Gia Lai: Khoai lang Lệ Cần ngon nức tiếng, vì sao đến cả “ông trùm” trồng 30ha cũng chật vật tiêu thụ?

Giống khoai lang Lệ Cần (xã Tân Bình, huyện Đăk Đoa , tỉnh Gia Lai ) ngon nức tiếng, nhưng hiện nay người trồng khoai lang đang gặp khó khăn về khâu tiêu thụ. Vì thế, các ngành và địa phương triển khai nhiều giải pháp nâng tầm sản phẩm, giúp khoai lang Lệ Cần tiêu thụ thuận lợi hơn.

Mất mùa, rớt giá

Ông Nguyễn Trình (thôn 3, xã Tân Bình) được mệnh danh là “ông trùm” trồng khoai lang Lệ Cần, mỗi năm ông trồng khoảng 30ha. Tuy nhiên, năm nay, ông chỉ trồng khoai lang trên diện tích 17ha, hiện đã thu hoạch khoảng 40% diện tích. Ứớc tính năng suất khoai vụ này chỉ đạt khoảng 6 tấn/ha, trong khi các năm trước 8-10 tấn/ha.

Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Tân Bình thu hoạch khoai lang Lệ Cần. Ảnh: Lê Hòa

“HTX thường xuyên đưa sản phẩm khoai Lệ Cần đến trưng bày, giới thiệu tại các triển lãm, hội chợ, quảng bá trên các phương tiện truyền thông và mạng xã hội . Tuy nhiên, vẫn rất cần định hướng, chiến lược tiếp thị để xây dựng được hệ thống chuỗi phân phối sản phẩm rộng lớn”.

Ông Nguyễn Trình

Ông Trình cũng là Giám đốc HTX Nông nghiệp và dịch vụ Tân Bình với 8 thành viên, chuyên sản xuất, cung ứng các sản phẩm liên quan đến khoai lang Lệ Cần.

“Năm nay, HTX trồng khoảng 24,5ha khoai lang Lệ Cần. Nhìn chung, năng suất các ruộng đều giảm khoảng 30-40%. Giá cũng giảm mạnh so với các năm trước” – ông Trình chia sẻ.

Theo ông Trình, năm ngoái, giá thương lái thu mua tại ruộng khoảng 10.000 – 12.000 đồng/kg. Năm nay, đầu mùa giá 9.000 đồng/kg, nhưng sau đó giảm dần. Hiện tại, giá khoai lang tại ruộng còn 5.000 – 7.000 đồng/kg. Chi phí đầu tư, chăm sóc khoảng 30 – 35 triệu đồng/ha, nông dân làm khoai năm nay hòa vốn hoặc lãi rất ít.

Trong khi đó, ông Trương Minh Thắng – Chủ tịch UBND xã Tân Bình chia sẻ: Năm nay, người dân trên địa bàn xã trồng khoảng 30ha khoai lang Lệ Cần. Thời tiết không thuận lợi khiến năng suất khoai lang đạt thấp so với các năm. Trung bình 1ha vụ này cho năng suất chỉ 6-7 tấn, các vụ trước đạt 10-12 tấn.

Về nguyên nhân giá khoai lang giảm sâu so với các năm, ông Trình cho rằng: Do tác động bởi dịch Covid-19, kinh tế eo hẹp, sức tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp bị ảnh hưởng.

Bên cạnh khoai lang Lệ Cần, địa phương cũng trồng khoai lang Nhật Bản, nhưng thời tiết không thuận lợi khiến khoai lang Nhật Bản bị nhỏ củ, không đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu qua Trung Quốc. Vì thế, số khoai lang Nhật Bản này phải tiêu thụ trong nước, nguồn cung vượt nên kéo giá khoai giảm mạnh, giá khoai Lệ Cần cũng giảm theo.

Tiếp sức cho sản phẩm đặc trưng

Thời gian qua, các sở, ngành và chính quyền địa phương đã quan tâm, hỗ trợ để phát triển khoai lang Lệ Cần. Trong đó, từ năm 2008-2012, Trung tâm Nghiên cứu giống cây trồng tỉnh thực hiện phục tráng giống khoai lang Lệ Cần thuần chủng. Tiếp đó, nhiều chương trình, dự án của Sở KHCN, Hội ND tỉnh cũng đã tiếp sức cho sản phẩm đặc trưng này.

Trong đó, phải kể đến nỗ lực để khoai lang Lệ Cần được chứng nhận sản phẩm OCOP đạt 3 sao cấp tỉnh (năm 2019) và đạt chứng nhận VietGAP vào năm 2020.

