Đề phòng đột quỵ khi tiết trời trở lạnh
Thời tiết lạnh có thể làm co mạch má.u, dẫn đến tăng huyết áp và gia tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, trong đó đáng lo ngại là căn bệnh đột quỵ.
Đột quỵ hiện nay là vấn đề rất lớn được nhiều người quan tâm. Số người mắc ngày càng gia tăng và trẻ hóa.
Khi thời tiết lạnh, cơ thể có những phản ứng mang tính tự vệ như tiết ra nhiều hóc môn catecholamine làm co mạch nội biên, dồn áp lực mạch má.u trung tâm tăng lên, gây tăng huyết áp.
Bên cạnh đó, nguy cơ đột quỵ vào mùa lạnh hay khi thời tiết thay đổi thất thường có xu hướng cao hơn ở những người lớn tuổ.i, mắc sẵn các bệnh nền như tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch, béo phì… Những người đang có yếu tố tiềm ẩn phình mạch, thành mạch ở não đã bị tổn thương rất dễ vỡ mạch gây xuất huyết não.
Để phòng tránh đột quỵ xảy ra trong thời điểm giao mùa, việc tầm soát đột quỵ đóng vai trò quan trọng. Có rất nhiều yếu tố nguy cơ gây đột quỵ mà người bệnh không tự mình phát hiện ra. Chủ động tầm soát sẽ giúp mỗi người kịp thời phát hiện những yếu tố bất thường có thể gây ra đột quỵ tiềm ẩn trong cơ thể. Nhận biết được các dấu hiệu sớm của đột quỵ, tới bệnh viện gần nhất để được can thiệp và điều trị trong “thời gian vàng” cứu não là vô cùng quan trọng.
“Thời gian vàng” cấp cứu đột quỵ nhồi má.u não là khoảng 3-4,5 giờ, còn với đột quỵ xuất huyết não là trong vòng 8 giờ kể từ khi người bệnh xuất hiện các triệu chứng đột quỵ đầu tiên như nói đớ, nói ngọng, khó nói, yếu liệt chi, méo miệng, lệch một bên mặt, đau đầu, choáng váng… Tùy trường hợp, “thời gian vàng” cấp cứu đột quỵ có thể kéo dài đến 24 giờ hoặc hơn. Tuy nhiên, người bệnh nên được can thiệp càng sớm càng tốt.
Người dân hạn chế đi ra ngoài trời khi thời tiết quá lạnh và gió mạnh, đặc biệt trong khoảng thời gian từ 9 giờ đêm đến 6 giờ sáng. Khi ra ngoài thì mặc ấm che chắn được gió lùa như mặc áo khoác, quần dài đủ dầy để giữ nhiệt, khăn choàng, mũ, găng tay, tất, khẩu trang… Luôn giữ cơ thể khô ráo, tránh bị ẩm ướt, đặc biệt là vùng cổ, tay, chân mỗi khi ra đường và khi ngủ để hạn chế các bệnh do cảm lạnh.
Tránh tiếp xúc với khói thuố.c, khói bếp than, không nên uống rượu bia vì uống rượu sẽ làm co thắt mạch má.u gây tăng huyết áp, có thể dẫn tới đột quỵ, t.ử von.g. Tránh các đồ uống có chứa chất kích thích như cafein.
Rối loạn tiề.n đình ở người trẻ phải làm gì?
Hiện nay, tỷ lệ mắc bệnh rối loạn tiề.n đình đang có xu hướng gia tăng ở các quốc gia trên toàn thế giới.
Ước tính có khoảng 35% người trên 40 tuổ.i ghi nhận tình trạng rối loạn tiề.n đình và con số này đang có xu hướng trẻ hóa.
Video đang HOT
Nguyên nhân gây rối loạn tiề.n đình
Tiề.n đình là một hệ thống thuộc hệ thần kinh, nằm ở phía sau hai bên ốc tai, có nhiệm vụ chính là duy trì tư thế, dáng bộ, phối hợp cử động mắt, đầu và thân mình. Khi chúng ta di chuyển, cúi, xoay người,... tiề.n đình sẽ nghiêng lắc theo các động tác này để giữ tư thế thăng bằng cho cơ thể.
Rối loạn tiề.n đình là bệnh lý gây ra trạng thái mất cân bằng về tư thế, khiến người bệnh thường xuyên bị chóng mặt, hoa mắt, ù tai, buồn nôn, đi đứng lảo đảo,...
Trong cơn bệnh, nếu người bệnh cố gắng đi lại thì có thể bị ngã, gây chấn thương trầy xước da hay thậm chí là gãy tay, chân, chấn thương sọ não (do đậ.p đầ.u vào vật cứng/nền đất cứng)... Biến chứng nguy hiểm nhất của rối loạn tiề.n đình là gây đột quỵ do má.u lên não kém.
Rối loạn tiề.n đình khiến người bệnh thường xuyên bị chóng mặt, hoa mắt...
Có nhiều nguyên nhân gây rối loạn tiề.n đình trong đó có thể do các nguyên nhân như:
Viêm tai giữa do nhiễm virus hoặc vi khuẩn ở tai...
Do chấn thương đầu.
Do rối loạn tuần hoàn má.u như tắc động mạch tiề.n đình, co thắt động mạch cột sống ảnh hưởng đến tai trong hoặc não.
Bệnh rối loạn tiề.n đình cũng có thể do các yếu tố di truyền và môi trường sống (ô nhiễm tiếng ồn, stress...).
