Chuyên gia giải thích về ‘có nên ngủ trưa hay không?’
Một số người có thói quen ngủ trưa và không thể thiếu giấc ngủ trưa. Tuy nhiên, lại có những người khác cứ hễ ngủ trưa là uể oải khó chịu.
Thời gian ngủ trưa lý tưởng là trong vòng 30 phút – ẢNH: SHUTTERSTOCK
Tại sao lại như vậy?
Nếu thiếu ngủ hoặc muốn nghỉ ngơi, bạn có thể chợp mắt một chút. Tuy nhiên, ngủ trưa sai thời điểm trong ngày hoặc quá lâu có thể phản tác dụng, theo Mayo Clinic .
Có nên ngủ trưa hay không?
Điều trước tiên là giấc ngủ trưa có thực sự tốt cho bạn không?
Nếu bạn có thể chợp mắt vào buổi trưa, chuyên gia, bác sĩ Catherine Darley, giám đốc của Viện Y học Giấc ngủ Tự nhiên ở Seattle (Mỹ), nói hãy nên duy trì thói quen này. Theo cô, giấc ngủ trưa là một giấc ngủ bổ sung tốt cho sức khỏe. “Ngủ trưa mỗi ngày có thể là một thói quen tốt”, bác sĩ Darley nói, theo Mbg .
Ngủ trưa có thể cải thiện hiệu suất và sự tỉnh táo trong 4 tiếng sau đó, bác sĩ Darley lưu ý, và cho biết cô thường chợp mắt vào khoảng 14 giờ 30. Ngủ trưa giúp dễ chịu hơn vào buổi chiều và tối.
Nhưng nếu ngủ trưa xong vẫn thấy buồn ngủ, đó có thể là dấu hiệu cho thấy bạn ngủ không đủ sâu vào ban đêm.
Trong trường hợp đó, cần điều chỉnh lại thói quen ngủ của mình: Giảm thời gian sử dụng thiết bị điện tử vào ban đêm, cắt giảm caffeine và rượu, tạo lịch trình ngủ cố định hằng đêm và xem xét bổ sung magiê để thúc đẩy giấc ngủ.
Nên ngủ trưa trong bao lâu?
Vậy thì, nên chợp mắt trong bao lâu? Vì chu kỳ giấc ngủ tự nhiên của một người: từ giai đoạn ngủ nhẹ, ngủ sâu sang một chút ngủ mơ – kéo dài khoảng từ 90 – 110 phút, bác sĩ Darley nói rằng thời gian ngủ trưa lý tưởng là trong vòng 30 phút, hoặc trọn một chu kỳ ngủ là 90 phút, theo Mbg .
Nếu ngủ trong khoảng thời gian này, bạn sẽ thức dậy khi đang ở giai đoạn ngủ nhẹ và sẽ dễ tỉnh ngủ hơn.
Bác sĩ Darley, giải thích: “Cần tránh thức dậy sau giấc ngủ sâu, vì sẽ khiến bạn khó chịu, uể oải. Hơn nữa, hiệu suất làm việc sẽ bị suy giảm trong khoảng 20 phút sau khi bạn thức dậy từ một giấc ngủ sâu buổi trưa”.
Vì giấc ngủ trưa đến rất nhanh, do đó hãy cân nhắc đặt báo thức trong 35 phút. Ngủ trưa càng lâu, càng dễ cảm thấy uể oải khi thức dậy.
Video đang HOT
Ngủ trưa lúc nào là tốt nhất?
Bác sĩ Darley khuyên, để phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể, thời điểm lý tưởng để ngủ trưa là lúc nhịp sinh học đang tạm chậm lại, đó là thời điểm vào đầu giờ chiều khi bạn cảm thấy nhiệt độ cơ thể giảm xuống, thường là từ 1 đến 3 giờ chiều.
Để không ảnh hưởng đến giấc ngủ ban đêm, ngủ trưa càng sớm càng tốt.
Ngủ trễ, sau 3 giờ chiều có thể cản trở giấc ngủ ban đêm – ẢNH: SHUTTERSTOCK
Ngủ trễ, sau 3 giờ chiều có thể cản trở giấc ngủ ban đêm, theo Mayo clinic .
