Dấu xưa Hồn phố: Thăm nhà cổ trăm cột, trên 120 năm tuổi ở Long An

Thái Bảo12:13 15/04/2024

Nằm ở xã Long Hựu Đông, huyện Cần Đước, tỉnh Long An, ‘Nhà trăm cột’ là di tích lịch sử hơn 120 năm tuổi.

Nơi đây thu hút du khách bởi kiến trúc độc đáo kiểu nhà rường xứ Huế, cùng 120 cây cột được làm từ gỗ quý.

“Nhà trăm cột” được xây dựng từ năm 1901 – 1903, đến nay đã hơn 120 tuổi nhưng các cột, kèo trong căn nhà vẫn vững chãi.

Đây là công trình kiến trúc cổ, được xây dựng theo lối nhà rường xứ Huế. Căn nhà có diện tích mặt sàn khoảng 880m.

Nhà có kết cấu kiểu “xuyên trính” – một kiểu thức thời Nguyễn, điển hình cho kiểu kiến trúc dân dụng nhà ở của tầng lớp thượng lưu ở Nam bộ vào cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20.

Gọi là “Nhà trăm cột” nhưng thực chất ngôi nhà này có chính xác 120 cột, gồm 68 cột tròn và 52 cột vuông.

Video đang HOT

Ảnh: Thúy Hường

Ngôi nhà có kết cấu kiến trúc gồm 3 gian, 2 chái. Nội thất gồm có hai phần: phần trước là nội tự – ngoại; phần sau là phần để ở và sinh hoạt.

Nét tinh xảo của kỹ thuật chạm trổ. Ảnh: Thúy Hường

Vật liệu xây nhà hoàn toàn bằng các loại gỗ quý như cẩm lai, gõ đỏ, mun..

Mái nhà được lợp ngói âm dương.

Năm 1997, “Nhà trăm cột” được xếp hạng Di tích lịch sử – văn hóa cấp Quốc gia.

Xung quanh di tích “Nhà trăm cột” là vườn cây xanh mát.

Khám phá kiến trúc độc đáo của chùa Bạch Liên

Chùa Bạch Liên (Tường Thụy, Trác Văn, Duy Tiên) là công trình kiến trúc nghệ thuật có giá trị độc đáo, được xếp hạng di tích cấp quốc gia, thu hút sự quan tâm chú ý của nhiều nhà nghiên cứu cũng như du khách thập phương.

Đến với chùa Bạch Liên, giới chuyên môn và du khách thập phương sẽ có cơ hội khám phá những nét độc đáo, riêng có về mặt kiến trúc nghệ thuật mà rất ít ngôi chùa thờ Phật nào ở nơi khác có được.

Điểm nổi bật dễ nhận thấy nhất ở chùa Bạch Liên chính là độ tinh xảo, cầu kỳ, mang tính nghệ thuật cao của những mảng chạm khắc gỗ. Trước hết là mảng chạm khắc thể hiện trên hệ thống cửa võng ở gian chính giữa tòa tiền đường và bốn vì kèo của tòa tam bảo. Tại hàng cột đầu tiên gian chính giữa tòa tiền đường, bức cửa võng "Cửu long tranh châu" (chín rồng tranh nhau viên ngọc) được chạm khắc vô cùng tinh xảo, tạo điểm nhấn uy nghiêm, linh thiêng nơi cửa Phật.

Ở hàng cột thứ hai, bức cửa võng được chạm khắc theo mô típ giàn nho sinh động làm đường diềm phía trên, tiếp đến là lớp lớp cánh sen dụ đổ đều về hai phía. Khuôn cửa võng được bố trí uốn lượn nhịp nhàng, cân đối theo dạng vành đai.

Ở vị trí chính giữa (cũng là vị trí cao nhất, trang trọng nhất) là mảng chạm khắc mô tả hình ảnh Phật đường Tây Trúc; phát triển sang hai bên là những mảng chạm khắc mô tả tượng trưng chặng thỉnh kinh đầy gian nan, thử thách của thầy trò Đường Tăng với nghệ thuật diễn tả cách điệu bằng thân cây mai hòa quyện cùng những áng mây... rất tinh tế, vừa gợi trí tưởng tượng, vừa có giá trị thẩm mỹ nghệ thuật cao.

