Phán quyết mới trước thềm bầu cử tổng thống Mỹ
Tòa án Tối cao Mỹ vừa ra phán quyết về quy định phiếu bầu tại bang chiến địa Pennsylvania, một trong những tâm điểm của kỳ bầu cử tổng thống năm nay.
Tòa án Tối cao Mỹ ngày 1.11 giữ nguyên phán quyết của tòa án tiểu bang Pennsylvania về việc sẽ tính phiếu dự phòng cho cử tri khi phiếu bầu qua thư bị từ chối do sai sót kỹ thuật, qua đó bác kháng nghị từ đảng Cộng hòa.
Chuyện phiếu bầu qua thư
Theo quy định tại Pennsylvania, cử tri khi bỏ phiếu qua thư cần 2 phong bì: một cái niêm phong lá phiếu để đảm bảo bí mật, bì thư còn lại để điền nội dung gửi qua đường bưu điện. Người nào bỏ phiếu qua thư trước hạn chót thì sẽ không được dùng phiếu dự phòng vào ngày bầu cử 5.11, theo The Guardian. Sau phán quyết từ Tòa án Tối cao, cử tri có thể thực hiện quyền bầu cử tại các điểm bỏ phiếu trực tiếp nếu trước đó lỡ không niêm phong phiếu bầu.
Đảng Cộng hòa cho rằng hàng chục ngàn phiếu bầu có thể vướng tranh cãi và không nên được tính, đặc biệt tại Pennsylvania – bang có ảnh hưởng quan trọng đến kết quả bầu cử tổng thống và thượng viện năm nay. Cựu Tổng thống Donald Trump thắng phiếu đại cử tri tại Pennsylvania năm 2016, còn Tổng thống Joe Biden thắng tại đây năm 2020, góp phần vào chiến thắng chung cuộc.
BẦU CỬ MỸ ĐẾM NGƯỢC: Ông Trump vạ miệng, máy bỏ phiếu ‘thân’ bà Harris?
Hiện chưa rõ quy mô và tác động từ phán quyết trên, trong khi các hãng truyền thông Mỹ mô tả diễn biến trên có thể ảnh hưởng đến “hàng ngàn lá phiếu”. Đảng Dân chủ đã tận dụng phán quyết của tòa để chỉ trích phe Cộng hòa và ông Trump. “Ông Trump và các đồng minh đã khiến phiếu bầu của các bạn khó được tính hơn, nhưng thể chế của chúng ta mạnh hơn đòn công kích của ông ấy”, chiến dịch tranh cử của Phó tổng thống Kamala Harris ra tuyên bố ngày 1.11.
Người dân bỏ phiếu qua thư tại Pennsylvania ngày 15.10. ẢNH: ABC NEWS
Cũng tại Pennsylvania, tòa án ở hạt Erie đã yêu cầu các quan chức giải quyết tình trạng gần 20.000 lá phiếu qua thư không gửi đến cử tri để họ điền và nộp về cơ quan bầu cử trước hạn chót ở tiểu bang. Cùng với đó, ít nhất 365 cử tri nhận phiếu có trùng mã vạch với người khác. Tòa án cũng yêu cầu chuẩn bị thêm phiếu dự phòng để người dân đi bầu trực tiếp trong ngày 5.11, trước việc xuất hiện nhiều trục trặc khi chuyển phát phiếu qua thư.
“Làn sóng” kiện tụng
Diễn biến trên tại Pennsylvania nằm trong những rắc rối tại kỳ bầu cử năm nay, đó là các khiếu nại và kiện tụng về phiếu bầu. Các chuyên gia pháp lý cho rằng có thể xuất hiện “làn sóng” đơn kiện đổ về tòa án các cấp. Sau cuộc bầu cử năm 2020, ông Trump và các đồng minh đã gửi hơn 60 đơn kiện với kỳ vọng đảo ngược kết quả, nhiều vụ tập trung vào cáo buộc gian lận phiếu bầu. Một số vụ kiện được chuyển lên Tòa án Tối cao Mỹ, nhưng bị tòa này từ chối thụ lý.
Bầu cử Mỹ: 62 triệu người đã bỏ phiếu, hai phe Harris-Trump đều lạc quan
Theo chuyên trang theo dõi kiện tụng ở Mỹ Democracy Docket, các tòa cấp tiểu bang và liên bang trong năm nay đã nhận khoảng 196 vụ kiện liên quan bầu cử tại 40 bang. Trong đó, Ủy ban toàn quốc đảng Cộng hòa liên quan hàng chục vụ kiện mà đơn vị này cho rằng nhằm đảm bảo tính minh bạch bầu cử.
Reuters ngày 1.11 dẫn lời luật sư Jason Torchinsky chuyên về bầu cử Mỹ, từng đại diện một số đảng viên Cộng hòa, cho rằng các vụ kiện đã thất bại ở tòa cấp thấp sẽ khó được Tòa án Tối cao tiếp nhận.
