Cô giáo rút ruột gan “Ai đánh cắp tuổi thơ của trẻ?”

Theo dõi VGT trên

Xã hội càng phát triển, càng phải học nhiều hơn, học nhiều điều mới hơn, kiến thức rộng lớn hơn, phức tạp hơn. Quan trọng phải là học điều hữu ích chứ không phải là học sao cho dễ hơn, nhẹ nhàng hơn là ổn.”

Cô giáo Nguyễn Khánh Ly, giáo viên Văn Trường THPT chuyên ĐH Vinh, Nghệ An chia sẻ rút ruột gan trước những tranh luận năm nào cũng được nhắc đến trong những dịp hè “Ai đang lấy cắp tuổi thơ của trẻ?”.

Chương trình học chỉ cần mức 5 điểm trở lên là đạt

Cô Nguyễn Khánh Ly nêu quan điểm, việc học của các con, chương trình của các con nặng nề, tuổi thơ con bị mất… không phải do Bộ, do sách giáo khoa (SGK), do nhà trường mà trước hết, từ chính mỗi chúng ta.

Cô giáo rút ruột gan Ai đánh cắp tuổi thơ của trẻ? - Hình 1

Cô giáo Nguyễn Khánh Ly.

Chương trình hiện đã giảm tải nội dung và thời lượng học. Học sinh tiểu học nghỉ trọn vẹn hai ngày cuối tuần, các buổi chiều khác các con học nhiều thứ không phải chỉ là học chữ.

SGK được biên soạn để dạy học sinh ở các cấp độ yếu kém – trung bình – khá – giỏi, thậm chí xuất sắc.

Chỉ cần mức trung bình 5 điểm trở lên là đạt rồi. Để đạt mức này, trẻ không cần đi học thêm, không cần phải làm núi bài tập, không cần lọ mọ học đến đêm khuya. Chương trình học không hề nặng nếu học sinh muốn đạt mức trung bình hay khá.

Nếu chương trình học chính khóa nặng, hãy đặt mục tiêu mình sẽ hoàn thành nó nhẹ nhàng ở mức trung bình hoặc khá – nhường mức tốt cho mục tiêu ưu tiên. Học thêm nếu thấy không cần thiết, nhồi nhét quá, mệt mỏi quá thì hoàn toàn có thể không theo.

Nếu cảm thấy thi đại học là quá sức, không phải là con đường duy nhất thì có thể chọn một trường vừa tầm phù hợp với mình, học nghề, đi xuất khẩu lao động, kể cả không theo con đường học ở trường.

Cô giáo rút ruột gan Ai đánh cắp tuổi thơ của trẻ? - Hình 2

Nhiều đứa trẻ được bố mẹ chen chân đăng ký học hè ngay cả trước khi vào lớp 1 (Ảnh minh họa)

“Như con tôi, hè nghỉ trọn vẹn 3 tháng. Như vậy, sao gọi là nặng? Chúng ta phải xác định, nếu muốn bình thường, con hãy học nhẹ nhàng. Nhưng nếu con muốn trở thành một học sinh xuất sắc, ít nhất là về điểm số, thì con phải nỗ lực, phải vất vả hơn. Đó là đương nhiên”, cô Khánh Ly nói.

Làm sao có thể làm Luật sư giỏi nếu không nhồi não hàng trăm quyển luật? Làm sao làm giáo viên giỏi nếu không chịu đêm hôm như cò vạc nghiên cứu tài liệu? Làm sao khiêu vũ giỏi nếu không chấp nhận bàn chân có lúc phải bật máu? Bất cứ điều gì muốn giỏi, đều phải học. Bất cứ hoạt động nào, nếu nghiêm túc, đều ít nhiều trải qua sự căng thẳng, mỏi mệt.

Video đang HOT

Việc học không phải nhẹ đi mà cần thiết thực hơn

Trước ý kiến kêu gọi giảm tải, giảm nhẹ, giáo dục đánh mất tuổi thơ của con trẻ, cô Khánh Ly cho rằng, SGK, chương trình, việc dạy học hiện nay không ổn không phải vì kiến thức khó, nhồi nhét, ôm đồm mà vì kiến thức ít hữu ích, có phần vô dụng. Nếu hữu dụng thì khó đến mức nào cũng cần phải học.

