Đằng sau động thái hủy chuyến thăm Mỹ của Bộ trường Quốc phòng Israel

Hôm 8/10, Bộ Quốc phòng Israel đã thông báo với Lầu Năm Góc rằng Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant đã hủy chuyến thăm Mỹ vài giờ trước khi ông dự kiến ​​khởi hành, sau khi truyền thông đưa tin Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã đưa ra các điều kiện để chấp thuận chuyến thăm vào phút chót.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin, bên phải, và Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant, bên trái, tại Lầu Năm Góc ở Washington ngày 25/6. Ảnh: Times of Israel

Theo truyền thông, Thủ tướng Netanyahu đã ngăn chuyến thăm của ông Gallant vì muốn thảo luận với Tổng thống Mỹ Joe Biden về kế hoạch trả đũa của Israel với Iran trước khi Bộ trưởng Quốc phòng khởi hành.

Hai nhà lãnh đạo đã không thảo luận trong gần 50 ngày giữa bối cảnh Washington ngày càng thất vọng về cách xử lý xung đột của ông Netanyahu và nhận thấy thiếu chiến lược để chấm dứt cuộc chiến. Trong chính phủ Israel, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Gallant được biết đến là người có tiếng nói tương đối ôn hòa, thường xuyên liên lạc với Chính quyền ông Biden vào thời điểm sự hoài nghi giữa ông Biden và ông Netanyahu ngày càng tăng.

Một phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Mỹ tiết lộ ông Gallant đã lên lịch khởi hành đến Mỹ vào tối ngày 8/10, sau đó gặp Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin và Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan vào ngày 9/10.

Kênh truyền hình Channel 12 của Israel đưa tin ông Netanyahu đã chờ cuộc gọi từ ông Biden suốt 10 ngày qua.

Nguồn tin tiết lộ ông Netanyahu cũng đặt điều kiện cho chuyến thăm, là nội các an ninh trước tiên phải chấp thuận kế hoạch đáp trả của Israel đối với cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo của Iran. Báo cáo cho biết vào đêm trước lễ Rosh Hashanah – một ngày sau cuộc tấn công của Iran – ông Gallant đã nói chuyện với Thủ tướng Netanyahu về lời mời của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ.

Bộ trưởng Quốc phòng Israel dự kiến tới Mỹ cùng các quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng, để thảo luận về việc phối hợp với Washington về phản ứng của Israel đối với Iran, sự hỗ trợ của Mỹ đối với việc bảo vệ Israel trong trường hợp Iran phản ứng, và các vấn đề liên quan đến việc triển khai lực lượng Mỹ trong khu vực.

Thủ tướng Benjamin Netanyahu, bên phải, và Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant tham dự cuộc bỏ phiếu về ngân sách nhà nước tại phiên họp toàn thể Knesset ở Jerusalem, ngày 13/3. Ảnh: Flash90

Trích lời các quan chức giấu tên tại Văn phòng Thủ tướng, nguồn tin cũng cho biết ông Gallant không có lý do gì để thực hiện chuyến thăm này, cho đến khi nội các thông qua các phản ứng với Iran, vì đó là vấn đề chính mà ông phải thảo luận với người đồng cấp Austin.

Trước những động thái trên, Chủ tịch đảng Đoàn kết Quốc gia, ông Benny Gantz, chỉ trích ông Netanyahu. Ông Gantz đăng trên mạng xã hội X rằng: “Việc hủy chuyến thăm của Bộ trưởng quốc phòng tới Mỹ gây tổn hại đến an ninh quốc gia vào thời điểm quan trọng đối với an ninh của chúng ta, vì những cân nhắc cá nhân và chính trị”.

Ông Gallant và ông Netanyahu đã xảy ra nhiều bất đồng trong hai năm qua. Thủ tướng Netanyahu trong nhiều tháng qua đã cân nhắc đến phương án sa thải bộ trưởng quốc phòng của nước này.

Tháng 3/2023, Thủ tướng Netanyahu đã sa thải ông Gallant sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Israel cảnh báo về mối nguy hiểm đối với an ninh quốc gia, bắt nguồn từ những rạn nứt của các kế hoạch cải tổ tư pháp gây chia rẽ sâu sắc của chính phủ. Giữa các cuộc biểu tình công khai chưa từng có, ông Gallant đã được phục chức hai tuần sau đó.

Một số nguồn tin cho biết năm ngoái, ông Netanyahu đã ngăn cản ông Gallant đến thăm Washington lần 2 bởi ông không nhận được lời mời từ chính nhà lãnh đạo này. Vào tháng 8/2023, ông Netanyahu được cho là đã cấm các bộ trưởng tham dự những cuộc họp cấp cao ở Washington khi ông đang đợi thảo luận với ông Biden.