EU lên tiếng sau những căng thẳng giữa Thổ Nhĩ Kỳ – Hy Lạp
Gần một tuần qua, hải quân Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ đã đưa ra các hành động “ăn miếng trả miếng” ngoài khơi trong vùng biển phía Đông Địa Trung Hải.
Sau hội nghị khẩn cấp do đại diện cấp cao EU về chính sách an ninh và đối ngoại triệu tập, Ngoại trưởng 27 quốc gia thành viên cho rằng những động thái vừa qua của Ankara sẽ tới những bất đồng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh khu vực. Các ngoại trưởng EU đã khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ của EU để tái khởi động lại đối thoại và có hành động ngay lập tức với Thổ Nhĩ Kỳ đối với những căng thẳng quân sự ở ngoài khơi phía Đông Địa Trung Hải.
EU lên tiếng sau những căng thẳng giữa Thổ Nhĩ Kỳ – Hy Lạp. Ảnh: ABCNews.go
Theo đó, các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) đã nhất trí chuẩn bị các biện pháp chống Thổ Nhĩ Kỳ nhằm đáp trả những hoạt động của Ankara ở khu vực phía Đông Địa Trung Hải. Người đứng đầu chính sách an ninh và đối ngoại bày tỏ ” tinh thần đoàn kết” với Hy Lạp và đảo Síp đồng thời kêu gọi các biện pháp khẩn cấp đối với Thổ Nhĩ Kỳ.
Gần một tuần qua, hải quân Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ đã đưa ra các hành động “ăn miếng trả miếng” ngoài khơi trong vùng biển phía Đông Địa Trung Hải. Việc này diễn ran gay sau khi Ankara triển khai một tàu nghiên cứu trữ lượng dầu và khí đốt trong vùng biển mà Athens tuyên bố chủ quyền nằm trên thềm lục địa của Hy Lạp.
Ngoại trưởng Hy Lạp Nikos Dendias cho biết ông rất hài lòng với sự ủng hộ mà các đối tác của EU dành cho Hy Lạp được thể hiện qua việc lên án hành vi bất hợp pháp của Thổ Nhĩ Kỳ. Ông nhấn mạnh “Thổ Nhĩ Kỳ là bên phải chịu trách nhiệm về sự leo thang căng thẳng ở phía đông Địa Trung Hải thời gian qua và nước này phải ngay lập tức rời khỏi thềm lục địa Hy Lạp”.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan trước đó cho biết Thổ Nhĩ Kỳ sẽ thúc đẩy việc tìm kiếm và khai thác các nguồn tài nguyên ở khu vực này. Sau cuộc điện đàm với Thủ tướng Đức Angela Merkel, ông cho biết Ankara và Berlin đã đồng ý “làm dịu” các căng thẳng này bằng việc tuyên bố giải pháp duy nhất cho tranh chấp giữa nước này với Hy Lạp liên quan tới hoạt động thăm dò năng lượng ở khu vực phía Đông Địa Trung Hải là đối thoại và đàm phán.
Video đang HOT
Tuy nhiên, đến nay vẫn không có dấu hiệu nào từ Athens về vấn đề này. Ông Erdogan cũng cảnh báo rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đáp trả mạnh mẽ bất kỳ hành động “quấy rối” nào của Hy Lạp đối với các tàu của mình.
Trên trang twitter của mình, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và người đồng cấp Mỹ Donald Trump bày tỏ quan ngại về sự gia tăng căng thẳng giữa các đồng minh trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) là Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ thời gian qua.
Trong tuần này, Pháp đã thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ của mình với Hy Lạp bằng cam kết tăng cường hiện diện quân sự ở phía đông Địa Trung Hải và cử hai tàu chiến đến khu vực này vào thứ Năm để tập trận chung với hải quân Hy Lạp; nước này cũng triển khai hai máy bay chiến đấu tới đảo Crete, Hy Lạp. Đáp lại động thái này, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng Pháp nên kiềm chế những bước đi đang làm leo thang căng thẳng ở khu vực phía Đông Địa Trung Hải, nơi Ankara bị kéo vào một cuộc tranh cãi với Hy Lạp liên quan đến hoạt động khảo sát dầu khí ở vùng biển tranh chấp.
Còn Bộ trưởng Ngoại giao Đức Heiko Maas, quốc gia giữ chức Chủ tịch luân phiên của EU, đã nói trước cuộc đàm phán rằng “các hành động khiêu khích” đang xảy ra ở đông Địa Trung Hải của Thổ Nhĩ Kỳ không thể tiếp tục diễn ra.
Phát biểu tại một buổi họp báo chung với người đồng cấp Ignazio Cassis ở Bern (Thụy Sĩ), Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Cavusoglu cho hay Thụy Sĩ đã đề nghị làm trung gian trong cuộc tranh cãi ở phía Đông Địa Trung Hải và Thổ Nhĩ Kỳ đã đồng ý về mặt nguyên tắc. Ngoài ra, ông cũng nhấn mạnh Hy Lạp sẽ phải đối mặt với một sự đáp trả nếu Athens khiêu khích tàu khảo sát của nước này. Thụy Sĩ khẳng định sẵn sàng ủng hộ một cuộc đối thoại nhằm xoa dịu tình trạng căng thẳng hiện tại, miễn là nỗ lực này được tất cả các bên liên quan ủng hộ./.
