Chửa trứng phải xét nghiệm, nguy cơ ung thư, vì sao?
Chửa trứng không phải là bệnh xa lạ nhưng 10 – 20% chửa trứng sẽ chuyển dạng ác tính, di căn tới nhiều nơi như: gan, phổi, não…
nên phải điều trị để ngăn ngừa. Việc phát hiện và chẩn đoán sớm giúp chị em vẫn có thể có con.
Bác sĩ Hà Bích Vân, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, tư vấn cho bệnh nhân – Ảnh: BVCC
Sau đình thai vẫn còn thai trứng
Bệnh nhân ở Hà Nội, sau đình chỉ thai 1 tháng vẫn xuất hiện tình trạng ra má.u â.m đạ.o. Chị đi khám được kết luận bị thai trứng bán phần, phải hút buồng tử cung và xét nghiệm giải phẫu bệnh. Bệnh nhân cũng sẽ phải tiếp tục theo dõi và điều trị trong những tháng tiếp theo để tránh nguy cơ ung thư.
Bác sĩ Hà Bích Vân, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, cho biết nhau thai có nhiệm vụ nuôi dưỡng bào thai trong thời kỳ thai nghén. Khi nhau thai sản sinh quá mức, phát triển thành khối không kiểm soát được tạo thành các nang trông như các quả trứng hoặc chùm nho nên được gọi là chửa trứng. Có 2 loại thai trứng là thai trứng toàn phần và thai trứng bán phần.
Trong đó, thai trứng bán phần bao gồm tổ chức thai hoặc một phần thai, phôi thai bất thường, màng ối, thai có thể còn sống hoặc đã chế.t và các gai nhau bệnh lý. Thai trứng toàn phần bao gồm toàn bộ các gai nhau bệnh lý.
Người ta gọi đây là chửa trứng vì trong dạ con có nhiều nang trông như các quả trứng hoặc chùm nho do các lông nhau thai sinh sôi và căng phồng.
Thai trứng nói chung nếu không được phát hiện và điều trị sớm thì sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh như băng huyết, nhiễ.m trùn.g nhiễm độc, suy kiệt và ung thư nguyên bào nuôi và di căn ung thư phổi, não, gan…
Khoảng 80% các trường hợp sau khi xử trí thai trứng sẽ diễn tiến tốt. Trong khoảng 20% trường hợp còn lại, thai trứng chuyển biến thành ung thư ác tính và nhanh chóng di căn sang các bộ phận khác của cơ thể, tỉ lệ t.ử von.g rất cao.
Định lượng HCG phát hiện sớm biểu hiện của chửa trứng và ung thư nhau thai
Theo PGS.TS Nguyễn Bá Đức – phó chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam, 20% chửa trứng trở thành ác tính và được điều trị theo chửa trứng xâm lấn và ung thư nhau thai.
Video đang HOT
Biểu hiện của chửa trứng và ung thư nhau thai là: 97% người bệnh có biểu hiện ra má.u â.m đạ.o; ra dịch vàng, các vật bất thường là các lông nhau hình quả nhỏ; đau bụng dưới; nôn hoặc buồn nôn; chảy dịch đầu ngực bất thường; bụng dưới to như có thai; bụng không nhỏ lại sau sinh.
Các triệu chứng kèm theo liên quan đến thai nghén, nhiễm độc thai nghén thường gặp như: buồn nôn, nôn, cao huyết áp, phù, protein niệu. Thiếu má.u nhược sắc thường gặp ở trường hợp chả.y má.u kéo dài.
Các trường hợp cường tuyến giáp như: run tay, đổ mồ hôi, giảm cân, nhịp tim nhanh. Các trường hợp chửa trứng thâm nhập có thể gây tổn thương qua lớp cơ tử cung gây chả.y má.u âm đạo trong ổ bụng.
Khi ở giai đoạn muộn, bệnh nhân có thể có các triệu chứng của bệnh di căn: Khó thở, đau tức hạ sườn phải (di căn gan), chả.y má.u trong ổ bụng, viêm phúc mạc, các triệu chứng tăng áp lực nội sọ, liệt, co giật…
Sau khi được điều trị chửa trứng, người bệnh cần xét nghiệm má.u, nước tiểu 2 tuần một lần cho đến khi lượng HCG trở về bình thường.
Tiếp theo sẽ thử nước tiểu 4 tuần một lần, theo dõi trong vòng 6 tháng. Nếu trường hợp trở thành chửa trứng xâm nhập hoặc ung thư nhau thai sẽ phải điều trị hóa chất.