Xã hội càng phát triển, càng phải học nhiều hơn, học nhiều điều mới hơn, kiến thức rộng lớn hơn, phức tạp hơn. Quan trọng phải là học điều hữu ích chứ không phải là học sao cho dễ, cho nhẹ hơn. Vậy tại sao lại cho rằng việc học phải dễ hơn, nhẹ hơn mới ổn mà không nghĩ học điều có ích mới ổn, dẫu khó thế nào đi nữa?

Học áp lực là điều không thể tránh khỏi mới có thể mang lại những giá trị bền vững. Vấn đề quan trọng phải là dạy học cái gì cho thiết thực, phù hợp để giúp trẻ đạt được mục tiêu tốt nhất trong cuộc sống. Đừng để trẻ chịu áp lực một cách uổng công, đánh đổi những ngày vui tươi cho điều không đáng.

Đây là vai trò của các quản lý trong xây dựng chương trình học, SGK, thi cử.

Là người trực tiếp đứng lớp, cô Ly nhắn nhủ đừng nghĩ việc bớt kiến thức SGK, đơn giản hóa nội dung chương trình hay cách giảng dạy thì trẻ “có tuổi thơ”. Bởi không đứa trẻ nào hạnh phúc, có tuổi thơ thật sự nếu như bố mẹ suốt ngày so sánh con mình với con người khác, lấy chuẩn người khác áp vô mình.

Cô giáo rút ruột gan Ai đánh cắp tuổi thơ của trẻ? - Hình 3

Và cũng nhiều đứa trẻ rong ruổi suốt ngày hè

Tham vọng điểm cao, đỗ thủ khoa, muốn vào trường “vip”, muốn được giải quốc gia, quốc tế, muốn ra trường kiếm việc nhẹ nhàng, lương cao, muốn đầu óc phải “trên thông thiên văn, dưới tường địa lí”, muốn “cầm – kì – thi – họa”, “công – dung – ngôn – hạnh” vẹn toàn… thì phải chấp nhận áp lực.

Còn chương trình giảm tải, thầy cô dạy đơn giản nhưng nếu lòng tham của bản thân không giảm thì không bao giờ giảm được áp lực. Chưa kể những áp lực từ xã hội, từ yêu cầu của thị trường lao động chứ không chỉ trong trường học.

“Có bạn nhỏ tối học rất ít hoặc không học nhưng lại có bạn tối cặm cụi 11 – 12h đêm để học bài. Có bạn nghỉ hè thỏa thích đi đó đây, về quê, tham gia trại hè, có bạn lại phải mòn đít quần ở các lớp học thêm… Điều này là do chương trình, SGK, nhà trường hay ai?

Đó là lựa chọn. Điều quan trọng cho mỗi sự lựa chọn là chúng ta phải dũng cảm đối diện và chấp nhận. Nếu bạn chọn mục tiêu ưu tiên cho cuộc đời mình, những thứ khác cần chấp nhận thiệt thòi, thua kém hơn.

Muốn phát huy sở thích có thể học cái mình không thích ít đi chút cũng không sao. Giáo dục không bắt chúng ta phải hoàn hảo.”

Cô Nguyễn Khánh Ly

Hoài Nam

Theo Dân trí

Cô giáo dạy Văn tha thiết "Hãy trả điểm 10 về vị trí xứng đáng"

Nhiều người quá cuồng tín điểm 10 nhưng ngược lại cũng không ít người tỏ ra bất cần. Cô giáo Nguyễn Khánh Ly ở Nghệ An trăn trở về cả hai thái cực "đối đầu" về điểm 10 này.

Mới đây, cô giáo trẻ Nguyễn Khánh Ly, giáo viên Văn Trường THPT chuyên ĐH Vinh, Nghệ An đã có bài viết đưa ra nhiều nhiều góc nhìn để trả lời cho câu hỏi làm đau đầu nhiều người: Điểm 9, 10 có nên là một phần trong hệ thống mục tiêu, động lực, niềm khao khát... của những đứa trẻ?

