưởng, kỹ năng quản trị nhà trường. Bồi dưỡng ngay cả cán bộ quản lý giáo dục, cấp phòng, cấp sở để hiểu biết đường lối chủ trương, biết cách triển khai các chương trình, chính sách. Làm được như vậy thì cả hệ thống sẽ tốt.
Nếu hiệu trưởng chưa thay đổi mà các giáo viên thay đổi thì sẽ rất rủi ro. Để giáo viên thay đổi thì hiệu trưởng phải thay đổi, cán bộ quản lý giáo dục phòng, sở phải thay đổi, tôi và những người làm ở Bộ cũng cần phải thay đổi".
Theo thanhnien
Thanh Hóa: Nhiều lãnh đạo trưởng bị xử lý kỷ luật Do để xảy ra sai phạm trong năm học 2017-2018, 8 cán bộ quản lý tại các trường THPT đã bị Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Thanh Hóa ra quyết định xử lý kỷ luật. Cụ thể, cách chức 1 phó hiệu trưởng do xác nhận học bạ của học sinh, lạm quyền và ban hành văn bản sai quy định;...