Có nên cho trẻ học trước chương trình lớp 1?
Nếu trẻ đi học chữ trước sẽ có tính ỷ lại, chủ quan, không còn tập trung chú ý khi trẻ đã biết rồi, trẻ không còn hứng thú với chương trình học.
Năm học 2020-2021 là năm đầu tiên triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018 và sách giáo khoa mới. Trước những khó khăn của phụ huynh lẫn học sinh khi tiếp cận chương trình, nhiều phụ huynh đang có con học lớp lá rất lo lắng.
Vội vã cho con ăn để đến lớp học thêm
Thời gian này dù chưa hết học kỳ 1 nhưng nhiều phụ huynh có con đang học lớp lá đã rủ nhau tìm hiểu các lớp dạy chữ lớp 1 để cho con theo học.
16 giờ chiều đón con trai học lớp lá về nhà, chị HT, sống tại quận Gò Vấp, vội vã cho con tắm rửa, ăn chiều để kịp giờ học thêm buổi tối dù tháng 9 năm sau cậu bé mới vào lớp 1.
Tiết học của các bé lớp lá Trường Mầm non Hạnh Thông Tây, quận Gò Vấp. Ảnh: NGUYỄN QUYÊN
Vừa giục con ăn, chị HT cho biết thấy chương trình mới nặng quá nên vợ chồng quyết định phải cho con đi học. Hiện các bạn trong lớp của con đã biết chữ hết rồi trong khi con chưa biết gì. Nếu con không học trước, sợ không theo kịp.
“Sau một thời gian đi học, giờ con đã biết chữ, biết đọc, viết cũng đẹp hơn. Tôi cũng mua bộ sách giáo khoa lớp 1 theo gợi ý của cô để cháu học trước. Hy vọng cháu sẽ tiếp thu tốt để sang năm vào học lớp 1 đỡ vất vả. Hầu như các trẻ học lớp lá ở khu này hiện nay đều đi học thêm tại nhà cô” – chị T. nói.
Trên group “Hội phụ huynh có con vào lớp 1″, việc cho con học trước lớp 1 cũng được các phụ huynh đặc biệt quan tâm và bàn luận xôm tụ. Có phụ huynh bày tỏ: “Chị em biết cô giáo nào dạy rèn chữ cho các bé bắt đầu vào lớp 1 ở quận 8, TP.HCM giới thiệu em với”.
Video đang HOT
Có chị lại băn khoăn: “Bé nhà em vừa tròn năm tuổi nhưng con ham chơi, không tập trung. Em đang tính cho con học trước, sợ năm sau vào lớp không theo kịp chương trình”. Những dòng chia sẻ đều thu hút rất nhiều bình luận từ các phụ huynh và đa phần đều cho rằng cần phải cho con học trước, như thế con sẽ đỡ áp lực hơn.
Nắm bắt được nhu cầu của các bậc cha mẹ, hiện nay các lớp tiền tiểu học hay dự bị tiểu học nở rộ. Nhiều giáo viên đang dạy lớp 1 cũng mở lớp dạy kèm.
Trên fanpage của một chung cư, một giáo viên đang dạy lớp 1 chia sẻ: “Thời điểm ra tết, các bé năm tuổi sẽ dễ tiếp thu và dễ nhớ kiến thức. Quan trọng nhất là tay các bé đủ độ khéo để bắt đầu làm quen với các nét cơ bản. Do đó, mình sẽ mở lớp tại chung cư chuyên dạy cho các bé chuẩn bị vào lớp 1. Mỗi nhóm dạy tối đa sáu bé. Ngoài việc học chữ, các con sẽ được học toán theo phương pháp mới nhằm phát huy tối đa năng lực của các con”. Dòng chia sẻ của cô giáo cũng được nhiều bà mẹ theo dõi và bình luận.
Không nên cho con học trước lớp 1
Cô Hồ Thị Tuyết Hoa, giáo viên Trường Mầm non Hạnh Thông Tây, quận Gò Vấp, cho rằng việc cho trẻ lớp lá học thêm trước khi vào lớp 1 là sai lầm. Bởi ở giai đoạn năm tuổi, tâm lý trẻ mau quên và chóng chán. Nếu trẻ đi học chữ trước sẽ có tính ỷ lại, chủ quan, không còn tập trung chú ý khi trẻ đã biết rồi. Do đó, vào lớp 1 trẻ không còn hứng thú với chương trình học.