Điểm 10 là để chinh phục, không phải để "sản xuất".

Cô giáo Nguyễn Khánh Ly khẳng định, cá nhân mình, một cách thành thật và dứt khoát, luôn mong muốn con hướng đến và nỗ lực để đạt được điểm 9, 10 trong kì thi.

Cô giáo dạy Văn tha thiết Hãy trả điểm 10 về vị trí xứng đáng - Hình 1

Cô giáo Nguyễn Khánh Ly

Bản thân điểm 9, 10 là một trong những thước đo để đánh giá kết quả con đã đạt được sau một hành trình cố gắng, chinh phục các môn học. Nó là phần thưởng, là thông điệp con đã hoàn thành tốt, nỗ lực của con đã được ghi nhận.

Con không phải người hoàn hảo nhưng hoàn toàn có thể đạt được điều hoàn hảo nếu quyết tâm và chăm chỉ. Vậy tại sao lại không vui? Lại không trân trọng?

Cô Khánh Ly cho rằng, thích điểm 10 không phải lúc nào cũng là biểu hiện của bệnh thành tích, của thói quen khoe mẽ, hình thức - nếu nó là điểm 10 thực chất. Ngày cô đi học, điểm 9, 10 luôn dành cho những bạn xuất sắc nhất. Khi đó, cô rất ngưỡng mộ các bạn. Bây giờ, điểm 10 cũng khiến con cô vui vẻ, tíu tít cả ngày...

Vì yêu quý điểm 10 như thế nên cô Nguyễn Khánh Ly thấy buồn lòng với việc cho điểm 10 một cách ban phát, "phổ cập" dễ dãi như hiện nay. Có thể cả lớp đồng loạt điểm 10 - đồng nghĩa rằng bạn nào cũng giỏi nhất, nỗ lực nhất và khả năng như nhau.

"Chúng ta đang có "quy trình sản xuất" điểm 10 chứ không phải là hành trình chinh phục điểm 10 " - cô giáo Nguyễn Khánh Ly

Theo cô, trong giáo dục không bao giờ có hiện tượng đồng loạt như thế vì khả năng, sở trường của mỗi người là khác nhau, mức độ nỗ lực lại càng khác. Trừ khi để đạt được điều ấy, các con đã cùng được luyện một vài bài Toán mẫu giống nhau, một vài bài văn mẫu giống nhau và đọc thuộc bài đọc tiếng Anh mà giáo viên giới hạn trong một vài trang sách.

Đó là "quy trình sản xuất" điểm 10, chứ tuyệt không phải là hành trình chinh phục điểm 10.

Quy trình ấy làm cho điểm 10 trở thành vô duyên, vô nghĩa! Sự nỗ lực của các con bị rẻ rúng, bị phản bội. Nó làm cho một số phụ huynh nhầm tưởng về khả năng của con và một số khác cảm thấy thất vọng, bực bội, ê mặt vì con mình quá kém cỏi. Dù bài con chỉ sai 1, 2 lỗi và đạt điểm 8, 9!

"Từ lúc nào mà điểm 5, 6, 7 bị tuyệt chủng trong nấc thang đánh giá? Từ lúc nào điểm 10 là Bình thường, 9 là Kha khá và 8 là Yếu kém? Từ lúc nào điểm 10 bị ghét bỏ, khinh thường, lên án?", cô Ly tâm tư.

Đừng nói với con không cần điểm 10

Cô Nguyễn Khánh Ly nêu quan điểm, không đạt được điểm 10 là điều hết sức bình thường nhưng điểm 9, 10 vẫn nên là khao khát và động lực, niềm vui của con trẻ trong học tập, cần được trân trọng.

Tất nhiên, ngoài niềm vui đó, con sẽ có muôn vàn niềm vui khác. Ngoài động lực đó, con sẽ có muôn vàn động lực khác. Và tất nhiên rằng, kể cả con ko đạt đc điểm 9, 10 trong môn học thì con vẫn có thể đạt được thành tích ở những lĩnh vực khác.

