Giáo viên chỉ ra “bất ổn” trong đề thi THPT Quốc gia môn Ngữ văn

Mai Thị Diễm16:17 19/12/2018

“Bắt đầu từ kỳ thi THPT Quốc gia năm 2017, đề thi môn Ngữ văn đã có một số thay đổi nhỏ: Rút gọn thời gian làm bài. Từ yêu cầu viết bài văn nghị luận xã hội, đề thi chuyển thành viết đoạn văn nghị luận xã hội từ một vấn đề đặt ra trong văn bản đọc hiểu. Tuy nhiên, giáo viên và học sinh vẫn chưa thực sự hiểu thấu đáo những yêu cầu khi viết đoạn văn”.

Trên đây là nhận xét của cô Lê Trần Diệu Thu, giáo viên Ngữ văn, Trường THPT Trần Quang Khải, Hà Nội. Xin trân trọng đăng tải bài viết của cô Diệu Thu, với mong muốn Bộ GD&ĐT lắng nghe để có thay đổi trong yêu cầu viết đoạn văn trong đề thi Ngữ văn, kỳ thi THPT quốc gia, sao cho phù hợp.

Đề yêu cầu viết đoạn văn: Chưa hợp lý

Viết đoạn văn là bước đầu tiên trong kĩ năng tạo lập văn bản nên thường được dạy ở phân môn Tập làm văn của chương trình cấp THCS.

Trong sách giáo khoa (SGK) Ngữ văn lớp 8 tập 1 ban cơ bản, trang 36 định nghĩa: “Đoạn văn là đơn vị trực tiếp tạo nên văn bản, bắt đầu từ chữ viết hoa lùi đầu dòng, kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng và thường biểu đạt một ý tương đối hoàn chỉnh. Đoạn văn thường do nhiều câu tạo thành”.

Một văn bản thường được chia thành nhiều ý, mỗi ý được diễn đạt bằng một đoạn văn. Trong đoạn văn nghị luận, mỗi đoạn văn tương ứng diễn đạt một luận điểm, khi chuyển sang luận điểm khác thì người viết phải xuống dòng và chuyển đoạn.

Như vậy sẽ không có đoạn văn tồn tại độc lập mà phải đặt đoạn văn trong chỉnh thể một bài văn và liên kết với các đoạn văn khác. Đoạn văn chỉ diễn đạt một luận điểm, không thể yêu cầu đoạn văn diễn đạt và nghị luận về một vấn đề trọn vẹn. Khi đoạn văn đứng độc lập hoặc diễn đạt một vấn đề trọn vẹn thì phải gọi đó là “văn bản”.

Đề thi yêu cầu viết đoạn văn nghị luận xã hội là chưa đúng với khái niệm “đoạn văn là gì” mà SGK Ngữ văn lớp 8 đưa ra.

Mặc dù theo kiến thức trong SGK, đoạn văn chỉ diễn đạt một vấn đề chưa trọn vẹn, tương đối hoàn chỉnh nhưng đề thi THPT quốc gia lại yêu viết “đoạn văn nghị luận xã hội”. Điều này chưa thực sự phù hợp, thậm chí chưa đúng theo kiến thức của SGK lớp 8 đã đưa ra.

Là những giáo viên trực tiếp dạy Văn, chúng tôi thấy khó có thể yêu cầu học sinh viết một đoạn văn mà không biết bài văn nói về vấn đề gì, các đoạn văn khác có luận điểm như thế nào. Nó cũng chưa phù hợp bởi học sinh khó đưa ra được quan điểm đầy đủ.

Ngoài ra, việc viết đoạn văn là một bước trong kĩ năng tập làm văn ở cấp THCS để hướng tới kĩ năng làm bài văn hoàn chỉnh ở cấp THPT. Trong khi đó, đề thi lại yêu cầu viết đoạn văn đối với học sinh sau khi tốt nghiệp THPT là chưa đúng với chuẩn đầu ra của chương trình.

Đề thi tuyển sinh vào 10 tại Hà Nội, không yêu cầu viết đoạn văn đối với vấn đề nghị luận trọn vẹn mà chỉ quy định về dung lượng.

