Có nên cho trẻ học tiếng Anh sớm? Câu trả lời bất ngờ từ thầy giáo 15 năm kinh nghiệm
Những năm gần đây, đề tài: ‘Trẻ em có nên học tiếng Anh sớm hay không? Học sớm có khoa học hay không? Độ tuổi nào là thích hợp để trẻ bắt đầu học?’ đã gây nhiều tranh cãi trong xã hội.
Một “ trường phái” cho rằng nên cho trẻ học tiếng Anh từ 3-4 tuổi, càng sớm càng tốt. Vì khi đó phương ngữ ( accent) không ảnh hưởng tới dây thanh đới của trẻ. Trẻ sẽ học phát âm tiếng Anh nhanh hơn. Thêm nữa, trẻ vẫn còn như tờ giấy trắng nên chúng “ghi” gì cũng nhanh và dễ.
“Trường phái” đối lập cho rằng trẻ em không nên học tiếng Anh từ sớm, phải đợi đến khi khá thành thạo và hoàn thiện về hệ tiếng Việt trước. Học tiếng Anh sớm sẽ dẫn tới bị loạn ngữ. Theo quan điểm này, độ tuổi thích hợp để trẻ học tiếng Anh nên là từ lớp 4.
Thầy Đỗ Cao Sang, thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục, tác giả cuốn sách “Tiếng Anh thú vị hơn em tưởng”, đồng thời có kinh nghiệm nhiều năm giảng dạy tiếng Anh đã giải đáp những thắc mắc của phụ huynh xung quanh vấn đề này.
Trẻ học tiếng Anh sớm, nên hay không?
1. Muốn cho con em học tiếng Anh từ sớm nhưng sợ con chưa thạo tiếng Việt, sau lại bị lẫn lộn 2 ngôn ngữ?
Theo thầy Sang: “Loạn ngữ do học song song 2 ngôn ngữ từ bé, theo trải nghiệm học tiếng Anh của bản thân tôi và tham khảo từ các sách nghiên cứu khác, tôi cho rằng đó không phải là vấn đề lớn lắm. Minh chứng là rất nhiều gia đình là dân nhập cư vào các nước nói tiếng Anh: Trẻ đến trường thì sử dụng ngoại ngữ, về nhà thì sử dụng tiếng Việt. Vậy mà trẻ vẫn tiếp thu, sử dụng, tư duy cả 2 ngôn ngữ hoàn toàn bình thường.
Tuy nhiên, tôi không ủng hộ việc cho trẻ học tiếng Anh từ bé nếu như sự học không liên tục. Nhiều bạn có đầu tư cho con học nhưng lại… cách quãng. Chẳng hạn, bạn “nhét” con đến những trung tâm tiếng Anh được mỗi tuần 1 – 2 buổi thì chẳng có tác dụng nhiều lắm. Tôi xin khẳng định điều này!
Video đang HOT
Thầy Đỗ Cao Sang
Nguyên nhân thứ nhất của việc đi học trung tâm tiếng Anh bị cách quãng là do trẻ… không có thời gian. Cả ngày trẻ học ở trường, buổi tối còn phải làm bài tập trên lớp hoặc dành thời gian nghỉ ngơi cho ngày hôm sau. Số buổi học ở trung tâm nhiều lắm cũng chỉ được 2 buổi trong tuần. Còn lại phải tranh thủ vào hai ngày cuối tuần.
Nguyên nhân thứ hai, là do học phí cao quá! Tâm lý chung, khi lựa chọn trung tâm học cho con đa số cha mẹ đều muốn lựa chọn nơi có tên tuổi, có giáo viên bản ngữ mới bõ công đầu tư. Vì thế mức học phí cũng không phải là thấp. Để con theo được mức học phí như vậy, hầu hết các cha mẹ phải còng lưng kiếm tiền chi trả. Dẫn đến có cháu thì theo được tuần 1 – 2 buổi, sau thì tháng 1 buổi. Việc học cách quãng như này, theo tôi, không có tác dụng gì cả mà chỉ thêm áp lực cho cha mẹ, cho bản thân các cháu.
2. Trẻ lên mấy tuổi thì nên bắt đầu học?
Theo thầy Sang: “Về độ tuổi trẻ nên học tiếng Anh, theo tôi, cũng không quan trọng bằng “sự học liên tục”, tiếp cận liên tục”.
3. Vậy trẻ học tiếng Anh sớm thì có lợi hơn hay không?
Theo thầy Sang: Trẻ học tiếng Anh sớm có lợi hơn nhưng không đáng kể. Chẳng hạn, một cháu bé chăm chỉ cần mẫn, nỗ lực hết sức, có chút năng khiếu, có tư duy ngôn ngữ tốt thì học từ năm lớp 7, lớp 8 vẫn có kết quả tốt, vẫn đủ “vốn liếng” tiếng Anh để lên cấp 3 và chuẩn bị hành trang vào đại học. Sự chênh lệch giữa một trẻ học tiếng Anh từ sớm và một trẻ học từ lứa tuổi lớp 7, lớp 8 (một cách đàng hoàng) thì không cách xa nhau bao nhiêu cả.
