Có địa phương quên luân chuyển, để tình trạng “hiệu trưởng suốt đời”
Luân phiên hiệu trưởng để những người hiệu trưởng giỏi, giàu nhân tâm có cơ hội mang tinh hoa đến một ngôi trường khác.
Không phải ngẫu nhiên mà các thông tư lại quy định về nhiệm kỳ hiệu trưởng ở các trường học.
Trước đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành kèm Thông tư 12/2011/TT-BGDĐT quy định:
Luân phiên hiệu trưởng là hợp lý (Ảnh minh họa trên giaoduc.net.vn)
1. Mỗi trường trung học có Hiệu trưởng và một số Phó Hiệu trưởng. Nhiệm kỳ của Hiệu trưởng là 5 năm, thời gian đảm nhận chức vụ Hiệu trưởng không quá 2 nhiệm kỳ ở một trường học.
Mới đây, Thông tư số: 28/2020/TT-BGDĐT cũng quy định về hiệu trưởng và phó hiệu trưởng:
c) Nhiệm kì của hiệu trưởng trường tiểu học là 05 năm. Sau mỗi năm học hiệu trưởng được viên chức, người lao động trong trường góp ý và cấp có thẩm quyền đánh giá theo quy định. Hiệu trưởng công tác tại một trường tiểu học công lập không quá hai nhiệm kì liên tiếp.
Hiệu trưởng-linh hồn của ngôi trường
Nhiều người ví, hiệu trưởng như linh hồn của ngôi trường. Trường có được một hiệu trưởng vừa giỏi, vừa tốt chắc chắn giáo viên sẽ rất hạnh phúc, học sinh cũng được hạnh phúc theo. Và như thế, chất lượng giảng dạy được nâng lên, hiệu quả học tập của học sinh cũng sẽ có chất lượng.
Ngược lại, ngôi trường có một hiệu trưởng năng lực quản lý yếu lại thiếu lương tâm trách nhiệm, luôn trù dập giáo viên, môi trường giáo dục nơi đó chắc chắn sẽ không bình yên. Với nhiều giáo viên sẽ là cực hình mỗi khi tới trường.
Những hiệu trưởng như này thử hỏi có phát triển ngôi trường đi lên? Những giáo viên đã bị hiệu trưởng chú ý thì ngày nào cũng như ngày nấy luôn trong tâm thế đề phòng cũng chẳng có nhiều tâm trí dành cho bài giảng.
Video đang HOT
Vì sao phải cần luân phiên hiệu trưởng nhà trường?
Hiệu trưởng giỏi, tốt ở càng lâu tại một ngôi trường thì ngôi trường ấy ngày càng phát triển đi lên một cách bền vững. Nhưng hiệu trưởng tồi ở lâu một chỗ càng làm cho ngôi trường mỗi ngày một tệ hơn.
Quy định hiệu trưởng ở một trường không quá 2 nhiệm kỳ (10 năm) là khá hợp lý. 10 năm đủ thời gian để xây dựng thương hiệu một ngôi trường từ không có gì đến có tiếng tăm. Và, cũng đủ làm lụi bại danh tiếng một ngôi trường nào đó nếu có một hiệu trưởng tồi.
Luân phiên hiệu trưởng để những người hiệu trưởng giỏi, giàu nhân tâm có cơ hội mang tinh hoa đến một ngôi trường khác.
Những hiệu trưởng chưa giỏi, chưa tốt luân chuyển nơi làm việc mới cũng sẽ cắt đứt những “gốc, rễ” bè phái bám sâu bao năm để đến một môi trường làm việc với khởi điểm ban đầu, biết đâu lại phát huy được những sở trường của mình, sẽ trở nên giỏi và tốt hơn?
Vẫn còn không ít địa phương chưa thực hiện việc luân chuyển hiệu trưởng quá nhiệm kỳ quy định
Tại tỉnh chúng tôi hiện vẫn có một số địa phương chưa thực hiện việc luân chuyển hiệu trưởng theo quy định. Có những người làm hiệu trưởng tại một trường học đến 20 năm.
Không thay đổi môi trường công tác nên năm nào cũng như năm ấy mọi hoạt động nhà trường đều diễn ra một cách bình bình mà không có tiến triển gì mới.
Một số giáo viên cũng tỏ ra ngao ngán cách làm việc không có đột phá của hiệu trưởng. Tội nhất là những thầy cô giáo bị lọt “tầm ngắm” của hiệu trưởng, như cách nói của chúng tôi là: “chẳng có cơ hội được ngóc đầu lên”. Và như thế, thật là tội cho những thầy cô giáo ấy.
