Fed nâng lãi suất ảnh hưởng kinh tế thế giới như thế nào?

Thời kỳ chính sách tiền tệ dễ dàng của các nền kinh tế lớn trên thế giới vẫn tiếp diễn, ngay cả sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ ( Fed) quyết định nâng lãi suất lên phạm vi 0,25% – 0,5%.

Giới chuyên gia dự báo sẽ không có nhiều ngân hàng trung ương đi theo con đường thắt chặt chính sách của Fed – Ảnh: AFP

Theo Bloomberg, mức lãi suất mà Chủ tịch Fed Janet Yellen và các nhà hoạch định chính sách Mỹ vừa tăng lên vẫn còn cách rất xa mức lãi suất trung bình 2% từ năm 2000 và 3,2% trong giai đoạn năm 2000 đến năm 2007.

Điều này cũng có nghĩa là lãi suất trung bình của 8 nước phát triển và khu vực đồng euro do ngân hàng JPMorgan Chase theo dõi sẽ kết thúc năm 2016 với 0,36%. Đây là mức thấp hơn 3 điểm phần trăm so với mức trung bình của những năm từ 2005 đến 2007.

Trong trường hợp Fed tăng lãi suất cơ bản lên 1,5% kể từ thời điểm này, các nhà phân tích thuộc ngân hàng JPMorgan Chase vẫn dự đoán lãi suất của các nền kinh tế công nghiệp chủ chốt là dưới 1% trong tháng 12 năm sau, vì Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và Ngân hàng Nhật Bản (BOJ) vẫn không tăng lãi suất.

Kết quả cuối cùng cho nền kinh tế thế giới, như Thống đốc Ngân hàng Anh (BOE) Mark Carney mô tả trong tuần này, là một môi trường “lãi suất thấp trong thời gian dài”, ngay cả khi Mỹ nâng lãi suất. Tình hình lạm phát yếu và triển vọng tăng trưởng mờ nhạt sẽ khiến chính sách tiền tệ toàn cầu phải duy trì lỏng lẻo.

“Con đường Fed đi sẽ là từ tốn và không có bất cứ ai đi sau họ. ECB và BOJ chắc chắn sẽ không tăng lãi suất trong tương lai gần”, David Hensley, chuyên gia về kinh tế toàn cầu của JPMorgan ở New York nhận định.

Trong 12 tháng tới, thậm chí có thể còn có nhiều đợt cắt giảm lãi suất hệt như tăng lãi suất. Trong số 31 ngân hàng trung ương đang được quan sát, JPMorgan dự báo sẽ có 9 ngân hàng trung ương tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ, bao gồm ngân hàng ở các nước Trung Quốc, Thụy Điển, New Zealand và Malaysia. Việc số lượng các thị trường mới nổi neo nội tệ của họ với đồng đô la Mỹ bớt đi cũng đồng nghĩa với chuyện sẽ không còn nhiều thị trường phải xuôi theo Fed như họ đã từng.

Thế giới với lãi suất cận 0% vẫn tiếp tục: Biểu đồ thể hiện mức lãi suất trung bình của các nền kinh tế phát triển – Ảnh: Bloomberg

Dù vậy, vẫn có 10 ngân hàng trung ương, ngoài Fed, đã và đang thắt chặt chính sách tiền tệ. BOE đã thắt chặt chính sách trong quý 2 và Ngân hàng Canada thì thắt chặt trong quý 4. Chuyên gia Hensley cũng cho rằng ông có thể sẽ nhìn thấy nhiều thị trường mới nổi tăng lãi suất hơn so với những gì bản thân dự báo.

Bất kể lãi suất là bao nhiêu, vẫn sẽ có nhiều bảng cân đối “bội thu” sau những năm áp dụng biện pháp nới lỏng định lượng. Bank of America cho hay 4 ngân hàng trung ương lớn sẽ mở rộng đến 13.500 tỉ USD vào cuối năm 2017 từ mức 11.000 tỉ USD của năm nay.

“Một lượng khá lớn thanh khoản sẽ được thêm vào các thị trường trên toàn thế giới trong hai năm tới, nếu không muốn nói là lâu hơn, ngay cả khi vài ngân hàng trung ương đang từ từ nâng lãi suất. Sự kết hợp đó duy trì lập trường chính sách trên toàn cầu, có thể giúp kéo tăng trưởng kinh tế thế giới, đưa ra mức sàn cho lạm phát và hỗ trợ nhu cầu các tài sản rủi ro”, nhà kinh tế Michael Hanson của Bank of America nói.

Song Steve Barrow, chuyên gia về chiến lược cho Group-of-10 (nhóm 10 nước gồm Bỉ, Canada, Đức, Thụy Sĩ, Anh, Mỹ…) của Standard Bank ở London (Anh), không tán đồng với quan điểm trên. Ông Barrow cho rằng thế giới đang ở “điểm uốn”. Lãi suất hạ và chuyện mua trái phiếu ở những nơi khác sẽ không có trọng lượng tương tự như động thái từ Fed, vì USD vẫn là một đồng tiền quốc tế và sẽ tiếp tục mạnh.

“Điểm mấu chốt ở đây là chuyện thế giới từ bỏ việc đi theo chính sách tiền tệ của Fed sẽ khó khăn, ngay cả khi ban đầu chẳng có tín hiệu nào thể hiện điều này. Chúng tôi được chuẩn bị cho biến động lớn hơn và đồng bạc xanh mạnh hơn, nhưng giá cả thấp hơn cho các tài sản rủi ro”.

Nếu nước Mỹ một lần nữa trượt vào suy thoái xét trên một số mặt, cuộc đua lãi suất về 0 sẽ một lần nữa diễn ra, cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ Lawrence Summers nói trên Bloomberg. Ông dự báo 50-50 khả năng có sự sụt giảm nói trên diễn ra trong vòng hai năm. “Chúng ta chưa tạm biệt mãi mãi với chuyện lãi suất quay về 0 hoặc thấp hơn”, ông Summers nói.

Thu Thảo

Theo Thanhnien