Bức cửa võng thứ ba ở vị trí đầu tiên của tòa tam bảo được đặt bên dưới bức đại tự khảm trai với bốn chữ lớn nổi bật "Đàm hoa hiện thụy" (trong vườn hoa cửa thiền thấy rõ điều tốt lành). Hai bên cửa võng là đôi câu đối cũng được khảm trai mô tả hình dáng cây mai với những áng mây bay lượn tiếp nối nhau làm nền nâng đỡ các tòa sen mà "Tứ vị Bồ tát" đang "tĩnh tọa" hoặc tạo thành hình thang mây cho "Bát vị Kim cương" dáng vẻ oai phong đang đứng trấn giữ tám phương, bảo vệ thế giới nhà Phật.

Với đề tài "Tứ vị Bồ tát", "Bát vị Kim cương", những mảng chạm khắc về cảnh sắc thế giới tự nhiên được thể hiện rất hòa nhập với các nhân vật. Kề đó, hai bên xà nách còn có các mảng chạm khắc trang trí theo lối bán cuốn thư (nửa cuốn thư) được tạo dáng rất mềm mại, tự nhiên bằng hình ảnh nhành mai hóa long vô cùng sinh động, hấp dẫn. Ngay dưới cuốn thư cài thêm hai bộ cửa võng nhỏ với mảng họa tiết hoa lá cách điệu, làm tăng sự lộng lẫy, hoàn chỉnh của vì chính điện tòa tam bảo.

Chùa Bạch Liên. Ảnh: Đan Vũ

Bức cửa võng thứ tư (gắn dưới hàng câu đầu tòa tam bảo) tập trung khắc họa hình tượng cây tùng hóa long cùng những họa tiết giàn nho sinh động, điểm thêm bóng hình chim trĩ đang nhảy nhót rất mềm mại, uyển chuyển. Dưới bóng hình đại thụ điểm xuyết các vòng trang trí mô tả cảnh ao sen với những áng mây nhẹ lướt, ôm ấp mặt nguyệt, những nhành mai tươi tốt núp bóng cây tùng... vô cùng sống động. Hai bên xà nách cũng được trang trí bằng những mảng chạm trổ cầu kỳ mô tả rất tinh tế hình ảnh cặp chim phượng đang múa cùng khung cảnh ao sen đương độ tốt lá, rộ hoa...

Bức cửa võng thứ năm cũng được gia công nghệ thuật rất tỉ mỉ, thể hiện bức tranh sinh động có điểm cài hoa phù dung kèm theo nhiều loại nhạc cụ dân tộc (đàn, sáo, nhị...). Trên hàng xà nách của vì thứ năm còn có hình ảnh "long cuốn thủy" (rồng hút nước) đường nét rất bay bổng, tài hoa. Bên dưới là hàng phù điêu sen dẻo được thể hiện bằng nghệ thuật chạm bong, lá lật, tạo thành cửa võng phụ, làm tăng thêm sự sinh động, biến ảo của hệ thống chạm khắc.

Mảng chạm khắc gỗ ở vì kèo trong cùng (giáp đốc nhà tam bảo) không thể hiện thành cửa võng mà được khắc họa hình tượng hoa sen với những đường nét mềm mại kết hợp cùng nghệ thuật sơn son, thếp vàng rất hài hòa với tổng thể hệ thống cửa võng, cuốn thư trang trí phía ngoài và rất hợp với nội dung, hình thức bức đại tự phía trên "Đại hùng bảo diện" (điện thờ hùng tráng, vĩ đại).

Cùng với hệ thống cửa võng được gia công tỷ mỷ, tinh xảo, chùa Bạch Liên còn có khẳng định giá trị nghệ thuật kiến trúc độc đáo bởi bốn bộ y môn (*) bằng gỗ, sơn son, thếp vàng rất đẹp, treo ở mặt trước tòa tiền đường. Nghệ thuật chạm khắc thể hiện trên bốn bức y môn cũng hết sức phong phú, điêu luyện. Cặp y môn phía đông tòa tiền đường nổi bật với họa tiết "long cuốn thủy" và tứ quý linh vật: "long, ly, quy, phượng" hòa quyện cùng những nhành mai, cành trúc được chạm trổ uốn lượn như thân con rồng rất sống động, hấp dẫn. Ở diềm dưới cũng có những họa tiết mô tả tứ linh "long, ly, quy, phượng" được sắp xếp hài hòa, uyển chuyển cùng hình tượng bộ đỉnh, bình hoa, cuốn thư, cành hồng, dây tua, hạt cườm...