Video đang HOT

Nên thay đổi yêu cầu viết đoạn văn ở câu nghị luận xã hội

Trước những băn khoăn về yêu cầu viết đoạn văn nghị luận xã hội trong đề thi THPT vài năm gần đây, để học sinh có thể bày tỏ quan điểm trọn vẹn và đầy đủ, có kĩ năng tạo lập một văn bản trọn vẹn, theo tôi, nên yêu cầu học sinh viết một văn bản nghị luận, thay vì yêu cầu viết đoạn văn như đề thi gần đây.

Thực chất, một số tỉnh thành khác đã thực hiện rất tốt, nhưng với đề thi THPT ở cấp quốc gia, thiết nghĩ, cần có điều chỉnh phù hợp.

Chẳng hạn, đề thi tuyển sinh vào 10 tại Hà Nội, không yêu cầu viết đoạn văn đối với vấn đề nghị luận trọn vẹn mà chỉ quy định về dung lượng: “Hãy trình bày suy nghĩ (khoảng 2/3 trang giấy thi) về vai trò của gia đình trong cuộc sống chúng ta”. ( Đề tuyển sinh vào 10, Sở GD-ĐT Hà Nội, 2018)

Đề thi tuyển sinh vào 10 tại TPHCM yêu cầu: “Từ một trong ba hình ảnh trên, em hãy viết bài văn ngắn (khoảng 1 trang giấy thi) bàn về mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái trong xã hội ngày nay”. ( Đề tuyển sinh vào 10, Sở GD ĐT TPHCM, 2018)

Thiết nghĩ, Bộ GD&ĐT cần thống nhất giữa chương trình, SGK với kiểm tra đánh giá. Thống nhất giữa khái niệm đoạn văn, câu hỏi yêu cầu viết đoạn văn, với đáp án viết đoạn văn để giáo viên và học sinh có những định hướng rõ ràng. Những cách hiểu sai có thể ảnh hưởng đến việc dạy và học, và kết quả thi của học sinh trên cả nước.

Lê Trần Diệu Thu

(Giáo viên Ngữ văn, Trường THPT Trần Quang Khải, Hà Nội)

Theo Dân trí

Giải đáp thắc mắc khi viết đoạn văn trong đề thi môn Ngữ văn THPT Quốc gia

Cô giáo Lê Trần Diệu Thu chia sẻ những thắc mắc trong yêu cầu khi viết đoạn văn trong đề thi môn Ngữ văn kỳ thi THPT Quốc gia để học sinh hiểu rõ hơn.

Bắt đầu từ kỳ thi THPT Quốc gia năm 2017, đề thi môn Ngữ văn có một số thay đổi nhỏ như rút gọn thời gian làm bài từ 180 phút xuống còn 120 phút; từ yêu cầu viết bài văn nghị luận xã hội, đề thi chuyển thành viết đoạn văn nghị luận xã hội từ một vấn đề đặt ra trong văn bản đọc hiểu.

Cô giáo Lê Trần Diệu Thu (Trường THPT Trần Quang Khải, Hoàng Mai, Hà Nội) đã gửi tới VTC News bài viết nhằm giúp các thí sinh hiểu rõ hơn về viết đoạn văn.

Khái niệm đoạn văn là gì?

Theo đó, viết đoạn văn là bước đầu tiên trong kĩ năng tạo lập văn bản nên thường được dạy ở phân môn Tập làm văn của chương trình cấp THCS.

Trong SGK Ngữ văn lớp 8 tập 1 ban cơ bản, trang 36 định nghĩa: "Đoạn văn là đơn vị trực tiếp tạo nên văn bản, bắt đầu từ chữ viết hoa lùi đầu dòng, kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng và thường biểu đạt một ý tương đối hoàn chỉnh. Đoạn văn thường do nhiều câu tạo thành".

Nếu đoạn văn chỉ diễn đạt một vấn đề chưa trọn vẹn, tương đối hoàn chỉnh thì yêu cầu viết đoạn văn đã thực sự phù hợp. Làm thế nào để học sinh đưa ra được quan điểm đầy đủ?