Vấn đề ở đây là, các bậc bố mẹ cần phân biệt giữa việc yêu thương lo lắng và việc áp đặt mong muốn của bản thân lên con cái. Vì bản thân bố mẹ tiếng Anh thì kém lại lười học, nhưng lại đặt trách nhiệm, gánh nặng lên vai con trẻ phải hoàn thành “ước mơ giỏi tiếng Anh” của mình.
Bạn nên hiểu rằng, chính bố mẹ là tấm gương tốt nhất, gần gũi nhất cho con cái học theo. Nếu bố mẹ cần mẫn, chăm chỉ học, nghiên cứu thì tự khắc trẻ cũng muốn “bắt chước” theo để được giống như bố mẹ mình. Thêm nữa, khi bạn có tư duy, có thói quen chăm chỉ học như vậy, bạn mới có “bằng chứng” để dạy con. Đừng bắt con mình làm những việc mà bản thân bạn còn chưa làm được!
Theo tôi, cách tuyệt vời nhất là bố mẹ cùng học, cùng đọc với con. Vừa tăng kiến thức, vừa gần gũi con và thêm gắn kết gia đình. Còn gì tuyệt vời hơn khi con cái bạn ham học, tránh xa game, TV, điện thoại… bởi chúng được gần bố mẹ sau cả một ngày “xa cách”.
Học tiếng Anh tại các trung tâm không phải yếu tố sống còn để có thể giỏi
Theo thầy Sang, học ở các trung tâm tiếng Anh cũng có cái tốt – nếu như gia đình nào có đủ điều kiện kinh tế cho con theo học liên tục nhiều năm. Nhưng nếu con bạn không theo học ở trung tâm nào thì cũng cứ yên tâm, chẳng sao cả. Vì con bạn vẫn có thể hoàn toàn tự học được. Ngày nay, bạn không còn phải lo nếu không tới trung tâm thì không có tài liệu học như thời của vài chục năm trước đây nữa.
Học tiếng Anh tại các trung tâm không phải yếu tố sống còn để có thể giỏi. Thực tế có rất nhiều bạn trẻ giỏi tiếng Anh là ở quê và tự học. Bạn cứ điểm lại sẽ thấy hầu hết thủ khoa các trường cũng là học sinh từ tỉnh lẻ, thậm chí có bạn nhà còn rất nghèo.
“Theo tôi, các cha mẹ cần dẹp bỏ tư duy theo kiểu công thức: “Cho con học thầy X với mức học phí Y thì cuối tháng con sẽ thu về lượng kiến thức Z”. Đây là công thức của kinh tế, toán học, không thể áp dụng cho giáo dục được. Học hành, giáo dục, tri thức không nằm trong quy luật mua bán của kinh tế.
Không phải cứ có nhiều tiền, học trường xịn thì sau này con mình ắt chiếm thế thượng phong. Cũng không phải người ở quê không có khả năng tiếp thu và sau này trở nên yếu thế hơn người thành thị. Vậy, việc cần làm ở đây là gì? Thứ nhất, cha mẹ phải là người hiểu biết trước, làm mẫu trước thì sẽ có định hướng cho con tiếp cận với tiếng Anh và thậm chí cả các môn học khác đúng đắn. Thứ hai, quan trọng là khi đã học thì học cho đàng hoàng và nghiêm cẩn”, thầy Sang nói.
321 - Phương pháp học tiếng Anh được chuyên gia gợi ý
Để học tốt từ vựng, có một phương pháp nghe qua có vẻ mới mẻ nhưng khá hiệu quả. Đó là phương pháp đọc 321.
Nhà ngôn ngữ học nổi tiếng David A. Wilkins từng nói: "Không có ngữ pháp, rất ít thông tin có thể được truyền đạt. Nhưng không có từ vựng thì chẳng một thông tin nào có thể được truyền đạt cả". Nhận định trên cho thấy, từ vựng luôn là yếu tố quan trọng hàng đầu khi học một ngôn ngữ. Chỉ cần bạn có đủ vốn từ vựng thì việc học tiếng Anh cũng trở nên đơn giản hơn nhiều.
Để học tốt từ vựng, có một phương pháp nghe qua có vẻ mới mẻ nhưng khá hiệu quả. Dù đã tích lũy đủ vốn từ vựng tiếng Anh nhưng trong quá trình đọc chúng ta vẫn sẽ gặp phải những từ mới.
