Châu Âu sắp cạn kho khí đốt

Hoàng Trang10:32 20/02/2022

Liên minh châu Âu (EU) đã tiêu thụ hơn 95% lượng khí đốt mà họ dự trữ vào mùa Hè năm ngoái.

Các bể chứa khí đốt tại Grain, Anh. Ảnh: AFP/TTXVN

Trích dẫn dữ liệu từ Cơ sở hạ tầng khí đốt châu Âu, Tập đoàn năng lượng và nhà xuất khẩu khí đốt lớn của Nga Gazprom ngày 19/2 cho biết các cơ sở lưu trữ khí đốt ngầm (UGS) ở EU đã dùng hết 95,3% kể từ hai ngày trước đó. Điều này có nghĩa là châu Âu hiện chỉ còn 4,7% trữ lượng khí đốt cho quãng thời gian còn lại của mùa Đông.

Khối lượng khí còn lại tại các kho chứa ít hơn 21% (8,3 tỷ mét khối) so với cùng thời điểm năm ngoái. Tổng cộng, châu Âu đã tiêu thụ 44,8 tỷ mét khối khí đốt trong mùa Đông này.

Theo Gazprom, trữ lượng khí đốt tại các cơ sở lưu trữ dưới lòng đất ở Ukraine cũng ở mức tối thiểu, đã giảm xuống 10,6 tỷ mét khối, tức là ít hơn 45% so với năm ngoái.

Ngoài ra, vào đầu tuần này, các nhà chức trách ở Đức – một trong những quốc gia có công suất lưu trữ ngầm lớn nhất ở châu Âu – cũng báo cáo về việc lượng lưu trữ giảm xuống xuống mức thấp nhất trong nhiều năm.

Trong bối cảnh căng thẳng leo thang xung quanh vấn đề Ukraine, phương Tây vẫn quan ngại về nguy cơ gián đoạn dòng chảy khí đốt từ Nga đến lục địa này. EU vừa tuyên bố nguồn dự trữ khí đốt của họ đủ để kéo dài thêm vài tuần nữa trong trường hợp Nga ngừng vận chuyển dòng khí đốt. Hiện giới chức EU và Mỹ vẫn đang tìm kiếm các nguồn cung thay thế.

Nguồn cung khí đốt của Nga cho các nước châu Âu đã bắt đầu giảm vào giữa năm 2021 và giảm mạnh hơn nữa từ đầu năm 2022. Tuy nhiên, Gazprom liên tục khẳng định rằng họ vẫn đang cung cấp khí đốt cho châu Âu theo đúng các hợp đồng hiện có.

Mặc dù vậy, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen ngày 19/2 đã lên tiếng chỉ trích chính sách cung cấp khí đốt của Gazprom. “Gazprom đang cố gắng tích trữ và phân phối ít nhất có thể trong khi giá cả và nhu cầu đang tăng vọt”, bà phát biểu tại Hội nghị An ninh Munich.

Video đang HOT

Theo EC, cho đến gần đây, EU đã đáp ứng gần một phần tư (24%) nhu cầu tiêu thụ năng lượng bằng khí đốt, 90% trong số đó được nhập khẩu. Khoảng 40% lượng khí đốt nhập khẩu này là của Gazprom.

Lý do Nga sẽ không đóng dòng khí đốt tới châu Âu

Có nhiều đồn đoán Nga có thể ngừng xuất khẩu khí đốt sang châu Âu vì căng thẳng Ukraine, nhưng một thực tế quan trọng là Moskva cần nguồn thu từ hoạt động xuất khẩu này.

Hệ thống đường ống và thiết bị đóng ngắt tại trạm khí đốt thuộc tuyến Dòng chảy phương Bắc 2. Ảnh: AFP/DPA

Một trong những vấn đề chính được nêu ra trong bối cảnh cuộc khủng hoảng ở biên giới Ukraine là tương lai của nguồn cung cấp khí đốt của châu Âu. Trong lúc các cuộc đàm phán được xúc tiến trong tháng qua, tập đoàn Gazprom của Nga đã cảnh báo khí đốt trong các cơ sở lưu trữ của châu Âu có thể xuống thấp.