Ông Nguyễn Kim Anh -Trưởng phòng NNPTNT huyện Đăk Đoa cho biết: “Thời gian tới, cùng với nỗ lực để nâng cấp sản phẩm khoai lang Lệ Cần đạt chứng nhận 4 sao OCOP cấp tỉnh, bên cạnh, địa phương sẽ phối hợp cùng Sở KHCN triển khai Đề án “Bảo hộ thương hiệu khoai lang Lệ Cần – Đăk Đoa”, hướng đến hình thành chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm. Đây sẽ là bước quan trọng góp phần gia tăng tính bảo hộ cho đặc sản khoai lang Lệ Cần, và là nền tảng quan trọng để đặc sản khoai lang Lệ Cần bước ra thị trường rộng lớn hơn”.

Phòng NNPTNT đã định hướng nông dân nên chia nhỏ diện tích, trồng rải vụ nhằm hạn chế việc thu hoạch cùng một thời điểm, giảm áp lực tiêu thụ. Đồng thời, tập trung phát triển các dòng sản phẩm chế biến sâu từ khoai lang… Hiện HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Tân Bình đã chế biến khoai lang thành nhiều sản phẩm khác nhau như: Miến, bột khoai lang chín, tinh bột khoai lang, sữa khoai lang, bánh tráng khoai lang, rượu khoai lang.

Bao giờ hoàn thành nâng cấp QL25 qua Phú Yên - Gia Lai?

Dự án nâng cấp QL25 qua Phú Yên - Gia Lai có chiều dài 182km đi qua hai tỉnh Phú Yên và Gia Lai...

Dự án cải tạo, nâng cấp các đoạn xung yếu trên QL25 đi qua địa phận 2 tỉnh Gia Lai và Phú Yên có chiều dài 182 km (ảnh minh họa)

Cục Quản lý xây dựng và Chất lượng công trình giao thông (QLXD&CLCTGT) cho biết, 3 dự án thành phần thuộc dự án cải tạo, nâng cấp các đoạn xung yếu trên QL25 qua hai tỉnh Phú Yên, Gia Lai đang được đẩy nhanh tiến độ thi công, dự kiến hoàn thành vào giữa năm 2021.

Đối với dự án thành phần 1, tỉnh Phú Yên do Sở GTVT Phú Yên làm chủ đầu tư (TMĐT: 150,8 tỷ đồng) đã khởi công từ tháng 7/2020. Hiện nay, các nhà thầu đang thực hiện công tác đào bóc hữu cơ, cạp mở rộng nền đường, san lấp mặt bằng thi công bãi đúc dầm, đúc các cấu kiện bê tông.

Sản lượng thực hiện đến đầu tháng 11/2020 đạt khoảng 10,8/116 tỷ đồng (đạt 9,3%). Dự kiến, dự án hoàn thành vào tháng 7/2021.

Dự án thành phần 2, tỉnh Phú Yên và Gia Lai do Ban QLDA 6 (Bộ GTVT) làm chủ đầu tư (TMĐT: 150,8 tỷ đồng) khởi công ngày 29/6/2020. Đến nay, dự án đã hoàn thành công tác GPMB, triển khai thi công 2/2 gói thầu, sản lượng đạt 21,8/83,5 tỷ đồng (đạt 26,1%). Dự kiến hoàn thành vào tháng 7/2021.

Dự án thành phần 3, tỉnh Gia Lai do Sở GTVT Gia Lai làm chủ đầu tư (TMĐT: 349,2 tỷ đồng) khởi công ngày 3/7/2020. Đến nay, dự án đã hoàn thành công tác GPMB, đã triển khai thi công 4/4 gói thầu.

Các nhà thầu đang thực hiện công tác đào bóc hữu cơ, cạp mở rộng nền đường, xây dựng lán trại, thi công cầu tạm, tập kết vật liệu chuẩn bị đúc cấu kiện,... Sản lượng đạt 14,2/246,3 tỷ đồng (đạt 5,76%). Dự kiến, dự án hoàn thành trong quý 2/2021.

Dự án cải tạo, nâng cấp các đoạn xung yếu trên QL25 là một trong 14 dự án giao thông quan trọng cấp bách được Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định thông qua phương án sử dụng 15.000 tỷ đồng từ nguồn vốn dự phòng của kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách Nhà nước giai đoạn 2016 - 2020 tại Nghị quyết 556 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành ngày 31/7/2018.

Dự án đi qua địa phận 2 tỉnh Gia Lai và Phú Yên có chiều dài 182 km. Điểm đầu nối với QL1A tại Km1.332 thuộc địa phận TP.Tuy Hòa (tỉnh Phú Yên) và điểm cuối giao với QL14 tại Km567 800, thuộc địa phận huyện Chư Sê (tỉnh Gia Lai).