Dạy môn Khoa học tự nhiên: Bố trí thời khóa biểu phù hợp, bảo đảm logic của Chương trình

Ngày 5/10, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ đã có buổi làm việc, trao đổi trực tuyến với một số phòng GD&ĐT, cơ sở giáo dục trên địa bàn Hà Nội liên quan đến triển khai dạy học môn Khoa học tự nhiên lớp 6.

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ trao đổi trực tuyến với một số phòng GD&ĐT, cơ sở giáo dục trên địa bàn Hà Nội.

Chạy chương trình đúng tiến độ

Triển khai dạy học môn Khoa học tự nhiên, Trường THCS Ngô Gia Tự, quận Long Biên đã bố trí được thời khóa biểu hợp lý, chạy chương trình đúng tiến độ và cả 4 khối 6, 7, 8, 9 đều không bị đẩy tiết.

Chia sẻ cách triển khai, cô hiệu trưởng Vũ Thị Hải Yến cho biết: Phần giới thiệu về bộ môn Khoa học tự nhiên được dạy từ tuần 1 đến tuần 4 với 4 tiết/tuần (2 tiết do giáo viên Vật lý thực hiện, 2 tiết do giáo viên Sinh học thực hiện).

Từ tuần 5 đến tuần 10 dạy chương “Chất và sự biến đổi của Chất”, bố trí giáo viên chuyên môn Hóa học đảm nhận, thời lượng 4 tiết/tuần.

Tuần 11 đến tuần 18 dạy chương “Vật sống”, bố trí giáo viên chuyên môn Sinh học đảm nhiệm, thời lượng 4 tiết/ tuần. Tương tự như vậy với các tuần từ 19 đến 25.

Với cách sắp xếp tương tự, tuần 26 đến 29 bố trí giáo viên chuyên môn Vật lý dạy 4 tiết/ tuần; tuần 30-31, giáo viên chuyên môn Sinh học dạy 4 tiết/tuần; tuần 32-35, giáo viên chuyên môn Vật lý dạy 4 tiết/tuần.

Không chỉ riêng THCS Ngô Gia Tự, hiện 100% trường THCS trên địa bàn quận Long Biên, Hà Nội đã bố trí thời khóa biểu phù hợp, bảo đảm logic của chương trình môn Khoa học tự nhiên. Theo chia sẻ của Trưởng phòng GD&ĐT Vũ Thị Thu Hà, đây là kết quả của việc nghiên cứu kĩ, triển khai sớm các văn bản hướng dẫn của Bộ GD&ĐT. Bản thân trưởng phòng GD&ĐT cũng đọc, nghiên cứu kĩ cả 3 bộ sách giáo khoa Khoa học tự nhiên và nhận thấy đây là môn học tích hợp, nếu dạy song song sẽ rời rạc, không có mạch kiến thức, vì thế học sinh rất khó hiểu, khó hình dung, khó nhớ.

“Sau khi có sự đồng thuận của giáo viên, chúng tôi cũng phân tích, nếu dạy song song Lý, Hoá, Sinh thì sẽ phá vỡ nội dung chương trình, phá bỏ nội dung sách giáo khoa; nên quyết tâm triển khai theo hướng dạy tuần tự theo sách giáo khoa.

Giáo viên dạy Khoa học tự nhiên có thể phải tăng tiết (bình thường là 19 tiết/tuần, nhưng thầy cô dạy Khoa học tự nhiên sẽ có tuần phải dạy 20-21 tiết), nhưng thầy cô đồng thuận, chấp nhận khó khăn để bảo đảm học sinh dễ dàng tiếp thu kiến thức. Nhà trường cũng thay đổi thời khóa biểu và kế hoạch dạy học theo tháng cho phù hợp với thực tế dạy học” – cô cô Vũ Thị Hải Yến chia sẻ.

Như vậy, theo cô Vũ Thị Hải Yến, việc dạy học bảo đảm đủ 140 tiết/năm, đồng thời bảo đảm tính logic của chương trình Khoa học tự nhiên.

Hiệu trưởng Trường THCS Ngô Gia Tự chia sẻ thêm: Trước khi triển khai dạy học, nhà trường đã nghiên cứu kỹ các văn bản, rà soát nhân sự, sắp xếp công việc, ưu tiên giáo viên môn Sinh, Vật lý, Hoá học không phải làm nhiều các nhiệm vụ kiêm nhiệm khác, kể cả công tác chủ nhiệm, để thầy cô có đủ sức khỏe đảm nhận công việc.

