Để môn Lịch sử hấp dẫn hơn
Ngày 27/11, Quốc hội thông qua nghị quyết về hoạt động giám sát chuyên đề, trong đó yêu cầu tiếp tục giữ môn học Lịch sử trong chương trình sách giáo khoa mới.
Bà Đỗ Thị Kim Sinh, giáo viên môn Lịch sử Trường THPT Chuyên Nguyễn Huệ (Hà Nội), nói rằng, từng dạy ở nhiều trường THPT, bà thấm thía cảnh nhiều học sinh không hứng thú với môn học.
Theo bà Sinh, chương trình sách giáo khoa hiện nay quá nặng về số liệu, dường như vô cảm khi tường thuật sự kiện, cách biên soạn có nhiều chỗ chưa hợp lý, trùng lặp hoặc sơ sài.
Sách Lịch sử lớp 12 hiện hành, học sinh rất thích học lịch sử quân sự phần kháng chiến chống Mỹ, nhưng phần hậu phương lại quá sơ sài. Chỉ một đoạn ngắn lại có hơn chục số liệu khó nhớ. Chặng đường lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đi tìm đường cứu nước rất hấp dẫn, nhưng lại được viết một cách khô khan, ngắn ngủi, bà Sinh nhận định.
Ông Nguyễn Vũ, Trường THPT Chuyên Quốc học Huế, cho rằng, kiến thức trong sách thừa chữ, thừa con số, nhưng thiếu hình ảnh, khiến giáo viên rất vất vả nếu muốn xây dựng các bài giảng riêng.
Thạc sỹ Trần Trung Hiếu, giáo viên Trường THPT Chuyên Phan Bội Châu (Nghệ An), khẳng định: “Lâu nay, học sinh không chán lịch sử và môn Sử. Đến giờ học Sử, các em vẫn thích nghe giáo viên kể chuyện về lịch sử. Nếu học sinh không muốn học thì đó là lỗi của giáo viên”.
Môn Lịch sử hấp dẫn hơn nếu được giảng dạy kèm hình ảnh sống động.
Cần nhiều hình ảnh trực quan
Nhiều giáo viên đề nghị đổi mới các yếu tố liên quan sách giáo khoa, cách đánh giá và phương pháp dạy học để học sinh hứng thú hơn với môn Lịch sử. Giáo viên phải đổi mới phương pháp dạy, tránh truyền thụ kiến thức một chiều.
Bà Sinh chia sẻ: “Có những sự kiện lịch sử, mình dạy hoàn toàn bằng video. Cho học sinh xem cận cảnh, nghe từng tiếng bom rền, pháo rít, nhìn đoàn người băng trong mưa và thậm chí cả cái chết… để hiểu độ tàn khốc của chiến tranh. Sau đó, học sinh sẽ tranh luận, giáo viên là người tổng kết, rút là bài học cuối cùng”.
“Vì sao chúng ta không dám nhìn thẳng vào một sự thật rằng, đến giờ Sử của cô giáo này, học sinh rất thích, trong khi đến tiết Sử của thầy giáo kia, học sinh lại chán? Vốn kiến thức, nghệ thuật sư phạm và sự tâm huyết của từng người thầy dạy Sử sẽ dẫn đến hai thái cực đó”.
Video đang HOT
Thạc sỹ Trần Trung Hiếu – giáo viên Trường THPT Chuyên Phan Bội Châu
Dạy Sử bằng hình ảnh trực quan như học ở bảo tàng, địa chỉ đỏ, khu di tích lịch sử… khiến học sinh có nhiều cảm xúc để từ đó yêu quý môn học hơn. Một giáo viên Lịch sử khác kể, khi giảng bài cho học sinh trên lớp về chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954, giáo viên đã dùng mọi lời lẽ để diễn tả lại mức độ cam go của cuộc chiến, học sinh chăm chú lắng nghe. Đến khi được đi thực tế ở Điện Biên Phủ, được mô tả lại trận chiến năm xưa, nhiều học sinh đã khóc.