Bên cạnh đó, chương trình giáo dục mầm non về cơ bản đáp ứng đầy đủ những kiến thức, kỹ năng về lĩnh vực phát triển ngôn ngữ cũng như các lĩnh vực khác để trẻ có tiền đề khi bước vào lớp 1. Nếu trẻ học xuyên suốt một năm tại trường, cơ bản sẽ đáp ứng đầy đủ kiến thức và sẽ có những nền tảng cơ bản bước vào lớp 1.
Ở giai đoạn đầu năm, trẻ được dạy cách đọc sách, lật mở sách, cách tô các nét cơ bản, từ đó trẻ sẽ có kỹ năng cầm bút đúng và cách cầm bút chắc, khi trẻ viết sẽ dễ dàng. Bên cạnh đó, trẻ cũng được nhận biết mặt chữ qua trò chơi như tô màu, tìm đường đi, tìm chữ cái giống nhau…
Học trước chỉ tạo sự yên tâm cho phụ huynh
Lớp 1 chính là quá trình của sự khám phá, tìm tòi. Vì thế khi bước vào lớp 1, nếu các em đã biết trước thì không còn gì thú vị. Cho con học trước sẽ khiến phụ huynh yên tâm nhưng đó không phải là giáo dục.
Vào lớp 1 có thể ban đầu các em học chưa được, nói đúng, nói sai nhưng đó là kiến thức trẻ tự tiếp thu.
Phụ huynh muốn cho con học để tránh sự bỡ ngỡ, thế nhưng một đứa bé bỡ ngỡ khi vào lớp 1 là đứa trẻ đang học, còn đứa bé biết rồi sẽ không còn học nữa vì nó không còn mới mẻ.
Ông LÊ NGỌC ĐIỆP , nguyên Trưởng phòng Giáo dục tiểu học, Sở GD&ĐT TP.HCM
Cô Huỳnh Thị Thanh Huê, giáo viên lớp 1 Trường Tiểu học Phạm Văn Chính, quận 9, cho biết phụ huynh không nên cho trẻ học trước khi vào lớp 1, hãy để trẻ phát triển một cách tự nhiên. Bởi chỉ có giáo viên trên lớp, trên trường mới đủ điều kiện cơ sở vật chất cho trẻ khám phá nhiều hoạt động để qua đó tiếp cận kiến thức. Hơn nữa, chương trình lớp 1 hiện nay theo hướng mở, phát triển theo năng lực và phẩm chất học sinh nên phụ huynh không nên quá lo lắng.
Liên quan đến chương trình lớp 1 hiện được cho là khá nặng nên phụ huynh mới cho con học trước, ông Nguyễn Văn Giàu, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Hồng Đức, quận 8, lý giải: Chương trình năm 2000 được biên soạn dành cho học một buổi, còn chương trình mới dành cho học hai buổi nên lượng kiến thức nhiều hơn, đồng nghĩa thời gian học của các bé cũng nhiều. Tuy nhiên, các em sẽ làm quen kiến thức vào buổi sáng và được ôn tập vào buổi chiều. Sau một thời gian triển khai, hiện nay học sinh lớp 1 tiếp thu kiến thức khá ổn.
Đòi hỏi tất yếu
Chương trình giáo dục phổ thông 2018 triển khai ở lớp 1 hơn một tháng. So với lộ trình đổi mới giáo dục, đây là thời gian quá ngắn, do đó thật khó để đưa ra nhận định, đánh giá công tâm, khách quan.
Ảnh minh họa
Thông tin ban đầu của Bộ GD&ĐT và nhiều sở GD&ĐT sau thời gian trực tiếp nắm bắt thực tế cho thấy, hầu hết các nhà trường đã xây dựng kế hoạch thực hiện chương trình lớp 1 phù hợp với điều kiện thực tiễn. Giáo viên lớp 1 bước đầu áp dụng được các phương pháp, kĩ thuật dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh. Nền nếp dạy học dần ổn định, tạo được sự chủ động, tự tin cho học sinh lớp 1 ở hầu hết các môn học, hoạt động giáo dục theo chương trình, sách giáo khoa mới.
