Chỉ 1 học sinh đến lớp, dạy trực tiếp để làm gì?
Tỷ lệ học sinh diện F0, F1 khá lớn, thậm chí chiếm đa số trong lớp, song nhiều trường vẫn tổ chức dạy học trực tiếp như bình thường. Điều này đang gây tranh cãi.
Theo nhiều chuyên gia, việc yêu cầu cả lớp, thậm chí cả trường nghỉ học khi vừa phát hiện một vài ca F0 là cách làm cực đoan. Song ngược lại, quyết tâm tổ chức dạy học trực tiếp bằng mọi giá dù số học sinh đủ điều kiện đến lớp chỉ là số rất nhỏ là cứng nhắc.
Thực tế, hiện cũng có nhiều cơ sở giáo dục đang thực hiện theo phương châm dù lớp chỉ còn vài học sinh, thậm chí còn 1 học sinh vẫn học trực tiếp bình thường.
Chia sẻ với VietNamNet, bà Văn Thùy Dương, Phó Hiệu trưởng Trường THCS-THPT Lương Thế Vinh (Hà Nội) nói nếu tư duy chỉ một hoặc một vài học sinh đến lớp vẫn phải dạy trực tiếp thì quá cứng nhắc. Trường học này đã có 428 em là F0 và 459 học sinh thuộc diện F1, một số giáo viên cũng đang phải cách ly do mắc Covid-19.
Nhiều lớp có trên 22 học sinh vào diện F0 và F1, trong khi sĩ số là 35.
“Ngay khi xây dựng kịch bản học sinh đến trường, chúng tôi đã dự tính những tình huống nếu rất nhiều học sinh trong lớp là F0, F1 thì sẽ xử lý ra sao, cũng như tính đến việc còn bao nhiêu học sinh âm tính một lớp thì có thể dạy học trực tiếp. Nếu một lớp 40 em, nhưng chỉ còn vài em có thể đến lớp thì không khí lớp học cũng bị chùng xuống. Việc tổ chức dạy học trực tiếp nhằm mục đích để học sinh có cơ hội giao lưu, trao đổi nhiều hơn với thầy cô, bạn bè, nhưng khi chỉ còn vài em học trực tiếp thì không còn thực sự hiệu quả”, bà Dương cho hay.
Vì vậy, theo bà Dương việc quyết định học trực tiếp hay trực tuyến với từng lớp học cần sự linh hoạt, ứng biến phù hợp của lãnh đạo các nhà trường. Tuy nhiên, dù áp dụng bất cứ hình thức nào, thì chủ thể là học trò cũng cần được quan tâm, chăm sóc đầu tiên.
“Thực tế chỉ vài học sinh đi học thì không khí lớp học cũng chùng xuống. Trên lớp chỉ vài cô trò với nhau qua lớp khẩu trang bịt kín thì cũng bí bách”, bà Dương nói.
Hiệu trưởng một trường THCS ở quận Nam Từ Liêm chia sẻ nếu chỉ vài học sinh, thậm chí chỉ 1 học sinh đi học mà vẫn tổ chức dạy học trực tiếp thì sẽ rất khổ cho giáo viên.
“Chưa kể trường nào giờ cũng một loạt giáo viên F0, F1. Nếu quá máy móc duy trì dạy học trực tiếp thì có thể nói các trường như đánh vật, giáo viên vất vả hơn, nhưng khó mang lại hiệu quả như mong muốn”, vị này nói.
Giờ học trực tiếp môn Hoá tại một trường THPT ở Hà Nội. Ảnh: Lê Thống Nhất.
Bà Nguyễn Thị Nhiếp, Hiệu trưởng Trường THPT Yên Hòa (Hà Nội) cho hay, hiện trường cũng có hơn 200 học sinh F0, hơn 600 học sinh là F1; 22 lớp có trên 50% học sinh trong diện F0, F1.