Nếu như cặp y môn phía đông có hình tượng trúc, mai hóa long rất tinh xảo, tài tình, thì ở cặp y môn phía tây có tùng, trúc khắc họa hình ảnh "Tam lân hí cầu" (ba con lân vờn quả cầu) kết hợp cùng hình tượng quy, phượng, bình hoa, đỉnh thờ... vừa rất linh hoạt, phóng khoáng, vừa bảo đảm nguyên tắc đăng đối, thống nhất, hài hòa trong trang trí nội thất đình chùa truyền thống. Bốn bức y môn cùng với chín bức đại tự, tám đôi câu đối và hệ thống cửa võng đều được gia công rất tỷ mỷ, tinh xảo, mang tính nghệ thuật cao, che chắn một phần kiến trúc mái công trình, khiến nội thất ngôi chùa vừa uy nghiêm, chặt chẽ, thống nhất, vừa nguy nga, lộng lẫy, bay bổng.

Điểm nổi bật thứ ba về kiến trúc nghệ thuật ở chùa Bạch Liên thể hiện ở nhóm "Tượng pháp" được tạo hình trên ba chất liệu: tượng đồng đúc, tượng gỗ tạc, tượng đất đắp. Ba pho tượng "Tam thế" (**) trên cùng, ngồi trên tòa sen được khắc họa kỳ công. Tượng "A di đà" đặt ở vị trí thấp hơn đạt đến sự cân đối tuyệt mỹ từ hình khối, y phục đến dáng vẻ, nét mặt và được bố trí hài hòa với bộ thờ, tòa sen...

Các pho tượng "Quan thế âm Bồ Tát", "Đại thế chí Bồ Tát", "Diệu thiện"... được chạm nhấn rất đẹp, vừa thể hiện nội tâm từ bi, bao dung, độ lượng, vừa thể hiện tư thế đường bệ, uy nghiêm trên tòa sen của đức Phật. Tiếp đến là tòa "Cửu long" bằng đồng (với hơn 50 pho tượng) biểu tượng cho 5 quá trình tu hành (từ sơ sinh, quá khứ, hiện tại, vị lai đến cõi niết bàn) của Thế Tôn Mâu Ni (***) bao gồm các pho: Bồ tát, Kim cương, Thị giả... Các pho tượng đều đang biểu diễn một thứ nhạc cụ dân tộc, mỗi pho mang một dáng vẻ riêng biệt, thể hiện cá tính khác nhau và đều được tạo hình rất công phu, điêu luyện. Bên cạnh đó, các pho tượng: "Ngọc hoàng", "Thánh tăng", "Đức ông", "Hộ pháp"... cũng đều được tạo hình rất kỳ công, tinh tế từ nét mặt, dáng hình đến mũ áo, cân đai.

Chùa Bạch Liên còn có một số đồ thờ tự rất có giá trị như: đôi khám thờ (ở hai gian phía đông, phía tây tòa tiền đường) được thiết kế hai tầng, được gia công nghệ thuật qua các mảng chạm rất cầu kỳ; đố và bệ khám được chạm khắc rất kỹ, cột khám thể hiện họa tiết rồng uốn lượn, vươn lên rất sống động; một bát hương bằng đồng (dạng hình vại) trang trí tỷ mỉ, công phu, miệng bát hương có viền gờ nổi, chỉ nổi, chân bát hương đúc theo kiểu "chân quỳ dạ cá", nổi bật họa tiết "lưỡng long chầu nguyệt", họa tiết lá lật, sóng nước và hình ảnh rùa phun nước...

Đặc biệt, chùa Bạch Liên hiện còn lưu giữ chiếc khánh (bằng đồng), mặt trước có họa tiết trang trí hổ phù tinh xảo và dòng chữ: "Tường Lân thôn khánh" (khánh của thôn Tường Lân); mặt sau có dòng chữ: "Bạch Liên tự khánh" (khánh của chùa Bạch Liên). Khánh còn có dòng chữ nhỏ "Tự Đức thập tứ niên tuế thứ Tân Dậu cửu nhật nguyệt cải trù" (khánh được đúc lại ngày 9 tháng 9 năm Tân Dậu, niên hiệu Tự Đức thứ 14). Nhìn tổng thể, khánh có kích thước, hình dáng cân đối, hài hòa, từ dáng dấp uốn cong tới đường viền chạy quanh với hàng triện tàu và lớp lớp sóng gợn. Rốn khánh có mặt nguyệt nổi cao, xung quanh viền hạt cườm điểm thêm những làn mây tản làm tăng thêm sự mềm mại, huyền ảo của mảng chạm khắc.

