Giảm cân mà vẫn béo, vì đâu nên nỗi?

Nỗi thống khổ này rất nhiều chị em đã, đang trải qua và hoàn toàn tắc tị lối thoát.

Và “béo hơi”, “mỡ chai” là những từ mới, chưa xuất hiện trong từ điển tiếng Việt, mà chỉ có ở phòng khám béo phì.

“Em bị béo hơi!”

Hôm ấy trời đẹp, phòng khám béo phì đang hoạt động khẩn trương, người thứ 31 cầm sổ bước vào. Chưa kịp ngồi xuống, chị nói luôn: “Bác sĩ khám dùm em, em bị “béo hơi”. Em coi vậy mà nạc không bác sĩ, béo là béo hơi thôi”. Chúng tôi mời chị đứng lên cân: chị cao 1m55, cân nặng 95,7 kg, vòng eo chỉ có…117 cm!

Tôi nói với chị: khi nói đến béo, tức là muốn nói đến việc mỡ đã bám khắp nơi từ mặt, cổ, ngực, bụng, đùi, tay, chân và đầy trong bụng. Vì thế không thể là “béo hơi” được. Khi béo đến một độ nhất định, sẽ gây nứt da, các nhà da liễu gọi là “ rạn da”. Mỡ bám dưới da làm da giãn không kịp, các sợi collagen và elastin bị đứt, sẽ tạo những vết rạn. Ban đầu vết rạn màu đỏ nâu do mạch máu dưới da bị tổn thương, dần dần các vết rạn tạo thành sẹo màu trắng như xà cừ.

“Mỡ em bị chai rồi…”

Hầu hết bệnh nhân béo phì nếu tuân thủ đúng chế độ ăn và vận động, thì tháng đầu tiên giảm cân rất tốt. Tháng thứ hai cân nặng giảm ít đi. Câu cửa miệng của họ lúc này là “mỡ của em bị “chai” rồi, nên nó không giảm nữa!”. Tại sao vậy? Nếu bạn nào đã từng tập đi xe đạp cũng biết, những buổi tập đầu tiên bạn thở phì phì, mồ hôi túa ra như tắm. Nhưng khi việc chạy xe đã thành thạo, bạn đạp rất thoải mái, ung dung. Kỹ năng, động tác đi xe đạp đã trở thành kỹ xảo, nên năng lượng tiêu hao sẽ ít hơn lúc bạn mới tập đi xe. Vì vậy, xin các bạn hiểu cho, không có mỡ nào bị “chai”, mà đây là lúc phải đổi cách tập luyện. Nếu tháng đầu bạn đi bộ, tháng thứ hai chuyển sang chơi cầu lông, tháng sau nữa chuyển qua bơi lội, rồi kế tới là chạy xe đạp…bảo đảm cân nặng sẽ giảm đều đều.

Không ăn gì vẫn béo?

Một chị ở Quảng Ngãi vô TP.HCM giảm béo. Chị nói rằng: “Hai năm nay em không ăn một hột cơm, tại sao vẫn béo?”. Hỏi ra mới biết chị cũng nạp đủ thứ tinh bột từ mì, ngô, khoai, ngày uống 4 cữ sữa, ăn bánh, kẹo, sáng uống cà phê sữa. Vậy là năng lượng “đầu vào” khá xôm tụ, thừa cân là hợp lẽ, chưa kể mấy thứ tinh bột chị nạp thay cơm còn cho năng lượng cao hơn cả gạo!

Nhiều người đi khám béo phì thường khẳng định “không ăn gì” mà vẫn béo. Sự thật thì nói đến béo phì là nói đến năng lượng “đầu vào”. Đó là kiểu ăn nhiều chất bột đường, chất béo, uống nước ngọt, ăn bánh kẹo “xen canh gối vụ”. Buổi tối ngồi xem tivi cũng vừa nhìn màn hình vừa nhón miếng bánh, cục kẹo bỏ vô miệng. Nhiều người còn than thở “mỗi bữa em chỉ ăn có lưng chén cơm”, nhưng cơm ăn với gì thì không nói. Hỏi ra thì thịt bò, thịt heo, thịt gà, những món chiên xào, trên bàn ăn lại có một ly nước ngọt. Tổng năng lượng ăn vào nhiều hơn năng lượng tiêu hao do hoạt động, thì số dư thừa được tích luỹ lại dưới dạng mỡ.

Ăn như vậy lại không tập luyện, đặc biệt là các chị nội trợ, người buôn bán thì làm sao mà không mập? Nội trợ khi nấu phải nêm nếm, rảnh thì ăn vặt. Các chị buôn bán thức khuya dậy sớm, mệt mỏi quá thì xả xì trét bằng cách ăn và… ngủ. Rất ít người nghĩ đến chuyện tập luyện. Chỉ khi thấy chồng hay người quen kêu về sự đẫy đà của mình thì đã quá muộn.

Các chị này lại thiếu hiểu biết về dinh dưỡng, nên cứ tưởng cơm mới là kẻ tội đồ làm cho họ béo. Tuy nhiên, hãy nghe họ khai :”Nấu ra chồng con ăn không hết, bỏ uổng thành ra em ráng!”, “Em buôn bán cực khổ vầy, ăn ít thì thiếu chất, sức đâu mà làm việc!”. Vụ tập luyện lại rên:”Lu bu cả ngày đưa đón con, đi chợ, nấu ăn kể như hết ngày!”… Cứ như vậy, cân ngày càng lên không phanh!

Tại sao giảm béo rồi cân vẫn tăng trở lại?

Vì cơ thể chúng ta là cơ thể sinh học. Nhiều người tưởng giảm ăn, tập luyện đến cân nặng chuẩn thì ổn rồi. Họ tổ chức liên hoan “mừng thắng lợi”, và ăn uống thoải mái hơn. Cơ thể lâu nay không được nạp những món ngon, nay được thoả mãn, cảm giác thèm ăn trỗi dậy, và chẳng bao lâu sau mỡ đong đầy cơ thể như cũ. Điều nguy hiểm là một khối lượng mỡ vào cơ thể nhanh và nhiều, sẽ tràn vô mạch máu gây xơ mỡ động mạch chỉ trong vòng vài tháng.

Hãy coi giảm béo là cuộc cách mạng phải thực hiện suốt đời, không mang tính thời vụ được; và phải làm song song hai việc: giảm ăn và tập luyện.