Hệ thống giáo dục mở nên hiểu theo cách của thế giới
Đó là ý kiến của TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến – nguyên Trợ lý Bộ trưởng Bộ GD&ĐT khi góp ý vào Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục về hệ thống giáo dục quốc dân.
Giáo dục mở ( open education) là giáo dục trong đó các rào cản trên con đường đến với giáo dục được gỡ bỏ.
Hướng tới sự đồng thuận về giáo dục mở
TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến- cho rằng: Hệ thống giáo dục quốc dân là hệ thống giáo dục mở, linh hoạt, liên thông, đáp ứng nhu cầu học tập suốt đời của mọi người.
“Quy định này nhằm thể chế hóa chủ trương xây dựng hệ thống giáo dục mở đã được đưa thành quan diểm chỉ đạo trong Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT. Có điều thế nào là hệ thống giáo dục mở. Hiện nay, mỗi người chúng ta đều có cách hiểu khác nhau về khái niệm này. Vì vậy cần phải được định nghĩa hướng tới sự đồng thuận” – TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến trao đổi.
Theo TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến, nên hiểu theo cách hiểu của thế giới. Theo đó giáo dục mở (open education) là giáo dục trong đó các rào cản trên con đường đến với giáo dục được gỡ bỏ. Vấn đề là định nghĩa này được đưa vào ngay trong Luật hay để quy định trong Nghị định hướng dẫn thi hành Luật.
“Theo tôi nên để trong Nghị định vì nó còn liên quan đến một nội dung nữa cần bổ sung vào hệ thống giáo dục quốc dân. Đó là khung trình độ quốc gia” – TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến đề xuất.
Liên quan đến Khung trình độ quốc gia(KTĐQG), TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến – cho rằng, đây là một công cụ quản lý giáo dục mới được đưa vào giáo dục thế giới khoảng 20 năm nay, gắn liền với xu thế phát triển nguồn nhân lực, gắn đào tạo với sử dụng và xây dựng hệ thống giáo dục mở,học tập suốt đời.
Nếu hệ thống giáo dục quốc dân (GDQD), kể cả hệ thống mô tả theo phân loại ISCED, tập trung vào các yếu tố đầu vào như nội dung chương trình và thời gian học tập thì KTĐQG tập trung vào kết quả học tập đầu ra, bất kể thời gian học, nơi học và cách học.
Vì thế, ngày nay, KTĐQG là công cụ cần thiết và không thể thiếu trong việc hoàn thiện HTGDQD trên phương diện thúc đẩy học tập suốt đời và gắn đào tạo với sử dụng.
“Với quan niệm như vậy, cần bổ sung vào Điều 4 một Khoản 3 như sau: “Chuẩn đầu ra của các trình độ đào tạo trong hệ thống giáo dục quốc dân được quy định trong Khung trình độ quốc gia” – TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến góp ý.
Cho rằng, việc hoàn thiện hệ thống giáo dục quốc dân gắn liền với hai khái niệm mới là giáo dục mở và KTĐQG, TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến – phân tích: Luật Giáo dục không có Điều về giải thích từ ngữ nên việc làm rõ và quy định chi tiết về hai khái niệm này cần được thể hiện trong Nghị định hướng dẫn thi hành Luật. Điều đó có nghĩa là cuối Điều 4 cần bổ sung Khoản 4 như sau: ” Chính phủ quy định chi tiết về hệ thống giáo dục mở và KTĐQG”.
Cũng theo TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến, việc xây dựng hệ thống giáo dục mở sẽ có tác động toàn hệ thống lên các yếu tố của giáo dục. Điều này sẽ được cụ thể hóa trong Nghị định hướng dẫn thi hành luật.
Video đang HOT
Tuy nhiên, trong phạm vi sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục cần xem xét ngay đến các quy định có liên quan đến văn bằng, giáo dục thường xuyên và quản lý nhà nước về giáo dục.
TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến: Việc xây dựng hệ thống giáo dục mở sẽ có tác động toàn hệ thống lên các yếu tố của giáo dục
Quy định về văn bằng hiện không còn phù hợp
TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến – cho biết: Hiện nay Điều 8 về văn bằng quy định như sau: “Văn bằng của hệ thống giáo dục quốc dân được cấp cho người học sau khi tốt nghiệp cấp học hoặc trình độ đào tạo theo quy định của Luật này”.
