Giả.i thưởn.g Nobel: Biểu tượng tiến bộ và nhân văn thế giới
Giải Nobel không chỉ là một danh hiệu danh giá, mà còn là biểu tượng của sự tiến bộ và nhân văn cao quý mà nhà phát minh Alfred Nobel để lại cho thế giới.
Trong di chúc, nhà khoa học Alfred Nobel đã viết rằng phần lớn tài sản của ông sẽ được dùng để tài trợ cho “giả.i thưởn.g dành cho những người đã mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại”. Khoản tài sản này được đầu tư vào một quỹ bao gồm các chứng khoán an toàn. Tiề.n lãi thu được hiện được sử dụng cho giải Nobel, theo Reuters.
Tượng của ông Alfred Nobel tại Stockholm (Thụy Điển) vào ngày 7.10.2024. ẢNH: REUTERS
Kể từ khi ra đời vào năm 1901, giả.i thưởn.g này được tổ chức vào tháng 10 hằng năm nhằm công nhận đóng góp xuất sắc của cá nhân hay tổ chức trong các lĩnh vực tương ứng. Tổng cộng sẽ có 6 giải Nobel được trao cho 6 hạng mục là y học, sinh học, khoa học, kinh tế, văn học và hòa bình. Riêng giải giải Nobel Hòa bình có thể được trao cho cá nhân hay một tổ chức.
Video đang HOT
Vào tháng 9 của một năm trước khi trao giải, Ủy ban Nobel bí mật gửi mẫu đề cử cho 3.000 chuyên gia là những người từng được nhận giải Nobel, thành viên của đơn vị trao thưởng, các chuyên gia, các giáo sư đầu ngành của nhiều trường đại học và các viện nghiên cứu. Đến tháng 2 của năm trao giải – hạn cuối cùng nộp hồ sơ, Ủy ban Nobel sàng lọc và lựa ra các ứng cử viên. Sau đó, hội đồng chọn ra khoảng từ 250 – 350 người lọt vào vòng thẩm định tiếp theo.
Trải qua 3 vòng kiểm tra kĩ lưỡng, vào đầu tháng 10 thường niên, Ủy ban Nobel sẽ chọn ra người đạt giải dựa trên đa số phiếu bầu, sau đó chính thức công bố tên người đoạt giải. Việc bỏ phiếu để chọn ra người đoạt giải Nobel được giữ bí mật đến giờ chót. Các đề cử và tài liệu xung quanh mọi giải Nobel đều được giữ bí mật trong 50 năm. Những người đoạt giải được mời đến nhận giả.i thưởn.g tại buổi lễ diễn ra vào ngày 10.12, ngày kỷ niệm ngày mất của Nobel, theo AFP.
Chủ nhân của giải Nobel sẽ được trao giấy chứng nhận, huy chương vàng cùng phầ.n thưởn.g tiề.n mặt. Những người đoạt giải Nobel đáng chú ý bao gồm các nhà khoa học Albert Einstein, Niels Bohr và Marie Curie, các tác giả Ernest Hemingway và Albert Camus, và các nhà lãnh đạo truyền cảm hứng như Nelson Mandela, Martin Luther King Jr. và Mother Teresa.
Quá trình công bố giả.i thưởn.g Nobel năm 2024 bắt đầu từ ngày 7-14.10, sẽ tiếp tục vinh danh những nhà khoa học xuất sắc nhất.
Giải Nobel Y sinh gọi tên nghiên cứu microRNA
Giả.i thưởn.g Nobel về Y sinh năm 2024 đã được trao cho hai nhà khoa học Victor Ambros và Gary Ruvkun vì phát hiện ra microRNA và vai trò của nó trong quá trình điều hòa gien sau phiên mã.
Hai nhà khoa học Victor Ambros và Gary Ruvkun đã khám phá ra microRNA - một loại phân tử RNA nhỏ mới đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều hòa gien, đã vinh dự đạt giả.i thưởn.g Nobel Y sinh 2024.
Trước đó, MicroRNA và cơ chế điều hòa gien của chúng chưa từng được biết đến. Ông Victor Ambros và ông Gary Ruvkun là hai nhà khoa học đầu tiên phát hiện MicroRNA vào năm 1993, theo The Nobel Prize đăng tải trên X.