Sau đó, trường tổ chức họp Hội đồng sư phạm phân tích Chương trình giáo dục phổ thông 2018, và đặc thù của bộ môn Khoa học tự nhiên để cán bộ, giáo viên, nhân viên hiểu, cùng chia sẻ, gánh vác chung công việc.

Không chỉ riêng THCS Ngô Gia Tự, hiện 100% trường THCS trên địa bàn quận Long Biên, Hà Nội đã bố trí thời khóa biểu phù hợp, bảo đảm logic của chương trình môn Khoa học tự nhiên.

Theo chia sẻ của Trưởng phòng GD&ĐT Vũ Thị Thu Hà, đây là kết quả của việc nghiên cứu kĩ, triển khai sớm các văn bản hướng dẫn của Bộ GD&ĐT. Bản thân trưởng phòng GD&ĐT cũng đọc, nghiên cứu kĩ cả 3 bộ sách giáo khoa Khoa học tự nhiên và nhận thấy đây là môn học tích hợp, nếu dạy song song sẽ rời rạc, không có mạch kiến thức, vì thế học sinh rất khó hiểu, khó hình dung, khó nhớ.

Đại diện các nhà trường chia sẻ về triển khai dạy học môn Khoa học tự nhiên.

Đáp ứng đúng chương trình, bảo đảm cho giáo viên giảng dạy phù hợp

Nhấn mạnh một trong những nét mới của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 chính là môn tích hợp, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ yêu cầu các cơ sở giáo dục bố trí thời gian để tổ chức dạy học môn Khoa học tự nhiên bảo đảm đáp ứng yêu cầu, thể hiện rõ tính mới của Chương trình.

Triển khai thực hiện được trước hết cần nhận thức đầy đủ về môn học này, từ đó có sự chỉ đạo thống nhất từ Bộ GD&ĐT, Sở/Phòng GD&ĐT, đến các hiệu trưởng, lan tỏa đến giáo viên và thực hiện với quyết tâm cao. Kế hoạch dạy học môn học được xây dựng phù hợp với logic sắp xếp các chủ đề của chương trình môn học và điều kiện tổ chức dạy học của nhà trường.

“Cần tổ chức dạy học theo đúng tinh thần của môn Khoa học tự nhiên; trường hợp rất đặc biệt, quá khó khăn mới sắp xếp dạy song song các chủ đề, nhưng phải bảo đảm tính khoa học, tính sư phạm” – Thứ trưởng nhấn mạnh.

Riêng với thời khóa biểu, Thứ trưởng lưu ý cần sắp xếp linh hoạt, có thể không nhất thiết “đồng phục” 4 tiết Khoa học tự nhiên/tuần mà có thể điều chỉnh tăng, giảm sao cho phù hợp, không quá tải cho giáo viên. Khi giáo viên có giờ Khoa học tự nhiên thì các tuần đó điều chỉnh bớt 1 số tiết ở lớp khối 7, 8; các tiết này được xếp dồn vào các tuần trước, hoặc các tuần sau đó cho phù hợp với kế hoạch giáo dục của nhà trường bảo đảm cân đối về nội dung dạy học theo từng học kì. Lớp 9 cuối cấp nên ổn định. “Vấn đề đặt ra là phải đáp ứng đúng chương trình, bảo đảm cho giáo viên giảng dạy phù hợp” – Thứ trưởng cho hay.

Nhắc lại những điểm mới, điểm khác biệt của Chương trình giáo dục phổ thông 2018, Thứ trưởng đồng thời lưu ý đến xây dựng kế hoạch giáo dục nhà trường và nhấn mạnh, nội dung này được phân cấp cho nhà trường, do nhà trường quyết định; trong đó có việc sắp xếp thời khóa biểu. Cùng với đó là tinh thần sẵn sàng thay đổi của tập thể, giáo viên nhà trường; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra; đánh giá tác động khi triển khai dạy học môn Khoa học tự nhiên…

“Với đội ngũ giáo viên hiện hành, việc xếp thời khóa biểu để dạy học môn Khoa học tự nhiên theo đúng logic của chương trình là hoàn toàn thực hiện được. Vấn đề là nhận thức và sự quyết tâm thực hiện của Hiệu trưởng, cùng tập thể sư phạm của nhà trường”. Thứ trưởng nhấn mạnh và yêu cầu các Sở GD&ĐT, Phòng GD&ĐT chỉ đạo thống nhất theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT, phát huy tinh thần tự chủ của các nhà trường trong việc xây dựng, thực hiện kế hoạch giáo dục của nhà trường, xếp thời khóa biểu bảo đảm khoa học, sư phạm, thực hiện đúng, hiệu quả, chất lượng các chương trình môn học, hoạt động giáo dục theo Chương trình giáo dục phổ thông.