Do đó, việc tổ chức dạy học cũng rất vất vả.
“Chúng tôi phải cân đối khả năng phòng chống dịch, quyền đi học của học sinh, lực lượng giáo viên,…
Trường tôi quy định lớp nào có trên 50% học sinh là F0 và F1 thì sẽ chuyển sang học trực tuyến. Bởi giờ còn không đủ giáo viên đứng lớp. Tôi vừa đi kiểm tra, thì hiện có một lớp đang ngồi trống, không có ai dạy thay”, bà Nhiếp nói.
“Cứ thử hình dung như mỗi lớp trường tôi sĩ số 50 em, khi 49 em đã phải học trực tuyến thì tại sao phải cố quá để tổ chức dạy trực tiếp một cách máy móc. Chỉ vài học sinh trên lớp thì cái không khí học nó cũng rệu rã.
Tinh thần quyết tâm đến trường là đúng, tuy nhiên, tôi nghĩ cần căn cứ vào thực tế để phù hợp với từng nhà trường. Để làm được vậy, trường phải dư thừa lực lượng. Nhưng như trường tôi hiện nay, để duy trì việc đủ người dạy đã khó khăn lắm rồi. Hiện giáo viên của chúng tôi là F0, F1 nhưng nếu đến giờ vẫn phải dạy trực tuyến để đảm bảo đủ người”.
Trong trường hợp nhiều học sinh phải học trực tuyến ở nhà, chỉ một vài học trực tiếp trên lớp, bà Nhiếp cho rằng việc linh hoạt chuyển tất cả sang học trực tuyến vẫn hoàn toàn phù hợp, đảm bảo chất lượng. Việc này vẫn hơn là số đông theo diễn tiến lớp học trực tiếp thông qua camera.
“Bởi như thế vừa có không khí chung mà giáo viên cũng tập trung hơn vào chuẩn bị, thiết kế bài dạy theo hình thức trực tuyến.
Còn nếu khi vừa phải dạy trực tiếp trên lớp cho nhóm học sinh, vừa dạy trực tuyến cho phần đa học sinh ở nhà thì giáo viên khi đó phải tính đến cả phương án thiết kế làm sao để không bỏ rơi một trong hai nhóm đối tượng. Vì thế mà sẽ vất vả hơn nhiều. Chưa kể vào lớp còn mất thời gian ổn định trên lớp lẫn kết nối số trực tuyến.
Đã có trường hợp giáo viên vì ngại dạy cả trực tiếp cả trực tuyến đã nâng số lượng học sinh F1 lên khi báo cáo để chuyển sang trực tuyến 100%. Tuy nhiên, nhưng khi phụ huynh phản ánh, chúng tôi đã kiểm tra và yêu cầu giáo viên phải đảm bảo số liệu chính xác”, bà Nhiếp nói.
Một chuyên gia giáo dục cũng trăn trở: “Các quy tắc phục vụ số đông gần như đã không còn hiệu lực trong các trường học trong thời gian gần đây. Khi số ít đến trường, số đông ở nhà, vậy bài giảng nên được thiết kế chính cho số học on hay cho số học off?”
Dạy học trực tiếp kết hợp trực tuyến: Giáo viên quay cuồng, học sinh mệt nhoài
F0 ở trường ngày càng tăng, lớp ít dần học sinh, việc kết hợp dạy học trực tiếp và trực tuyến khiến giáo viên và học sinh quay cuồng.
7h05 sáng, cô Nguyễn Minh Hường, giáo viên một trường THPT quận Hoàn Kiếm, Hà Nội nhanh chóng thực hiện các thao tác lắp đặt máy móc, thiết bị cho tiết học đầu ngày. Một tiết học, cô phải đảm đương 2 nhiệm vụ, vừa dạy trực tiếp, vừa dạy trực tuyến cho các em F0, F1 đang cách ly tại nhà. Dù quá quen với các tiết học online - offline, nhưng ngày nào cô cũng mất 15 phút đầu giờ để cài đặt thiết bị, kết nối đường truyền mạng mới có thể ổn định, bắt đầu bài giảng.