Bà Nguyễn Thị Nhung, giáo viên Trường THPT Chuyên Nguyễn Huệ (Hà Nội), cho rằng, sách giáo khoa nên viết theo tiến trình lịch sử Việt Nam. Cần đưa nhiều hình ảnh, thậm chí in đĩa đi kèm để học sinh được tiếp cận thông tin phong phú, bỏ bớt những phần không cần thiết. Những nhân tố mang tính biểu tượng cao như anh hùng Lý Tự Trọng, Nguyễn Văn Trỗi, Phan Đình Giót… cần được đưa vào sách với nhiều dữ liệu hơn. Theo bà Nhung, nên làm cả sách giáo khoa điện tử để học sinh học tập thuận tiện.
Theo Nguyễn Hà/Báo Tiền Phong
Người thầy 'kêu cứu' cho môn Sử
Thầy Trần Trung Hiếu là người đầu tiên viết thư đề xuất Lịch sử là môn bắt buộc. Trong suốt quá trình đấu tranh đòi lại vị thế cho môn Sử, thầy không khi nào thôi hy vọng.
Nỗi niềm giáo viên... môn phụ
Những bài thi môn Lịch sử cười ra nước mắt với "cơn mưa" điểm 0. Hội đồng thi chỉ có một thí sinh làm bài Lịch sử. Học sinh nghĩ Quang Trung - Nguyễn Huệ là hai anh em... Nhắc lại những câu chuyện đó, nét mặt thạc sĩ Trần Trung Hiếu (THPT chuyên Phan Bội Châu, Nghệ An) trùng xuống. Đôi mắt ông ánh lên một nỗi buồn.
Hai mươi năm đứng lớp nhưng có đến gần nửa số thời gian ấy, người thầy thấm nỗi buồn mỗi khi Lịch sử trở thành chủ đề nóng của dư luận.
Nhiều người cho rằng, học sinh ngày càng chán Sử, nhưng thầy Hiếu nghĩ khác: "Đa số học trò bây giờ không chán học, thậm chí vẫn thích, tò mò và muốn khám phá, nhưng các em không chọn Lịch sử là môn thi vì sợ điểm thấp, khó làm bài".
Theo đánh giá của giáo viên trường Phan, thực tế này do lỗi do hệ thống giáo dục coi đây là môn phụ.
Vị thế của môn Sử trong xã hội khiến nhiều thầy cô tâm huyết chạnh lòng. Không ít người tủi thân vì mình là giáo viên môn phụ.
Không buồn sao được khi dư luận phàn nàn cách dạy Sử. Học sinh không chọn thi Sử. Bộ GD&ĐT lên kế hoạch tích hợp môn Sử.
Rồi đây, môn Lịch sử sẽ về đâu khi bị "thôn tính"? Các thầy cô phải dạy thế nào nếu nó một lần nữa... xuống hạng, trở thành "môn phụ của môn phụ"? Thế hệ trẻ ra sao khi rất có thể ngày càng nhiều những học sinh tiếp tục nhầm tưởng Quang Trung là anh em với Nguyễn Huệ?... Những câu hỏi đó cũng là nỗi trăn trở của thầy giáo xứ Nghệ.
Thạc sĩ Trần Trung Hiếu (bên trái) chụp ảnh cùng phó giáo sư Văn Như Cương.
"Các môn học khoa học xã hội đang bị quay lưng. Lịch sử bị hắt hủi. Số lượng học sinh theo học và thi khối C ngày càng giảm. Đó là những yếu tố tác động không nhỏ đến tâm lý và cả những điều tế nhị nhất trong đời thường của những giáo viên Sử", thầy Hiếu bày tỏ.
"Điều khiến tôi xót xa là những học sinh giỏi quốc gia không chọn theo ngành Sử. Nhiều cử nhân Lịch sử ra trường không xin được việc làm. Cơm áo gạo tiền buộc các em phải rẽ hướng khác, đó là sự phí phạm tài năng".
Thầy Trần Trung Hiếu
Đấu tranh đến cùng
Tâm tư như thế, khó khăn là vậy, nhưng thầy Hiếu bảo, nếu buông bỏ là thất bại. Chỉ có thể say mê hơn, cống hiến hơn, giáo viên mới kéo học sinh đến với môn học.
Làm việc tại Nghệ An nhưng nhiều hội thảo ở Hà Nội hay TP HCM, thầy đều bắt chuyến xe sớm nhất đến dự. Ngay sau đó, ông vội trở về trong đêm để sáng hôm sau kịp giờ giảng.