Tàu chiến Thổ Nhĩ Kỳ, Hy Lạp va chạm
Tàu hộ vệ Limnos của Hy Lạp va chạm nhẹ với chiến hạm Kemal Reis của Thổ Nhĩ Kỳ khi tiếp cận tàu khoan Oruc Reis trên biển Aegean.
"Tàu chiến Limnos tìm cách tiếp cận tàu khoan Thổ Nhĩ Kỳ Oruc Reis hôm 13/8 và cắt vào đường di chuyển của tàu hộ vệ Kemal Reis. Chiến hạm Hy Lạp đã cơ động để tránh nguy cơ đâm trực diện, nhưng phần mũi tàu đã va chạm với đuôi tàu chiến Thổ Nhĩ Kỳ. Đó là tai nạn ngoài ý muốn", nguồn tin giấu tên trong Bộ Quốc phòng Hy Lạp cho biết hôm nay.
Nguồn tin thêm rằng tàu Limnos không bị hư hại và vẫn tham gia cuộc diễn tập chung với hải quân Pháp trên biển Aegean vào sáng 14/8. Một số chiến hạm Hy Lạp vẫn đang bám sát nhóm tàu thăm dò Oruc Reis ở vùng biển tranh chấp với Thổ Nhĩ Kỳ.
Tàu khoan Oruc Reis (giữa) và nhóm chiến hạm hộ tống hôm 12/8. Ảnh: Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ.
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu sau đó kêu gọi Athens hành động "có suy nghĩ". "Hy Lạp không nên tìm cách gây hấn với nhóm tàu Oruc Reis như cách đây hai ngày, nếu không họ sẽ phải nhận phản ứng. EU cũng nên ngừng nuông chiều và hỗ trợ nước này một cách vô điều kiện", ông nói.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan trước đó cho biết tàu hộ vệ Kemal Reis đã đẩy lùi cuộc tấn công của chiến hạm Hy Lạp, cảnh báo "những ai tập kích tàu khoan Oruc Reis sẽ phải trả giá đắt".
Thổ Nhĩ Kỳ tuần này triển khai tàu thăm dò Oruc Reis cùng ít nhất 6 chiến hạm mang tên lửa hộ tống tiến hành hoạt động thăm dò tại vùng biển giữa đảo Crete và Cyprus, khu vực tranh chấp với Hy Lạp, khiến căng thẳng song phương gia tăng. Hy Lạp cho rằng hoạt động thăm dò của tàu Oruc Reis là bất hợp pháp.
Quân đội Hy Lạp đã chuyển sang trạng thái báo động cao, toàn bộ sĩ quan hải quân và không quân đang đi nghỉ được lệnh về đơn vị trực chiến. Athens tuyên bố các hòn đảo của mình, dù nhỏ đến đâu, đều có thềm lục địa riêng.
Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng điều này có thể khiến biển Aegean biến thành "một cái hồ của Hy Lạp", khẳng định "hoàn toàn không chấp nhận" điều này với tư cách là một cường quốc khu vực và không từ bỏ bất cứ lợi ích về dầu khí nào.
Bộ Quốc phòng Pháp đã triển khai hai tiêm kích Rafale, tàu sân bay trực thăng Tonnerre và hộ vệ hạm La Fayette tới gần khu vực. Tổng thống Emmanuel Macron cho biết sẽ điều thêm lực lượng tới hỗ trợ Hy Lạp, kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ chấm dứt hoạt động thăm dò và giải quyết vấn đề thông qua đối thoại. Biên đội Rafale hôm 14/8 bay qua đầu nhóm tàu Oruc Reis.
Biển Aegean nằm giữa Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ. Đồ họa: AFP.
Căng thẳng giữa hai quốc gia thành viên NATO gần đây gia tăng, đặc biệt sau khi Thổ Nhĩ Kỳ triển khai dự án khoan dầu gần đảo Cyprus khiến Hy Lạp, Ai Cập và nhiều nước châu Âu phản đối. Athens và Ankara cũng tranh chấp chủ quyền ở vùng biển Aegean nằm giữa hai nước. Tiêm kích hai bên đã vờn nhau tới 16 lần trên vùng trời tranh chấp ở biển Aegean chỉ trong ngày 17/12/2019.
Tàu chiến Hy Lạp từng áp sát, cắt mặt tàu hộ vệ Thổ Nhĩ Kỳ trong cuộc tập trận lớn nhất của Ankara hồi tháng 5/2019. Tiêm kích Mirage 2000 Hy Lạp hồi cuối năm 2018 cũng mang tên lửa diệt hạm khóa mục tiêu vào tàu hộ vệ lớp Barbaros của Thổ Nhĩ Kỳ trên biển Aegean nhằm phô trương sức mạnh, răn đe đối phương. Truyền thông Hy Lạp hồi tháng 5 cũng công bố video tiêm kích Mirage 2000 liên tục khóa mục tiêu một chiếc F-16 nghi của không quân Thổ Nhĩ Kỳ.
Thổ Nhĩ Kỳ tố Pháp 'bắt nạt' Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Cavusoglu cáo buộc Pháp "hành xử như kẻ bắt nạt" ở phía đông Địa Trung Hải và Trung Đông. "Pháp đặc biệt nên tránh những bước làm gia tăng căng thẳng. Họ sẽ không đi đến đâu khi hành động như những kẻ bắt nạt, dù là ở Libya, đông bắc Syria, Iraq hay Địa Trung Hải", Ngoại...