Trong khi đó, Mỹ và châu Âu đe dọa rằng nếu Nga không rút quân khỏi khu vực gần biên giới Ukraine, các lệnh trừng phạt áp đặt lên Moskva có thể bao gồm việc hủy bỏ dự án Dòng chảy Phương Bắc 2 (Nord Stream 2).

Đây là đường ống dài 1.200km nối Nga và Đức với tiềm năng cung cấp khí đốt cho 26 triệu hộ gia đình, đồng thời hỗ trợ thị trường khí đốt rộng lớn hơn ở Tây Bắc Âu. Đường ống đã hoàn thành nhưng vẫn chưa được cơ quan quản lý năng lượng của Đức chứng nhận.

Theo Viện Nghiên cứu Năng lượng Oxford (OIES), năm 2021, Nga cung cấp khoảng 35% lượng khí đốt nhập khẩu vào châu Âu (gồm Anh và 27 quốc gia EU), với khoảng 31% là khí đốt qua đường ống và 4% là khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG).

Mối quan tâm của mọi người lúc này là điều gì sẽ xảy ra nếu Nga khoá van khí đốt vào mùa đông.

Một đường ống dẫn khí đốt dở dang trên một công trường ở Đức, dự định kết nối với Dòng chảy Phương Bắc. Ảnh: The Conversation

Trên trang Asiatimes, Giáo sư về năng lượng toàn cầu Michael Bradshaw, tại Đại học Warwick (Anh), cho rằng mặc dù có mối quan tâm rõ ràng về nguy cơ nói trên, khả năng một trong hai bên muốn làm gián đoạn dòng chảy khí đốt vào châu Âu là rất khó xảy ra.

Trừng phạt - con dao hai lưỡi

Việc Nga - và trước đó là Liên Xô - cung cấp khí đốt tự nhiên cho châu Âu đã tạo ra sự phụ thuộc lẫn nhau lâu dài, tồn tại qua nhiều biến động địa chính trị, chẳng hạn như cuộc chiến tranh Afghanistan năm 1979, sự kiện ban bố thiết quân luật ở Ba Lan năm 1980, sự sụp đổ của Bức tường Berlin năm 1989, Liên Xô sụp đổ năm 1991 và gần đây nhất là việc Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014.

Lần nào cả hai bên cũng đều nhận ra rằng họ còn quá nhiều thứ để mất nếu làm gián đoạn dòng khí đốt.

Hiện tại, Nga đang hoàn thành các nghĩa vụ hợp đồng dài hạn về cung cấp khí đốt. Việc phá vỡ các hợp đồng đó sẽ dẫn đến thiệt hại về pháp lý tài chính và uy tín cho Nga.

Điều quan trọng là Nga cũng cần tiền. Khoảng 75% doanh thu của Gazprom đến từ các hoạt động xuất khẩu khí đốt thiên nhiên, và công ty cần nguồn thu đó để có thể cung cấp khí đốt với giá thấp hơn cho người tiêu dùng trong nước.

Theo OIES, xuất khẩu khí đốt chiếm khoảng 6% doanh thu từ thuế của chính phủ Nga - ít hơn nhiều so với dầu mỏ, nhưng không phải là một lượng nhỏ. Rất khó có khả năng họ muốn khoá van khí.

Xét đến lo ngại của châu Âu, thì rất ít có khả năng các lệnh trừng phạt sẽ nhắm vào dòng khí đốt tự nhiên. Một quyết định như vậy có thể làm trầm trọng thêm tình hình vốn đã khó khăn, khiến giá cả leo thang do thị trường hỗn loạn.

Sự gián đoạn nguồn cung cấp khí đốt hiện tại của Nga có thể dẫn đến việc cắt điện ở các khu vực ở châu Âu phụ thuộc nhiều vào khí đốt Nga. Vì vậy, đây sẽ là một bàn phản lưới nhà của châu Âu. Các biện pháp trừng phạt có thể là con dao hai lưỡi gây hại cho chính quốc gia áp đặt chúng chẳng khác gì với quốc gia "nạn nhân".

Công nhân kiểm tra thiết bị giám sát tại trạm máy nén Slavyanskaya, điểm đầu đường ống Dòng chảy Phương Bắc 2 của Nga. Ảnh: TASS

Điều gì xảy ra nếu dòng khí đốt bị khoá?