Đây là phương pháp điều trị hiệu quả đối với bệnh này, nhất là khi được chẩn đoán ở giai đoạn sớm. Một số trường hợp phải phẫu thuật và xạ trị để diệt ung thư chỉ dùng trong số ít trường hợp.
“Đây là bệnh có tiên lượng tốt, tỉ lệ chữa khỏi chung có thể đạt 90 – 95%. Các người bệnh có nguy cơ thấp có thể chữa khỏi gần 100%. Vì vậy, phát hiện và điều trị sớm có ý nghĩa quan trọng, tránh tình trạng di căn mới điều trị tiên lượng rất xấu” – GS.TS Nguyễn Bá Đức nhấn mạnh.
Chửa trứng rất thường gặp, chiếm tỉ lệ 1/500 trường hợp mang thai. 97% chửa trứng thời kỳ thai nghén xuất hiện ở 3 tháng đầu. Sản phụ có thể thấy ra má.u, dịch â.m đạ.o, thậm chí ra những khối như chùm nho. Hay nôn hay buồn nôn, thậm chí có biểu hiện của nhiễm độc thai nghén (phù, tăng huyết áp, protein niệu)…
Hiện nay, người ta chưa biết rõ nguyên nhân gây chửa trứng, người ta nghĩ đến khả năng: sai sót ở trứng, sai sót quá trình thụ tinh, bất thường ở dạ con, thiếu các chất dinh dưỡng như đạm, axit folic, caroten. Do vậy, ăn uống đầy đủ các chất có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.
Tỷ lệ lây nhiễm HIV ở nhóm đồng giới nam cao
Trong số 8.025 trường nhiễm HIV mới 6 tháng đầu 2023, có 82,5% là nam giới, độ tuổ.i chủ yếu từ 16 - 29 (46,6%), tiếp đến là 30 - 39 (29,1%).
Về nguyên nhân lây nhiễm HIV, đường lây chủ yếu là quan hệ tìn.h dụ.c không an toàn (74,3%), quan hệ đồng giới nam chiếm 41,4%.
Theo Bộ Y tế, nhiễm mới HIV là tình trạng nhiễm HIV được xác định sau khi HIV xâm nhập vào cơ thể đến trước 12 tháng hoặc xác định theo các dấu ấn sinh học quan sát được.
6 tháng đầu năm 2023 có 8.025 ca nhiễm HIV mới
Thống kê của Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế), trong giai đoạn 2017-2019, trung bình 9 tháng đầu năm ghi nhận lần lượt là 6.683 ca - 5.700 ca - 8479* ca mắc mới HIV (*số liệu 10 tháng đầu năm 2019). Ước tính mỗi năm ghi nhận khoảng 9.800 - 10.000 ca mắc mới.
Xét nghiệm chẩn đoán HIV
SHUTTERSTOCK
Năm 2020 có khoảng 13.000 người nhiễm HIV. So sánh với số liệu năm 2019 cho thấy tổng số ca mắc mới tăng mạnh, tỷ trọng nhóm tuổ.i trẻ (16 - 29 tuổ.i) trong số người nhiễm HIV được phát hiện tăng, từ 37,9% lên 45,5%.
Trong 10 tháng đầu 2021 cả nước ghi nhận 10.925 trường hợp phát hiện mới HIV dương tính. Ước tính năm 2021, cả nước phát hiện khoảng 13.000 trường hợp HIV dương tính. 9 tháng đầu năm 2022, Việt Nam phát hiện 9.025 người nhiễm HIV mới, ước tính cả năm khoảng 12.000 ca mắc mới. Riêng 6 tháng đầu năm 2023, đã ghi nhận 8.025 trường hợp nhiễm HIV mới.
Phó giáo sư, tiến sĩ Đỗ Văn Dũng, Trưởng khoa Y tế công cộng, Đại học Y Dược TP.HCM cho biết, quan hệ tìn.h dụ.c không an toàn như quan hệ tìn.h dụ.c cùng lúc với nhiều người, quan hệ tìn.h dụ.c với người lạ, quan hệ không dùng ba.o ca.o s.u... là những nguyên nhân chính khiến gia tăng tình trạng lây nhiễm HIV những năm gần đây.
Quan hệ đồng giới nam chiếm 41,4%
Theo Bộ Y tế, trong số 8.025 trường nhiễm HIV mới 6 tháng đầu 2023, có 82,5% là nam giới, độ tuổ.i chủ yếu từ 16 - 29 (46,6%), tiếp đến là 30 - 39 (29,1%). Về nguyên nhân lây nhiễm HIV, đường lây chủ yếu là quan hệ tìn.h dụ.c không an toàn (74,3%), quan hệ đồng giới nam (MSM) chiếm 41,4%.