Chúng tôi mong rằng, cái gì đã thành luật thì nên thực hiện đúng. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành thông tư quy định cũng cần có sự rà soát, kiểm tra, chấn chỉnh những địa phương làm chưa đúng, góp phần mang lại sự hạnh phúc cho cả người dạy và người học.
Chọn hiệu trưởng tại HCMUTE: Quy trình nào hợp lý?
Trước một số thông tin cáo buộc Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TPHCM (HCMUTE) vi phạm quy trình bầu chọn nhân sự hiệu trưởng, đại diện nhà trường cho rằng đã thực hiện đúng quy định của Nghị định 115.
Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TPHCM - nơi đang có tranh cãi về quy trình chọn hiệu trưởng vừa qua.
Tuy nhiên, theo Nghị định 115 thì quy trình gồm 5 bước, trong khi quy trình của nhà trường có tới 7 bước. Vậy, quy trình nào hợp lý?
Bổ nhiệm viên chức quản lý
Theo đó, nhân sự vừa được Hội đồng trường HCMUTE chọn làm Hiệu trưởng nhiệm kỳ tới có số phiếu dưới 50% ở Bước 2 nhưng lại được phiếu cao ở Bước 3.
Đây chính là một trong những nguyên nhân gây ra nhiều ý kiến trái chiều ngay sau khi Hội đồng trường HCMUTE ban hành nghị quyết quyết định về việc giữ chức vụ Hiệu trưởng nhiệm kỳ 2020 - 2025 đối với PGS.TS Nguyễn Trường Thịnh và đề nghị Bộ GD&ĐT công nhận. Một số ý kiến cho rằng làm như vậy là vi phạm trình tự.
Theo PGS.TS Đỗ Văn Dũng - Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng đương nhiệm HCMUTE, có khá nhiều ý kiến trái chiều về việc "bầu hiệu trưởng" của nhà trường, tuy nhiên HCMUTE là trường ĐH công lập nên việc quyết định nhân sự hiệu trưởng là cơ quan có thẩm quyền làm quy trình bổ nhiệm viên chức quản lý, chứ không phải bầu hiệu trưởng.
"Chính vì đây là quy trình bổ nhiệm nên phải thực hiện đúng theo trình tự, thủ tục bổ nhiệm viên chức quản lý quy định trong Nghị định 115/2020/NĐ-CP (Nghị định 115) ban hành ngày 25/9/2020.
Dư luận có nhiều thắc mắc xoay quanh vấn đề này có lẽ do hiểu lầm đây là Quy trình bầu Hiệu trưởng và chưa hiểu rõ quy trình bổ nhiệm viên chức quản lý (ở đây là Hiệu trưởng) được quy định trong Nghị định 115, do đây là quy định mới được ban hành" - PGS.TS Đỗ Văn Dũng thông tin.
Xung quanh ý kiến cho rằng, trong quy trình của nhà trường có quy định nếu số phiếu dưới 50% ở Bước 2 thì không được giới thiệu ở Bước 3, PGS.TS Đỗ Văn Dũng cho rằng Bước 2 là lấy thư giới thiệu cho các bước tiếp theo chứ không phải bỏ phiếu.
Điều 46 của Nghị định 115 ghi rõ tập thể lãnh đạo ở Bước 3 có thể chọn bất kỳ ai (miễn trong quy hoạch) bằng phương thức bỏ phiếu kín. Hoàn toàn không đề cập người dưới 50% số phiếu thì không được bầu chọn. Tập thể lãnh đạo cũng có thể chọn người 0 phiếu ở Bước 2.
"Quyền quyết định lớn nhất ở đây là Đảng ủy và Hội đồng trường (HĐT). HĐT gồm các đại cử tri đại diện cho toàn thể CBVC vì họ được bầu để chọn hiệu trưởng. Cũng nên lưu ý là Luật GDĐH và Nghị định 99 đã chỉ rõ, tập thể lãnh đạo trường đối với các cơ sở GD bao gồm cả Thường vụ Đảng ủy", ông Dũng nói.
Nội dung nghị quyết mới ban hành của Hội đồng trường HCMUTE.
Bao nhiêu bước là phù hợp?
Một trong những vấn đề gây tranh cãi là quy trình gồm 7 bước của HCMUTE, trong khi theo Nghị định 115, quy trình bổ nhiệm viên chức quản lý thực hiện qua 5 bước.
TS Bùi Kim Hiếu - Trưởng khoa Luật Trường ĐH Ngoại ngữ - Tin học TPHCM (HUFLIT) cho rằng, việc bổ nhiệm viên chức quản lý ở các đơn vị công lập phải dựa vào quy định của Luật Viên chức và Nghị định 115; trong đó đối với viên chức lãnh đạo trường ĐH công lập phải dựa vào Luật Giáo dục ĐH và Nghị định 115, đồng thời, còn phải tuân thủ quy định của Đảng.
