Chuyên gia bày cách giúp con dễ dàng vượt qua việc lười học, học kém
Nhiều gia đình vò đầu, bứt tai vì chuyện con liên tục bị nhắc tên ở sổ đầu bài của lớp. Thậm chí, nhiều phụ huynh cảm thấy bất lực, xỉ vả con khiến con sợ việc học mà chưa có “cách chữa”.
Do bản chất hay phương pháp dạy dỗ?
Năm học mới bắt đầu được mấy tháng nhưng nhiều cha mẹ có con ở bậc tiểu học bước vào cuộc chiến nảy lửa: Kèm con học đọc, học viết, làm bài tập. Những ngày qua, trên các diễn đàn không khó để tìm những lời than vãn: “Con học kém quá, phải làm sao bây giờ?”
Chị Nguyễn Thị Hương (Cầu Giấy, Hà Nội) có con vào lớp 4 ở một trường tiểu học của quận này cho biết, con chị tối về học luôn trong tình trạng phải bố mẹ kèm cặp. Ngày nào cũng thế, không bố thì mẹ đến đón con ở trường là lại mượn vở của bạn lớp để photo để tối về con chép cho đủ bài trên lớp.
“Con trai đã lên lớp 4 nhưng tính hiếu động, mải chơi, ở lớp thì không tập trung, trêu bạn bè. Ở nhà, nếu bố mẹ không kèm là không chịu làm bài, cứ chơi đã, làm bài sau. Vì thế, con ngày càng trở lên lười học. Hôm nọ, cô giáo bộ môn nhắn tin bố mẹ tới gặp về vấn đề học của con thì mới biết, con thuộc top 5 bạn học yếu nhất lớp. Ngay tối hôm đó, vợ chồng ngồi lại bàn với nhau phải có cách dạy con vượt qua “tình trạng tồi tệ” như thời điểm này” – chị Hương chia sẻ.
Chị Hương cũng chia sẻ, trước đây, ở nhà bố mẹ phải thay phiên nhau ngồi kèm học suốt cả tối, có hôm mẹ hò hét khản cả cổ, đến hôm khác bố mẹ thay nhau quát. Nhưng hiếm hôm nào con trai làm bài xong bài tập trước 10h30. Đỉnh điểm, có hôm bị cô nhắn tin nhiều, bực mình đành bắt con học muộn đến hơn 11 đêm để hoàn hiện bài tập cô giáo giao ở lớp.
Một phụ huynh có con gái học lớp 2 ở quận Hoàng Mai chia sẻ, chị có con gái tuy không nghịch nhưng việc học trên lớp luôn bị giáo viên nhắc nhở, nhất là môn Toán vì tội “ẩu”. Nhìn những lần con bị nhắc trong sổ mà thấy ngại ngùng với phụ huynh trong lớp. Rõ ràng, ngày nào bố mẹ đã có ý thức ngồi kèm cặp con học, nhưng trên lớp không có bố mẹ thì y như rằng lại làm sai. Giờ không biết làm sao để con chủ động việc học đây”- phụ huynh này cho hay.
Chuyên gia “mách nước”
Vậy việc học kém của con, hay việc bị thầy cô nhắc nhở thì các phụ huynh có nên thúc ép, thậm chí biến việc học thành cuộc chiến hay không?
Video đang HOT
Theo ý kiến nhiều chuyên gia, thay vì la mắng, thúc ép con học hay than phiền rằng sao con mình học dốt, lười nhác, kém cỏi, tệ hại, phụ huynh có thể giải quyết vấn đề này. Đặc biệt, phụ huynh cần hiểu, trẻ con lười học không phải do bản chất mà chính là do phương pháp dạy dỗ và điều kiện học chứa nhiều yếu tố không phù hợp với trẻ khiến trẻ sợ học và sinh lười học ngay từ đầu.
Tiến sĩ Vũ Thu Hương, nguyên giảng viên khoa Giáo dục Tiểu học, ĐH Sư phạm Hà Nội đã chỉ ra, phụ huynh đầu tiên phải đi tìm câu trả lời, lý do con lười là gì, vì sao con lại bị điểm kém sau đó sẽ tìm cách cùng giải quyết hết mọi vấn đề xem con có đỡ lười học được không?
Bà Hương chỉ ra một thực tế, hiện nay, các con được bố mẹ, ông bà chăm bẵm quá nhiều, toàn làm hộ nên lười và ỉ lại. Vậy, muốn con bớt lười trong việc học thì cần “ngưng” chăm bẵm, làm hộ nữa cho bớt lười.
Mặt khác, bà Hương chỉ ra một lí do nữa là khi con thấy việc học quá nặng nề thì mẹ mắng, bố chửi, cô gào thét thì trẻ nào cũng sợ học cả. Vì thế, bố mẹ ngưng việc thúc giục, mắng mỏ con, nó sẽ đỡ sợ hơn.
