EU phác thảo lộ trình đàm phán kết nạp Ukraine

Quan chức EU nêu ra các bước mà liên minh này có thể tiến hành đàm phán với Ukraine trong năm 2025 liên quan tới việc kết nạp Kiev vào khối.

Bà Marta Kos (Ảnh: AFP).

Marta Kos, Ủy viên châu Âu phụ trách mở rộng, tin rằng chương đầu tiên và chương 31 trong quá trình đàm phán về việc Ukraine gia nhập EU có thể được mở ra vào năm 2025.

Bà Kos đưa ra phát biểu trên hôm 14/1 tại Brussels, Bỉ trong cuộc họp của Ủy ban Đối ngoại Nghị viện châu Âu.

Theo quan chức EU, khi bà trò chuyện với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, ông đã đề nghị mở tất cả các chương của quá trình đàm phán trong năm nay, nhấn mạnh rằng Kiev “muốn điều đó và sẽ làm được”.

“Khi tôi nghe điều này lần thứ hai, tôi đã nói rằng không chỉ đơn thuần là mở các chương, mà quan trọng hơn là đóng chúng lại. Ukraine đang có tiến bộ với hoạt động cải cách, nhưng họ cần cải cách bền vững. Chúng tôi ủng hộ họ”, bà giải thích.

Theo bà, có khả năng trong năm nay, EU sẽ mở chương 1 và chương 31 liên quan tới chính sách đối ngoại.

“Điều này có thể xảy ra nếu họ thực hiện những gì đã hứa và nếu chúng ta có quy trình thành công trong Hội đồng châu Âu”, bà cho biết.

Bà giải thích rằng “quy trình thành công trong Hội đồng” có nghĩa là sự ủng hộ nhất trí của các quốc gia thành viên đối với từng quyết định cần thiết trong quá trình đàm phán.

Bà Kos nhấn mạnh rằng quá trình gia nhập không chỉ là công việc của riêng bà hoặc của Ủy ban châu Âu, mà phần lớn còn phụ thuộc vào lựa chọn và quyết định của các quốc gia thành viên.

Trong quá trình đàm phán gia nhập Liên minh châu Âu (EU), “chương” (chapters) là các lĩnh vực cụ thể của luật pháp, chính sách và quy định mà một quốc gia ứng cử viên phải điều chỉnh và tuân thủ để phù hợp với các tiêu chuẩn của EU.

EU chia quá trình đàm phán thành 35 chương, mỗi chương đại diện cho một lĩnh vực cụ thể, ví dụ như tự do lưu thông hàng hóa, tự do lưu thông người lao động, luật cạnh tranh, sở hữu trí tuệ, chính sách thương mại quốc tế, thuế quan, chính sách đối ngoại, an ninh quốc phòng…

Để mở một chương, quốc gia ứng cử viên phải đạt đủ các điều kiện cơ bản để bắt đầu đàm phán về một lĩnh vực cụ thể. EU xem xét sự tiến bộ trong cải cách, chính sách và luật pháp trước khi chấp thuận.

Sau khi đàm phán hoàn tất và quốc gia ứng cử viên đáp ứng tất cả tiêu chuẩn của EU trong lĩnh vực đó, chương này sẽ được “đóng lại”.

Các chương này đóng vai trò như lộ trình để quốc gia ứng cử viên thực hiện cải cách, bảo đảm hội nhập một cách bền vững và tuân thủ các giá trị cốt lõi của EU. Mỗi chương phải được các quốc gia thành viên EU nhất trí thông qua để tiến tới bước tiếp theo.

Ngày 17/12/2024, Tổng thống Zelenskyy cho biết Ukraine đặt mục tiêu mở ít nhất 2 chương trong các cuộc đàm phán gia nhập EU vào năm 2025.

Olha Stefanishyna, Phó Thủ tướng Ukraine phụ trách hội nhập châu Âu, cho biết Ukraine, Ba Lan và Đan Mạch đã xây dựng một kế hoạch để mở các cuộc đàm phán gia nhập.

Ukraine nộp đơn xin vào EU hồi tháng 2/2022 và được cấp tư cách ứng cử viên vào tháng 6 cùng năm.

Ukraine trong nhiều năm qua đã bày tỏ mong muốn được kết nạp vào EU và NATO, thậm chí đưa mục tiêu này vào hiến pháp. Hành trình trở thành thành viên liên minh rất khó khăn đối với các quốc gia ứng cử viên, vì họ phải cải cách để đáp ứng các tiêu chuẩn của EU về nhiều vấn đề, từ chống tham nhũng thông qua quản lý nông nghiệp đến hài hòa các quy định hải quan.