Cũng thật khó để yêu cầu học sinh viết một đoạn văn mà không biết bài văn nói về vấn đề gì, các đoạn văn khác có luận điểm như thế nào?

Viết đoạn văn là một bước trong kĩ năng tập làm văn ở cấp THCS để hướng tới kĩ năng làm bài văn hoàn chỉnh ở cấp THPT, vậy yêu cầu viết đoạn văn thì kỹ năng của học sinh sau khi tốt nghiệp THPT đã hoàn thiện chưa, đã đúng yêu cầu chuẩn đầu ra của chương trình hiện hành chưa?

Yêu cầu viết đoạn văn như thế nào?

Các bước để viết đoạn văn bao gồm: xác định vấn đề cần nghị luận, phân chia vấn đề cần nghị luận thành các luận điểm nhỏ, chọn một luận điểm để viết đoạn văn.

Vì vậy, khi đặt câu hỏi yêu cầu viết đoạn văn, người đặt câu hỏi phải luôn đặt đoạn văn trong một tổng thể toàn văn bản và có liên kết với các đoạn văn khác. Theo đó, các kiểu đặt câu hỏi cho đoạn văn như sau:

- Viết đoạn văn nghị luận một đoạn thơ, đoạn văn tự sự kể lại một đoạn văn trong một tác phẩm văn học (SGK Ngữ văn 8 tập 1, trang 84).

- Viết tiếp một đoạn văn dựa vào câu chủ đề có sẵn (Câu 3, SGK Ngữ văn 8, tập 1, trang 37).

- Với yêu cầu viết đoạn văn nghị luận xã hội, câu 4 trang 37, SGK Ngữ văn 8 chia vấn đề cần nghị luận thành 3 luận điểm, yêu cầu HS chọn 1 trong 3 luận điểm để viết đoạn văn.

Trong khi đó, ở đề thi minh họa và đề thi THPT Quốc gia. khi chuyển từ yêu cầu viết bài văn sang đoạn văn thì chỉ thay đổi về hình thức và dung lượng mà không thay đổi về nội dung tức là vẫn hỏi về một vấn đề trọn vẹn.

Câu hỏi yêu cầu viết bài văn:

Sự hèn nhát khiến con người tự đánh mất mình, còn dũng khí lại giúp họ được là chính mình. Anh/Chị hãy viết bài văn (khoảng 600 chữ) bàn luận về ý kiến trên. (Đề thi THPT Quốc gia 2016)

Câu hỏi yêu cầu viết đoạn văn:

Hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến được nêu trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu: "Leo lên đỉnh cao là để các em có thể nhìn ngắm thế giới chứ không phải để thế giới nhận ra các em.". (Đề thi minh họa năm 2017)

Từ nội dung đoan trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình về sứ mệnh đánh thức tiềm lực đất nước của mỗi cá nhân trong cuộc sống hiện nay (Đề thi THPT Quốc gia năm 2018)

Cô Diệu Thu đã gải đáp thắc mắc khi viết đoạn văn trong đề thi môn Ngữ văn THPT Quốc gia

Nên hiểu yêu cầu nghị luận xã hội như thế nào?

Trước những băn khoăn về yêu cầu viết đoạn văn nghị luận xã hội như trên. Để học sinh có thể bày tỏ quan điểm một cách trọn vẹn, đầy đủ; để học sinh có kỹ năng tạo lập một văn bản trọn vẹn, chúng ta nên hiểu và nên yêu cầu học sinh viết một văn bản nghị luận. Thực chất, đây là một câu hỏi tự luận yêu cầu trả lời ngắn.

Cụ thể:

Đề thi tuyển sinh vào 10 tại Hà Nội không yêu cầu viết đoạn văn đối với vấn đề nghị luận trọn vẹn mà chỉ quy định về dung lượng: Hãy trình bày suy nghĩ (khoảng 2/3 trang giấy thi) về vai trò của gia đình trong cuộc sống chúng ta (Đề tuyển sinh vào 10, Sở GD - ĐT Hà Nội, 2018).