Đây là kết quả đáng ghi nhận. Phải khẳng định như vậy vì chúng ta đã trải qua một năm vô vàn khó khăn do dịch bệnh Covid-19. Nhiều công việc chuẩn bị không thể diễn ra theo đúng kế hoạch, từ đó ảnh hưởng đến tâm thế triển khai chương trình mới.
Trong đó có việc học sinh, trẻ mầm non phải nghỉ học kéo dài; thời gian tựu trường năm học 2020 - 2021 lại chậm hơn khoảng 2 tuần so với thông lệ. Bước vào lớp 1, trẻ mầm non vốn bỡ ngỡ, nhưng chỉ có thời gian rất ngắn để làm quen với trường, lớp, với cô giáo và bè bạn. Việc chuẩn bị tâm lý và trang bị kĩ năng cần thiết cho trẻ bởi vậy cũng hạn chế hơn, đặc biệt với những lớp đông học sinh...
Những yếu tố khách quan đó góp phần dẫn đến một số khó khăn mà mạng xã hội, các phương tiện truyền thông đã tốn nhiều giấy mực phản ánh trong thời gian qua; trong đó có vấn đề triển khai sách giáo khoa mới.
Ảnh minh họa
Có vẻ như trong cơn bão truyền thông đang diễn ra, sách giáo khoa được đặt lên vị trí quá cao. Trong khi đó, điểm nhấn của lần đổi mới này ở chỗ: Sách giáo khoa từ chỗ là "pháp lệnh" chỉ còn là một tài liệu dạy học quan trọng. Chương trình mới là pháp lệnh, và để đạt được yêu cầu của chương trình, giáo viên có thể sử dụng sách giáo khoa như một phương tiện để đưa trò tới đích.
Cũng bởi vậy, giáo viên không nhất nhất "bám" theo sách giáo khoa, không phải dạy đúng theo sách mà được quyền chủ động, cốt sao bảo đảm được chuẩn đầu ra của chương trình. Để làm được điều này, trong giai đoạn đầu chưa quen, thầy cô chắc chắn sẽ vất vả, phải mất nhiều thời gian và công sức hơn; nhưng không thể vì vất vả mà không làm, bởi đây là đòi hỏi tất yếu của đổi mới.
Để bước qua những khó khăn ban đầu, trước tiên mỗi thầy cô phải vượt qua chính mình, thay đổi thói quen, chủ động xây dựng kế hoạch dạy học phù hợp. Thầy cô cũng cần căn cứ vào yêu cầu cần đạt của từng môn học, hoạt động giáo dục, linh hoạt xác định yêu cầu cần đạt theo từng "chặng" để giúp học sinh nắm vững kiến thức, kĩ năng. Trên cơ sở đó, linh hoạt điều chỉnh nội dung dạy học sao cho gần gũi, dễ hiểu, phù hợp với từng học trò.
Việc phối hợp giáo dục gia đình - nhà trường vô cùng quan trọng, đặc biệt với trẻ lớp 1. Thông qua cuộc họp cha mẹ học sinh đầu năm, giáo viên giải thích, hướng dẫn để phụ huynh hiểu những thuận lợi, khó khăn trong việc thực hiện chương trình mới; tạo điều kiện cho phụ huynh gặp gỡ sau các buổi học nếu có nhu cầu. Nếu học sinh tiếp thu bài chưa như mong muốn, hãy chủ động mời phụ huynh đến trao đổi, tư vấn, hướng dẫn, bàn biện pháp phối hợp để giúp các em tiến bộ...
Có thể nói, chẳng đổi mới nào ngay từ đầu đã ngay lập tức trơn tru. Vấn đề là, khi tất cả cùng đồng lòng, nhìn về một hướng vì lợi ích con trẻ - cũng là tương lai đất nước - thì mọi khó khăn đều có thể vượt qua.
Giáo viên lớp 2, lớp 6 sẵn sàng tâm thế bắt nhịp chương trình mới Theo lộ trình, năm học 2021 - 2022, Chương trình GDPT 2018 triển khai ở lớp 2 và 6. Các trường đã có kế hoạch chuẩn bị cơ sở vật chất (CSVC), lựa chọn đội ngũ dự kiến dạy lớp 2, lớp 6 để định hướng. GV chủ động tự học để đáp ứng mục tiêu dạy học theo hướng phát triển năng...