Giấc mơ vô địch World Cup viển vông của bóng đá Trung Quốc
Cách nay vài năm, bóng đá Trung Quốc từng đặt ra mục tiêu gây sửng sốt là vô địch World Cup. Có lẽ đó sẽ mãi là giấc mơ xa vời ở quốc gia đông dân nhất thế giới…
Với điều kiện cơ sở vật chất cũng như kinh nghiệm ở các giải thể thao hàng đầu thế giới, có thể hiện giờ Trung Quốc đã đủ khả năng tổ chức VCK World Cup.
Olympic Bắc Kinh năm 2008 là kỳ đại hội rất thành công được tổ chức tại quốc gia đông dân nhất thế giới, minh chứng cho năng lực tổ chức của Trung Quốc.
Cũng từ việc giành rất nhiều HCV ở các nội dung thể thao khác nhau tại kỳ Thế vận hội trên sân nhà cách nay 13 năm, mà Trung Quốc đặt ra mục tiêu lớn hơn nữa: Đứng đầu thế giới ở môn thể thao vua – bóng đá.
Vô địch World Cup có lẽ mãi là giấc mơ xa vời với bóng đá Trung Quốc
Cụ thể, mục tiêu của bóng đá Trung Quốc là cho đến năm 2050, họ ít nhất phải 1 lần tổ chức VCK World Cup và vô địch giải đấu danh giá nhất hành tinh.
Ở vế đầu, Trung Quốc dư tiền và dư sức tổ chức một kỳ World Cup, nhưng cho đến thời điểm hiện tại, họ chưa thể có được một đội tuyển tương xứng để làm chủ nhà của VCK giải vô địch bóng đá thế giới.
Thành ra, vế sau, càng là giấc mơ xa vời đối với người Trung Quốc. Bóng đá nước này chưa bao giờ được đánh giá nằm trong nhóm các đội hàng đầu châu Á, không so được với những Nhật Bản, Hàn Quốc, Saudi Arabia, Iran, Australia ở các giải đấu lớn, không đủ sức cạnh tranh các vị trí cao nhất ở đấu trường châu lục, thì nói gì đến ngôi vô địch thế giới.
Người Trung Quốc không tiếc tiền đổ vào bóng đá, nhưng quan trọng là cách làm và chiến lược đầu tư. Về mặt này, bóng đá Trung Quốc liên tục đi… lạc đường trong suốt nhiều thập niên đã qua, khiến cho chất lượng của nền bóng đá không những không được nâng lên, mà còn có dấu hiệu đi xuống.
Các CLB ở Trung Quốc dưới sự hậu thuẫn mạnh mẽ của các ông chủ tỷ phú, liên tục phá giá thị trường cầu thủ quốc tế, bằng những bản hợp đồng gây choáng ngợp dành cho các ngôi sao sắp “về vườn” của bóng đá châu Âu và Nam Mỹ.
Theo thống kê của Besoccer, chỉ trong năm 2017, các CLB Trung Quốc đã có 5 lần phá kỷ lục chuyển nhượng ở châu Á. Đỉnh điểm là việc Shanghai SIPG chi ra 60 triệu euro để chiêu mộ cầu thủ Oscar (Brazil) từ Chelsea, hay Shanghai Shenhua từng trả mức lương 730.000 euro/tuần cho Carlos Tevez, biến anh trở thành cầu thủ nhận lương cao nhất thế giới.
Chiến lược gia lừng danh Marcelo Lippi (Italia) từng có thời gian dẫn dắt đội tuyển Trung Quốc, nhưng đấy không phải là chặng đường đẹp với vị HLV này
Nhưng vấn đề là khâu đào tạo cầu thủ tại chỗ của bóng đá Trung Quốc, từ chính các CLB lại không được quan tâm đúng mức. Thậm chí, các đội bóng của giải bóng đá nhà nghề Trung Quốc càng tăng cường ngoại lực thì chất lượng của nội lực càng giảm sút, do sự khác biệt về mức lương và các khoản đãi ngộ quá lớn giữa nội và ngoại.
