Giáo viên nghệ thuật: Từng bước xóa bỏ tâm lý ngại bồi dưỡng, đổi mới
PGS.TS Đào Đăng Phượng – Hiệu trưởng Trường ĐHSP Nghệ thuật Trung ương cho rằng, cần tập trung để các trường ĐH sư phạm nghệ thuật là lực lượng nòng cốt trong xây dựng nội dung, tài liệu, tổ chức tập huấn, bồi dưỡng giáo viên.
Đây là khâu then chốt để đảm bảo chất lượng trong công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên Âm nhạc, Mĩ thuật trong nhà trường phổ thông khi triển khai chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) mới.
Ảnh minh họa/internet
Nhiều băn khoăn về chương trình bồi dưỡng
Thực trạng chương trình bồi dưỡng giáo viên nghệ thuật ở các trường phổ thông được PGS Đào Đăng Phượng chỉ ra với không ít băn khoăn. Theo đó Từ năm học 2020 – 2021, chương trình GDPT mới đã bắt đầu triển khai ở lớp 1 bậc Tiểu học. Tuy nhiên, bồi dưỡng riêng cho giáo viên Âm nhạc, Mĩ thuật chưa có chương trình chuẩn, độc lập. Việc bồi dưỡng cho giảng viên cốt cán chỉ là tập huấn chung với các môn học khác. Vì thế, mục tiêu bồi dưỡng chưa được xác định cụ thể, không có được chương trình hoàn thiện để đáp ứng với lộ trình triển khai chương trình GDPT mới.
Chương trình GDPT mới được xây dựng theo mô hình phát triển năng lực, thông qua những kiến thức cơ bản, hiện đại và tích cực hóa hoạt động của người học, hình thành và phát triển những phẩm chất và năng lực ở học sinh. Theo cách tiếp cận này, chương trình bồi dưỡng chưa bám sát mục tiêu đề ra, chưa bám sát đối tượng là giao viên các bậc học ở các trình độ đào tạo, năng lực khác nhau.
Ngoài ra, hoạt động bồi dưỡng chưa cho thấy sự cần thiết phải cải cách hướng tiếp cận mới, chuyển từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực trong dạy và học, định hướng phát triển, chuẩn hóa, hiện đại hóa… Hoạt động bồi dưỡng chưa đem đến tình yêu nghề, hình thành năng lực nghề nghiệp của giáo viên, từ đó thay đổi cách nhìn của xã hội về bộ môn, giáo viên Âm nhạc Mĩ thuật.
PGS.TS Đào Đăng Phượng.
Về cơ sở vật chất phục vụ công tác bồi dưỡng, theo PGS Đào Đăng Phượng, yêu cầu về qui mô, chất lượng bồi dưỡng đối với bộ môn đặc thù không như các môn học khác. Xuất phát từ điều kiện kinh tế – xã hội, đặc điểm riêng của từng địa phương, vùng miền, ngày càng đòi hỏi sự chuẩn bị, đáp ứng đầy đủ về cơ sở vật chất phục vụ cho công tác bồi dưỡng đội ngũ. Trong khi đó, thực tế cơ sở vật chất, trang thiết bị, nguồn lực tài chính còn nhiều bất cập ảnh hưởng lớn đến chất lượng đào tạo bồi dưỡng của các địa phương, các nhà trường phổ thông cũng như của cơ sở đào tạo giáo viên nghệ thuật.
Giải pháp bồi dưỡng giáo viên nghệ thuật trường phổ thông
Video đang HOT
PGS Đào Đăng Phượng cho rằng, cần giải quyết sớm bài toán mất cân đối về giáo viên ở tiểu học; tổ chức đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng để đáp ứng đủ số lượng giáo viên Âm nhạc, Mĩ thuật cho bậc THCS và THPT bước chuẩn bị khi thực hiện chương trình GDPT mới. Việc bồi dưỡng đội ngũ giáo viên Âm nhạc, Mĩ thuật cần tập trung vào phương pháp dạy học, cách tiếp cận theo hướng phát triển năng lực nghệ thuật kết hợp với các năng lực cơ bản khác như: ngoại ngữ, tin học, phát triển chương trình, tổ chức các hoạt động học tập trong nhà trường.
