Chế độ dinh dưỡng hợp lý cho người bệnh tăng huyết áp
Theo Viện Dinh dưỡng quốc gia (Bộ Y tế), có nhiều nguyên nhân ảnh hưởng tới bệnh tăng huyết áp, như: Các yếu tố tâm lý xã hội; chế độ ăn (ăn mặn, uống rượu, bia hay dùng các chất kích thích như nước chè, cà phê, thuốc lá…).
Bởi vậy, một chế độ ăn hợp lý, khoa học là nhân tố quan trọng để phòng, chống tăng huyết áp hiệu quả, đồng thời giảm tối đa nguy cơ biến chứng, như: Đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy thận…
Ảnh minh họa.
Những người bị tăng huyết áp kèm theo béo phì hoặc rối loạn dung nạp đường (tiền đái tháo đường) cần phải giảm lượng calo nạp vào cơ thể bằng cách không nên ăn các loại thực phẩm quá nhiều năng lượng, hạn chế thực phẩm có nhiều cholesterol và axít béo no. Bên cạnh đó, người bệnh cần hạn chế đồ ăn nhanh, chứa nhiều muối, như: Mỳ tôm, các loại bánh mặn, gà rán, khoai tây chiên… Mặt khác, người bệnh cũng nên hạn chế thực phẩm chế biến sẵn như: Thịt muối, cá muối, giò, chả, pa tê, dưa muối, cà muối, phủ tạng động vật, mỡ động vật…
Thay vào đó, người tăng huyết áp nên ăn nhóm thực phẩm giàu chất xơ, quả chín dạng miếng, múi và không ép, xay hay vắt lấy nước để tăng cường chất xơ. Ngoài ra, nên ăn các loại thực phẩm nhiều acid béo omega 3, như: Cá hồi, cá thu… Đặc biệt, người tăng huyết áp không nên uống các loại đồ uống có cồn, nước ngọt có gas…
Ăn mặn gây hại cho cơ thể bạn như thế nào?
Muối là một gia vị không thể thiếu trong chế biến thực phẩm. Tuy nhiên, việc ăn mặn (thừa muối) lại có không ít tác hại đến cơ thể, nguy cơ dẫn đến nhiều bệnh mạn tính mà bạn không ngờ.
Video đang HOT
Ăn mặn có không ít tác hại đến cơ thể, nguy cơ dẫn đến nhiều bệnh mạn tính - ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, hiện nay, tại Việt Nam, nghiên cứu cho thấy, lượng natri ăn vào trong chế độ ăn của người trưởng thành trung bình là 3,7g/ngày hay tương đương với lượng muối ăn vào là 9,4g/ngày, gần gấp đôi mức ăn vào khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) là 2g natri/ngày hay 5g muối/ngày.
Tiến sĩ Đỗ Thị Phương Hà (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho biết: Natri và clorua là các chất hóa học thông thường của muối ăn. Trong đó, natri có thể được tìm thấy ở các dạng thức ăn khác nhau.
Natri là một chất dinh dưỡng thiết yếu để duy trì thể tích huyết tương, cân bằng a xít - bazơ, dẫn truyền xung động thần kinh và chức năng tế bào bình thường trong cơ thể. Tuy nhiên, việc ăn mặn, tức thừa natri hay thừa muối, sẽ có những tác hại cho sức khỏe.
Nguy cơ tăng huyết áp và các bệnh tim mạch
Chế độ ăn mặn thừa muối làm tăng nguy cơ tăng huyết áp và các bệnh tim mạch có liên quan, đặc biệt là đột quỵ và nhồi máu cơ tim.
"Nồng độ muối của các chất dịch trong cơ thể là ổn định. Vì thế khi ăn nhiều muối làm tăng áp lực thẩm thấu trong máu, cơ thể sẽ phải cần thêm nước để duy trì ổn định nồng độ dịch thể. Đáp ứng với yêu cầu này, cảm giác khát nước sẽ xuất hiện làm cho người ăn mặn phải uống nhiều nước, điều này đồng nghĩa với việc tăng dung lượng máu và tăng áp lực lên thành mạch. Hiện tượng này kéo dài sẽ làm tăng huyết áp", tiến sĩ Hà giải thích.
