Chín điều phụ huynh nên xem xét để giúp con tự tin

Bố mẹ cần xem lại cách bảo vệ, khen ngợi hay động viên con và có những thay đổi kịp thời để giúp con tự tin, trưởng thành hơn.

Dưới đây là những cách hiệu quả giúp trẻ tự tin được tạp chí Parents đưa ra.

1. Xem xét cách khen ngợi con

Trẻ nhỏ cần rất nhiều sự khích lệ, cho dù đang học bò, ném bóng hay vẽ một vòng tròn. Tuy nhiên, con có thể quá quen với những lời khen như “Tốt lắm”, “Giỏi lắm”. Con sẽ cảm nhận được khi bạn đưa ra lời khen phóng đại kiểu “Đó là hình vẽ đẹp nhất mẹ từng thấy” và có thể bắt đầu phớt lờ lời khen của bạn.

Bạn cũng không nên khen ngợi nếu con làm những điều mà chúng vốn dĩ phải làm, ví dụ đánh răng hay bỏ áo vào giỏ đựng đồ giặt. Những lúc như vậy, một câu “cảm ơn” đơn giản là đủ.

Thay vì những lời khen không cần thiết, bạn nên cố gắng đưa ra phản hồi cụ thể trước việc làm của con. Ngừng nói “Bức vẽ của con thật đẹp”, hãy chỉ ra rằng việc con sử dụng màu tím để tô là phù hợp.

2. Xem xét việc bảo vệ, can thiệp vào hành động, cảm xúc của con

Thật tự nhiên khi bạn muốn bảo vệ con khỏi những tổn thương, khỏi những cảm giác nản lòng hay khi con mắc lỗi. Thế nhưng, sự bảo vệ của bạn sẽ phản tác dụng khi can thiệp quá sâu.

“Trẻ cần biết thất bại cũng không sao và cảm giác buồn, lo lắng hay tức giận là bình thường. Trẻ học cách thành công bằng vượt qua những trở ngại chứ không phải bằng cách bạn giúp chúng loại bỏ những trở ngại đó”, TS Robert Brooks, đồng tác giả cuốn Raising Resilient Children (Nuôi dạy trẻ kiên cường) nói.

Còn theo giảng viên tâm lý học Kathy Hirsh – Pasek của Đại học Temple (Philadelphia, Mỹ), điều quan trọng đối với trẻ nhỏ là có cơ hội chơi và chấp nhận rủi ro mà không bị cha mẹ chỉ trích. Bà thậm chí khuyến khích phụ huynh tạo ra những lỗi nhỏ một cách có mục đích để trẻ không cảm thấy quá thất vọng khi chúng làm điều gì đó không tốt.

Ảnh: M&T Group

3. Xem xét việc cho con tự quyết định

Khi con có cơ hội đưa ra sự lựa chọn từ lúc còn nhỏ, chúng sẽ tự tin vào khả năng phán đoán của mình hơn. Tuy nhiên, việc cho con làm mọi thứ theo ý muốn cũng không phải là tốt. Vì vậy, cách hiệu quả nhất là bạn nên cho con hai hoặc ba lựa chọn để chúng có thể quyết định. Ví dụ, đừng hỏi đứa con 3 tuổi của bạn những gì bé muốn cho bữa trưa mà hãy hỏi con lựa chọn thứ gì trong ba thứ mì ống, bơ đậu phộng và thạch.

Tất nhiên, bạn vẫn có thể không trao quyền tự quyết cho con ở một số trường hợp nhất định mà bạn cảm thấy con chưa đủ năng lực để quyết định.

4. Xem xét cách động viên con mỗi khi chúng thất vọng

TS Karen Reivich, đồng tác giả cuốn The Optimistic Child (Đứa trẻ lạc quan) chia sẻ nếu con có xu hướng cảm thấy bị đánh bại bởi sự thất vọng, hãy giúp chúng lạc quan hơn. Thay vì đưa ra những lời trấn an chung chung như “hãy nhìn vào mặt tươi sáng”, hãy khuyến khích con nghĩ về những cách cụ thể để cải thiện tình hình và đưa chúng đến gần hơn với mục tiêu của mình.