“Có một lí do nữa là bố mẹ cần xem lại đòi hỏi của mình với con đi. Có bố mẹ bảo tôi rằng, em có bắt nó học nhiều đâu. Mỗi học ở trường, học thêm tiếng Anh và học võ thôi mà. Vậy bố mẹ hãy thử sống với thời gian biểu đó 1 tuần đi rồi bố mẹ nghĩ xem mình có đày đọa, đòi hỏi con quá sức không. Đừng ngồi đó mà phỏng đoán, rồi đánh giá con. Vừa sức mới tải nổi. Quá sức thì ai cũng lười, huống chi trẻ con”- bà Hương nói
Với những lí do trên, bà Hương cho rằng, để con bớt lười hãy dạy con cách học chủ động. Học kiểu đến lớp nghe cô rồi về nhà làm bài tập là học bị động, chủ động ở đây là mở sách ra, lật mục lục lên, ngồi đọc và ghi ra là mình sẽ học gì cả năm, có mấy chương, trong chương đó học gì. Đến lớp nghe cô giảng bài sẽ hứng thú hơn nhiều.
Thêm nữa, theo vị chuyên gia này, cần dạy trẻ ôn tập bằng sơ đồ tư duy vì cách này nhớ sẽ hệ thống hơn nhiều. Lập sơ đồ tư duy và dán giữa nhà, việc học sẽ đơn giản và thú vị hơn. Cần sắp xếp công việc khoa học. Làm việc bằng thời gian biểu bao giờ cũng đơn giản, nhàn hạ mà hiệu quả. Vậy các bố mẹ hãy giúp con xây dựng thời gian biểu và yêu cầu con thực hiện đúng. Mọi việc sẽ nhàn hạ hơn nhiều.
“Tuyệt đối không làm hộ con, tìm cách dạy con vội vàng để cô không biết là bài đó mẹ làm. Nhưng theo tôi cần cho con chịu phạt vài lần cho nhớ. Tóm lại, học kém phần lớn nguyên nhân là do các con chưa biết cách học chứ không phải không thông minh”- bà Hương nhấn mạnh.
Phụ huynh vật lộn dạy con mỗi tối: Tiến sĩ giáo dục chỉ ra sai lầm 'chết người'
Nhiều phụ huynh ngồi kè kè dạy con buổi tối nhưng vẫn không hiệu quả. Tiến sĩ Vũ Thu Hương, nguyên giảng viên khoa Giáo dục Tiểu học, ĐH Sư phạm Hà Nội đã chỉ ra sai lầm chết người trong cách dạy con.
Ảnh minh họa
Nhiều lúc chỉ muốn đánh con
Năm học mới bắt đầu cũng là lúc nhiều cha mẹ có con vào lớp 1 bước vào cuộc chiến nảy lửa: Kèm con học đọc, học viết, làm bài tập. Những ngày qua, trên các diễn đàn không khó để tìm những lời than vãn: "Sao mà dạy con khó quá?!". Hướng dẫn "rát cổ bỏng họng", "đến điên mất thôi" mà con vẫn không đánh vần đúng từ, chữ viết thì liêu xiêu, nghiêng ngả.
Chị Nguyễn Thị Thùy có con vào lớp 2 ở một trường tiểu học của quận Cầu Giấy cho biết, bài tập hàng ngày cô giao nhiều, chiều chiều nhận được tin nhắn vào điện thoại là tối con làm bài nào, hạn nộp ra sao nên tối cơm nước xong là vứt vội đống đĩa bát, hai mẹ con vào bàn học. Tuy nhiên, dạy con câu trước thì lại quên sau. Có lúc chị bất lực đến mức tự hỏi: "Hay thôi, chẳng kèm nữa, con học được chữ nào hay chữ ấy".
"Thế là, tối nào hai mẹ con cũng nói nhau ầm ầm, thậm chí ức chỉ muốn đánh con. Việc quát tháo ầm ĩ quen đến mức sáng nào đi làm vợ chồng chị cũng được bác hàng xóm hỏi nhở: Tối qua nhà cháu có chuyện gì đấy"- chị Thùy chia sẻ.
Tương tự, chị Đỗ Thị Hương, ở Hoàng Mai có con mới vào học lớp 1 cho biết, chị luôn dặn mình không được cáu với con nhưng từ đầu năm học đến nay, ngày nào cũng phải cãi cọ, to tiếng với con vào chuyện học. Nhiều lúc, chị cảm thấy bất lực không dạy nữa yêu cầu chồng vào dạy thay thì chỉ 10 phút không chịu nổi lại yêu cầu chị vào dạy con. Nhiều hôm, con làm chậm, đến 11h mới xong, mẹ khóc, con khóc theo.
Cũng chính các vị phụ huynh chia sẻ, mình bực bội mà con cái khóc lóc, run lẩy bẩy, sợ học bài vào buổi tối. Việc làm bài tập cứ ngỡ tốt cho con nay lại thành ra gánh nặng. Bố mẹ thì mệt mà con lại sợ kinh hồn bạt vía. "Nhưng nếu không bảo con thì con làm sai, thiếu bài nộp là thường xuyên. Mà không làm bài thì y như rằng ngày mai co bị bêu tên trong sổ của lớp. Mình đã nỗ lực vì con, nhưng con chẳng khá hơn mà lầm lì, sợ học, kết quả vẫn dậm chân tại chỗ"- chị Hương chia sẻ.
