“Đại học” và “trường đại học”: Góc nhìn của các chuyên gia

Nhưng ngay qua, dư luân đang đăc biêt quan tâm va không it băn khoăn vơi y nghia cua “đai hoc” vơi “trương đai hoc”. Trươc nhưng băn khoăn ây, cac chuyên gia giao duc va ngôn ngư đa bay to nhưng goc nhin riêng vê hai thuât ngư nay.

Trao đôi vê hai thuât ngư “đai hoc” va “trương đai hoc”, PGS.TS Pham Văn Tinh, Tông Thư ky hôi Ngôn ngư hoc Viêt Nam đanh gia: “Vê măt ngôn ngư thi “đai hoc” va “trương đai hoc” không co khac biêt. Tuy nhiên, bô GD&ĐT hiên tai đang co sư phân biêt “trương đai hoc” va môt bâc cao hơn la “đai hoc vung”, chăng han, đai hoc Quôc gia Ha Nôi, đai hoc Quôc gia TP.Hô Chi Minh, đai hoc Vinh, đai hoc Huê, đai hoc Đa Năng… vơi nhiêu trương đai hoc thanh phân. Tưc la “đai hoc” bao gôm nhiêu “trương đai hoc” trưc thuôc Bô. Điêu nay cung đang khiên giơi khoa hoc băn khoăn”.

Theo PGS.TS Pham Văn Tinh, khai niêm nay theo xu hương chung, hiên nay, ơ Viêt Nam đang co hai câp, trương đai hoc va đai hoc câp to, lơn hơn (đai hoc vung).

“Nêu goi la trương đai hoc Quôc gia Ha Nôi thi không đung, ma la đai hoc Quôc gia Ha Nôi bao ham cac trương đai hoc năm trong đo. Săp tơi, co thê se co thêm đai hoc Khoa hoc Sưc khoe như lơi Bô trương bô Y tê đê xuât, bao gôm cac trương vê y, dươc, ky thuât,… liên quan đên chăm soc sưc khoe cho nhân dân”, ông dân chưng thêm.

PGS.TS Pham Văn Tinh, Tông Thư ky hôi Ngôn ngư hoc Viêt Nam cho biêt, cac thuât ngư nay cung đang khiên giơi khoa hoc băn khoăn.

Tông Thư ky hôi Ngôn ngư hoc Viêt Nam cung nhân manh: “Tuy nhiên, cach goi tên sao cho đung va dê hiêu, co le, cân co môt diên đan đê bô GD&ĐT cung cac chuyên gia ngôn ngư luân ban, chư nêu giư như hiên nay, dich sang tiêng Anh cư “University” vơi “University” thi dê gây lân lôn.

Nêu như đai hoc Quôc gia Ha Nôi đa la môt “University” thi bên dươi không thê co cac “University” đươc, phai la cac “College”, “Institute” hay “School” năm bên trong”.

Vê vân đê nay, GS. Lâm Quang Thiêp, nguyên Vu trương vu Giao duc đai hoc, bô GD&ĐT nhân đinh: “Chinh viêc sư dung cac thuât ngư “đai hoc” va “trương đai hoc” như hiên nay la gây kho hiêu!

Không ai dung tư “đai hoc” đê danh riêng cho loai trương nao ca. Chăng han, ngươi ta vân goi la đai hoc Bach khoa Ha Nôi, chăng mây khi goi la trương đai hoc Bach khoa Ha Nôi. Vi vây, nêu dung tư “đai hoc” đê chi môt loai hinh thi không nên, dê gây nhâm lân”.

“Tuy nhiên, trươc đây, khi chung tôi đê xuât vê vân đê nay, không dung tư “đai hoc” đê chi môt loai hinh thi lai không đươc nhât tri. Trươc kia, loai hinh trương ma hiên nay goi la “đai hoc” đươc goi la “viên đai hoc”. Đo la cach goi đươc thưa hương dong chay lich sư tư thơi viên đai hoc Đông Dương, la môt đai hoc đa linh vưc. Hôi đo, co ca viên đai hoc Sai Gon, viên đai hoc Huê…

Chung tôi cung đê nghi dung tư “viên đai hoc”, vi nêu chi dung “đai hoc” không thi không ro nghia.

Tư “đai hoc” hiên nay chu yêu thê hiên môt trương đai hoc đa linh vưc, tưc la đao tao rât nhiêu linh vưc, đa linh vưc chư không phai đa nganh (linh vưc rông hơn nganh). Như trương đai hoc Bach khoa Ha Nôi la trương đai hoc đa nganh, vi co nhiêu nganh: ky thuât công nghiêp, ky thuât may tinh, điên,… nhưng lai không phai la đa linh vưc. Con như đai hoc Quôc gia Ha Nôi la đai hoc đa linh vưc, vưa co khoa hoc tư nhiên vưa co khoa hoc xa hôi…”, GS. Lâm Quang Thiêp phân tich.

GS. Lâm Quang Thiêp, nguyên Vu trương vu Giao duc đai hoc, bô GD&ĐT cho răng cac thuât ngư gây kho hiêu.

