Giáo sư Howard Gardner: Học sinh khó sáng tạo nếu không được đề cao tố chất này
Tại hội nghị thường niên ‘ Symphony of the Mind’ (Bản hòa ca của trí tuệ) do Embassy Education vừa tổ chức, giáo sư Howard Gardner (Đại học Harvard) đã nói về môi trường sáng tạo cho trẻ em.
GS Gardner (trái) trò chuyện trong hội nghị Symphony of the Mind – Ảnh chụp màn hình
GS Howard Gardner cho rằng sáng tạo có thể là những phát minh lớn lao hay chỉ nhỏ nhặt như việc trẻ vẽ nguệch ngoạc lên cánh tủ lạnh. Ngoài ra, sáng tạo không chỉ gắn với nghệ thuật mà còn có trong nhiều hoạt động trí tuệ và thể chất khác.
Theo ông, yếu tố cốt lõi để có được sự sáng tạo là một môi trường nuôi dưỡng cho những điều mới mẻ. Ngược lại, nếu ở nơi mà bất cứ khi nào làm điều gì đó mới lạ bạn đều nhận phải sự phản đối kịch liệt, thì chắc chắn khó có sự sáng tạo.
Với học sinh, các em sẽ khó lòng sáng tạo nếu phụ huynh và giáo viên không thật sự đề cao tố chất này. Tương tự, nếu ở trường và ở nhà, các em liên tục bị khẽ tay khi làm sai hoặc khi thử những cái mới, chúng cũng không thể nào phát huy tính sáng tạo.
Giới hạn bản thân trong những khuôn mẫu là một rào cản khác. Bạn chuyên về các môn khoa học, kỹ thuật không có nghĩa bạn không được phép đặt câu hỏi và tìm hiểu sâu hơn về các ngành kinh tế, xã hội…
GS Howard Gardner cho rằng ngoài môi trường nuôi dưỡng cho những điều mới mẻ, khi bồi dưỡng sự sáng tạo cho học sinh rất cần cân bằng giữa cái “tôi” và cái “ta”. Trong trường học, trẻ sẽ không thể phát huy các sáng kiến mới nếu thiếu đi bạn bè và thầy cô cũng năng động và có tinh thần trách nhiệm cao.
Sự sáng tạo nên đi liền với trách nhiệm xã hội. GS Howard Gardner cho rằng việc học không chỉ đơn giản là việc ngồi trên ghế nhà trường mười mấy, hai mươi năm chỉ để có công việc tốt, mà còn để theo đuổi những mục đích vì xã hội.
Video đang HOT
“Một nền giáo dục tiến bộ là nơi trí tuệ cá nhân được phát triển một cách tự do, kết hợp với ý thức mạnh mẽ về sứ mệnh đối với cộng đồng, xã hội và thế giới xung quanh”, ông Gardner nói.
GS Howard Gardner là cha đẻ của thuyết đa trí thông minh. Theo ông, có thể phân chia thông minh ra gồm 7 loại, bao gồm: trí thông minh ngôn ngữ, logic toán học, hình ảnh không gian, âm nhạc, vận động thể chất, tương tác cá nhân, nội tâm.
Theo đó, con người luôn có tiềm năng ở những lĩnh vực cụ thể. Vì vậy, những đứa trẻ nên được trân trọng và nâng niu với từng thế mạnh của mình, thay vì chỉ đánh giá độ thông minh của chúng thông qua khía cạnh phát triển ngôn ngữ hay khả năng toán học.
“Cuộc đời không công bằng với tất cả. Một số người có sẵn tiềm năng lớn hơn về mặt di truyền để trở thành nhà soạn nhạc, vận động viên, nhà vật lý hoặc nhà thơ. Nhưng nhìn chung, bất kỳ ai cũng có thể cải thiện trí thông minh của mình nếu họ được truyền động lực, được giáo dục tốt, hoặc nếu đó là điều xã hội đang quan tâm”, GS Gardner chia sẻ.