Quay cuồng dạy trực tuyến lẫn trực tiếp
"Khi cùng lúc dạy on - off, giáo viên phải xoay đủ kiểu, lúc viết trên bảng, khi lại viết trên máy tính, không thể nào quan tâm được hết các học sinh. Ai cũng muốn đi học trực tiếp nhưng quả thực, từ khi trở lại trường, F0 tăng liên tục, cô trò phải dạy học on - off khiến tâm trí tôi và học sinh mệt mỏi. Nhiều lúc chỉ ước được quay trở lại học 100% online như trước đây", cô Hường than.
Không chỉ vậy, nhiều giáo viên trở thành F0, cô cùng nhiều đồng nghiệp khác phải "chạy xô" giữa các lớp học online và trực tiếp nhiều ngày trong tuần. "Đôi khi, vừa kết thúc tiết dạy trực tiếp cho khối 10, giáo viên phải chuyển ngay sang dạy học trực tuyến cho khối 12. Dù nhà trường chuẩn bị sẵn phòng máy để thầy cô không bị chậm trễ khi chuyển giao giữa các tiết dạy nhưng quả thực việc "chạy xô" giữa các tiết học khiến giáo viên chúng tôi rất mệt", cô giáo nói.
Giáo viên dạy trực tuyến kết hợp online ngay tại lớp. (Ảnh minh hoạ: Đ.H)
Sau gần 2 tuần đi dạy trực tiếp, hiện lớp thầy Nguyễn Quốc Minh (giáo viên một trường THCS) có hơn 10 học sinh F0. Do số lượng học sinh F0 và F1 phải cách tự cách ly ở nhà theo dõi sức khoẻ đông, nên mỗi buổi dạy học của thầy rất vất vả. Cùng ngày, thầy phải "vật lộn" với 2 hình thức dạy sao cho các em học trực tiếp hay trực tuyến vẫn tiếp thu đầy đủ kiến thức.
Dù có kinh nghiệm dạy online đã gần 2 năm nhưng việc dạy song song "on-off" vẫn khiến cho thầy phải loay hoay. "Lịch dạy vào thứ 4 của tôi là căng thẳng nhất. Tiết 1 tôi phải dạy trực tuyến ở một lớp. Tiết 3 thì lại chạy về lớp mình chủ nhiệm để dạy trực tiếp cho các em trên lớp và chuẩn bị bài giảng trên slide cho các em đang phải học tập tại nhà. Một ngày cứ quay cuồng giữa trực tuyến, trực tiếp rồi lại trực tuyến khiến tôi phải căng não vừa dạy vừa ghi nhớ lịch, tránh bỏ sót học sinh", thầy chia sẻ.
Mỗi tiết học 45 phút, việc chuẩn bị và kết nối các thiết bị chiếm khoảng 15 đến 20 phút đầu giờ. Chưa kể đến mỗi buổi lên trường thầy Minh phải dạy nhiều lớp. Dạy xong lớp này lại lỉnh kỉnh mang máy móc để sang lớp khác dạy tiếp. Trong quá trình dạy, thầy luôn phải phân tâm cho 2 nhóm đối tượng, thỉnh thoảng lại phải nhìn vào màn hình máy tính hỏi các em học online nắm được bài không.
Ngoài ra, cơ sở vật chất của trường vẫn chưa thể đảm bảo việc dạy học on - off linh hoạt. Có lúc wifi nhà trường chập chờn khiến các em "in-out" liên tục, bỏ lỡ bài giảng; camera ghi hình chất lượng kém làm hình ảnh bài giảng không được rõ nét, micro thu tiếng chứa nhiều tạp âm làm các em không tập trung vào bài học.