Hai nhà khoa học Victor Ambros và Gary Ruvkun nhận giải Nobel Y sinh năm 2024. ẢNH: AYSHA/X
Theo The Nobel Prize, các tế bào và mô không phát triển bình thường nếu không có microRNA. Sự điều hòa bất thường có thể góp phần gây ung thư và đột biến ở các gien mã hóa microRNA đã được tìm thấy ở người, gây ra các tình trạng như mất thính lực bẩm sinh, rối loạn mắt và xương.
Theo Reuters dẫn lại phát biểu của Hội đồng Nobel cho biết nghiên cứu mang tính đột phá của hai nhà khoa học Victor Ambros và ông Gary Ruvkun đã tiết lộ một nguyên lý hoàn toàn mới về điều hòa gien. Nguyên lý này rất cần thiết cho các sinh vật đa bào, bao gồm cả con người.
"Hiện nay, người ta biết rằng bộ gien của con người mã hóa cho hơn 1.000 microRNA. Khám phá đáng ngạc nhiên của họ đã tiết lộ một chiều hướng hoàn toàn mới về điều hòa gien. MicroRNA đang chứng minh được tầm quan trọng cơ bản đối với cách các sinh vật phát triển và hoạt động", theo Hội đồng Nobel.
Ông Victor Ambros sinh năm 1953 tại Hanover thuộc tiểu bang New Hampshire (Mỹ). Ông Ambros nhận bằng tiến sĩ từ Viện Công nghệ Massachusetts (MIT-Mỹ) vào năm 1979. Ông trở thành nghiên cứu sinh tại Đại học Harvard (Mỹ) vào năm 1985. Từ năm 1992 - 2007, ông Ambros là giáo sư tại Trường Y khoa Dartmouth (Mỹ) và hiện là giáo sư tại Trường Y khoa Đại học Massachusetts.
Ông Gary Ruvkun sinh ra tại Berkeley thuộc tiểu bang California (Mỹ) vào năm 1952. Ông nhận bằng tiến sĩ từ Đại học Harvard vào năm 1982. Ông trở thành nghiên cứu sinh tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts và Trường Y Harvard vào năm 1985.
Giải Nobel Y sinh năm 2023 đã được trao cho 2 nhà khoa học người Hungary Katalin Kariko và bác sĩ người Mỹ Drew Weissman, với nghiên cứu công nghệ vắc xin mRNA ngừa Covid-19. Kết quả nghiên cứu của hai nhà khoa học trên đã tạo nền tảng cho sự ra đời trong thời gian nhanh kỷ lục của vắc xin công nghệ mRNA, giúp đẩy lùi Covid-19, cứu sống hàng tỉ người trong thảm họa sức khỏe tồi tệ nhất hành tinh trong nhiều thập niên năm qua.
Tính đến nay, có 115 giả.i thưởn.g Nobel Y sinh được trao. Người trẻ nhất từng nhận giả.i thưởn.g Nobel Y sinh là nhà khoa học Frederick Banting hồi 31 tuổ.i, vì phát hiện ra insulin. Trong khi, người lớn tuổ.i nhất từng nhận giả.i thưởn.g Nobel Y sinh là ông Peyton Rous hồi 87 tuổ.i, vì phát hiện ra vi rút gây khối u.
Quá trình công bố giả.i thưởn.g Nobel năm 2024 bắt đầu từ ngày 7-14.10, sẽ tiếp tục vinh danh những bộ óc khoa học xuất sắc nhất. Người đạt giải sẽ nhận được huy chương, giấy chứng nhận và tiề.n thưởng lên đến 11 triệu krona Thụy Điển (tương đương 1,1 triệu USD), theo Reuters. Sau lễ công bố giải Nobel Y sinh hôm nay 7.10 tại Stockholm (Thụy Điển), các giả.i thưởn.g sẽ lần lượt được trao cho các lĩnh vực Vật lý (ngày 8.10), Hóa học (ngày 9.10), Văn học (ngày 10.10), Hòa bình (ngày 11.10) và Kinh tế (ngày 14.10).
Hàng chục nhân vật đoạt giải Nobel kêu gọi hòa bình và chấm dứt xung đột Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, 51 người đoạt giải Nobel đã ký vào một bức thư ngỏ kêu gọi Nga và Ukraine, Hamas và Israel cùng các bên tham chiến khác trong hàng chục cuộc xung đột trên toàn thế giới cần ngừng bắ.n ngay lập tức, trao đổi tù nhân và bắt đầu đàm phán hòa bình. Cảnh đổ nát...