Ngày 9/2/1992, chùa Bạch Liên được xếp hạng di tích cấp quốc gia loại hình kiến trúc nghệ thuật. Đây là yếu tố quan trọng để chính quyền, nhân dân địa phương giữ gìn, tôn tạo, phát huy giá trị của công trình kiến trúc nghệ thuật độc đáo này.

Nhà trong ngõ bị bao vây tứ bề vẫn tràn ngập ánh sáng Ngôi nhà trong ngõ 1 tầng có kiến trúc độc đáo từ thiết kế đến màu sắc, vô cùng thông thoáng dù bị bao vây tứ bề. Ngôi nhà trong ngõ có diện tích 180 m2, tọa lạc tại Tam Kỳ, Quảng Nam, được xây dựng vào năm 2023 bởi Trinhvieta-Architects. Nét đặc trưng của ngôi nhà là khi nhìn từ phía trên...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tiến "bịp" vừa bị bắt là ai? Khiến câu nói "còn cái nịt" ứng nghiệm rợn người?04:04

Video: "Tóm dính" Justin Bieber ôm hôn một 1 phụ nữ bí ẩn bên bờ biển, có phải là vợ siêu mẫu?00:15

Diva Hồng Nhung treo người cao 9m dù vết mổ chưa lành, phải khâu lại vết thương06:06

Vụ 'Mèo Béo' Hà Nội gây phẫn nộ lớn, hot girl 2k5 lên hot search chỉ sau 1 đêm04:03

Chính trị Mỹ trước thách thức từ tỉ phú Elon Musk06:56

Dịu dàng màu nắng - Tập 28: Tình cũ gọi điện cho Lan Anh đúng lúc chồng con đến thăm03:34

IT bằng Giỏi, giờ chạy xe ôm kiếm 400 - 500k/ ngày ở Hà Nội: "Đó cũng là một cách học..."00:23

Ca sĩ TQ ghét Phương Mỹ Chi ra mặt, nghi được dọn đường, giám khảo bị mua chuộc03:28

Cầu vồng ở phía chân trời - Tập 11: Oanh gọi đêm ngọt ngào với Tuấn "chỉ là một sự cố"03:18

Cái ơn ca sĩ Phạm Anh Duy nợ vợ chồng Trấn Thành04:22

Ca sĩ tỷ phú Rihanna biến Xì Trum 2025 thành màn tái xuất ngoạn mục nhất lịch sử02:16

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

9 thiết kế đáng bị "đăng xuất" khỏi thế kỷ 21

14:01:08 09/07/2025

Chắc hẳn ai cũng đã từng gặp những món đồ có thiết kế... không hiểu kiểu gì. Khi sử dụng chúng cảm giác như đang bị trêu đùa, khó chịu vô cùng.

Không cần sống tối giản cực đoan, nhưng 10 thứ này bạn nên vứt bỏ càng sớm càng tốt

11:45:25 09/07/2025

Sống tối giản không có nghĩa là dọn sạch mọi thứ. Nhưng nếu bạn đang cảm thấy nặng nề, trì trệ và mệt mỏi với chính ngôi nhà (và tâm trí) của mình, thì đây là 10 thứ thực sự nên vứt bỏ

6 thiết kế từng được xem là "đỉnh cao" phòng khách, giờ 90% người chê lỗi thời

11:43:22 09/07/2025

Từng có thời điểm, phòng khách nhà nào cũng có một bộ sofa góc siêu to, thường là dạng tựa lưng cao và kèm ghế nằm dài. Nhìn sang trọng thì có, nhưng nhược điểm là quá cồng kềnh, chiếm diện tích và khiến không gian trở nên chật chội.

Đặt hoa ti gôn trong nhà không chỉ giúp gia chủ thịnh vượng giàu có, mà còn có cơ hội thành công trong kinh doanh

10:41:13 09/07/2025

Trong phong thủy, hoa ti gôn mang ý nghĩa rất lớn đối với sự thịnh vượng và tài lộc. Màu vàng của hoa ti gôn tượng trưng cho nguyên tố Kim, liên quan đến sự giàu có và thịnh vượng.

Trong nhà nếu có cây này, gia chủ sẽ không lo hết tiền, sức khỏe viên mãn

09:22:50 09/07/2025

Cây ổ phụng (hay còn gọi là dương xỉ ổ phụng) không chỉ có vẻ đẹp quyến rũ mà còn có tác dụng trong việc thu hút tài lộc, may mắn và sự thịnh vượng cho gia chủ.

