Chúng ta có trong tay tất cả, bọn trẻ vẫn bị ‘bỏ rơi’?
Cùng với bệnh thành tích, sự tha hóa của văn hóa ứng xử học đường đang là nỗi đau nhức nhối của cả xã hội, đặc biệt là những ai tâm huyết với sự nghiệp giáo dục.
Thời gian qua có rất nhiều ý kiến, bình luận phân tích mổ xẻ các nguyên nhân, nhằm trả lời cho câu hỏi: Bạo lực học đường, vì đâu nên nỗi?
Trong một bài viết trước đây, người viết bài này từng nhấn mạnh đến ba yếu tố: Nhà trường – gia đình – xã hội. Bây giờ ngẫm lại, thấy cần phải đổi trật tự nêu trên thành: Gia đình – Nhà trường – Xã hội, bởi sự logic trong quan hệ tương tác và nhân quả giữa các yếu tố.
Gia đình ươm mầm
Nền tảng văn hóa gia đình đóng vai trò ươm mầm, hết sức quan trọng trong việc hình thành đạo đức, lối sống của trẻ.
Vì thế, các bậc phụ huynh hãy dành sự quan tâm đến những vấn đề cơ bản trong môi trường giáo dục gia đình. Hãy nêu gương cho con trẻ, đừng “quên” trách nhiệm giáo dục con cái, đừng o bế chiều chuộng chúng thái quá về mọi mặt, đừng dạy con theo “bệnh sĩ”, gây áp lực học hành, thành tích quá mức, đừng tiếp tay cho tiêu cực chạy thầy, chạy trường, chạy điểm.
Trước hết đó là vai trò nêu gương của người lớn.
Mọi hành vi, lời nói của người lớn trong gia đình đều tác động đến đầu óc non nớt của trẻ thơ. Người lớn ứng xử có văn hóa thì nhất định trẻ cũng học hỏi, làm theo.
Không phải vô cớ mà người xưa luôn đề cao và coi trọng cái gọi là gia phong, gia giáo. Bây giờ, nhắc đến điều đó, không ít người dè bỉu, cho là lạc hậu, cổ hủ. Nhưng gia phong, gia giáo hướng con người sống tốt, sống có ích, hạn chế việc làm xấu, trái với đạo lý, điều đó không bao giờ là cũ.
Đó là sự quan tâm, giám sát của phụ huynh về các hành vi của trẻ.
Môi trường sống thay đổi, điều kiện sống ngày càng tốt hơn. Có lẽ vì thế mà nhiều bậc làm cha làm mẹ hết sức chiều chuộng, tạo cho con cái thói quen tiêu xài, ăn diện quá sớm, sẵn sàng dốc túi mà không cần quan tâm đến việc chúng xin tiề.n bạc để làm gì.
Có gia đình còn mua sắm điện thoại đắt tiề.n dù con đang học tiểu học. Còn ở bậc học trên thì hầu như em nào cũng có trong tay công cụ không chỉ để liên lạc mà còn kết nối internet.
Đó là việc tạo áp lực học hành quá mức với con cái.
Xã hội trọng danh, chuộng bằng cấp thì phụ huynh cũng bị cuốn theo cái gu thời thượng. Nhiều phụ huynh hằng ngày trẻ đi học về chỉ quan tâm đến điểm số mà không cần biết thực lực và chuyện học hành của con mình ở trường ra sao.
Video đang HOT
Bạo lực học đường vì đâu nên nỗi. Ảnh minh họa
Nhà trường định hình
Hòa nhập vào môi trường giáo dục, trẻ bắt đầu chịu tác động trực tiếp của cả môi trường xã hội. Chính vì thế mà chúng ta đã từng đề ra nguyên lý giáo dục “nhà trường gắn liền với gia đình và xã hội”.
Nhưng xem ra, cái nguyên lí xưa như trái đất ấy, chúng ta đã bỏ quên từ lâu. Nhà trường đang bị “pháo đài hóa” vì sự gắn kết này đang hết sức lỏng lẻo.