Theo Cục Phòng, chống HIV/AIDS, nếu như trước đây, lây nhiễm HIV ở Việt Nam chủ yếu qua đường má.u ở nhóm nghiệ.n chích m.a tú.y (IDU) và lây qua đường tìn.h dụ.c ở nhóm phụ nữ mại dâm (PNMD), thì những năm gần đây, lây truyền qua đường quan hệ tìn.h dụ.c ở MSM đang có xu hướng tăng. Năm 2014, tỷ lệ nhiễm HIV trung bình trong nhóm MSM là 6,7%, năm 2017 tăng lên 12,2%, đến năm 2020 là 13,25%.
Tỷ lệ nhiễm HIV ở nhóm MSM tăng cao qua các năm so với nhóm IDU, PNBD
BYT
Theo thạc sĩ, bác sĩ Cao Kim Thoa, Phó trưởng phòng Dự phòng lây nhiễm HIV (Cục Phòng, chống HIV/AIDS), 3 - 4 năm gần đây, số ca nhiễm HIV ghi nhận tại Việt Nam đều tăng ở nhóm người trẻ và MSM. MSM có nguy cơ cao nhiễm HIV do họ thường có nhiều bạn tình, quan hệ không sợ mang thai và đường quan hệ cũng dễ lây nhiễm hơn.
Nguyên nhân gia tăng ca nhiễm HIV ở nhóm MSM
Bác sĩ chuyên khoa 1 Nguyễn Lâm Vĩnh Phúc, Phó trưởng khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện đa khoa quốc tế Nam Sài Gòn (TP.HCM), cho biết số ca nhiễm HIV gia tăng ở nhóm MSM là do quan hệ tìn.h dụ.c không an toàn, không dùng ba.o ca.o s.u.
Quan hệ tìn.h dụ.c không dùng ba.o ca.o s.u sẽ làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV
SHUTTERSTOCK
Bác sĩ Vĩnh Phúc cho biết, các con đường lây nhiễm HIV ở nhóm MSM có thể kể đến như sau:
Quan hệ tìn.h dụ.c qua đường hậ.u mô.n mang lại nguy cơ lây nhiễm HIV cao nhất. Do niêm mạc hậ.u mô.n mỏng, niêm mạc trực tràng có nhiều mao mạch, dễ bị tổn thương, dễ chả.y má.u, hậ.u mô.n cũng không có các tuyến tiết chất nhờn để bôi trơn nên dễ bị trầy xước. Quan hệ tìn.h dụ.c qua đường hậ.u mô.n không sử dụng chất bôi trơn cũng như ba.o ca.o s.u sẽ gây trầy xước hậ.u mô.n khiến vi rút HIV dễ dàng xâm nhập vào cơ thể đối phương.
Vi rút HIV có rất nhiều trong tin.h dịc.h, vì vậy hành động cọ xát dươn.g vậ.t vào nhau cũng khiến bệnh lây truyền. Thêm nữa, đầu dươn.g vậ.t chỉ được bảo vệ bởi lớp niêm mạc mỏng chứ không phải lớp da thường, vì vậy trong quá trình cọ xát, âu yếm, có thể tạo ra những vết trầy xước, tổn thương mà mắt thường không nhìn thấy được, điều này vô tình tạo môi trường cho vi rút HIV xâm nhập.
Mặc dù quan hệ bằng miệng có tỷ lệ nhiễm bệnh ít hơn nhưng nếu người nhiễm HIV bị lở miệng, chả.y má.u chân răng hay loét miệng thì cũng sẽ có khả năng lây bệnh cho người còn lại.
Bác sĩ Vĩnh Phúc chia sẻ, hiện nay nhiều người coi chất bôi trơn như "thần dược", có thể ngăn ngừa vi rút HIV và quên luôn việc sử dụng ba.o ca.o s.u. "Đây là quan điểm thiếu căn cứ, không khoa học. Chất bôi trơn có thể làm giảm trầy xước chứ không hoàn toàn loại bỏ nguy cơ lây nhiễm bệnh", bác sĩ Phúc phân tích.
Phụ nữ cần làm gì để giảm nguy cơ ung thư? Ung thư có nhiều loại khác nhau, trong đó có những loại tỷ lệ t.ử von.g cao và khó điều trị. Do đó, ngăn ngừa bệnh đóng vai trò cực kỳ quan trọng, đặc biệt là những người có nguy cơ cao. Với phụ nữ, một số điều chỉnh trong cuộc sống hằng ngày sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Ở...