Bộ GD&ĐT mới có Quyết định quy định về các module bồi dưỡng giáo viên đáp ứng chương trình phổ thông mới. Cho biết điều này, theo PGS Đào Đăng Phượng, hoạt động bồi dưỡng đội ngũ giáo viên Âm nhạc, Mĩ thuật cần chú trọng bồi dưỡng về phẩm chất đạo đức thông qua kỹ năng ứng xử, giải quyết tình huống sư phạm; kỹ năng kiềm chế cảm xúc; kỹ năng giải quyết xung đột và vấn đề giữ gìn hình ảnh, uy tín, danh dự nhà giáo. Đẩy mạnh nâng cao trình độ đào tạo của giáo viên Âm nhạc, Mĩ thuật để đạt chuẩn, đảm bảo tính đồng đều. Từng bước xóa bỏ tâm lý ngại bồi dưỡng, đổi mới; tăng cường bồi dưỡng nghiệp vụ, sử dụng công nghệ và các hoạt động bổ trợ khác phù hợp trong nhà trường phổ thông.
Ảnh minh họa/ INT
Đặc biệt nhấn mạnh giải pháp về hoàn thiện chương trình và triển khai thực hiện chương trình bồi dưỡng giáo viên nghệ thuật cho các trường phổ thông, theo PGS Đào Đăng Phượng, cần thực hiện đổi mới công tác bồi dưỡng thường xuyên từ chương trình, tài liệu đến phương thức tổ chức thực hiện theo hướng tăng cường tính tự học, tự bồi dưỡng của người học gắn với trách nhiệm của nhà trường và cơ quan quản lý giáo dục.
Xây dựng chương trình bồi dưỡng với các module cụ thể, phù hợp với các kế hoạch, phương pháp tổ chức bồi dưỡng theo chủ đề. Chú trọng kiểm tra, đánh giá, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động bồi dưỡng.
Chương trình bồi dưỡng cần cụ thể với từng nhóm đối tượng giáo viên để họ thấy được sự cần thiết phải thay đổi hướng tiếp cận, thay đổi định hướng phát triển. Bồi dưỡng lòng yêu nghề, bồi dưỡng năng lực khám phá bản thân về nghề nghiệp của mình, thay đổi cách nhìn của xã hội về môn học và giáo viên nghệ thuật.
PGS Đào Đặng Phượng cũng cho rằng, chương trình bồi dưỡng cần tập trung vào xây dựng các khối kiến thức chung, kiến thức chuyên môn… Có kế hoạch, phương pháp tổ chức bồi dưỡng theo chủ đề, gắn với việc tích hợp, lồng ghép… phù hợp với từng nhóm đối tượng giáo viên, với đối tượng, điều kiện của nhà trường; tương thích với nội dung thực hiện và gắn bó chặt chẽ với nội dung chương trình GDPT mới.
Việc bồi dưỡng bám sát định hướng phát triển năng lực, giúp giáo viên có được hướng hoạt động phù hợp với điều kiện, đặc điểm của mình; phát huy khả năng sáng tạo của giáo viên Âm nhạc, Mĩ thuật, từ đó áp dụng thực tiễn dạy học môn nghệ thuật ở phổ thông.
“Tôi cho rằng, nên tổ chức biên soạn tài liệu bồi dưỡng giáo viên Âm nhạc, Mĩ thuật theo từng nội dung hoặc chủ đề để giáo viên tự học, tự bồi dưỡng. Trên cơ sở đó, thiết kế một số giáo án mẫu, các tiết dạy minh họa thể hiện cách thức dạy học theo hướng đổi mới của Chương trình GDPT 2018 để giáo viên có thể học tập, vận dụng.
Đặc biệt, cần tập trung để các trường ĐH sư phạm nghệ thuật là lực lượng nòng cốt trong xây dựng nội dung, tài liệu, tổ chức tập huấn, bồi dưỡng. Đây là khâu then chốt để đảm bảo chất lượng trong công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên Âm nhạc, Mĩ thuật trong nhà trường phổ thông. Các cơ quan quản lý, các địa phương, các cơ sở đào tạo giáo viên và các trường phổ thông cần đẩy mạnh đầu tư, hỗ trợ về cơ sở vật chất phục vụ công tác bồi dưỡng” – PGS Đào Đăng Phượng cho hay.
