Độc đáo đặc sản ếch òn của người Chăm

Nông Mạnh Hùng20:54 25/09/2019

Người Chăm xem ếch òn là đặc sản hiếm có bởi hương vị đặc trưng này chỉ xuất hiện duy nhất một lần trong năm.

Nếu có may mắn được thưởng thức, chắc chắn du khách sẽ khó lòng quên được dư vị ngất ngây, quyến rũ đến từ một đặc sản đồng quê thân thuộc.

Nếu ở một số nơi khác, tiếng ve kêu râm ran là tín hiệu rõ ràng nhất để thông báo sự chạm ngõ của mùa hè, thì người Chăm ở Ninh Thuận còn có một âm thanh đặc trưng nhưng cũng không kém phần dân dã, quen thuộc. Ấy là tiếng kêu gọi nhau của ếch òn.

Ếch òn là loài động vật lưỡng cư, sống trong đồi cát hay dưới chân núi – nơi có những miếng đất cát tơi xốp. Thức ăn ưa thích của chúng là mối cánh và các loài côn trùng bay thấp.

Tên gọi “ếch òn” xuất phát từ chính tiếng kêu gọi bạn tình của nó. Loài ếch này không kêu “ộp ộp” như bình thường mà phát ra âm thanh “òn ếch”, kéo dài cả đêm lẫn ngày và vang vọng khắp không gian. Chúng không kêu riêng lẻ mà cất tiếng kêu đồng thanh. Đây cũng là tín hiệu để người săn ếch biết chắc nơi có ếch òn tồn tại.

Khi những cơn mưa đầu mùa đổ xuống, hàng trăm, hàng ngàn con ếch òn nằm dưới đất, trong các hang ẩm ven sông suối, bờ ruộng, dưới lá cây, ngoi lên tìm thức ăn, đẻ trứng và giao phối. Lúc này, người dân có thể bắt được nguyên cặp. Nếu chăm chỉ và may mắn, một đêm có thể bắt được từ 200 – 300 con. Theo kinh nghiệm của nhiều người, ban đêm ếch dạn hơn ban ngày.

Ếch òn “rộ” chừng nửa tháng thì ít dần. Năm nào mưa càng to, càng lâu thì ếch òn càng xuất hiện nhiều. Không ít người dân địa phương đã tranh thủ cơ hội hiếm hoi để kiếm thêm thu nhập bằng việc bắt và bán ếch. Còn đối với du khách phương xa, việc bắt ếch òn sau cơn mưa thực sự là trải nghiệm rất thú vị.

Người Chăm xem ếch òn là đặc sản hiếm có, bởi chỉ duy nhất thời điểm tháng 5, tháng 6 trong năm, người ta mới được thưởng thức hương vị đặc trưng này. Thịt ếch òn ngọt, thơm, xương mềm nên đặc biệt được ưa chuộng trong các bữa nhậu lai rai cùng bạn bè, gia đình. Đây cũng là món ăn giàu chất đạm và khá bổ dưỡng.

Các món ăn từ ếch òn được du khách đặc biệt ưa chuộng. (Ảnh: Internet)

Video đang HOT

Dưới bàn tay khéo léo, điệu nghệ của người Chăm ở Ninh Thuận, ếch òn được chế biến thành nhiều món khác nhau như luộc, nướng, canh chua hay làm gỏi… Mỗi cách thức chế biến sẽ mang hương vị đặc trưng riêng, làm say đắm những thực khách có cơ hội thưởng thức. Trong đó, món ếch òn nướng dễ chế biến và phổ biến hơn cả.

Ếch òn sau khi bắt đem về được rửa rạch bằng nước ấm để làm sạch lớp nhầy trên cơ thể, sau đó phơi qua một ngày nắng để hương vị trở nên “chuẩn” nhất. Khi nướng ếch trên ngọn lửa hồng, cả đầu bếp và thực khách sẽ tha hồ hít hà mùi thơm của thịt lan tỏa trong không gian. Món ăn này sẽ được dùng kèm với mắm me, lá cà ri rừng và ớt.