Mẹ Hà Nội chia sẻ: Bị nghỉ việc đột ngột ở tuổi 39, tôi vẫn sống ổn nhờ có quỹ lập từ 4 năm trước

17:54:10 08/07/2025

Nhiều người vẫn nghĩ mất việc ở tuổi gần 40 là một cú sốc quá lớn, đặc biệt với phụ nữ có con nhỏ. Nhưng với chị Huyền - một mẹ Hà Nội 39 tuổi - tình huống ấy không khiến chị hoảng loạn.

Không phải lương cao, đây mới là 5 thứ quyết định bạn có tiền hay không

17:52:23 08/07/2025

Rất nhiều người có thu nhập tốt nhưng ví vẫn trống. Trong khi đó, không ít người lương chỉ ở mức trung bình vẫn có thể để dành, đầu tư, sống chủ động.

Tôi tỉnh táo nhận ra: 7 thứ này mua mới chỉ tổ "rác nhà"

15:35:55 08/07/2025

Trong thời đại quảng cáo tràn lan, chỉ cần lướt vài video là bạn đã muốn rút ví mua ngay những món đồ gia dụng bắt mắt. Nhưng sau bao lần mua sắm, tôi nhận ra nhiều thứ chỉ đẹp lung linh trên mạng, mua về lại thành rác nằm chỏng chơ tro...

Muốn cuộc sống được may mắn và tài lộc, hãy đặt cây này trong nhà

11:41:38 08/07/2025

Khám phá ý nghĩa phong thủy của cây sống đời và cách đặt cây phù hợp trong nhà để thu hút tài lộc, may mắn, giữ không gian sống luôn tràn đầy năng lượng tích cực.

Cách thiết kế góc làm việc trong phòng ngủ tối ưu hóa không gian, giúp cải thiện giấc ngủ

10:28:05 08/07/2025

Phòng ngủ thường có diện tích hạn chế, đòi hỏi sự khéo léo và thông minh trong việc bố trí để vừa đảm bảo không gian làm việc tiện nghi, vừa giữ được sự thoải mái và thư giãn cần thiết cho giấc ngủ.

Mẹo làm sạch đáy chảo đen sì một cách nhẹ nhàng

20:04:39 07/07/2025

Thay vì dùng sức chà mạnh khiến tay mỏi nhừ mà vẫn không sạch, bạn hãy áp dụng các mẹo làm sạch đáy chảo đen sì một cách nhẹ nhàng mà hiệu quả.

6 món đồ hè đáng từng đồng tiền, ai dùng cũng gật gù khen

20:00:42 07/07/2025

Với vài món đồ nhỏ gọn, đơn giản nhưng hữu ích, bạn hoàn toàn có thể tạo nên không gian sống thoải mái và dễ chịu hơn trong những ngày hè.

Có thể bạn quan tâm

Sinh mổ được 10 ngày, mẹ chồng chăm sóc bằng thực đơn "đặc biệt" khiến tôi phải ôm con về ngoại gấp

Góc tâm tình

22:14:34 11/07/2025

Tôi định sinh con trên Hà Nội để tiện chăm sóc và an tâm hơn, nhưng mẹ chồng nhất quyết bắt tôi về quê, lấy lý do già rồi, không đi xa được . Cuối cùng tôi phải theo ý bà, về quê chồng chờ sinh.

IEA hạ dự báo nhu cầu dầu mỏ toàn cầu xuống mức thấp nhất kể từ 2009

Thế giới

22:07:03 11/07/2025

Dữ liệu sơ bộ cho tháng 6 mà IEA công bố cho thấy xu hướng tồn kho tiếp tục tăng, đặc biệt tập trung ở các quốc gia ngoài OECD. Điều này cho thấy tình trạng dư cung vẫn hiện hữu, gây sức ép không nhỏ lên giá dầu thế giới trong bối cảnh ...

Hyeri vừa đổ bộ Việt Nam: Để mặt ít son phấn, siêu giản dị vẫn xinh cỡ này!

Sao châu á

21:58:46 11/07/2025

Vào chiều ngày 11/7, Hyeri đã hạ cánh tại sân bay Tân Sơn Nhất để chuẩn bị cho fan meeting. Sự kiện Hyeri gặp gỡ fan sẽ diễn ra vào tối ngày 12/7, tại nhà thi đấu Nguyễn Du, TP.HCM.