Thiên chức của giáo dục nói chung, thầy cô giáo nói riêng gói gọn trong mấy chữ dạy kiến thức, dạy làm người. Tuy nhiên, dù đã qua nhiều phen cải cách nhưng “hai chân” ấy của giáo dục vẫn khập khiễng, dạy kiến thức vẫn là chính.
Trong ba mục mục tiêu của giáo dục ở bậc tiểu học, mục tiêu dạy làm người được nêu hào sảng như nghị quyết nhưng lại xếp hàng sau cùng trong thực tiễn. Chúng ta cố nhồi nhét học trò kiến thức mang tính hàn lâm mà sao nhãng việc dạy kĩ năng sống, dạy cách làm người trong lúc môi trường sống ngày càng đa dạng, phức tạp và biến động không ngừng.
Nhiều nhiêu năm qua, nhất là thời gian gần đây, giáo dục nổi lên với những dự án hàng ngàn tỷ, nào là cải cách, thay sách, đổi mới phương pháp dạy học, nào là dự án thử nghiệm mô hình (VNEN), đồ án dạy ngoại ngữ, dự án dạy tin học vùng khó,… Nhưng chuyện dạy và học thực tế của thầy – trò thì chẳng mấy sốt sắng.
Còn người thầy chịu quá nhiều áp lực, chạy theo thành tích, thi thi đua của cá nhân và tập thể, áp lực về hồ sơ sổ sách, thi cử,… Họ bị ràng buộc bởi một lô những tiêu chí, tiêu chuẩn, chứng chỉ cần có để rồi quanh năm suốt tháng đôn đáo chạy ngược chạy xuôi.
Trong một môi trường làm việc như thế, không thể tránh khỏi căng thẳng, bức xúc về mặt tâm lí. Thầy cô còn đâu tâm trí, tâm huyết để chăm lo sự nghiệp trồng người.
Xã hội tác động
Chưa bao giờ tác động của xã hội vào trường học lại quyết liệt, toàn diện như hiện nay, với nhiều mặt trái. Những tác động tiêu cực ngấm vào đầu óc non nớt của các em nhanh, nhạy hơn cả bài học nào trên lớp, trong sách giáo khoa.
Liệu lòng trung thực, tự trọng (vốn là những bài học trong môn đạo đức, giáo dục công dân) còn có chỗ trong tâm thức con trẻ một khi gian dối chi phối môi trường giáo dục?
Bài học gian lận thi THPT quốc gia năm 2018 còn nóng hổi. Đó là vụ gian dối chấn động, nhưng thường ngày, còn bao nhiêu cái sự gian dối khác diễn ra dưới mỗi mái trường? Đừng nghĩ học sinh không biết gì giữa cái thời đại bùng nổ thông tin, dồi dào sẵn phương tiện nghe nhìn hiện nay.
Ngoài ra, không thể nói những vụ đại án tham nhũng, những vụ thăng tiến thần tốc của con ông cháu cha, chuyện bổ nhiệm lại những quan chức sai phạm nghiêm trọng, tin tức “cướp giế.t hiếp” giăng đầy mặt báo và mạng xã hội,… không tác động tiêu cực đến giới trẻ.
Hiện tượng “giang hồ” mạng như Dương Minh Tuyền, Khá Bảnh,… rộ lên vừa qua, được đông đảo thanh thiếu niên hưởng ứng là một minh chứng cho thấy sự khủng hoảng trong tâm lý và niềm tin của giới trẻ. Nhưng nếu nghĩ một cách sâu xa hơn sẽ thấy, chúng ta đang phần nào thất bại trong việc giáo dục, tập hợp bọn trẻ dù có trong tay tất cả: luật pháp, tổ chức chính quyền, đoàn thể, gia đình và nhà trường.
Thầy cô gian dối, môi trường sống xung quanh cũng đầy gian dối – tứ bề thọ địch – học trò như trang giấy trắng, làm sao đây để nguyên vẹn, lành lặn, sáng trong?
Phải thay đổi…
Cùng với bệnh thành tích, sự tha hóa của văn hóa ứng xử học đường đang là nỗi đau nhức nhối của cả xã hội, đặc biệt là những ai tâm huyết với sự nghiệp giáo dục nước nhà.
