Cựu Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long hầu tòa vụ Việt Á với mái tóc bạc trắng

Cựu Bộ trưởng KH-CN Chu Ngọc Anh, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương Phạm Xuân Thăng cùng các bị cáo được dẫn giải đến tòa trong vụ án kit test Việt Á.

Sáng nay 3.1, TAND TP.Hà Nội mở phiên tòa xét xử vụ án liên quan đến Công ty CP công nghệ Việt Á (Công ty Việt Á), Bộ Y tế, Bộ KH-CN và một số địa phương. Đây là đại án đầu tiên được đưa ra xét xử trong năm 2024.

Khoảng 7 giờ, các bị cáo được dẫn giải tới trụ sở tòa án. An ninh xung quanh khu vực phòng xét xử được siết chặt. Lực lượng cảnh sát bố trí hệ thống kiểm soát an ninh chặt chẽ, người tham gia phiên tòa đều phải qua kiểm tra trước khi vào phòng xử.

Cựu Bộ trưởng KH-CN Chu Ngọc Anh. Ảnh TRẦN PHAN

Vụ án này, 38 bị cáo bị truy tố về 6 tội danh khác nhau. Trong đó, 2 người bị truy tố cùng lúc 2 tội danh đưa hối lộ và vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, gồm: Phan Quốc Việt (Tổng giám đốc), Vũ Đình Hiệp (Phó tổng giám đốc Công ty Việt Á).

6 người bị truy tố tội nhận hối lộ, gồm: Trịnh Thanh Hùng (cựu Phó vụ trưởng Vụ KH-CN các ngành kinh tế – kỹ thuật, Bộ KH-CN), Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Bộ Y tế), Nguyễn Huỳnh (cựu thư ký của ông Nguyễn Thanh Long), Nguyễn Minh Tuấn (cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế, Bộ Y tế), Nguyễn Nam Liên (cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính, Bộ Y tế), Phạm Duy Tuyến (cựu Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Hải Dương).

Dẫn giải cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đến tòa. Ảnh TRẦN PHAN

3 người bị truy tố tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, gồm: Nguyễn Văn Trịnh (cựu Trợ lý Phó thủ tướng), Phạm Xuân Thăng (cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương), Phạm Mạnh Cường (cựu Giám đốc Sở Y tế Hải Dương).

2 người bị truy tố tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí, gồm: Chu Ngọc Anh (cựu Bộ trưởng Bộ KH-CN), Phạm Công Tạc (cựu Thứ trưởng Bộ KH-CN).

Cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương Phạm Xuân Thăng. Ảnh TRẦN PHAN

2 người bị truy tố tội đưa hối lộ, gồm: Phan Tôn Noel Thảo (Trợ lý Khối tài chính Công ty Việt Á), Hồ Thị Thanh Thảo (Thủ quỹ Công ty Việt Á).

21 người bị truy tố tội vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, gồm các bị cáo là nhân viên Công ty Việt Á và cán bộ y tế của một số địa phương.

2 người còn lại bị truy tố tội lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi, gồm: Nguyễn Thị Thanh Thủy (cựu Chuyên viên Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam), Nguyễn Bạch Thùy Linh (Giám đốc Công ty TNHH MTV SNB Holdings).

Tổng giám đốc Công ty Việt Á Phan Quốc Việt. Ảnh TRẦN PHAN

Theo cáo buộc của Viện KSND tối cao, đầu năm 2020, dịch Covid-19 bùng phát tại Trung Quốc rồi lây lan sang một số quốc gia, trong đó có Việt Nam. Học viện Quân y chủ trì, phối hợp với Công ty Việt Á được giao triển khai đề tài nghiên cứu kit test Covid-19, kinh phí gần 19 tỉ đồng, trích từ ngân sách nhà nước.

Quá trình thực hiện, các bị cáo tại Công ty Việt Á, Bộ Y tế, Bộ KH-CN và một số đơn vị liên quan đã có hàng loạt sai phạm, biến kết quả nghiên cứu về kit test Covid-19 từ tài sản nhà nước thành tài sản tư nhân. Công ty Việt Á sau đó sản xuất hơn 8,7 triệu kit test, nâng khống giá nguyên liệu đầu vào rồi bán cho các đơn vị, cơ sở y tế trên khắp cả nước; thu lợi bất chính hơn 1.235 tỉ đồng.

Cựu Bộ trưởng KH-CN Chu Ngọc Anh. Ảnh TRẦN PHAN

Đáng chú ý, để có thể thuận lợi “chen chân” vào đề tài nghiên cứu, được nghiệm thu, cấp phép lưu hành rồi phân phối kit test đến nhiều địa phương, Phan Quốc Việt đã bỏ ra hơn 106 tỉ đồng hối lộ các quan chức. Người nhận nhiều nhất là cựu Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, với 2,25 triệu USD, tương đương hơn 51 tỉ đồng. Ông Long trực tiếp can thiệp và chỉ đạo cấp dưới tác động để Công ty Việt Á được cấp số đăng ký lưu hành, hiệp thương giá, phân bổ và thanh toán t.iền kit test. Cựu bộ trưởng còn đứng ra giới thiệu Việt Á với lãnh đạo một số địa phương để giúp công ty này tiêu thụ kit test.

Dẫn giải các bị cáo tới tòa. Ảnh TRẦN PHAN

Ngoài ra, Tổng giám đốc Công ty Việt Á cũng chi hàng chục tỉ đồng cảm ơn một số quan chức đã đưa ra quyết định trái pháp luật, có lợi cho công ty. Trong đó, cựu Bộ trưởng Chu Ngọc Anh nhận 200.000 USD, tương đương hơn 4,6 tỉ đồng.

Ông Chu Ngọc Anh là người ký quyết định phê duyệt đề tài nghiên cứu có sự tham gia của Công ty Việt Á, đồng ý để Bộ KH-CN tổ chức họp báo nhằm hỗ trợ quảng bá hình ảnh kit test Việt Á, ký quyết định khen thưởng và ký tờ trình đề nghị Thủ tướng khen thưởng Công ty Việt Á…

Vẫn theo cáo trạng, để bán được nhiều kit test tại nhiều địa phương, cơ sở y tế, Công ty Việt Á có chủ trương ứng kit test trước cho các đơn vị này sử dụng, sau đó mới hợp thức hồ sơ đấu thầu. Quá trình hợp thức, phía Công ty Việt Á chi phần trăm ngoài hợp đồng cho lãnh đạo các đơn vị, tổng số t.iền cũng lên tới cả chục tỉ đồng.