Những ai nên ngủ trưa?
Bạn có thể cần phải ngủ trưa, nếu:
Bỗng nhiên cảm thấy mệt mỏi hoặc buồn ngủ bất ngờ
Bị mất ngủ, ví dụ do làm ca
Muốn tập thói quen ngủ trưa hằng ngày
Lợi ích của giấc ngủ trưa là gì?
Ngủ trưa mang lại nhiều lợi ích, như:
Giảm mệt mỏi
Tăng sự tỉnh táo
Cải thiện hiệu suất, bao gồm thời gian phản ứng nhanh hơn và bộ nhớ tốt hơn , theo Mayo Clinic .
Ngủ trưa có hại gì?
Ngủ trưa không dành cho tất cả mọi người. Một số người chỉ đơn giản là không thể ngủ vào ban ngày.
Ngủ trưa cũng có thể có những tác động tiêu cực, như:
Gây ngủ quán tính
Điều này gây ra cảm giác uể oải và mất phương hướng sau khi thức dậy sau một giấc ngủ trưa.
Gây khó ngủ vào ban đêm
Ngủ trưa thường không ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ ban đêm đối với hầu hết mọi người.
Nhưng nếu bạn bị mất ngủ hoặc chất lượng giấc ngủ kém vào ban đêm, ngủ trưa có thể làm trầm trọng thêm những vấn đề này. Ngủ trưa dài hoặc thường xuyên có thể cản trở giấc ngủ vào ban đêm, theo Mayo Clinic .
Ngủ trưa quá nhiều, cẩn thận với những căn bệnh nguy hiểm
Có rất nhiều người có thói quen ngủ trưa, bởi ngủ trưa không chỉ giúp con người lấy lại năng lượng, loại bỏ căng thẳng, tiêu hóa tốt, mà còn tăng cường trí nhớ, nâng cao hiệu quả học tập và làm việc. Tuy nhiên, nên ngủ trưa bao lâu để tốt cho sức khỏe?
Tại sao ngủ trưa càng lâu khi dậy càng mệt mỏi
Rất nhiều người gặp phải trường hợp này, ngủ càng lâu, sau khi tỉnh càng cảm thấy mệt mỏi, biểu hiện là một loại trạng thái "tỉnh nhưng không tỉnh", mệt mỏi, không tập trung, thậm chí có xu hướng bạo lực, điều này trong y học gọi là hiện tượng "say ngủ", khá giống với trạng thái say rượu.
Thực tế, giấc ngủ bình thường có thể chia thành 5 giai đoạn khác nhau: Ru ngủ, ngủ nông, ngủ sâu, ngủ rất sâu và giai đoạn chuyển động mắt nhanh. Bản thân giấc ngủ sẽ thay đổi từ trạng thái nông đến sâu.
Càng ngủ trưa lâu cơ thể càng mệt mỏi
Trong trường hợp bình thường, mỗi chu kỳ giấc ngủ kéo dài 90 đến 110 phút, sau khi chìm vào giấc ngủ trên 30 phút sẽ chuyển từ giấc ngủ nông sang giấc ngủ sâu. Nếu bạn chợp mắt hơn 60 phút, não bộ sẽ đi vào giấc ngủ rất sâu theo hướng dẫn của đồng hồ sinh học, đồng hồ báo thức hoặc một sự kiện nào đó đánh thức bạn, lúc này não vẫn đang trong giấc ngủ sâu và cơ thể buộc phải "đi làm". Điều này có thể gây ra các vấn đề như cảm thấy mệt mỏi, không tỉnh táo và thiếu năng lượng.
Ngủ trưa hơn 1 giờ làm tăng nguy cơ tử vong?
Hầu hết mọi người có thể chưa bao giờ nghe nói rằng một giấc ngủ buổi trưa có thể gây ra tử vong, nhưng điều này không phải không có nguy cơ. Một nghiên cứu mới của các nhà khoa học Trung Quốc do Hiệp hội Tim mạch Châu Âu công bố năm 2020 chỉ ra rằng đối với những người ngủ đủ giấc mỗi đêm, thời gian ngủ trưa ngắn không quá 1 tiếng mỗi ngày sẽ giúp tim khỏe mạnh, nhưng một giấc ngủ trưa vượt quá 1 tiếng có thể tăng nguy cơ tử vong lên 30%.