Hội nghị “Symphony of the Mind” diễn ra trong 2 ngày 8 và 9-10 bằng hình thức trực tuyến, quy tụ nhiều nhà giáo dục nổi tiếng như GS Howard Gardner, GS Ngô Bảo Châu, GS Trần Thanh Vân, nhà ngoại giao Tôn Nữ Thị Ninh… Hàng ngàn phụ huynh và những người quan tâm đến giáo dục trên cả nước đã đón theo dõi sự kiện.
Nhiều học giả nổi tiếng chia sẻ về giáo dục sáng tạo
Nhiều học giả nổi tiếng sẽ chia sẻ về giáo dục sáng tạo trong chuỗi Hội nghị thường niên về tương lai giáo dục diễn ra trong 2 ngày 8 - 9/10.
Các chuyên gia, diễn giả tại Hội nghị giáo dục sáng tạo "Symphony Of The Mind".
Sáng 8/10, Tổ chức Giáo dục Embassy Education tổ chức họp báo trực tuyến công bố sự kiện Hội nghị giáo dục sáng tạo "Symphony Of The Mind", bắt đầu từ tối 8/10
Sự kiện được tổ chức thường niên nhằm lan tỏa và cổ vũ giáo dục sáng tạo - Creative education tại Việt Nam, với sự góp mặt của những bậc thức giả, những chuyên gia hàng đầu ở nhiều lĩnh vực như tâm lý học, giáo dục, kinh doanh và nghệ thuật cùng thảo luận về triết lý giáo dục tiến bộ trong kỷ nguyên mới.
Đó là giáo sư Howard Gardner - cha đẻ Thuyết đa trí thông minh, Giám đốc cấp cao của Harvard Project Zero; giáo sư Ngô Bảo Châu - Huy chương Fields 2010, Giám đốc Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán tại Việt Nam; giáo sư Trần Thanh Vân - Chủ tịch Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam; cũng như nhiều chuyên gia, nghệ sĩ đã rất thành công trên con đường chinh phục sự sáng tạo trong suốt sự nghiệp của mình.
Muốn học tốt, cần có năng lực sáng tạo
Theo giáo sư Trần Thanh Vân, dù ở thời đại nào, bộ óc con người cũng cần nuôi dưỡng năng lực trí tuệ, cụ thể là năng lực của não bộ; giúp mỗi cá nhân học tập và phát triển tâm hồn, biết yêu cái đẹp, cuộc sống. Hai năng lực đó song hành trong quá trình phát triển và khám phá thế giới. Một bộ não có năng lực là bộ não biết sáng tạo, là nơi hội tụ của trí và tâm. Giáo dục phải giúp con trẻ phát triển được bộ não ấy - giúp trẻ biết tò mò, biết hứng thú với cuộc sống và chủ động khám phá thế giới.
Giáo sư Trần Thanh Vân cũng cho rằng: Môi trường giáo dục phải giúp trẻ em phát triển toàn diện, không phân biệt não trái hay não phải. Đó sự tổng hòa của khối óc, để trí tưởng tượng bay bổng, trí sáng được phát huy.
Cũng đề cao vai trò của sáng tạo, theo giáo sư Ngô Bảo Châu, sáng tạo là phải tạo ra được cái mới, một điều gì đó đẹp đẽ cho thế giới này. Sáng tạo là nhìn những gì người khác nhìn thấy, nhưng nghĩ những gì người khác chưa từng nghĩ. Chính sáng tạo sẽ khiến cho việc dạy và học trở nên hiệu quả.
Trong hành trình cuộc đời, con trẻ thông qua việc học, trở thành những người độc lập, biết sống cuộc sống của mình, làm chủ cuộc sống của mình, hạnh phúc trong cuộc sống của mình, và có khả năng cảm thụ cái hay, cái đẹp của cuộc sống, của nghệ thuật; biết vui, biết sống chan hòa, đem lại những niềm vui và hạnh phúc cho người khác.