Tuy nhiên, các quy định của Nghị định 115 phải phù hợp với các quy định của Đảng nên việc bổ nhiệm hiệu trưởng trường ĐH chủ yếu phải căn cứ vào Luật GDĐH (ban hành năm 2012, sửa đổi bổ sung năm 2018) và Nghị định 115.
Theo Nghị định 115, quy trình bổ nhiệm hiệu trưởng trường ĐH công lập phải thực hiện qua 5 bước, chưa kể bước xin chủ trương của cơ quan có thẩm quyền. Do đó, tùy tình hình thực tiễn của các đơn vị mà có thêm một, hai bước.
"Nghị định 115 quy định, đơn vị sự nghiệp công lập có nhu cầu bổ nhiệm viên chức quản lý phải trình cơ quan, đơn vị có thẩm quyền bằng văn bản về chủ trương đối với nhân sự được dự kiến bổ nhiệm. Nhưng hiểu "cơ quan, đơn vị có thẩm quyền bổ nhiệm" này là đơn vị nào thì thực tế tùy thuộc vào cơ quan quản lý trực tiếp.
Đối với với các trường ĐH thuộc Bộ GD&ĐT, "cơ quan, đơn vị có thẩm quyền bổ nhiệm" này được xác định là HĐT do Luật GDĐH quy định HĐT quyết định nhân sự hiệu trưởng..." - TS Bùi Kim Hiếu chia sẻ.
Ngoài ra, TS Bùi Kim Hiếu cũng cho rằng, một vấn đề khác liên quan quy trình bổ nhiệm 5 bước tiếp theo mà Nghị định 115 quy định là thành phần tham gia trình tự của từng bước.
Thế nhưng, các trường ĐH còn phải tuân thủ quy định của Luật GDĐH, trong đó HĐT quyết định và trình cơ quan quản lý có thẩm quyền ra quyết định công nhận, bãi nhiệm, miễn nhiệm hiệu trưởng; và thủ tục HĐT quyết định nhân sự hiệu trưởng được đặt trong quy trình bổ nhiệm nhân sự nói chung.
"Quy trình bổ nhiệm hiệu trưởng của một trường ĐH công lập gồm bao nhiêu bước được mỗi trường lựa chọn, quy định trong quy chế tổ chức và hoạt động của từng trường, miễn sao đạt 2 yêu cầu: Đảm bảo đủ các nội dung về 5 bước thực hiện theo quy định của Nghị định 115 và đảm bảo quyền của HĐT được quyết định nhân sự hiệu trưởng theo quy định của Luật GDĐH. Nếu quy chế tổ chức và hoạt động được quy định đúng như trên và trường tổ chức thực hiện đúng quy chế là quy trình hợp pháp", TS Bùi Kim Hiếu chia sẻ.
Liên quan tình huống có nhân sự được bổ nhiệm hiệu trưởng tuy không đạt 50% ở bước trước nhưng vẫn được lựa chọn ở bước sau, TS Bùi Kim Hiếu cho rằng có thể xảy ra vì Nghị định 115 cho phép: Mỗi thành viên lãnh đạo giới thiệu 1 người cho một chức vụ trong số nhân sự được giới thiệu ở Bước 2 hoặc giới thiệu người khác có đủ tiêu chuẩn, điều kiện theo quy định; người nào đạt số phiếu cao nhất, đạt tỷ lệ trên 50% tính trên tổng số thành viên tập thể lãnh đạo giới thiệu thì được lựa chọn.
Như vậy, có thể có trường hợp đơn vị thực hiện đúng Nghị định 115 nhưng người đạt phiếu cao ở bước trước không được lựa chọn ở bước sau.
Nếu điều đó xảy ra thì phải theo quy định "nếu kết quả giới thiệu của tập thể lãnh đạo khác với kết quả phát hiện, giới thiệu nhân sự ở bước 2 thì báo cáo, giải trình rõ với cơ quan, đơn vị có thẩm quyền bổ nhiệm xem xét, cho ý kiến chỉ đạo trước khi tiến hành các bước tiếp theo".
Thực hiện quy định này trong quy trình bổ nhiệm hiệu trưởng là trường phải báo cáo, giải trình với HĐT hoặc cơ quan quản lý trực tiếp.
Giáo viên phải "có tí chức sắc" mới được lên hạng, đã có nơi mất đoàn kết Hiệu trưởng giỏi, công tâm thì tìm tổ trưởng chuyên môn có năng lực. Nhưng hiệu trưởng non kém lại muốn có người bảo vệ mình nên tiêu chí chọn tổ trưởng cũng khác Bài viết "Chuyển xếp hạng giáo viên theo thông tư mới mỗi nơi làm một kiểu" đăng trên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã được chia...