Phương pháp đọc 321 nghĩa là mỗi khi đọc một bài viết tiếng Anh, chúng ta nên học thêm 3 từ mới; đọc thuộc lòng 2 câu khó hoặc hay trong bài viết và tìm 1 câu tổng kết. Nếu thực hiện được những điểm trên thì vốn từ vựng, khả năng nghe, đọc hiểu, viết tiếng Anh của chúng ta sẽ được cải thiện rất nhiều. Đây là một phương pháp học tiếng Anh chuyên sâu khác bên cạnh việc đọc hiểu.
Trong một bài giảng học thuật, Giáo sư Thái Chương Binh (Trung Quốc), tác giả quyển sách "Phương pháp học tiếng Anh hiệu quả cấp tốc", đã có kinh nghiệm 23 năm nghiên cứu dạy tiếng Anh cho rằng: Việc học tiếng Anh chủ yếu tập trung vào hai khía cạnh, một là tích lũy nhanh vốn từ vựng thông qua phương pháp học sơ đồ tư duy, hai là đọc một bài luận tiếng Anh mỗi ngày sau khi đã nắm được các kỹ năng và phương pháp đọc cơ bản.
Triết lý giảng dạy của ông là học sinh phải kiên trì đọc một bài đọc tiếng Anh phù hợp với trình độ của bản thân mỗi ngày. Lâu dần trình độ tiếng Anh của các em sẽ được cải thiện rất nhiều. Việc luyện tập thường xuyên sẽ khiến mọi kỹ năng trở nên nhuần nhuyễn. Nếu kiên trì lâu dài, chúng ta sẽ tự nhiên thành thạo các kỹ năng và phương pháp đọc tiếng Anh nhất định.
Thầy giáo Đỗ Cao Sang (Hà Nội) với hơn 15 năm kinh nghiệm dạy tiếng Anh cũng đề cao việc học từ vựng. Anh cho biết: Học tiếng Anh cần chủ động, tích cực tích lũy từ vựng mọi lúc mọi nơi, đều đặn và bền bỉ. Bạn không thể học tiếng Anh cấp tốc và gấp rút được. Bởi thế, một khóa học chẳng thấm vào đâu cả. Thầy cô chỉ giúp đưa ra con đường, truyền cảm hứng và dìu dắt bước đầu cho việc học lâu bền của bạn mà thôi.
Bên cạnh đó, nghe và đọc phải được ưu tiên đặc biệt. Nghe, đọc nên chiếm 8 phần thời gian mà nói, viết chỉ nên chiếm 2 phần thôi. Theo đó, bạn không nên quá phụ thuộc vào một giáo viên bản ngữ nào đó để thực hành. Hãy đóng cửa phòng lại, nghe và đọc tiếng Anh thật nhiều. Bạn sẽ giỏi nói và viết nếu đủ từ vựng, giỏi phát âm, có kiến thức và giỏi ngữ pháp. Những thứ đó đều do nghe và đọc nhiều mới tăng trưởng được.
"Bạn hãy học kỹ. Mỗi ngày chỉ một đoạn nhỏ tin tức, đoạn phim, đoạn hội thoại, bài hát nhưng học cho kỹ. Nghe họ đọc và nhái theo nhiều lần đến khi thuộc lòng. Giai đoạn đầu, bạn nên thuộc lòng càng nhiều càng tốt. Khi trình độ trên trung cấp, bạn có thể bắt đầu giảm dần sự học thuộc lòng nghiêm khắc đó.
Việc học tiếng Anh chủ yếu là dồn vào học từ vựng và cách dùng từ vựng. Mà học từ vựng thì không hề cần đến thầy giáo, giáo trình hay khóa học nào. Bất cứ chỗ nào bạn cũng có thể tìm thấy vài từ tiếng Anh. Hãy học nó ngay và luôn. Đừng nói "để xong việc X thì em học luôn một thể". Học tiếng Anh không có khái niệm "luôn một thể" mà là ròng rã, liên tục, miệt mài từng chút một trong suốt hành trình dài. Tối thiểu cũng phải là vài năm mới mong xây dựng được một năng lực tiếng Anh trên bậc trung bình của xã hội", anh nói.
Thầy giáo chỉ ra 5 nguyên tắc phát âm tiếng Anh, lỗi thứ 2 nhiều người mắc phải Bạn phải nghe, nghe và nghe. Nghe càng nhiều, càng chăm chú thì phát âm càng giỏi. Phát âm tiếng Anh thiếu chính xác sẽ khiến cho người nghe không hiểu được ý mà bạn muốn truyền đạt và bạn cũng không thể hiểu được người khác đang nói gì. Thầy Đỗ Cao Sang, tác giả sách, là thạc sĩ chuyên ngành Quản...