Trường ra trường, lớp ra lớp, thầy ra thầy, trò ra trò – chuyện tưởng như đơn giản ấy nhưng lại thật khó trong bối cảnh hiện nay.
Hãy để trường học làm đúng thiên chức dạy chữ, dạy người của mình.
Hãy để thầy cô được toàn tâm toàn ý vào việc dạy dỗ, tất cả vì học sinh thân yêu.
Hãy để học trò thực sự “mỗi ngày đến trường là một ngày vui”.
Tôi tin, nếu làm được như thế, bạo lực học đường tự khắc sẽ giảm, nhà trường sẽ là điểm sáng của văn hóa ứng xử, xứng đáng là vườn ươm các thế hệ tương lai của nước nhà.
Nguyễn Duy Xuân
Theo vietnamnet
Cuộc đua của những "siêu nhân" và con điểm 10 "bất an"?
Để đạt được những con điểm làm đẹp hồ sơ, hầu hết học sinh đang học theo kiểu học vẹt, học tủ, học theo đề cương... Cách dạy và học này đang làm thui chột khả năng tư duy, sáng tạo của các em.
rong những ngày nghỉ lễ vừa qua, quy định về tuyển sinh vào lớp 6 của một trường THPT Chuyên ở Hà Nội gây xôn xao. Theo thông báo, trường sẽ tuyển sinh kết hợp giữa sơ tuyển và kiểm tra đán.h giá năng lực.
Học sinh muốn vào trường sẽ phải làm 3 bài kiểm tra. Nhưng trước đó phải lọt qua vòng hồ sơ dự tuyển ngặt nghèo. Cụ thể, tổng điểm bài kiểm tra định kỳ cuối năm của môn Toán, Tiếng Việt trong 2 năm học lớp 1 và 2 phải đạt từ 39 điểm trở lên. Tính ra, trong 4 bài kiểm tra này, chỉ có 1 bài được điểm 9; còn lại là điểm 10. Đến năm lớp 3, tổng số các bài kiểm tra định kỳ cuối năm của 2 môn Toán, Tiếng Việt phải đạt 20 điểm. Tính ra, mỗi môn phải đạt điểm 10. Đến năm lớp 4 và 5, từng năm phải đạt điểm 10 của 4 bài kiểm tra các môn: Toán, Tiếng Việt, Khoa học, Lịch sử và Địa lý.
Như vậy, để lọt qua vòng hồ sơ, một trong những tiêu chí bắt buộc là trong suốt 5 năm học, học sinh phải đạt toàn điểm 10, chỉ duy nhất có một điểm 9. Đành rằng, khi xét tuyển vào các trường chuyên lớp chọn, cần có những tiêu chí riêng biệt để phân loại học sinh, nhưng liệu với tiêu chí chỉ chọn những học sinh đạt toàn điểm 10 với tất cả các môn từ Toán, Tiếng Việt, Khoa học, Lịch sử, Địa lý... như cách xét tuyển trên, có tuyển chọn được những học sinh tài năng thực sự? Trong khi đa số các em học sinh giỏi, mỗi em sẽ có một tố chất về một môn học, lĩnh vực vào đó.
(Ảnh minh họa)
Điểm 10 là điểm số cao nhất trong thang điểm hiện hành ở các trường tiểu học và phổ thông. Điểm số dành cho những bài làm xuất sắc và tuyệt đối đúng, không có bất kỳ một sai sót nhỏ nào. Với việc xét tuyển "toàn điểm 10" như vậy, vô hình trung chúng ta bắt các em phải là "siêu nhân" ngay từ khi vào một 1.
Để đạt được kết quả này với một đứ.a tr.ẻ đang tuổ.i ăn, tuổ.i chơi từ mẫu giáo lên lớp 1 là vô cùng khó khăn. Vì thế, để có điểm số đẹp như vậy, nhiều gia đình phải cho con đi học "tiề.n lớp 1" từ rất sớm, rồi cuốn vào cuộc đua, học thêm, học trước. Chỉ có cách ấy thì mới mới hạn chế được "sai sót" trong cuộc đua tìm kiếm điểm 10, để chuẩn bị cho hành trình 5 năm được lọt qua "vòng gửi xe" khi thi tuyển vào trường chuyên, lớp chọn ở cấp 2.