Ông Trump, bà Harris vận động cùng thành phố
Đài CNN đưa tin hai ứng viên tổng thống Mỹ Donald Trump và Kamala Harris ngày 1.11 đã dừng chân ở TP.Milwaukee (bang Wisconsin) nhằm thu hút cử tri tại bang chiến địa. Cả hai đều đưa ra những thông điệp tranh cử và kêu gọi người dân đi bỏ phiếu. Đây là lần xuất hiện thứ hai của cả ông Trump và bà Harris tại Wisconsin trong một tuần, cũng là lần cuối ở tiểu bang chiến địa này trước khi đến ngày bầu cử 5.11.
Chuyên gia Nga đánh giá về phán quyết quyền miễn trừ với ông Trump
Dưới đây là những nhận định về ý nghĩa với ông Trump từ quyết định của Tòa án Tối cao Mỹ liên quan đến quyền miễn trừ với tổng thống.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại một sự kiện ở Maryland, ngày 24/2/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Tòa án Tối cao Mỹ đã ra phán quyết rằng cựu Tổng thống Donald Trump không được hưởng quyền miễn trừ hoàn toàn khỏi bị truy tố. Tòa án này cho biết trong phán quyết ngày 1/7 rằng các cựu tổng thống có quyền miễn trừ hoàn toàn khỏi bị truy tố đối với các hành động nằm trong quyền hạn hiến định của họ với tư cách là tổng thống, nhưng không phải đối với các hành vi cá nhân.
Về vấn đề này, một quyết định đã được đưa ra là chuyển vụ người biểu tình ủng hộ ông Trump tấn công toà nhà Quốc hội Mỹ năm 2021 đến tòa án cấp dưới để xác định hành động của cựu Tổng thống Trump thuộc loại nào. Tuy nhiên, quyết định của Tòa án Tối cao Mỹ có nghĩa là tổng thống nước này thực sự có thể được bảo vệ khỏi mọi hành động bị truy tố vì những việc đã thực hiện khi còn đương nhiệm.
Mặc dù Tòa án Tối cao đã quyết định không trao cho ông Trump quyền miễn trừ hoàn toàn, phán quyết này sẽ giúp ông dễ dàng hơn trong việc điều hành chiến dịch tranh cử của mình, Lev Sokolshchik, nhà nghiên cứu cao cấp tại Trung tâm Nghiên cứu Toàn diện châu Âu và Quốc tế tại Trường Kinh tế Cao cấp (HSE) ở Moskva, cho biết.
Về cơ bản, điều này sẽ giúp cựu tổng thống Trump giảm bớt gánh nặng tài chính, cho phép ông tiết kiệm tiền thuê luật sư và cố vấn, chuyên gia Sokolshchik lưu ý.
Trong khi đó, do Tòa án Tối cao từ chối quyền miễn trừ toàn diện, ông Trump vẫn có thể phải đối mặt với việc truy tố hình sự vì những hành động đã thực hiện trước khi được bầu làm tổng thống. Tuy nhiên, luật sư Nga Dmitry Agranovsky chỉ ra rằng quyết định của Tòa án Tối cao Mỹ có thể được coi là chiến thắng cho Trump.
"Nhìn chung, phán quyết của Tòa án Tối cao Mỹ cho thấy rõ ràng rằng hệ thống tư pháp nước này chưa sẵn sàng đặt sự ổn định của hệ thống chính trị của Mỹ vào tình thế nguy hiểm, đặc biệt là trong chiến dịch tranh cử", ông Agranovsky kết luận.
Trong khi đó, tờ Washington Post nhận định rằng, phán quyết của Tòa án Tối cao Mỹ đã gần như chắc chắn rằng cựu Tổng thống Trump sẽ không phải ra tòa về các cáo buộc tìm cách lật ngược kết quả cuộc bầu cử năm 2021 trước khi cử tri quyết định có đưa ông trở lại Nhà Trắng trong cuộc bầu cử diễn ra vào tháng 11 năm nay hay không.
Nhưng phán quyết này cũng mở ra cánh cửa cho các công tố viên trình bày chi tiết nhiều bằng chứng chống lại ông Trump trước thẩm phán liên bang - và công chúng - tại phiên điều trần tìm hiểu sự thật mở rộng, có thể là trước ngày bầu cử.
Hiện vẫn chưa rõ phiên điều trần được ra lệnh theo quyết định của tòa án có thể diễn ra khi nào hoặc kéo dài bao lâu.
Các luật sư của ông Trump chắc chắn sẽ tìm cách thu hẹp phạm vi của quá trình tố tụng và trì hoãn nó càng lâu càng tốt. Và nếu ông Trump lại thắng cử trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, ông có thể tránh hoàn toàn quá trình tố tụng bằng cách ra lệnh cho Bộ Tư pháp hủy bỏ toàn bộ vụ kiện.
Khảo sát của ABC News/Ipsos: Nhiều người Mỹ muốn xóa tên ông Trump khỏi phiếu bầu Đa số người Mỹ tham gia cuộc khảo sát của ABC News/Ipsos mới đây đã ủng hộ Tòa án Tối cao Mỹ loại tên cựu Tổng thống Donald Trump khỏi phiếu bầu trên toàn quốc, hoặc để các bang tự quyết định việc này. Liệu tên ông Trump sẽ bị loại bỏ khỏi các phiếu bầu tổng thống Mỹ năm 2024?. Ảnh AFP...