Video đang HOT
Tờ Sina của Trung Quốc từng lấy học viện HA Gia Lai của bầu Đức như là hình mẫu của sự phát triển bền vững, ngược với chính sách phát triển nóng nhưng chân đế không vững, do bỏ quên khâu đào tạo trẻ của bóng đá Trung Quốc.
Sina khi đó viết: “Cách làm bóng đá của Trung Quốc và Việt Nam đang có sự khác biệt. Trong những năm qua, bóng đá Việt Nam đang vươn mình mạnh mẽ ở cấp độ châu lục. Đó là kết quả của cả quá trình, chứ không phải ngày một ngày hai. Bóng đá trẻ chính là gốc rễ của sự phát triển”.
Thậm chí, càng chi nhiều tiền, các ông chủ và ngay đến những nhà quản lý bóng đá ở Trung Quốc càng tỏ ra nóng vội và chệch hướng.
Nhiều HLV tên tuổi từng đến Trung Quốc làm việc, như Marcelo Lippi, Fabio Cannavaro (Italia), Guus Hiddink (Hà Lan), Antonio Camacho (Tây Ban Nha)… Họ được trả lương cực cao nhưng lại bị đối xử khá bạc.
Các ông chủ ở Trung Quốc sẵn sàng sa thải các chiến lược gia của mình, bất cứ khi nào họ cảm thấy bị phật ý. Ví dụ như HLV Guus Hiddink bị đuổi khỏi đội U22 Trung Quốc hồi năm 2019, chỉ ít tháng sau khi nhận nhiệm vụ, chỉ vì trận thua U22 Việt Nam khi đá… giao hữu.
Giới chủ và những nhà quản lý bóng đá ở Trung Quốc càng đối xử bạc và càng thiếu kiên nhẫn với các HLV ngoại, thì chính những nhà chuyên môn này cũng chỉ xem bóng đá Trung Quốc là mảnh đất để họ… dưỡng già, để họ tìm đến với nơi có thu nhập cao, sau khi đã hết thời ở châu Âu, chứ không phải là nơi để họ dành tâm huyết cho việc nâng chất nền bóng đá Trung Quốc nói chung.
Cứ thế, tiền cứ tuôn chảy ồ ạt khỏi bóng đá Trung Quốc, trong khi chất lượng thu về không hề tỷ lệ thuận với nguồn tài chính đã đổ ra. Và đến khi sự giàu có một thời của bóng đá Trung Quốc vỡ như bong bóng, làng túc cầu ở quốc gia đông dân nhất thế giới có nguy cơ quy trở về với mức còn thấp hơn khởi điểm, trước khi họ có giải bóng đá nhà nghề Super League.
Riêng giấc mơ vô địch World Cup của bóng đá Trung Quốc không biết đến khi nào mới thành hiện thực!
Tham vọng hóa rồng của bóng đá Trung Quốc lung lay
Giấc mơ vươn tầm của bóng đá Trung Quốc nhận đòn đau khi mọi thứ trở nên ảm đạm và chưa biết khi nào mới khởi sắc.
Sự sụp đổ của nhà ĐKVĐ Giang Tô (Jiangsu FC) đặt ra câu hỏi về tham vọng lớn lao đó.
"Cường quốc bóng đá vào năm 2050? Giấc mơ của Trung Quốc lảo đảo trên nền móng lung lay", AFP chạy dòng tiêu đề lớn.
Cú sốc của CLB Giang Tô
Chỉ 3 tháng sau khi vô địch Chinese Super League, CLB Giang Tô tuyên bố "ngừng hoạt động". Động thái này được truyền thông Trung Quốc miêu tả là "cú sốc" khiến tất cả ngỡ ngàng.