Nhưng thực sự, kể cả các bậc phụ huynh và ngay cả các thầy cô, ai cũng thấy sự vô lý về những con điểm 10. Trong các cuộc họp phụ huynh cuối học kỳ hoặc cuối năm, hầu hết các con, nhất là ở các lớp cấp 1, đều có kết quả học tập tốt, toàn điểm 9, 10, nhưng bao giờ cô giáo cũng chốt lại rằng "Lớp toàn các con điểm số cao nhưng thực chất trong số này chỉ có vài con có năng lực thực sự".
Điều đó là đúng, bởi khó có một đứ.a tr.ẻ nào ngay từ khi bước vào lớp 1 và trong suốt 5 năm học, lúc nào cũng là học sinh xuất sắc và toàn diện về tất cả các môn học như vậy. Các em đang độ tuổ.i phát triển, đến trường là để tìm hiểu, học hỏi những cái mới, chắc chắn không phải cái gì các em cũng biết, lúc nào các em cũng có kết quả học tập xuất sắc mà không có bất cứ sự sai sót nào.
Những con điểm tròn trịa và hoàn hảo đó, tưởng chừng là sự hân hoan, vui mừng vô hạn của gia đình và của nền giáo dục nhưng thực tế lại không phải vậy, nó khiến cho nhiều người đang lo ngại về một sự bất an.
Có thể những con điểm 10 đúng với những gì các em thể hiện trên bài thi, bài kiểm tra, nhưng đằng sau đó là gì? Thực tế, nhiều bậc phụ huynh, dù con em mình có đạt được những điểm 10 tròn trịa và hoàn hảo như vậy, thì cũng không khỏi lo lắng. Bởi họ là người hơn ai hết hiểu rõ để đạt được những con điểm làm đẹp hồ sơ, hầu hết học sinh đang học theo kiểu học vẹt, học tủ, học theo đề cương... Cách dạy và học này đang làm thui chột khả năng tư duy, sáng tạo của các em.
Để có được những điểm 10, các em phải cuốn vào vòng xoáy của sự học và học. Học đêm, học ngày, học trên lớp, học thêm ở nhà thầy cô, học thêm ở Trung tâm với đủ các môn... Học nhiều đến nỗi các em không còn có thời gian để vui chơi, trau dồi kỹ năng sống. Đó cũng là một trong những nguyên nhân chính khiến những nạn bạo lực học đường chưa bao giờ lại nóng như bây giờ. Các em trở nên vô cảm, hung bạo, tàn nhẫn với chính cả những bạn học của mình. Hoặc thiếu kỹ năng, nhiều em lại rơi vào trạng thái bế tắc khi bị điểm kém, bị cha mẹ la mắng hay bị bạn bè trêu chọc...
Nhưng hơn hết, đằng sau những điểm 10 đẹp đẽ là cả một môi trường giáo dục, xã hội nặng về thành tích. Cha mẹ thì cần những con điểm đẹp để khoe với mọi người, để tự an ủi rằng con mình không thua kém chúng bạn. Thầy cô, nhà trường thì cần những điểm số đẹp để cuối kỳ, cuối năm xét thưởng, xét thi đua và báo cáo lên cấp cao hơn. Và Phòng Giáo dục, Sở Giáo dục cũng cần những thành tích đẹp để đem ra so sánh với các địa phương khác...
Theo VOV
Gần 300 giáo viên kỳ cựu ở Sóc Sơn kêu cứu trước nguy cơ mất việc Các giáo viên hợp đồng của huyện Sóc Sơn, Hà Nội đã có đơn kêu cứu gửi đến báo Tiề.n Phong trước nguy cơ mất việc. Trong số gần 300 giáo viên này, người dạy thời gian ngắn nhất là 6 năm, người dạy lâu nhất đã 28 năm. Gần 300 giáo viên của Sóc Sơn đang lo lắng cho tương lai nghề...