Vị thạc sĩ này chia sẻ, ngày Bộ GD&ĐT công khai Dự thảo chương trình giáo dục phổ thông tổng thể, trong đó nêu tích hợp môn Lịch sử, ông đã vô cùng thất vọng. Tích hợp Lịch sử vào Công dân với Tổ quốc là "khai tử" bộ môn này.
Thầy Trần Trung Hiếu phát biểu tại Hội thảo khoa học "Môn Lịch sử trong giáo dục phổ thông", do Hội Khoa học Lịch sử tổ chức ngày 15/11 ở Hà Nội.
Từ suy nghĩ đó, thầy Hiếu chủ động kết nối nhiều giáo viên và những người quan tâm Lịch sử qua điện thoại, email, Facebook. Sau khi nêu quan điểm trên các phương tiện truyền thông, thầy giáo trường Phan Bội Châu quyết định viết tâm thư gửi lãnh đạo Bộ GD&ĐT, đề xuất Lịch sử phải là môn học bắt buộc và thi THPT quốc gia.
"Không biết lịch sử, điều gì sẽ xảy ra khi con cái không biết cha mẹ, ông bà tổ tiên, dòng họ mình là ai? Mình sinh ra và lớn lên ở đâu, không biết cội nguồn dân tộc?", tâm thư viết.
Thầy cho rằng, lẽ ra, Bộ GD&ĐT phải xác định được vai trò, vị trí và ý nghĩa của môn Lịch sử đối với việc trồng người, giáo dục truyền thống, nhân cách cho học sinh. Xác định được như vậy sẽ bắt buộc các em phải học và thi chứ không phải để học theo kiểu "ứng thi", thích gì học nấy, không thi thì không học như hiện nay. Đó là cách học tai họa.
Tâm thư được sự đồng thuận của GS Phan Huy Lê - Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam và nhiều chuyên gia khác. GS Lê khẳng định, sẽ đấu tranh đến cùng để giữ lại môn Lịch sử.
Từ lời "kêu cứu" đầu tiên của người thầy xứ Nghệ, vị trí môn Lịch sử trở thành mối quan tâm của toàn xã hội, với nhiều cuộc họp bàn từ phía Bộ GD&ĐT. Đây cũng là vấn đề nóng trong phiên chất vấn Bộ trưởng GD&ĐT tại Quốc hội.
"Tôi vẫn chờ đợi sự cầu thị, tiếp thu của những người có trách nhiệm. Dù thế nào chúng ta cũng không được mất niềm tin, đặc biệt là khi có tình yêu với Lịch sử", thầy Hiếu nói.
Sau khi ý kiến cá nhân của thầy Trần Trung Hiếu được đăng tải trên báo chí, cùng sự phản ứng của nhiều chuyên gia, ngày 3/11, Bộ GD&ĐT làm việc với Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam cùng đại diện Ban Tuyên giáo TƯ và một số tổ chức liên quan về Dự thảo chương trình tổng thể giáo dục phổ thông, trong đó chủ đề chính là môn Lịch sử.
Ngày 15/11, "Hội nghị Diên Hồng" mang tên "Môn Lịch sử trong giáo dục phổ thông" do Hội Khoa học Lịch sử tổ chức cũng thảo luận sôi nổi về vấn đề này.
Ngày 16/11, trong phiên chất vấn Bộ trưởng GD&ĐT, các đại biểu Quốc hội xoáy sâu vấn đề "nóng" của môn Lịch sử.
Đại biểu Lê Văn Lai (Quảng Nam) cho rằng, tích hợp Lịch sử là "sự xáo trộn tận tâm can" và yêu cầu Bộ trưởng nêu quan điểm.
Người đứng đầu ngành giáo dục cho biết, đang tiếp thu ý kiến đóng góp của nhân dân, nếu không hợp lý sẽ không tích hợp môn Lịch sử.
Theo Zing
Trách ai nếu ta 'không còn sôi lên khi nghe trận Bạch Đằng' Trách ai nếu một bộ phận giới trẻ không còn tự hào khi nghe trận Bạch Đằng, Chi Lăng, mắt không còn nhỏ lệ khi biết Bà Trưng, Bà Triệu bảo toàn khí phách trước mũi quân thù? Mười hai năm học, rất nhiều các em chưa bao giờ hiểu Sử, yêu Sử, mà tất cả chỉ là đọc như một cái máy...