Đậm đà canh cá dưa môn

Thanh Thảo13:00 10/06/2020

Những sợi dưa môn vàng tươi hòa quyện vào bát cơm trắng càng khiến bữa ăn thêm đậm đà. Là món ăn dân dã, bình dị nhưng nhiều người vẫn thích thưởng thức.

Bát canh cá nấu với dưa môn muối chua dân giã mà lại hao cơm

Đang ngồi dưới hiên nhà ngắm nhìn những giọt mưa “vàng”, tận hưởng làn gió mát rượi thổi qua thì chuông điện thoại báo tin nhắn đến. Vội mở ra xem, thấy dòng tin nhắn: “Đậm tình miền Trung” cùng với hình ảnh bát canh dưa môn muối chua nấu cá của cậu ở Sài Gòn gửi. Chỉ nhìn bát canh dưa môn đang bốc khói qua hình ảnh mà tôi như ngửi được cả mùi thơm, hương vị nồng ấm của nó, thế là bao kỷ niệm của một thời thơ ấu gian khó ùa về.

Mạ tôi “có tay” muối chua nên cứ món gì mạ muối cũng ngon, cũng “chua đúng vị”. Vì vậy, hũ dưa môn muối chua của mạ lúc nào cũng đắt khách, có khi môn mạ muối không kịp chua để bán. Ngày nhỏ, tôi cũng thường xuyên phụ mạ cắt môn, phơi môn để muối, thỉnh thoảng còn theo mạ ra chợ bán dưa môn muối.

Video đang HOT

Cách muối dưa môn không khó, thân cây môn sau khi được hái về đem rửa thật sạch bùn, đất, cắt ngắn từng khúc tầm 3-4 cm. Sau đó đem phơi một đến hai nắng cho héo. Sau cùng cho môn vào hũ sành hoặc chum, vại tùy vào lượng môn nhiều hay ít. Trước đó, mạ hay bóp môn với muối sống để môn không bị ngứa và khi ăn sẽ có vị đậm đà, rồi mới nấu nước muối pha loãng đổ vào cho tới khi ngập hết bề mặt, lấy vỉ tre nén lại không cho môn nổi lên khỏi nước. Nếu cần muối nhanh chua thì mạ hay pha thêm nước vo gạo. Sau đó, để 3-4 ngày cho dưa môn ngả sang màu vàng tươi và dậy mùi là có thể dùng được.

Dưa môn muối rất “bắt miệng” và có thể chế biến nhiều món. Dưa môn xào tỏi, dưa môn bóp, dưa môn kho cá đồng… món nào cũng dễ nấu mà hao cơm. Có lẽ, dưa môn nấu canh chua là món ăn gắn liền với tuổi thơ mấy anh em tôi. Hồi nhỏ, cứ đến giêng hai, hay giáp hạt là nhà lại thiếu gạo, tới bữa ăn mạ hay luộc thêm nồi khoai lang. Khoai ăn miết thì ngán, nên mạ hay nấu thêm tô canh dưa môn, vừa ăn khoai vừa húp miếng canh cho dễ nuốt.

Người ta nói cái gì dù ngon nhưng ăn miết cũng ngán, nhưng không hiểu sao cả mấy chị em tôi càng ăn canh dưa môn nấu cá lại càng nghiện. Mỗi lần nhà có dịp gì hội tụ đông đủ là mạ lại nấu một nồi canh dưa môn to đùng, và y như rằng sẽ “thơm ngon tới miếng cuối cùng”. Canh dưa môn khi còn nóng nóng, vừa ăn vừa thổi, vừa hít hà mùi thơm của cá, mùi chua chua, thanh thanh của dưa môn là ngon nhất.

Để nấu bát canh dưa môn ngon thì phải là dưa muối vừa chua, không bị úng và quan trọng không kém là cá phải tươi. Dưa môn nấu cá biển, cá đồng đều được. Nấu canh cá dưa môn rất đơn giản, trước tiên cho chảo lên bếp phi dầu, khử hành, ớt sau đó cho cá đã được ướp gia vị lên đảo qua, rồi cho dưa môn vào đảo đều, sau khi dưa môn thấm cá và gia vị thì cho nước sôi vào, đun sôi lại cho chín rồi nêm lại gia vị cho vừa ăn là đã hoàn thành món canh chua bắt miệng.

Những sợi dưa môn vàng tươi hòa quyện vào bát cơm trắng càng khiến bữa ăn thêm đậm đà. Vị mằn mặn, chua chua của những sợi dưa môn như khắc in trong tâm trí, trái tim của những người con xa nhà.