Con học giỏi cũng chỉ vô giá trị?
Tiến sĩ Vũ Thu Hương, nguyên giảng viên khoa Giáo dục Tiểu học, ĐH Sư phạm Hà Nội đã chỉ ra, thực tế, có phụ huynh không có nhận thức đầy đủ về giáo dục. Họ cho rằng giáo dục chỉ là dạy chữ cho trẻ và bảo trẻ biết vâng lời. Trong khi giáo dục có mục tiêu rất rộng.
Cũng theo TS Hương, trong khi cha mẹ hiểu nhầm như vậy, cha mẹ thường lao vào can thiệp bài học của con ở lớp, giảng bài cho con vào buổi tối, nhắc nhở con liên hồi về các trách nhiệm cá nhân, chiều chuộng con quá đà, đáp ứng mọi yêu cầu của con dù đó là các yêu cầu hết sức vô lý, coi thường giáo dục đạo đức, tư cách cho con.
Điển hình là cha mẹ không nghĩ cần phải dạy con sống và làm việc trách nhiệm, tự giác, biết sống tử tế và không làm phiền người khác.
Theo TS Hương, nhiều phụ huynh mục tiêu trong giáo dục là con phải học giỏi. Tuy nhiên bà Hương cho rằng, giỏi ở trong suy nghĩ chả cha mẹ cũng không chính xác. Giỏi ở đây không phải là thực lực đứa trẻ biết sáng tạo, học hỏi và làm việc trách nhiệm. Giỏi trong nghĩa của các phụ huynh Việt Nam là điểm cao, được xung quanh ca ngợi và đỗ vào các trường danh tiếng.
"Rõ ràng, khi các quan điểm còn chưa thực sự ổn thì giáo dục trẻ còn nhiều vấn đề xảy ra"- bà Hương nói
Tiiến sĩ Vũ Thu Hương đã chỉ ra một số mặt tiêu cực của vấn đề dạy con học buổi tối. Hệ lụy đầu tiên là trẻ sẽ luôn cảm thấy không ai hiểu được mình. Trẻ sẽ cảm thấy bố mẹ là thế giới khác, mình là thế giới khác. Trẻ bơ vơ và cô độc trong chính ngôi nhà của mình.
Hệ lụy thứ hai là chính trẻ cũng trở nên hoang mang với mọi chân giá trị của cuộc sống, rối loạn trong đánh giá đúng sai và tốt xấu. Trẻ cứ nhìn theo bố mẹ mà làm nên thấy bố mẹ làm thì trẻ sẽ coi đó là chân lý. Khi thấy chân lý mâu thuẫn, trẻ sẽ thật sự hoảng loạn.
Do vậy, theo bà Hương, tỉ lệ lớn trẻ em vào tuổi teen thường đóng cửa với chính cha mẹ của mình, không chia sẻ, bày tỏ quan điểm và thường coi cha mẹ như những người lạc hậu với thời cuộc.
Trẻ cũng bị sức ép của thành tích, của những áp lực học hành thi cử làm cho rối loạn nên sau đó, gần như trẻ Việt Nam lại thừa kế chính quan điểm sai lầm trên và liên tục làm cho các thế hệ tiếp theo ức chế và mệt mỏi.
"Đối với tôi, học giỏi vô giá trị, sống tốt mới là quan trọng số 1. Bởi vì học hành chỉ là 1 góc nhỏ của con người. Điều quan trọng là đứa trẻ nhận được kiến thức, kĩ năng gì trong khi học và đã biến nó thành của mình hay chưa"- bà Hương nêu quan điểm.
Đồng quan điểm, Thạc sỹ Ngô Thị Ngân, giảng viên khoa hội họa trường CĐ Nhạc họa sư phạm cho rằng, chị không ủng hộ việc bố mẹ kè kè kèm cặp con học suốt buổi tối.
"Tôi chỉ ủng hộ việc phụ huynh chỉ nên kiểm tra lại bài cho con. Nếu con sợ học, sợ viết, tôi bảo con cứ thả lỏng tay, cố gắng nắt nót nhất có thể còn đẹp xấu không quan trọng. Mỏi quá, tôi còn bảo con tạm nghỉ ngơi, đi chơi đã"- bà Ngân nêu quan điểm.
Đại kế giáo dục người thầy là gốc Nhà nước nên tăng lương cho giáo viên ở một chế độ thỏa đáng thì người ta sẽ tận tâm. Nếu người thầy tận tâm thì chất lượng giáo dục sẽ nâng lên. PGS-TS Nghiêm Đình Vỳ, nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Hà Nội, nguyên Phó Trưởng Ban Tuyên giáo TW chia sẻ những trăn trở về nghề giáo. "Giáo viên...