Vì muốn "ghi điểm", các nhà đầu tư liên tục đổ tiền đầu tư vào các đội bóng. Tuy vậy, họ đang ráo riết "trốn chạy" khỏi cuộc chơi gần đây.
Trong năm 2020, 16 đội CLB xin giải thể. Và đó chưa phải con số cuối cùng.
Gió đổi chiều quá nhanh với bóng đá Trung Quốc. Những gì diễn ra khác xa so với thời điểm giải Chinese Super League phá kỷ lục chuyển nhượng ở châu Á 5 lần trong chưa đầy 1 năm, mà đỉnh điểm là việc CLB Shanghai SIPG chi 60 triệu euro để mua ngôi sao Oscar từ Chelsea vào tháng 1/2017.
Sau đó, tiền đạo Carlos Tevez cũng được Shanghai Shenhua chiêu mộ. Khi ấy, cựu sao Man City và Man Utd bỏ túi mức lương 730.000 euro mỗi tuần, con số biến tay săn bàn này thành ngôi sao được trả lương cao nhất thế giới.
Tuy nhiên, Tân Hoa Xã cho hay "bong bóng bóng đá Trung Quốc" đã vỡ. Việc các CLB liên tục ném tiền vào thị trường chuyển nhượng, trả mức lương khổng lồ cho các cầu đẩy nền bóng đá nước nhà tới vực thẳm.
Số liệu từ Liên đoàn Bóng đá Trung Quốc chỉ ra mức chi tiêu trung bình ở mùa 2018 của 16 CLB thuộc Super League cán mốc 1,1 tỷ nhân dân tệ (170 triệu USD). Để so sánh, thu nhập bình quân của các đội bóng chỉ đạt 686 triệu nhân dân tệ.
"Chi tiêu của các CLB thuộc giải Chinese Super League cao gấp 10 lần so với K.League của Hàn Quốc và gấp 3 lần với J.League của Nhật Bản", Chủ tịch Liên đoàn bóng đá Trung Quốc Trần Tuất Nguyên cho biết vào tháng 12/2020. Đó là thời điểm giới hạn tiền lương trả cho cầu thủ tại giải Chinese Super League được công bố.
Oscar là một trong những ngôi sao chơi bóng tại Trung Quốc. Ảnh: Getty.
Giọt nước tràn ly
Nhà báo Mã Đức Hưng cho biết trong 30 năm đưa tin về bóng đá Trung Quốc, thì ông đã chứng kiến hơn 200 CLB bị gạch tên khỏi Chinese Super League. Đây là vấn đề đáng báo động.
Tất cả không còn là cuộc khủng hoảng nữa. Bóng đá Trung Quốc đang đối mặt với vấn đề nghiêm trọng hơn.
Đại dịch Covid-19 xuất hiện cũng tác động tới nhiều thứ. Giải Chinese Super League bị tạm hoãn, khiến nhiều CLB lao đao.
Tianjin Tigers (Thiên Tân), một trong những tên tuổi của giải Chinese Super League, được cho là dự kiến giải thể trong thời gian ngắn tới. Số phận của Hebei FC cũng không khởi sắc hơn, sau khi công ty mẹ chìm trong nợ nần.
"Nguyên nhân cơ bản là nền móng của bóng đá chuyên nghiệp Trung Quốc quá yếu", nhà báo Mã Đức Hưng, cây viết có uy tín trong làng truyền thông nước nhà với 1,5 triệu người theo dõi trên trang mạng xã hội, phân tích.
Ông Mã cho biết thêm những doanh nghiệp hậu thuẫn cho các đội bóng thường có ít mối liên hệ với cộng đồng ở nơi đặt đại bản doanh của CLB.
"Sự tồn tại của các CLB phụ thuộc trực tiếp vào tình hình kinh tế các doanh nghiệp. Một khi các công ty hoặc doanh nghiệp gặp vấn đề, CLB sẽ khó có thể tồn tại", nhà báo người Trung Quốc nhấn mạnh.