Giữa bầu không khí mát mẻ của cơn mưa đầu mùa, vị dẻo dai và giòn rụm của thịt ếch hòa với vị cay cay của lá cà ri sẽ càng kích thích vị giác, làm vừa lòng tất cả những ai thưởng thức ếch òn nướng.

Nếu muốn nấu một món ăn chiêu đãi khách quý đến chơi nhà, chắc chắn các bà nội trợ sẽ không bỏ qua món canh chua ếch òn nấu lá me. Sau khi sơ chế sạch, ếch òn được cắt thành miếng nhỏ, ướp hành, ớt, đường, nước mắm rồi đem xào tái qua dầu.

Hương vị trong món ăn của người Chăm có thể hấp dẫn bất cứ ai. (Ảnh: Internet)

Tiếp đến, thả một nắm gạo rang, cà chua, lá me non vào nước dùng, nêm nếm gia vị là có thể thưởng thức được ngay. Tuy cách chế biến hơi cầu kỳ, nhưng một chén canh thơm ngon, nóng hổi cũng đủ làm thực khách ngây ngất.

Ngoài ra, ếch òn còn được “để dành” bằng cách phơi khô. Người ta làm sạch ruột, phơi khoảng 2 nắng, có thể ướp muối hoặc không. Ếch òn khô thường dùng chiên xù hoặc nướng than.

Ếch òn khô không béo, xương và thịt giòn, chấm với nước mắm me (hoặc nước mắm chanh tươi) có mấy lát ớt cay thêm vào thì hương vị cực kỳ quyến rũ. Có người lột da phơi riêng, thịt phơi riêng. Nhiều thực khách cho rằng, da ếch òn khô ngâm vào nước sôi, vớt ra, chiên phồng lên thì cũng tuyệt vời chẳng kém bất cứ món ăn nào.

Theo Dân trí

Hãi hùng với đặc sản... thịt thối ở Sơn La

Thịt sẽ được treo lên cho đến khi phân hủy, bốc mùi thì đem chế biến thành nhiều món ăn khác nhau. Đặc biệt, thịt càng thối, càng có nhiều... dòi thì càng được người Khơ Mú yêu thích hơn gấp bội.

Nếu có cơ hội vào thăm nhà của người Khơ Mú sinh sống ở Sơn La, đừng ngạc nhiên khi thấy những miếng thịt trâu, bò, lợn và cả nội tạng treo ở gác bếp đã ngả màu và bốc mùi hôi. Thực chất, đây là nguyên liệu vô cùng quan trọng của Kính Coong - món đặc sản mà du khách nào đến đây cũng nên nhìn tận mắt hoặc nếm thử một lần.

Hiểu theo tiếng Khơ Mú, "Coong" có nghĩa là tổng hợp của hầu hết các loại rau củ quả, ớt, hành tỏi, cà rừng, mắc khén... nấu với thịt thối. "Kính" có nghĩa là một loại canh thập cẩm. Nôm na, Kính Coong có nghĩa là canh thịt thối. Đây là món đặc sản không thể thiếu của người Khơ Mú trong dịp cưới xin, lễ tết.

Thịt treo trong thời gian ít nhất 10 ngày để xuất hiện mùi thối đặc trưng.

Để có được nguyên liệu đặc biệt này, người Khơ Mú treo thịt lên gác bếp hàng tuần, hàng ngày vẩy nước để tạo độ ẩm, thu hút ruồi nhặng bay đến làm tổ, mang theo cả vi sinh vật. Họ sử dụng những phần thịt dễ bị thối nhất, không cần ướp gia vị mà cứ để xuất hiện thứ mùi đặc trưng. Thịt càng thối, càng có nhiều dòi thì món ăn càng ngon.

Muốn có món Kính Coong hoàn thiện, người ta phải đổ nước, hầm thịt nát nhừ rồi cho các loại rau củ quả, thêm một ít bột gạo vào cho sóng sánh. Chính các loại gia vị như tiêu rừng, gừng, tỏi, một số lá cây rừng và sả, ớt... làm cho món ăn này trở thành vị thuốc chữa bệnh dạ dày, giúp gan, mật ổn định.

Trong các món đặc sản Sơn La, thịt thối mang hương vị độc đáo, khó quên nhất.