Mà tốt nghiệp một trình độ đào tạo theo quy định của Luật GD hiện hành nghĩa là học hết chương trình của bậc trình độ đó, có đủ điều kiện thì được dự thi và nếu đạt yêu cầu thì được công nhận tốt nghiệp (xem các điều 37 và 43).
TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến – cho rằng, quy định này hiện không còn phù hợp. Trong quy định hiện nay về KTĐQG cũng đã thay đổi như sau: “Người học hoàn thành chương trình đào tạo, đáp ứng yêu cầu chuẩn đầu ra của bậc trình độ nào thì được cấp bằng của bậc trình độ đó”.
Dự thảo 2 của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học cũng đã sửa đổi lại quy định về văn bằng như sau: “Người học hoàn thành chương trình đào tạo, đạt chuẩn đầu ra của một trình độ đào tạo theo quy định, hoàn thành các nghĩa vụ, trách nhiệm của người học thì được hiệu trưởng cơ sở giáo dục đại học công nhận học vị và cấp bằng ở trình độ đào tạo tương ứng”.
“Xét như vậy thì để đảm bảo tính nhất quán trong hệ thống pháp luật giáo dục, cần sửa lại câu đầu của Điều 8 như sau: “Văn bằng của hệ thống giáo dục quốc dân được cấp cho người học sau khi tốt nghiệp cấp học hoặc sau khi hoàn thành chương trình đào tạo, đạt chuẩn đầu ra của bậc trình độ theo quy định của Luật này”. Cùng với việc sửa Điều 8, cần có việc sửa tương ứng các quy định của Điều 37 và 43″ – TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến đề xuất .
Theo Giaoducthoidai.vn
Chuyên gia đề xuất phương án công nhận hiệu trưởng trường đại học
Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Giáo dục Đại học đã nhận được nhiều ý ký tham góc của các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực GD-ĐT. Theo đó, các chuyên gia đã đề xuất phương án công nhận hiệu trưởng trường đại học theo góc nhìn cá nhân.
ảnh minh họa
GS.VS Đào Trọng Thi - nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Quốc hội:
Theo pháp luật hiện hành, việc bổ nhiệm hiệu trưởng, phó hiệu trưởng thuộc thẩm quyền của cơ quan chủ quản cơ sở giáo dục đại học. Theo tinh thần xóa bỏ cơ chế cơ quan chủ quản, dự thảo Luật giao cho Hội đồng trường bầu hiệu trưởng, phó hiệu trưởng trình cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền công nhận.
Vấn đề là nên giao thẩm quyền công nhận hiệu trưởng, phó hiệu trưởng cho Bộ quản lý nhà nước về lĩnh vực hoạt động giáo dục và đào tạo hay Bộ quản lý ngành chuyên môn (như đối với các doanh nghiệp Nhà nước)?
Thực ra, phương án 1 trong dự thảo không độc lập mà là một lựa chọn cụ thể của phương án 2. Vì việc xóa bỏ cơ quan chủ quản còn rất mới nên cần giao cho Chính phủ cân nhắc phân công trách nhiệm công nhận hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, tức là theo phương án 2 trong dự thảo Luật.
GS.VS Đào Trọng Thi
PGS Trần Văn Tớp - Phó hiệu trưởng Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội:
Cần làm rõ hiệu trưởng được bầu và được công nhận; hay được lấy phiếu tín nhiệm và được bổ nhiệm? Nếu hiệu trưởng được bầu thì chỉ cần cơ quan quản lý công nhận là có hiệu lực chứ sẽ không có việc bổ nhiệm.
Nếu là bổ nhiệm thì Hội đồng trường thực hiện quy trình lấy phiếu tín nhiệm và Hội đồng trường bổ nhiệm chứ Chủ tịch không có quyền bổ nhiệm Hiệu trưởng (Chủ tịch chỉ thay mặt Hội đồng để ký quyết định); trong trường hợp này phải bổ sung quyền của Hội đồng trường.
Trong Luật Giáo dục có quy định (Khoản 3 Điều 54) "Tiêu chuẩn, nhiệm vụ và quyền hạn của Hiệu trưởng; thủ tục bổ nhiệm, công nhận Hiệu trưởng trường đại học do Thủ tướng Chính phủ quy định" tức là quy định trong Điều lệ Trường đại học. Vậy quy định tiêu chuẩn Hiệu trưởng tại Điều 20 trong Luật GDĐH có phù hợp không?