Những gì xảy ra với CLB Giang Tô phản ánh chân thật nhất thực trạng trên. Tập đoàn Suning, sở hữu CLB Inter Milan tại Serie A, đang gặp nhiều khó khăn tài chính. Để cứu vãn tình hình, họ phải cắt giảm đội ngũ nhân sự.
Gần đây, tin từ Beijing News cho biết Hiệp hội Bóng đá Trung Quốc yêu cầu các CLB bỏ tên nhà tài trợ phía trước tên đội bóng. Động thái này để giúp thúc đẩy văn hóa bóng đá, làm mọi thứ trở nên sâu sắc hơn.
Thế nhưng, đó lại là "giọt nước tràn ly" với một số nhà đầu tư bóng đá.
Nhiều đội bóng Trung Quốc đang lâm nguy. Ảnh: Getty.
Tương lai ảm đạm
Chia sẻ với AFP vào năm 2020, Tổng thư ký Hiệp hội Bóng đá Trung Quốc Lưu Dịch cho biết nước này đang hướng tới xây dựng một giải VĐQG "khỏe mạnh". Đó sẽ là nền tảng cho tham vọng bóng đá của Trung Quốc, bao gồm đăng cai và giành chức vô địch World Cup.
Những bước đi đầu tiên đã được thực hiện. Lo ngại các CLB vẫn chi tiêu quá tay đồng thời phụ thuộc vào những ngoại binh, Hiệp hội Bóng đá Trung Quốc áp thuế chuyển nhượng 100% với cầu thủ nước ngoài vào năm 2017. Mức lương dành cho ngoại binh cũng được giới hạn.
Shanghai Observer phân tích các CLB phải từ bỏ mô hình một chủ sở hữu. Lúc này, hệ sinh thái bóng đá của các đội bóng sẽ bao gồm sự kết hợp giữa "chính phủ, doanh nghiệp, cộng đồng và thậm chí tư nhân".
"Các CLB Trung Quốc không thể chỉ dựa vào khoản tiền được bơm từ công ty mẹ. Họ phải tìm cách thu hút nhà tài trợ và cải thiện hoạt động chuyển nhượng", Shanghai Observer viết.
Khẳng định với AFP , ông Lưu Dịch cam kết duy trì những kế hoạch dài hạn đầy tham vọng. Ông cũng tiết lộ những ngôi sao như Oscar, Paulinho và Marouane Fellaini vẫn ở lại Trung Quốc thi đấu.
Tuy vậy, khi nhìn vào tổng thể bức tranh, bóng đá Trung Quốc vẫn chưa thoát khỏi màn đêm u ám. Giải VĐQG nước này chưa thể diễn ra vì dịch Covid-19. Về hai đội bóng Giang Tô và Thiên Tân, số phận của họ rất ảm đạm.
Trong khi đó, ĐTQG Trung Quốc chỉ tăng 5 bậc trên BXH FIFA trong 5 năm qua. Họ đứng thứ 75, chỉ trên Syria - quốc gia bị tàn phá bởi chiến tranh.
Trong lịch sử, ĐTQG Trung Quốc chỉ mới một lần góp mặt tại World Cup, là vào năm 2002. Từ đó, họ liên tục lỗi hẹn với sân chơi cấp ĐTQG lớn nhất hành tinh.
Cú sốc của bóng đá Trung Quốc và bài học từ La Liga Chính sách giới hạn và kiểm soát tiền lương được Liên đoàn Bóng đá Trung Quốc áp dụng kể từ mùa giải 2021 để tránh việc các đội bóng chi quá nhiều tiền chiêu mộ những ngôi sao. CLB Giang Tô (Jiangsu) chiêu mộ những cầu thủ tên tuổi như Teixeira, Eder hay Ramirez giúp họ có được thành công, và nổi bật...