Ngử trưa hơn 1 tiếng làm tăng nguy cơ tử vong 30%
Ngủ trưa hơn 1 tiếng không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng và thời lượng của giấc ngủ ban đêm mà còn làm tăng 30% nguy cơ tử vong và 34% nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Một giấc trưa ngắn (dưới 60 phút) nhìn chung không làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Một giấc trưa ngắn hơn (đặc biệt là dưới 30 đến 45 phút) cũng có thể cải thiện sức khỏe tim mạch của những người thiếu ngủ vào ban đêm.
Đối với những người bị huyết áp thấp hoặc bệnh tim mạch, tỉnh dậy sau thời gian ngủ trưa quá dài, biến động áp lực sẽ làm tăng gánh nặng cho mạch máu. Ngoài ra, nếu bạn ngủ trưa quá 1 tiếng, giấc ngủ ban đêm của bạn sẽ kém, về lâu dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất.
Tại sao "chợp mắt" vào buổi trưa lại có nhiều năng lượng hơn?
James Mass, nhà tâm lý học tại Đại học Cornell, Hoa Kỳ, từng đề xuất khái niệm "power-nap", có nghĩa là "giấc ngủ năng lượng". Nói cách khác, "giấc ngủ ngắn năng lượng" 5-10 phút có thể giúp bạn cải thiện tinh thần. Ngủ khoảng 15-30 phút vào buổi trưa không chỉ có thể làm dịu cơ thể, tăng cường trí nhớ mà còn giúp cải thiện hiệu quả công việc vào buổi chiều.
Ngủ trưa từ 15-30 phút là thích hợp nhất
Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học đã phát hiện ra rằng đối với nhân viên văn phòng, phi công, phi hành gia, bác sĩ,... với những ngành nghề có cường độ làm việc và thể trạng khác nhau, thời gian ngủ trưa từ 6 phút đến 90 phút có những lợi ích đáng kể.
Làm thế nào để ngủ trưa một cách khoa học?
1. Không ngủ trưa sau bữa ăn: Ngủ trưa ngay sau khi ăn dễ dẫn đến khó tiêu, viêm dạ dày thậm chí là trào ngược thực quản. Thời điểm tốt nhất là bạn nên chợp mắt sau 15 phút hoạt động sau bữa ăn.
Ngủ trưa nằm ngửa là tốt nhất
2. Không ngủ trưa nằm sấp: Cố gắng không nằm sấp khi ngủ trưa, nằm sấp trong thời gian dài sẽ gây ra một số tác hại cho cơ thể. Nếu không còn cách nào khác thì nên ngủ dựa lưng vào ghế, điều này có lợi cho việc lưu thông máu khắp cơ thể, chuẩn bị một chiếc gối chữ U kê quanh cổ khi ngủ trưa để thư giãn cột sống cổ.
3. Sắp xếp thời gian ngủ trưa hợp lý tùy theo hoàn cảnh cá nhân: Những người ngủ không ngon vào ban đêm có thể chợp mắt vào buổi trưa để giúp phục hồi thể lực và năng lượng. Đối với hầu hết mọi người, chợp mắt từ 15-40 phút là thích hợp nhất, ngay cả khi chưa ngủ sâu bạn cũng có thể cho não bộ nghỉ ngơi, đỡ mỏi mắt, phục hồi sức khỏe, hiệu quả nhất là không ngủ quá 1 tiếng.
Cứ buổi chiều là uể oải, buồn ngủ, phải làm sao? Đối với một số người, dù không hề muốn nhưng cứ sau giờ nghỉ trưa là cơ thể... 'đình công'. Mệt mỏi, uể oải, buồn ngủ khiến hiệu suất lao động buổi chiều thấp đến thê thảm. Nguyên nhân do đâu? Từ 14 đến 16 giờ, nhiều người có cảm giác bản thân chậm chạp, mệt mỏi hơn bình thường - SHUTTERSTOCK Đồng...