Cảm thấy việc dùng camera ghi hình bài giảng khiến cho quá trình dạy trở nên rắc rối hơn, cô Trần Thị Thu Hường, giáo viên tại một trường THCS ở Nam Từ Liêm, Hà Nội kết hợp việc trình chiếu slide bài giảng lên zoom và chiếu lên máy chiếu của lớp.
"Với cách làm này, chỉ cần ngồi trước màn hình máy tính là tôi có thể chia sẻ bài học cho cả hai nhóm đối tượng học sinh học trực tiếp và trực tuyến. Nếu có thông tin gì cần bổ sung, tôi sẽ viết sang bên cạnh slide, như vậy các em học online có thể theo dõi qua zoom. Còn các bạn học sinh đang học trực tiếp trên lớp nhìn lên máy chiếu cũng giống như tôi đang viết trên bảng", cô Hường nói. Thời điểm này, việc dạy học kết hợp với ứng dụng công nghệ sẽ giúp thầy cô không phải "chạy đi chạy lại" nhiều lần, giúp học sinh và phụ huynh yên tâm hơn
Học sinh mệt nhoài
Học sinh trở lại trường. (Ảnh minh hoạ: N.A)
7h, Lê Hoàng Long (học sinh lớp 12 trường THPT Trương Định, Hoàng Mai, Hà Nội) đăng nhập vào zoom để bắt đầu học. Lớp của em có 7 bạn phải học từ xa. Ngoài các trục trặc về đường trường mạng, việc học trực tuyến từ xa gặp phải nhiều khó khăn do máy tính ở trường không có micro thu tiếng, em chỉ có thể nhìn mà không nghe thấy cô hay các bạn nói gì. Hình ảnh cũng chỉ được 30% độ nét vì camera mờ, cộng với ánh đèn trên lớp càng khiến em không thấy rõ.
Là học sinh cuối cấp nên Long khá sốt ruột trước tình trạng học online kết hợp trực tiếp. Nhiều khi em không chép được bài, phải nhắn tin cho các bạn ở lớp nhờ chụp lại. Em cũng trao đổi với cô giáo để báo nhà trường khắc phục.
Trần Bảo Hoàng, học sinh lớp 10 trường THPT Cầu Giấy (Cầu Giấy, Hà Nội) cũng rơi vào cảnh tương tự. Tuần thứ 3 đến trường, lớp Hoàng có 12 bạn F0 và F1 phải học zoom. Lớp chuẩn bị sẵn một chiếc laptop mở loa và bật camera. Máy tính được đặt trên bàn, camera chiếu lên bảng viết phấn trắng để học sinh ở nhà theo dõi. Tuy nhiên, mạng chậm khiến hình ảnh không rõ nét, chữ viết trên bảng chỉ nhìn thấy mờ mờ.
Nam sinh sốt ruột khi không đọc được cô viết gì. Lúc mạng tốt có thể chép được bài trên bảng, còn khi bị lag, Hoàng chỉ còn cách ngồi chờ, bập bõm nghe bài giảng vì còn phụ thuộc cô nói to hay nhỏ.
Cuối buổi học, em nhờ các bạn cùng lớp giảng lại hoặc chụp vở viết để chép bài. Không chỉ em gặp vấn đề với việc học từ xa, các bạn F1 trong lớp cũng khó khăn khi nghe giảng. Hiện sức khỏe của em ổn định và hy vọng sớm hết cách ly để đi học trực tiếp.
Video: Học sinh Hà Nội đến trường
Phụ huynh băn khoăn khi trường mở cửa nhưng không ăn bán trú Sau thời gian dài học trực tuyến, được trở lại trường là khát khao của học sinh nhưng việc học nửa buổi lại là bài toán khó với các phụ huynh có con nhỏ. Học sinh Trường Trung học cơ sở Hoàng Mai (quận Hoàng Mai, Hà Nội) đi học trực tiếp trở lại sau thời gian dài tạm dừng đến trường vì...