Hải Bình
Theo giaoducthoidai
Trăn trở của giảng viên nghệ thuật
Chuẩn bị đầy đủ điều kiện cần thiết về đội ngũ, chuyên gia, giảng viên, nội dung bồi dưỡng, cơ sở vật chất... là yếu tố quyết định thành công Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) mới, cũng như triển khai dạy học các môn nghệ thuật; đồng thời là cơ sở để nâng cao chất lượng giáo dục nghệ thuật trong trường học. Tuy nhiên, đội ngũ giảng viên nghệ thuật hiện nay còn nhiều bất cập.
Giờ học nhạc của học sinh Trường tiểu học Ban Mai (Hà Nội). Ảnh: Nguyễn Lâm
Bất cập về đội ngũ
PGS.TS Đào Đăng Phượng - Hiệu trưởng Trường ĐHSP Nghệ thuật Trung ương cho biết: Theo thống kê sơ bộ, cả nước hiện có khoảng 60 cơ sở đào tạo giáo viên nghệ thuật. Tỷ lệ giảng viên cơ hữu với số người học đang có sự chuyển dịch. Số lượng giảng viên của các cơ sở đào tạo giáo viên nghệ thuật còn thiếu; cơ cấu độ tuổi chưa hợp lý. Số lượng giảng viên trẻ có học hàm, học vị chiếm tỷ lệ thấp. Số lượng giảng viên có học hàm, học vị GS, PGS, tiến sĩ thấp so với các cơ sở đào tạo khối ngành khác.
Trường ĐH Sư phạm Nghệ thuật Trung ương có 389 cán bộ giảng viên, trong đó có 1 GS, 9 PGS, 22 tiến sĩ, 265 thạc sĩ, 10 giảng viên cao cấp và tương đương, 34 giảng viên chính và tương đương. Đối với một cơ sở giáo dục nghệ thuật mang tính đặc thù, con số này là một sự đảm bảo tin cậy cho chất lượng đào tạo. Tuy nhiên, so với các trường ĐH khối ngành khác thì tỷ lệ, cơ cấu trình độ trên vẫn còn thấp, chưa tương xứng với quy mô, nhiệm vụ đào tạo.
PGS Đào Đăng Phượng chia sẻ
Cũng theo Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Nghệ thuật Trung ương, việc bố trí, sử dụng giảng viên ở nhiều cơ sở đào tạo chưa thật sự phù hợp. Còn xảy ra tình trạng thừa giảng viên, thiếu tiết dạy do số lượng sinh viên giảm. Một số giảng viên chưa được bố trí tiết giảng đúng năng lực. Áp lực của giờ dạy còn khá nặng đối với giảng viên, thời gian dành cho công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ của đội ngũ giảng viên còn hạn chế.
Đội ngũ giảng viên của các cơ sở giáo dục có đào tạo giáo viên nghệ thuật chưa đủ mạnh, dẫn đến chất lượng đào tạo đội ngũ chưa đáp ứng được nhu cầu, kỳ vọng của xã hội. Bên cạnh đó, các cơ sở đào tạo chưa xây dựng được thương hiệu và uy tín.
"Hiện nay, số lượng giảng viên được đào tạo theo đúng ngành sư phạm nghệ thuật ở trình độ cao hạn chế. Phần lớn được đào tạo chuyên sâu theo các ngành nghệ thuật và học thêm chứng chỉ bồi dưỡng về nghiệp vụ sư phạm, thiếu đội ngũ giảng viên có trình độ lý luận về phương pháp dạy học nghệ thuật. Trình độ ngoại ngữ, tin học của đội ngũ giảng viên nghệ thuật so với giảng viên các ngành nghề khác còn thấp, dẫn đến khả năng tự học, tự nghiên cứu các tài liệu nước ngoài còn hạn chế.