Độc đáo xuyến chi xào tỏi

Thường thì người ta chỉ biết đến xuyến chi là loài hoa dại, mọc hiền lành bên những con đường làng, bên vách núi hay ven bờ sông.

Với những cánh trắng tinh khôi, mỏng manh bao quanh lớp nhụy vàng, xuyến chi góp phần tô vẻ đẹp cho thiên nhiên và có thể là một phần trong những nỗi nhớ dành cho ký ức. Thế nên, tôi đã rất bất ngờ khi biết, người ta có thể dùng xuyến chi để chế biến món ăn, một món rau sạch "độc, lạ" hoàn toàn từ thiên nhiên: Xuyến chi xào tỏi.

Độc, lạ xuyến chi xào tỏi

Một ngày trời mưa nhẹ, khi đang lang thang lên miền núi, tôi đứng bên đám xuyến chi để chụp vài bức ảnh. Có người phụ nữ đang hái xuyến chi để chuẩn bị bữa tối. Hào hứng giới thiệu về món ăn dân dã mà độc đáo, chị sốt sắng mời tôi (dù chưa từng quen biết) dùng bữa. Sự thân thiện dễ mến "dẫn" tôi đến căn nhà gỗ của gia đình chị. Bữa cơm ấm cúng với cá suối kho nghệ, canh bầu nấu tôm và món rau "lạ" này.

"Cứ ăn đi rồi có thể sẽ ghiền". Tôi chậm rãi nếm miếng xuyến chi mà chủ nhà tận tay gắp mời. Cảm giác đầu tiên là mùi vị hăng hăng lấn át. Nhưng chỉ đến nửa bữa cơm, tôi đã cảm thấy "bén". Vị nhẫn nhẫn của xuyến chi hòa trong mùi tỏi phi là sự kết hợp hoàn hảo.

Người phụ nữ chỉ cho tôi bí quyết làm món "độc" này. Chị nhấn mạnh rằng, mùa mưa là mùa mà những chiếc lá xuyến chi cho hương vị ngon nhất, là mùa để con người ăn thứ rau của đất trời. Xuyến chi là loại cây có tính chất hút độc quanh môi trường sống, nên hái cũng cần chọn nơi sạch sẽ. Hái mớ rau đọt non về là chần qua với nước sôi, không cần luộc lâu quá như rau khoai, rau muống. Thao tác này để hạn chế bớt mùi hăng của xuyến chi.

Xào tỏi thì dễ rồi. Bóc một mớ tỏi rồi giã nhỏ. Chờ dầu nóng lên trên chảo thì cho tỏi vào. Tỏi hơi vàng thì thêm rau vào đảo nhanh tay, thêm muối, nước mắm vào cùng lúc này là đủ. Món xuyến chi xào tỏi chỉ cần nhanh tay nhanh mắt một chút. Rau hái đúng mùa thì lẫn trong cái mùi hăng hăng cố hữu là sự ngọt hậu sau cùng.

Sau này cứ đến mùa mưa, tôi lại đi kiếm những mớ xuyến chi về chế biến. Đúng là loại rau này chỉ hợp với xào tỏi. Chấm cũng không, mà xào kèm với bất cứ thứ gì cũng không. Nghĩa là nó cần đứng một mình thì người ăn mới có thể cảm nhận được những hoang dại ngọt ngào của loại rau trời cho.

Ít ai nghĩ, loại rau dại này có thể ăn được. Cũng có người ăn vì tò mò rồi e ngại trước mùi hăng, vị nhẫn. Nhưng với những người đã ghiền, xuyến chi là món ngon và lành. Cũng như vị đắng của xà lách xoong, loài rau mọc tự nhiên nơi khe suối đã "gây nghiện" đối với không ít người.

Bây giờ khó thấy món rau xuyến chi xuất hiện ở nhà hàng nào đó, vì chẳng ai đi hái xuyến chi để bán, mua cả. Muốn ăn, tự đi hái mà thôi. Nhưng có thể một ngày nào đó, xuyến chi xào tỏi sẽ từ bếp nhà "bước ra", để làm một món đặc sản trong nhà hàng, bởi sự quyến rũ của vị đắng ngọt ngào từ một loài hoa dại sạch, đẹp tinh khôi mà thiên nhiên ban tặng.

Cá trích nướng kho gừng Rất nhiều món ăn tuy chỉ sử dụng những thứ nguyên liệu đơn giản, là những loại cá biển bình dân. Thơm lừng cá trích nướng kho gừng O tôi lấy chồng vùng biển, sinh mấy người con đều gắn bó với nghề chài lưới. Ngày còn nhỏ, mỗi khi theo ba mạ ra thăm chơi nhà o, tôi đều được thỏa sức...