Giáo sư Ngô Bảo Châu cho rằng, muốn học tốt, cần có năng lực sáng tạo. Năng lực sáng tạo là một kỹ năng cần thiết để sống cuộc sống hiệu quả. Chính vì vậy, mô hình giáo dục nào giúp trẻ có năng lực sáng tạo cần được quan tâm phát triển hơn nữa.
Không chỉ là động lực phát triển năng lực học tập, sáng tạo cũng là nhân tố nuôi dưỡng sự thông minh cảm xúc.
Chia sẻ về chủ đề này, nhà ngoại giao Tôn Nữ Thị Ninh cho biết, giáo dục toàn diện không chỉ giúp trẻ có năng lực học tập mà phải phát triển tâm hồn, cảm xúc. Và việc liên tục rèn luyện sự sáng tạo là chất xúc tác của qua lại giữa IQ và EQ, có thể tăng sự trực cảm, nhạy cảm của một đứa trẻ, giúp các nuôi dưỡng tình yêu thương.
Điều đó có thể được phát triển thông qua các bộ môn nghệ thuật như âm nhạc, diễn xuất. "Phải khuyến khích trí tưởng tượng của con trẻ" - nhà ngoại giao cho biết và khuyến khích việc cha mẹ, nhà trường tạo môi trường cởi mở để trẻ được đặt câu hỏi.
Nữ đạo diễn Kathy Uyên - người tham gia sâu vào việc đào tạo năng lực diễn xuất cũng đồng ý với quan điểm này. Theo chị, cảm xúc là phần quan trọng bậc nhất giúp các cá nhân có được tương tác xã hội hiệu quả, từ đó, phát triển năng lực EQ. Và sáng tạo cũng giữ vai trò then chốt trong việc phát triển EQ, khi giúp mỗi cá nhân "sống nhiều cuộc đời", có được sự thấu cảm, trắc ẩn, nhạy cảm, từ đó, kết nối với bản thân và thế giới hiệu quả.
Sáng tạo định hình tương lai giáo dục
Là nhân vật được chờ đón trong sự kiện, giáo sư Howard Gardner đã chia sẻ vai trò tiên quyết của sáng tạo trong hành trình phát triển con người cũng như định hình tương lai của nền giáo dục tiên tiến.
Ông cho rằng, trí thông minh không chỉ là logic. Nó đa dạng và linh hoạt hơn thế, dựa trên việc mỗi cá nhân là một bản thể khác biệt, trí thông minh vì vậy cũng là khác nhau. Ông cũng đề cao vai trò của văn hoá nghệ thuật trong việc hun đúc sức sáng tạo.
Tuy nhiên không thể nói sự sáng tạo chỉ là hoạt động của đầu óc. Toàn bộ cơ thể con người và năng lực tinh thần cũng là một cội nguồn và là nguyên liệu của sự sáng tạo.
"Để một con người có thể phát triển hết tiềm năng hay một loại hình trí thông minh nào đó, thì cần rất nhiều động lực cũng như được dạy dỗ tốt trong một môi trường khuyến khích trẻ khám phá. Đặc biệt xã hội cũng cần chung tay để biết và công nhận giá trị của trí thông minh đó". Có thể nói, câu nói "Cần cả một làng để nuôi dạy một đứa trẻ" và "Trăm năm trồng người" là rất chính xác. Chính vì thế, "chúng ta nên quan tâm đến sự phát triển sớm về trí tuệ, trí thông minh và sức sáng tạo ngay từ khi có thể."
Giáo sư Ngô Bảo Châu, Nhà ngoại giao Tôn Nữ Thị Ninh chia sẻ về tương lai của giáo dục sáng tạo Giáo sư Howard Gardner, Giáo sư Ngô Bảo Châu, Giáo sư Trần Thanh Vân, Nhà giáo dục, nhà ngoại giao Tôn Nữ Thị Ninh và nhiều chuyên gia cùng chia sẻ về giáo dục sáng tạo tại Hội nghị thường niên về tương lại giáo dục được tổ chức trực tuyến vào ngày 8 và 9/10 tới đây. Nhà ngoại giao Tôn Nữ...