Xưa kia, khi sản vật rừng còn nhiều, người Khơ Mú thường xuyên đi săn bắn nên Kính Coong là món ăn khá phổ biến. Họ sử dụng thịt lợn, trâu bò, nai, hoẵng.... nhưng thịt chuột được ưa chuộng hơn cả bởi dễ gây mùi thối nhất. Mỗi loại thịt có độ thối nhanh chậm khác nhau. Khi thú hoang dần trở nên cạn kiệt, người dân phải chuyển sang giết lợn, giết gà, ủ thối để làm món Kính Coong.

Đối với người Khơ Mú, trong bữa tiệc tiếp đãi khách quý mà thiếu món này thì coi như chủ nhà có lỗi. Còn nếu khách vì bất kỳ lý do gì mà từ chối không ăn thì cũng coi như đã phụ lòng gia chủ.

Ngoài thịt thối, vùng đất Sơn La còn sở hữu rất nhiều món đặc sản khiến thực khách phải rùng mình khiếp sợ như da trâu gác bếp hay cá nhảy.

Chính bởi đặc điểm dai, cứng và đanh nên da trâu thường được biết đến là nguyên liệu làm mặt trống. Thế nhưng, qua bàn tay chế biến khéo léo của người dân tộc, da trâu lại có vị giòn, đậm đà rất ngon. Miếng da trâu được hun khói trong vài tháng, bám màu khói của các loại củi gỗ nên đen sì, cứng và khô.

Da trâu cứng, đanh và đen sì vì ám khói.

Để chế biến nên món ăn từ da trâu gác bếp thì quả thực là một kì công. Da trâu được ngâm nước nhiều giờ, đến khi mềm thì đem thái thành từng miếng nhỏ. Tiếp đến, da trâu được ướp với các loại gia vị như ớt, sả, muối, mì chính và mắc khén rồi chế biến thành canh hoặc nộm da trâu, da trâu muối,...

Nếu muốn thưởng thức cá nhảy, du khách phải tìm đến các khu vực có người Thái sinh sống. Những con cá nhỏ đang còn sống, nhảy tanh tách trong chậu được chế biến trực tiếp và thưởng thức tại chỗ.

Món này chế biến khá đơn giản nhưng yêu cầu phải đầy đủ nguyên liệu, bao gồm lõi chuối tươi, rau thơm và các loại gia vị. Tất cả phải được băm nhỏ tạo thành một hỗn hợp ăn kèm có độ chua, cay, nồng và có mùi thơm đặc trưng. Những nguyên liệu này vừa tạo vị, vừa có tác dụng làm bớt mùi tanh của món cá nhảy.

Cá nhảy là món ăn phổ biến tại các gia đình người Thái ở Sơn La.

Khi ăn, người ta bắt cá trực tiếp từ chậu, dùng dao nhỏ khía nhanh vào bụng cá, nặn ruột bỏ ra ngoài rồi thả nhanh vào hỗn hợp ăn kèm. Khi mổ cá phải nhanh tay để cá vẫn còn sống, thả ra còn có thể giẫy được. Cá mổ đến đâu thì ăn đến đó, như vậy thịt mới giòn ngọt, không có mùi tanh. Mỗi thực khách dùng một chiếc thìa nhỏ xúc cá kèm theo lõi chuối và nước chua đưa lên miệng thưởng thức.

Với những người chưa từng biết đến thịt thối, cá nhảy hay da trâu thì đây quả là những món ăn lạ lùng, rất khó có thể tưởng tượng ra hương vị. Thêm nữa, cũng không nhiều người dám mạnh dạn thưởng thức các món đặc sản này.

Theo Dân trí

Độc đáo chợ nổi ở "vịnh Hạ Long trên cạn" Cảnh mua bán tấp nập, các mặt hàng được bày bán trên thuyền lênh đênh sông nước ở Tam Cốc khiến nhiều du khách thích thú. Điểm bán hàng độc đáo chẳng khác gì chợ nổi ở "vịnh Hạ Long trên cạn" này đang cuốn hút du khách mỗi khi đến với Ninh Bình. Khu du lịch Tam Cốc - Bích Động được...