Hoạt động nghiên cứu và năng lực nghiên cứu khoa học so với yêu cầu, nhiệm vụ còn chưa đạt; sản phẩm nghiên cứu chưa gắn với việc thực tiễn. Việc đào tạo, bồi dưỡng phát triển đội ngũ giảng viên còn mang tính hình thức, chưa thực sự tập trung phát triển năng lực của họ.
Việc kiểm tra, đánh giá giảng viên chưa thực hiện hiệu quả, chưa đánh giá theo năng lực, vẫn còn mang tính hình thức. Đội ngũ giảng viên còn thiếu các chuyên gia đầu ngành. Việc thu hút các giảng viên có học hàm, học vị cao, có các danh hiệu về công tác, giảng dạy tại các cơ sở đào tạo giáo viên nghệ thuật còn gặp nhiều khó khăn" - PGS Đào Đăng Phượng cho hay.
PGS.TS Đào Đăng Phượng
Giải pháp phát triển
Chia sẻ giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên nghệ thuật của các cơ sở giáo dục có đào tạo giáo viên nghệ thuật, PGS Đào Đăng Phượng nhấn mạnh việc các trường cần giải quyết đồng bộ vấn đề về số lượng, chất lượng, cơ cấu của đội ngũ giảng viên. Cần bảo đảm đủ số lượng giảng viên, phù hợp với quy mô, kết hợp với nâng cao chất lượng của đội ngũ. Chất lượng đội ngũ không thể có nếu thiếu về số lượng và mất cân đối về cơ cấu đội ngũ giảng viên.
Cùng với đó, phải thực hiện tốt việc xây dựng chuẩn chức danh nghề nghiệp, phát triển đội ngũ giảng viên có đầy đủ các phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống, có kiến thức và năng lực sư phạm, năng lực hoạt động nghệ thuật... Đẩy mạnh việc tự rèn luyện, bồi dưỡng, đào tạo để nâng cao năng lực nghề nghiệp cho đội ngũ giảng viên theo chuẩn nghề nghiệp. Đặc biệt là đội ngũ giảng viên cốt cán về giáo dục nghệ thuật, qua đó nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng giáo viên cho các trường phổ thông.
Tăng cường bồi dưỡng đội ngũ giảng viên các cơ sở đào tạo giáo viên nghệ thuật cũng cần được đặc biệt quan tâm, để qua đó nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp, lối sống, năng lực giảng dạy. Đồng thời, tranh thủ tối đa và phát huy khả năng của đội ngũ giảng viên các cơ sở đào tạo giáo viên nghệ thuật để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Bồi dưỡng đội ngũ giảng viên cần được thực hiện một cách bài bản, hiệu quả thì chất lượng mới được nâng cao, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, nâng cao được chất lượng đội ngũ giáo viên phổ thông.
"Để triển khai được Chương trình GDPT mới, đội ngũ giáo viên đóng vai trò rất quan trọng. Đào tạo lại, bồi dưỡng, chuẩn hóa đội ngũ giáo viên Âm nhạc, Mĩ thuật trong nhà trường phổ thông là việc làm cần thiết và thể hiện vai trò quan trọng của các trường sư phạm nghệ thuật, các cơ sở đào tạo giáo viên nghệ thuật.
Việc chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết về đội ngũ, chuyên gia, giảng viên, chương trình bồi dưỡng, cơ sở vật chất... là yếu tố quyết định đến sự thành công của các bước triển khai Chương trình GDPT mới, cũng như triển khai dạy và học các môn học nghệ thuật, đồng thời là cơ sở để nâng cao chất lượng giáo dục nghệ thuật trong trường học" - PGS Đào Đăng Phượng khẳng định.
Hiếu Nguyễn
Theo giaoducthoidai
Thiếu giáo viên Âm nhạc, Mĩ thuật: Giải pháp từ bồi dưỡng đội ngũ Thực trạng đội ngũ giáo viên Âm nhạc, Mĩ thuật ở bậc phổ thông cho thấy đang tồn tại nhiều bất cập: Số lượng giáo viên mất cân đối, giáo viên bậc tiểu học còn thiếu cục bộ, giáo viên THPT dự báo rất thiếu. Do đó, cần giải quyết sớm bài toán mất cân đối về giáo viên ở cấp tiểu học;...