Ví dụ, nếu con đứng sau bạn cùng lớp trong việc đọc, bạn có thể giải thích rằng mọi người đều học theo tốc độ riêng và đề nghị dành thêm thời gian để đọc với bé. Nếu con buồn chán bởi không giành được vai diễn chính trong vở kịch ở trường, đừng nói “Mẹ vẫn nghĩ con là một ngôi sao” mà hãy nói “Mẹ có thể thấy con thất vọng như thế nào. Hãy đưa ra kế hoạch để con có thể tăng cơ hội được vào vai nhân vật mong muốn trong lần tới”.

5. Nuôi dưỡng những sở thích đặc biệt của con

Bạn hãy cố gắng để con tham gia nhiều hoạt động và khuyến khích, ủng hộ khi chúng tìm ra thứ thực sự yêu thích. Bởi những đứa trẻ có đam mê thường tự hào về chuyên môn của mình và có nhiều khả năng thành công hơn trong các lĩnh vực khác của cuộc sống.

Bạn cũng có thể giúp con tận dụng sở thích của mình để kết nối với những đứa trẻ khác. Ví dụ, nếu con trai thích vẽ nhưng hầu hết cậu bé trong lớp lại thích thể thao, hãy khuyến khích bé vẽ tranh thể thao hoặc gợi ý con tập hợp tác phẩm nghệ thuật của mình thành một cuốn sách và đưa cho cả lớp xem.

6. Xem xét lời nói để thúc đẩy con giải quyết vấn đề

“Trẻ em tự tin khi có thể đàm phán để có được những gì chúng muốn”, bà Morra Shure, chuyên gia về nuôi dạy trẻ, nói.

Nếu con đến gặp bạn và phàn nàn về việc một đứa trẻ khác đã lấy chiếc xe tải đồ chơi của chúng ở sân chơi, hãy hỏi cô bé về cách để lấy lại. Khi con trả lời rằng sẽ “giật lại chiếc xe”, bạn tiếp tục hỏi liệu hành động đó sẽ khiến điều gì xảy ra tiếp theo. Hãy để con suy nghĩ và đưa ra câu trả lời. Sau đó, bạn lại đặt câu hỏi “Vậy con có nghĩ ra cách khác để lấy lại đồ chơi mà không để những chuyện con vừa nghĩ xảy ra không”?

Một trong những nghiên cứu của TS Morra Shure về tình huống này cho thấy đứa trẻ 4 tuổi đã nảy ra ý tưởng tốt hơn ở mức đáng ngạc nhiên như nói với người đã lấy chiếc xe rằng “Bạn sẽ vui hơn nếu chơi cùng tớ thay vì tự chơi một mình”.

7. Tìm cách để trẻ giúp đỡ người khác

Khi trẻ cảm thấy như mình đang làm việc tốt, cho dù đó là những việc rất nhỏ như lấy cốc giúp bạn ở trường mầm non hay đem bánh quy cho các cụ già ở viện dưỡng lão, chúng cũng cảm thấy tự tin hơn.

Vì vậy, bạn có thể để trẻ giúp đỡ mình trong công việc nhà hay cho trẻ tham gia vào một dự án đòi hỏi chúng cần nỗ lực. Khi hoàn thành nhiệm vụ, chúng sẽ tự tin vào bản thân hơn và điều này rất tốt cho công việc trong tương lai.

8. Tìm kiếm cơ hội để con dành nhiều thời gian hơn với người lớn

Trẻ thường thích đi chơi với bạn bè đồng trang lứa. Nhưng là phụ huynh, bạn cần biết rằng xung quanh con là rất nhiều người trưởng thành. Việc dành thời gian cho những người lớn tuổi sẽ làm mở rộng thế giới của con, cho con những cách nghĩ khác nhau.

Một nghiên cứu chỉ ra rằng con có mối quan hệ thân thiết với một người trưởng thành cụ thể như giáo viên, người chú hay cha mẹ của bạn khác sẽ làm con trở nên kiên cường hơn.

9. Gợi ý con tưởng tượng về tương lai

Nếu trẻ có thể hình dung đang làm mọi thứ vì một điều gì đó quan trọng cần hoàn thành khi chúng lớn lên, chắc chắn chúng sẽ cảm thấy tự tin hơn ở hiện tại. Nói chuyện với con về việc bạn và những người lớn khác đã chọn nghề nghiệp như thế nào để con sớm xây dựng mục tiêu cho bản thân.

Ước mơ của con có thể quá cao và chúng thường xuyên đổi ý định. Điều đó cũng không sao, quan trọng là con đang nghĩ về mục tiêu của mình.

Dương Tâm

Theo VNE