Thực tế cho thấy, trong xã hội hiện đại, rối loạn tiề.n đình càng trở nên phổ biến, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng bệnh lí này có liên quan đến yếu tố tuổ.i tác, giới tính, điều kiện môi trường sống và làm việc. Tuổ.i cao làm tăng nguy cơ bị bệnh, ước tính có khoảng 35% người trên 40 tuổ.i ghi nhận tình trạng rối loạn tiề.n đình và hiện nay con số này đang có xu hướng trẻ hóa.
Bệnh gặp nhiều hơn ở nữ giới, những người làm việc hoặc sinh sống ở môi trường tiếng ồn lớn, căng thẳng, ít vận động hoặc thời tiết khó chịu khi chuyển mùa...
Biểu hiện rối loạn tiề.n đình
Chóng mặt, quay cuồng, choáng váng.
Không thể bước đi, dễ ngã do mất cân bằng và mất định hướng không gian.
Rối loạn thị giác như nhìn mờ, hoa mắt, nhạy cảm với ánh sáng...
Rối loạn thính giác như ù tai.
Nhận thức hoặc tâm lý thay đổi như lo lắng quá mức, khó tập trung, giảm khả năng chú ý...
Nhịp tim, nhịp thở nhanh, hay hồi hộp, đán.h trống ngực, huyết áp cao (nếu nguyên nhân gây bệnh do tăng huyết áp) hoặc huyết áp thấp (trong trường hợp bệnh hình thành do huyết áp thấp),...
Khi nhận thấy các dấu hiệu và nghi ngờ mắc bệnh rối loạn tiề.n đình, người bệnh cần đến bệnh viện để làm các cận lâm sàng cần thiết, qua đó bác sĩ sẽ xác định tình trạng của người bệnh nhằm đưa ra phương án điều trị hiệu quả.
Các bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh làm các cận lâm sàng như đo điện não đồ, lưu huyết não hoặc các xét nghiệm hình ảnh như chụp X-quang, chụp CT, chụp cộng hưởng từ,... nhằm phát hiện các khối u, tai biến và sự bất thường về mô mềm khác mà có thể gây các triệu chứng mất thăng bằng như chóng mặt hoặc ngất.
Cách xử trí khi bị rối loạn tiề.n đình
Nên tăng cường vận động thể dục thể thao nhằm tăng cường lưu thông tuần hoàn não.
Khi các triệu chứng của bệnh kể trên lặp đi lặp lại nhiều lần, hãy đến các cơ sở y tế để được thăm khám và tham khảo ý kiến bác sĩ nhằm đưa ra hướng điều trị thích hợp nhất. Tuy nhiên, việc thực hiện các biện pháp thay đổi lối sống có thể hạn chế hoặc giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh rối loạn tiề.n đình ngay tại nhà cụ thể như:
Người bệnh hạn chế đọc sách, sử dụng điện thoại hay làm việc trên máy tính khi đang di chuyển bằng xe ôtô, xe buýt hoặc tàu lửa. Khi xuất hiện chóng mặt cần nằm xuống và hít thở đều, có thể nhắm mắt lại để giảm kích thích của ánh sáng.
Có thể mang theo kính mát và đội mũ nếu tình trạng rối loạn tiề.n đình xuất phát từ nguyên nhân nhạy cảm với ánh sáng.
Cần tránh đi máy bay nếu đang bị viêm xoang, viêm tai hoặc tai bị tắc nghẽn. Tránh nghe nhạc với âm thanh lớn, tránh nơi có nhiều tiếng ồn hoặc ra ngoài trời nắng mà không sử dụng vật che chắn.
Nên tăng cường vận động thể dục thể thao nhằm tăng cường lưu thông tuần hoàn não, thận trọng các động tác vận động quá sức, các tác động vùng đầu cổ.
Hạn chế căng thẳng trong sinh hoạt và lao động. Có thể xen kẽ các khoảng thời gian nghỉ ngắn đồng thời có sự sắp xếp và phân bổ công việc để tránh bị quá tải.
Ngoài ra, cần có chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tốt cho hệ tim mạch cũng như bổ sung nhiều rau xanh, trái cây và hạn chế mỡ động vật cũng là một yếu tố rất quan trọng. Uống đủ nước mỗi ngày, một người nên uống khoảng 1,5 - 2 lít nước/ngày để cung cấp đủ nước cho các quá trình trao đổi chất và các hoạt động của cơ thể được diễn ra hiệu quả. Cần hạn chế tối thiểu rượu, bia, thuố.c l.á, cà phê và các chất kích thích có hại.
Cần khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và can thiệp kịp thời ngay khi thấy xuất hiện dấu hiệu của bệnh rối loạn chức năng tiề.n đình, để giúp phòng ngừa những bệnh lý nặng như: Tai biến mạch não, u não.
Bị đột quỵ, người đàn ông chỉ vào viện cấp cứu khi hàng xóm khuyên Người đàn ông xuất hiện triệu chứng đột quỵ từ 2 ngày trước nhưng không đi bệnh viện. Khi nghe hàng xóm khuyên, người bệnh mới vào viện cấp cứu. Ông T.T.T. (79 tuổ.i trú tại Cẩm Khê, Phú Thọ) vào viện cấp cứu đột quỵ khi đã qua 48 giờ. Theo người nhà, hai ngày trước, ông xuất hiện triệu chứng đau...