Đề thi tuyển sinh vào 10 tại thành phố Hồ Chí Minh yêu cầu: Từ một trong ba hình ảnh trên, em hãy viết bài văn ngắn (khoảng 1 trang giấy thi) bàn về mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái trong xã hội ngày nay. (Đề tuyển sinh vào 10, Sở GD ĐT TP Hồ Chí Minh, 2018).

SGK Ngữ văn 11, tập 1 trang 121 cũng quan niệm đoạn văn là một bộ phận trong bài văn hoàn chỉnh, và khi yêu cầu nghị luận về một vấn đề trọn vẹn, SGK yêu cầu: Viết một văn bản nghị luận ngắn về một phẩm chất của người học sinh.

Bộ GD và ĐT cần thống nhất giữa chương trình, sách giáo khoa với kiểm tra đánh giá. Thống nhất giữa khái niệm đoạn văn, câu hỏi yêu cầu viết đoạn văn, với đáp án viết đoạn văn để giáo viên và học sinh có những định hướng rõ ràng. Những cách hiểu sai có thể ảnh hưởng đến việc dạy và học cũng như kết quả thi của học sinh.

Giáo viên Lê Trần Diệu Thu từng đạt Huy chương Bạc cuộc thi Nghiệp vụ Sư phạm toàn quốc mở rộng lần V - 2013, nhiều năm liền đạt danh hiệu Gương mặt trẻ tiêu biểu, Sinh viên 5 tốt cấp Đại học Quốc gia Hà Nội; Tốt nghiệp loại Giỏi chuyên ngành Sư phạm Ngữ văn; Học viên xuất sắc lớp Thạc sĩ - Lý luận và Phương pháp giảng dạy Ngữ văn (Đại học Quốc gia Hà Nội).

Theo vtc

Điểm mới của đề tham khảo Ngữ văn thi THPT quốc gia 2019 Phân tích đề thi tham khảo môn Ngữ văn Kỳ thi THPT quốc gia năm 2019 của Bộ GD&ĐT, thầy Trần Kim Chung - Chuyên viên Phòng Giáo dục Trung học, Sở GD&ĐT Phú Thọ và cô Nguyễn Thị Thu Hà - Tổ trưởng Chuyên môn Trường THPT Từ Đà ( Phú Thọ) đã chỉ ra những điểm giống và khác của đề...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tranh cãi clip 2 nhân viên môi trường vào tận nhà "xin" tiền lì xì đầu năm: Thái độ gia chủ gây xôn xao01:01

Bé trai khóc thét khi rơi thẳng từ mái nhà xuống đất: Đoạn camera khiến gia chủ run rẩy00:47

Người mẹ run rẩy, gào thét khi thấy con sốt cao, co giật vì cúm A: Lời cảnh báo sức khỏe trước tình hình dịch cúm00:59

Clip em bé thất thần khi nộp tiền lì xì cho mẹ khiến dân mạng cười lăn00:14

Clip kinh hoàng: Khoảnh khắc chiếc xe khách lật đổ trên đường vào nửa đêm khiến 29 người thương vong tại Phú Yên00:16

Bất lực nhìn bóng mẹ rời xa, tiếng khóc xé lòng trong đêm cùng câu nói của bé gái khiến ai cũng nhói lòng00:17

Cậu bé vùng vằng, chê ít thế và đập bao lì xì xuống ghế khi được mừng tuổi00:20

Đoạn video vỏn vẹn 20 giây từ camera của một gia đình lúc 4 giờ sáng khiến ai cũng phải bật khóc: Nhân vật chính lại là người không hề xuất hiện00:21

1 nhân vật nổi tiếng đang livestream thì người yêu nhờ lấy khăn tắm, sợ lộ bí mật nên ra tín hiệu ngay: 12s ngượng ngùng thấy rõ00:23

Thấy con dâu đi làm xa vừa về đến cổng, mẹ chồng có phản ứng khiến ai cũng "đứng hình"00:21

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022

Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022

Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022

Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022

Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022

Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022

Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022

Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022

UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022

Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022

Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022

Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022

Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...