Gia tăng bệnh nhân biến chứng đái tháo đường

Từ sau Tết đến nay, Bệnh viện Nội tiết trung ương luôn trong tình trạng quá tải do số bệnh nhân đái tháo đường nhập viện cấp cứu vì biến chứng nặng tăng vọt…

Bệnh nhân nhập viện do biến chứng đái tháo đường được chăm sóc và điều trị tại Bệnh viện Nội tiết trung ương. Ảnh: BVCC.

Thông tin từ Bệnh viện Nội tiết trung ương, gần đây, Khoa điều trị tích cực của bệnh viện luôn trong tình trạng quá tải. Số ca nhập viện cấp cứu do biến chứng nặng tăng lên so với cùng kỳ các năm trước. BS Tôn Thất Kha – Trưởng khoa Điều trị tích cực cho biết, có thời điểm lượng bệnh nhân cấp cứu tăng 200% so với cùng kỳ năm 2023. Điển hình, vào đêm Giao thừa, kíp trực đã hoạt động hết công suất khi liên tục tiếp nhận các ca cấp cứu biến chứng nặng.

Trong đó, đa phần là các bệnh nhân lớn tuổi đái tháo đường lâu năm mắc phải một bệnh nhiễm trùng, thông thường là hô hấp do thời tiết lạnh và tiết niệu hoặc là biến chứng bàn chân.

“Một vài trường hợp điển hình đang được chăm sóc và điều trị tại bệnh viện, như bệnh nhân Đ.V.S. (66 tuổi, ở Tuyên Quang) nhập viện trong tình trạng phù phổi cấp, viêm phổi, đái tháo đường typ 2, tăng huyết áp, suy tim, suy thận, rối loạn chuyển hóa. Hay bệnh nhân T.M.T. (85 tuổi, ở Hà Nội) có tiền sử đái tháo đường hơn 10 năm, tai biến mạch máu não đã 3 lần. Trong đó, lần gần nhất cách đây 3 tháng đã nhập viện trong tình trạng loét vị trí tỳ đè vùng cùng cụt, vùng mông 2 bên, vết thương lan rộng, hoại tử, chảy dịch mủ nhiều. Đây là tình trạng nguy hiểm có thể xảy ra khi người bị đái tháo đường không kiểm soát được mức đường huyết trong máu” – BS Kha thông tin.

Đối với người lớn tuổi, khi mắc một bệnh nhiễm trùng, việc kiểm soát đường huyết trở nên rất phức tạp, đòi hỏi phải thay đổi phác đồ điều trị. Đặc biệt, người bệnh còn có nguy cơ gặp phải tình trạng sốc nhiễm trùng – giai đoạn nặng nhất của quá trình liên tục bắt đầu từ đáp ứng viêm hệ thống do nhiễm trùng, nhiễm trùng nặng.

Khi chuyển sang giai đoạn sốc nhiễm khuẩn, bệnh nhân đã bị nhiễm trùng huyết kèm theo tụt huyết áp và rối loạn chức năng tim mạch. Ở giai đoạn này, tiên lượng bệnh đã khá nặng, nguy cơ tử vong có thể lên tới 40 – 60%.

Theo BS Nguyễn Đăng Quân – Phó khoa Điều trị tích cực (Bệnh viện Nội tiết trung ương), các triệu chứng và dấu hiệu của nhiễm trùng huyết có thể khó phát hiện và thường dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý cấp cứu khác, như sốc tim, sốc giảm thể tích, thuyên tắc phổi. Đặc biệt là ở người bệnh đái tháo đường, các triệu chứng lâm sàng thường mờ nhạt, khó phát hiện nếu không thăm khám một cách kĩ càng và có hệ thống. Với nhiễm khuẩn huyết, bệnh nhân thường có biểu hiện của hội chứng đáp ứng viêm hệ thống (SIRS) bao gồm: Sốt cao (trên 38 độ C hoặc có thể hạ thân nhiệt dưới 36 độ C), thở nhanh, nhịp tim nhanh, tuy nhiên huyết áp vẫn duy trì bình thường. Các dấu hiệu khác của nguyên nhân nhiễm trùng như: Khó thở, ho khạc đờm, đờm vàng/xanh nếu nhiễm trùng hô hấp hay tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu ra mủ nếu nhiễm trùng hệ tiết niệu…Khi nhiễm trùng huyết nặng hơn hoặc có sốc nhiễm trùng, dấu hiệu sớm được ghi nhận là tụt huyết áp, kèm theo suy giảm tri giác. Huyết áp giảm, nhưng da vẫn ấm. Sau đó, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, các chi thường trở nên lạnh và nhợt nhạt, nổi vân tím. Tình trạng suy đa tạng tiến triển sẽ nhanh chóng khiến người bệnh tử vong.

Theo BS Tôn Thất Kha, bệnh nhân đái tháo đường cần theo dõi, kiểm tra đường huyết thường xuyên. Tuy nhiên, nhiều người bệnh trì hoãn việc đi khám đúng hẹn, không tuân thủ yêu cầu của bác sĩ điều trị, còn lơ là, chủ quan trong việc chăm sóc và theo dõi tại nhà gây ra những hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là những tổn thương không đảo ngược được, nên việc phát hiện sớm sẽ tận dụng được thời gian “vàng” trong điều trị. Chi phí điều trị cho bệnh nhân phát hiện sớm cũng thấp hơn nhiều so với bệnh nhân phát hiện muộn, không trở thành gánh nặng cho gia đình người bệnh và xã hội.

Theo TS.BS Lê Quang Toàn – Trưởng khoa Đái tháo đường (Bệnh viện Nội tiết trung ương), với các bệnh nhân đường huyết không ổn định, có các biến chứng mức độ trung bình nặng trở lên, thời gian khám bệnh từ 2 – 3 tháng là quá dài. Bệnh nhân nên đi khám theo chỉ định của bác sĩ. Nếu có dấu hiệu bất thường cần đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để nhận được sự hỗ trợ cần thiết.