PGS Trần Văn Tớp
TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến - nguyên Trợ lý Bộ trưởng Bộ GD&ĐT:
Do hội đồng trường là đại diện quyền sở hữu nhà nước đối với cơ sở Giáo dục đại học nên việc chủ tịch hội đồng trường phải do cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền công nhận là hợp lý.
Riêng đối với hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm quản lý, điều hành các hoạt động của cơ sở giáo dục đại học hướng tới mục tiêu chiến lược trong phát triển giáo dục đại học thì việc công nhận nên quy về một đầu mối thống nhất là Bộ GD&ĐT.Vì vậy, đối với cả hai phương án tại Điều 16 và Điều 20, nên chọn phương án 1.
TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến
PGS.TS Trần Thị Tâm Đan - nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Quốc hội:
Tôi chọn phương án 1 trong 2 phương án mà dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Giáo dục Đại học đã đề xuất. Tức là Hội đồng trường tổ chức thực hiện quy trình bầu Hiệu trưởng và các Phó Hiệu trưởng trình Bộ GDĐT công nhận.
Bộ GD&ĐT dự thảo hai phương án để lấy ý kiến và đề xuất phương án.
Ý kiến thứ nhất: cho rằng sửa đổi quy định về Hội đồng trường (Điều 16) và quy định về Hiệu trưởng (Điều 20) theo hướng là Hội đồng trường tổ chức thực hiện quy trình bầu Hiệu trưởng và các Phó Hiệu trưởng trình Bộ GDĐH công nhận.
Lý do: Thực hiện tự chủ ĐH, dự thảo đã quy định Hội đồng trường là cơ quan quản trị, quyền lực cao nhất trong trường ĐH nên Hội đồng trường thực hiện quyền tự chủ trong việc bầu hiệu trưởng và trình kết quả bầu để Bộ GDĐT công nhận nhằm thực hiện thống nhất quản lý nhà nước về GDĐH, thực hiện giám sát các tiêu chuẩn cũng như việc thực hiện các quy định của pháp luật đối với các chức danh lãnh đạo trong các cơ sở GDĐH, thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện GDĐH trên toàn hệ thống.
Bộ GDĐT không can thiệp vào công tác nhân sự và quá trình bầu Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng của Hội đồng trường; chỉ công nhận nếu kiểm tra hồ sơ thấy đã thực hiện đầy đủ các quy trình và tiêu chuẩn đã được quy định, nhằm quản lý chức danh hiệu trưởng trên mặt bằng tiêu chuẩn năng lực chung trong toàn hệ thống.
Thực hiện phương án này cũng đồng thời thực hiện chủ trương trong Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 về "Giảm mạnh đầu mối, khắc phục tình trạng manh mún, dàn trải và trùng lắp" trong quản lý đối với các đơn vị sự nghiệp công lập.
Ý kiến thứ hai: cho rằng sửa đổi quy định về Hội đồng trường (Điều 16) và quy định về Hiệu trưởng (Điều 20) theo hướng là Hội đồng trường tổ chức thực hiện quy trình bầu Hiệu trưởng và các phó Hiệu trưởng trình cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền công nhận
Lý do: Quy định theo hướng như loại ý kiến thứ hai vẫn nhằm trao quyền tự chủ cho các cơ sở GDĐH công lập trong công tác nhân sự. Việc bầu Hiệu trưởng vẫn được thực hiện theo quyết nghị của Hội đồng trường. Cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền ra quyết định công nhận kết quả bầu của Hội đồng trường. Tuy nhiên, việc quy định theo hướng như vậy có thể có những hạn chế nhất định trong việc thống nhất thực hiện tiêu chuẩn năng lực chung trên toàn hệ thống đối với các chức danh quan trọng này.
Bộ GDĐT dự thảo hai phương án để lấy ý kiến và đề xuất phương án 1 với các căn cứ đã phân tích ở phần lý do.
Theo Giaoducthoidai.vn
Công tác thanh tra đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện GDvàĐT Cùng với những yêu cầu mới, nhất là để phù hợp với yêu cầu đổi mới quản lý GD, trong 3 năm trở lại đây, Bộ GD&ĐT đã triển khai đổi mới công tác thanh tra GD, chuyển từ thanh tra nặng về chuyên môn sang thanh tra quản lý. ảnh minh họa Chuyển từ thanh tra nặng về chuyên môn sang thanh...