Bên cạnh đó, ăn mặn sẽ làm tăng cường độ làm việc của hệ thống tim mạch, thận và tiết niệu nên sớm dẫn tới suy giảm chức năng hoạt động của các hệ cơ quan này như suy tim, suy thận.
Đối với những người đã mắc bệnh tăng huyết áp, suy tim, suy thận và suy gan, ăn nhiều muối sẽ làm bệnh tiến triển nhanh hơn.
Chế độ ăn nhiều muối ở trẻ em cũng có ảnh hưởng tới huyết áp và làm tăng khả năng mắc tăng huyết áp cũng như các bệnh khác. Tăng huyết áp ở trẻ em còn để lại hậu quả tăng huyết áp khi trưởng thành cũng như tăng nguy cơ biến chứng của tăng huyết áp do mắc bệnh sớm làm thời gian mắc bệnh kéo dài.
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh: người bị cao huyết áp, sẽ có nguy cơ đột quỵ hay gia tăng khả năng mắc bệnh tim.
Nguy cơ các bệnh dạ dày
Người ăn quá mặn sẽ có nguy cơ mắc các chứng bệnh về dạ dày cao hơn người ăn uống bình thường.
Ăn thừa muối làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm loét dạ dày tá tràng, tăng nguy cơ ung thư dạ dày do phá hủy lớp màng bảo vệ niêm mạc dạ dày và tăng sự phát triển của vi khuẩn Helicobacter pylori (HP).
Với những người đã từng bị loét dạ dày, hàm lượng muối cao sẽ làm tăng độc tính của vi khuẩn HP càng gây loét dạ dày và tá tràng. Nguy cơ này càng cao nếu bạn có thói quen ăn mặn kết hợp với chua cay.
"Với người bị các chứng viêm, loét dạ dày, trong thực đơn hằng ngày nên dùng ít muối", tiến sĩ Hà khuyên.
Nguy cơ béo phì và nhiều bệnh mạn tính khác
Ăn thừa muối làm tăng nguy cơ béo phì do tăng cảm giác khát và tăng tiêu thụ các đồ uống nhất là các loại nước ngọt.
Ngoài ra ăn thừa muối còn làm tăng tình trạng giữ nước và phù, đặc biệt ở bệnh nhân có suy tim và xơ gan.
Khi ăn thừa muối, cơ thể sẽ tìm cách tăng đào thải natri qua nước tiểu, dẫn tới mất kali, canxi và nhiều khoáng chất khác. Từ đó có thể gây loãng xương, sỏi thận và các rối loạn khác do mất các khoáng chất.
Thừa muối sẽ làm cho quá trình đào thải canxi tăng lên, khiến xương yếu đi và cũng gây ra bệnh loãng xương, nhất là đối với phụ nữ ở thời kỳ mãn kinh.
Đã có nhiều nghiên cứu về sự tác động của muối đến cấu trúc ADN. Theo Viện Tim Phổi và Huyết mạch Mỹ, cấu trúc ADN có nguy cơ bị phá hủy nếu cơ thể tích trữ quá nhiều muối.
"Ăn mặn, thừa muối sẽ gây nhiều hậu quả có hại về sức khỏe và giảm muối trong chế độ ăn uống hằng ngày chính là cách để giảm nguy cơ bệnh tăng huyết áp, tim mạch và rất nhiều vấn đề sức khỏe khác. Cần lưu ý là muối có trong muối ăn và các gia vị chứa muối như bột canh, hạt nêm, nước mắm, xì dầu, mắm tôm, mắm tép..., trong các thực phẩm chế biến sẵn và cả trong thực phẩm tự nhiên", tiến sĩ Hà khuyến cáo.
Chuyên gia chỉ mẹo giúp bạn từng bước giảm ăn mặn Nhiều người có thói quen ăn mặn, hoặc thường chấm đồ ăn vào nước mắm, gia vị. Điều này góp phần tăng đáng kể tăng lượng muối dung nạp vào cơ thể. Chuyên gia hướng dẫn một số mẹo để bạn từng bước giảm ăn mặn mỗi ngày. Nhiều người có thói quen ăn mặn, hoặc thường chấm đồ ăn vào nước mắm,...