Cô giáo dạy Văn tha thiết Hãy trả điểm 10 về vị trí xứng đáng - Hình 2

Một lớp ở TP Vũng Tàu có 42/43 học sinh đạt học lực giỏi.

Và ngay cả khi con không đạt được thành tích tốt nhất ở bất kì lĩnh vực nào khác thì điều đó cũng hoàn toàn bình thường. Vì đa số chúng ta đều bình thường, bố mẹ cũng thế. Cha mẹ cũng không ai hoàn hảo, sao lại bắt con phải hoàn hảo?

Theo cô Khánh Ly, điểm 9, 10 cần trả lại vị trí xứng đáng của nó để người đạt được không cảm thấy thờ ơ hay hổ thẹn. Đừng khuyên con "Bằng mọi giá có điểm 10" nhưng cũng đừng nói với con rằng "con không cần điểm 10".

Là người đi dạy, cô nhìn thấy sự thờ ơ của học sinh, không thèm nỗ lực trong đó có một phần lý do từ việc bố mẹ cho rằng con không cần phải đạt thành tích này, kết quả nọ. Mong con đạt được điểm tốt (điểm thực chất) cũng là trân trọng và tin vào khả năng của con. Niềm tin ấy có thể là động lực - chứ không hoàn toàn là áp lực.

Bản thân cô là một giáo viên và cũng là một phụ huynh, cô vẫn nói với con rằng hãy cố gắng đạt điểm 10 bằng sự nỗ lực và trung thực của mình.

Cô Ly chia sẻ thêm, điều cô mong muốn là hãy đánh giá theo thang điểm 5, 6, 7, 8, 9, 10 đúng năng lực của các con và sự trung thực, khách quan trong giáo dục. Để bạn nào được 9, 10 cảm thấy tự hào về nỗ lực của mình và những bạn đạt điểm 7, điểm 8 đã là rất tốt.

Đặc biệt, cô muốn nhấn mạnh điểm số là động lực để ta hướng đến bằng nỗ lực của của mình, không phải là cái để so sánh hơn thua của con trẻ.

"Tạo động lực nhưng không gây áp lực luôn là một bài toán khó nhưng nhất định phải giải với giáo dục gia đình và nhà trường hiện nay", cô Khánh Ly nói.

Hoài Nam

Theo Dân trí

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tin đang nóng

Bài tập tiếng Việt của học sinh tiểu học khiến nhiều phụ huynh "khóc không thành tiếng": Tại sao lại có thể khó đến vậy?
13:47:10 05/11/2024
Lý do danh ca Hương Lan tát Hoài Linh: "Tôi bảo Hoài Linh, chị hai đánh cho em tỉnh lại"
13:31:40 05/11/2024
Giữa lúc Kỳ Duyên gặp sóng gió tại Miss Universe, Thiên Ân gây hoang mang vì 1 bài đăng
13:42:11 05/11/2024
Con nuôi Ngọc Sơn: "Tôi nhìn 10 tỷ cầm về, tự hỏi đây là tiền thật à"
15:01:57 05/11/2024
Bữa tiệc sinh nhật khốn khổ của ông trùm Diddy bên trong trại giam
14:23:36 05/11/2024
Bức ảnh khoe lưng trần của cô dâu khiến tất cả phải hốt hoảng
13:51:06 05/11/2024
Cuộc sống của nam ca sĩ Việt và bạn đời đồng giới ở Mỹ: Đã có con, biệt thự và siêu xe
13:29:10 05/11/2024
Kỳ Duyên chễm chệ xuất hiện trên trang Miss Universe, cho đối thủ "hít khói" vì lượng tương tác khủng
16:58:49 05/11/2024

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022
Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022
Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022
Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022
Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022
Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022
Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022
Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022
UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022
Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022
Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022
Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022
Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...

Có thể bạn quan tâm

Cách làm giấm quả lê giúp đẹp da, phòng chống bệnh tật

Làm đẹp

19:21:49 05/11/2024
Theo các chuyên gia y học cổ truyền Trung Quốc, việc sử dụng giấm lê mỗi ngày sẽ giúp bạn có làn da sáng, phòng ngừa mụn nhọt, nám da do nó tác dụng thanh nhiệt, bảo vệ gan.