Ông cung chi ra: “Thưc tê, tư “đai hoc” hiên nay đang đươc dung như “University” trong tiêng Anh, tuy nhiên, theo cach dung hiên nay thi cac “trương đai hoc” thanh viên cung la “University”, muc đich la đê cho “oai”, ngay ca môt nganh nho cung không muôn dich thanh “College” ma thôi. Nha nươc thi không quy đinh ro rang phai dich ra sao.

Hiên nay, nêu sư dung hai thuât ngư nay, đai hoc Quôc gia Ha Nôi cung la “University” ma môt trương đai hoc “con” trong đo, vi du như đai hoc Công nghê cung la “University”. Như vây, khi dich, nươc ngoai ho không hiêu nôi, tai sao trong môt “University” lai co môt “University”? Đo la môt sư hôn loan! Nhưng ngươi không lam trong linh vưc giao duc rât kho hiêu”.

Trao đôi vơi PV Ngươi Đưa Tin, GS.TS Nguyên Văn Lơi, nguyên Pho Viên trương viên Ngôn ngư hoc cho răng: “Trươc hêt, “đai hoc” la môt câp hoc, khi đo, bât ky cơ sơ giao duc đao tao nao không phai phô thông (trư trung câp, cao đăng) la bâc đai hoc. Con trương đai hoc la chi môt đơn vi đao tao bâc đai hoc cu thê. Trong truyên thông cua chung ta, hiên nay vân co sư lân lôn trong viêc dich cac đơn vi đao tao”.

Ông cho biêt: “Hiên nay, cach hiêu chung nhât la: “đai hoc” la câp cao hơn, bao ham cac “trương đai hoc”. “Đai hoc” la thuât ngư đươc bô GD&ĐT hiêu vơi nôi ham như vây. Tât nhiên, đây la nhưng tư mang tinh chât thuât ngư, không phai tư phô thông nên phai hiêu vơi cach hiêu khoa hoc, không thê hiêu dươi goc đô phô thông, cam tinh.

Chăng han, trươc đây, tôi lam viêc ơ viên Ngôn ngư hoc, thuôc viên Han lâm Khoa hoc xa hôi Viêt Nam. Nghe ra, nhiêu ngươi thăc măc môt “Viên con” năm trong “Viên to”, nhưng đê hiêu đươc thi phai năm đươc ban chât”.

Theo PGS.TS Mai Xuân Huy, Pho Viên trương viên Ngôn ngư hoc, đây là nhưng thuât ngư chuyên môn cua hê thông giáo dục. Thông thường, “đại học” hay “ trường đại học” đều là trường cho một bậc học; nhưng tên các “đại học” có “trường” hay ko là do quyết định thành lập. Vi vây, đê hiêu ro hơn, cân lăng nghe sư phân tich tư phia vu Giao duc đai hoc, bô GD&ĐT.

Theo phân tich cua trang Education in Ireland Vietnam, thi cac thuât ngư trên đươc giơi thiêu như sau:

“University College”: Giảng dạy bậc đại học trở lên, là trường đại học đa ngành (trong đó có các “School”, “College”…) giảng dạy nhiều lĩnh vực khác nhau.

“University”: Là một tổ chức giáo dục đại học có các trường đại học thành viên. Trong lịch sử và cho đến nay ở một vài trường hợp, một “University” cấp bằng cho các sinh viên tốt nghiệp các đại học thành viên của mình.

“College”: Có thể là một cơ sở giảng dạy đại học độc lập hoặc là thành viên của một tổ chức giáo dục đại học; cung cấp các chương trình đào tạo bậc đại học hoặc chương trình sau phổ thông 2 năm (cao đẳng). Ở hệ thống của Hoa Kỳ, “College” là các trường đại học quy mô nhỏ hoặc đại học cộng đồng. Ở Ireland, trước đây các “College” chỉ cung cấp chương trình đào tạo bậc đại học, về bằng cấp, “College” sẽ cấp bằng của “University” mà mình là thành viên. Có một số trường phổ thông tư thục vẫn giữ tên gọi là “College” từ trong lịch sử.

“Institute of Technology” (IoT – học viện công nghệ) là cơ sở đào tạo từ bậc đại học trở lên trong các lĩnh vực ứng dụng, kỹ thuật hoặc công nghệ. Trong khi các “University” là các cơ sở giáo dục thiên về lý thuyết, và trọng tâm là nghiên cứu lý thuyết thì các IoT có trọng tâm đào tạo ứng dụng. Ngày nay, sự khác biệt này cũng không còn quá lớn. Một số nước gọi IoT là các “Technical University”, “University of Technology”, hay “Polytechnic University”. Hiện nay, ở Ireland, một số IoT còn đào tạo cả lĩnh vực nghệ thuật và nhân văn.

Chinh vi vây, không thê chỉ nhìn vào tên gọi của trường, ma cân co sư nghiên cứu, tìm hiểu thông tin về bậc học mà trường giảng dạy.

Theo nguoiduatin