Một loại củ giúp hạ mỡ máu

Sức khỏe

19:18:39 05/11/2024
Một số nơi, người ta còn dùng rễ phơi khô làm thuốc theo cách đào rễ, rửa sạch đất, cắt bỏ rễ con rồi cắt thành từng đoạn 2-3 cm đem phơi khô. Hỗn hợp riềng và nước lá chanh được dân ta dùng như thuốc bổ.

An Giang: Khám sức khỏe cấp huyện, chuẩn bị tuyển quân năm 2025

Uncat

19:14:28 05/11/2024
Theo đó, Hội đồng khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự huyện sẽ tập trung khám về thể lực, lâm sàng theo các chuyên khoa: Mắt, tai mũi họng, răng hàm mặt, nội khoa, thần kinh, tâm thần, ngoại khoa, da liễu, sản phụ khoa (đối với nữ).

20 trẻ mầm non nhập viện nghi ngộ độc thuốc diệt chuột

Tin nổi bật

19:08:16 05/11/2024
Theo Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lai Châu, 20 học sinh mầm non vào nhập viện đều trong tình trạng tỉnh, một số cháu có triệu chứng đau bụng, buồn nôn, quấy khóc đã được các bác sĩ xử trí ngay.

Sao Việt 5/11: Hoa hậu Thanh Thủy diện bikini nóng bỏng

Sao việt

18:56:39 05/11/2024
Hoa hậu Thanh Thủy diện bikini màu vàng cam trong buổi chụp hình của Miss International 2024. Đây cũng là một trong số lần hiếm hoi cộng đồng mạng thấy Thanh Thủy diện trang phục kiệm vải.

Phim 'Độc đạo' tập 29: Dũng 'kính' trả giá, Hồng thế chỗ?

Phim việt

18:51:46 05/11/2024
Phim Độc đạo tập 29: Hồng muốn lấy một ngón tay của Dũng kính ; Diễm lo lắng cho sự an toàn của Hồng; Tuyết sốc khi biết người yêu của Dũng là nam giới.

'Mỹ nữ xuyên không' Triệu Lộ Tư được khen ngợi trong phim mới

Phim châu á

18:49:22 05/11/2024
Triệu Lộ Tư thu hút thêm nhiều fan qua vai diễn Đoan Ngọ, một cô gái bề ngoài trông mảnh khảnh và yếu đuối nhưng bên trong rất dũng cảm và ngoan cường.

Nam sinh nhận học bổng hơn 7 triệu đồng, hứa sẽ trả lại trường gấp 10.000 lần: 30 năm sau có hành động khiến ai cũng phải trầm trồ

Netizen

18:31:15 05/11/2024
Vào ngày 29 tháng 11 năm 2023, Đại học Vũ Hán đã kỷ niệm 130 năm thành lập. Trong sự kiện này, có một cựu học sinh đã đứng ra quyên góp 1,3 tỷ NDT (hơn 4.600 tỷ đồng) cho nhà trường.

BXH Vua phá lưới Ngoại hạng Anh mới nhất: Haaland 'cô đơn' trên đỉnh

Sao thể thao

17:28:11 05/11/2024
BXH Vua phá lưới Ngoại hạng Anh 2024/2025 mới nhất: Erling Haaland đang là cầu thủ dẫn đầu với 11 bàn thắng sau 10 vòng đấu.

Hôm nay nấu gì: Bữa cơm 4 món bình dân nhưng ngon miệng, đủ dinh dưỡng

Ẩm thực

17:03:19 05/11/2024
Bữa cơm 4 món bình dân nhưng ngon miệng, đủ dinh dưỡng. Bữa cơm này sẽ khiến cả nhà thích thú vì các món ăn tuy đơn giản nhưng rất hấp dẫn.

UNESCO xem xét công nhận kỹ thuật nấu rượu sake là di sản văn hóa phi vật thể

Thế giới

16:52:39 05/11/2024
Nếu được đăng ký, rượu sake của Nhật Bản sẽ tiếp bước các đồ uống có cồn nổi tiếng thế giới khác như rượu vang Georgia, văn hóa bia Bỉ, rượu rum Cuba... được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của thế giới.