Với bất kỳ cơ sở hạ tầng năng lượng nào, người ta cần duy trì một lượng khí đốt nhất định để giữ cho hệ thống hoạt động. Điều đó đúng với các phương tiện lưu trữ, đường ống dẫn và những thứ tương tự. Một số khách hàng công nghiệp có thể chuyển sang các nguồn khác, chẳng hạn như nhiên liệu dầu, nhưng nhiều người có thể phải cắt giảm hoạt động, đặc biệt khi khí tự nhiên là đầu vào của các quy trình công nghiệp.

So với những lần gián đoạn nguồn cung trước đây giữa Nga và Ukraine, sự khác biệt lớn nhất lần này là bối cảnh mà nó đang diễn ra: một thị trường khí đốt toàn cầu rất chặt chẽ. Nói tóm lại, rất khó để biết nguồn cung cấp khí đốt bổ sung cho châu Âu sẽ đến từ đâu nếu lục địa già cần.

Quay trở lại thời điểm trước Giáng sinh 2021, khi phương Tây đang thảo luận về cuộc khủng hoảng khí đốt toàn cầu, đó là một tình huống hoàn toàn không phải do Nga tạo ra, nhưng chắc chắn Nga đang tận dụng nó. Moskva đã không cung cấp thêm nguồn cung trên thị trường giao ngay ngắn hạn và không lấp đầy các cơ sở lưu trữ mà họ sở hữu ở châu Âu.

Dù chuyện gì xảy ra trong vài tháng tới, mọi thứ vẫn sẽ khó khăn. Do khí đốt dùng để sưởi ấm nên nhu cầu gas bị ảnh hưởng mạnh bởi thời tiết. Một đợt rét đậm kéo dài trong những tuần tới sẽ làm giảm dung lượng lưu trữ ở châu Âu hơn nữa.

Thiết bị vận chuyển khí tại một trạm nén ở Siberia, Nga. Ảnh: The Conversation

Nhu cầu sẽ giảm bớt vào mùa Xuân, nhưng khi đó lượng lưu trữ sẽ rất thấp và việc lấp đầy các cơ sở cho mùa Đông tới sẽ rất khó khăn và tốn kém.

Nếu các nhà lãnh đạo bình tĩnh hơn và tìm ra giải pháp cho những căng thẳng hiện nay đối với Ukraine và Dòng chảy Phương Bắc 2 được thông qua vào mùa Hè, thì nguồn cung khí đốt từ Nga có thể tăng vào mùa Đông năm sau. Nếu không - và khi nguồn cung từ Nga tiếp tục ở mức thấp - thì mùa Đông 2022 có thể rơi vào khó khăn tương tự, nếu không muốn nói là tệ hơn.

Trong dài hạn, vấn đề đối với châu Âu là sản lượng khí đốt trong nước sẽ tiếp tục giảm. Vì vậy, trừ khi nhu cầu giảm, lượng nhập khẩu khí đốt sẽ tiếp tục tăng.

Bài học rút ra từ cuộc khủng hoảng mới nhất là châu Âu cần đẩy nhanh quá trình khử carbon trong hệ thống năng lượng của mình và giảm lượng khí đốt tự nhiên tiêu thụ. Nhưng nói thì luôn dễ hơn làm.

EU lên kế hoạch dự phòng cho kịch bản Nga cắt nguồn cung khí đốt Châu Âu đang rà soát cách thức bảo vệ người tiêu dùng trước nguy cơ một cuộc khủng hoảng năng lượng tiềm tàng đến từ bước leo thang quân sự ở Ukraine. Nga là nhà cung ứng khí đốt lớn nhất cho EU. Ảnh: Bloomberg Trao đổi với tờ Financial Times (FT), giới chức ngoại giao cho biết Liên minh châu Âu (EU)...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tổng thống Zelensky chơi 'tất tay' với Nga ?09:59

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Mỹ cảnh báo quân đội Triều Tiên đang 'thiện chiến' hơn nhờ chiến đấu với Nga14:04

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Rộ tin Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, thả con tin tại Gaza08:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Quan chức hàng không Hàn Quốc tự tử sau vụ tai nạn máy bay Jeju Air

17:23:23 22/01/2025

Quyết định được đưa ra sau khi xem xét các cấu trúc chứa ăng-ten hướng dẫn hạ cánh tại các sân bay trên khắp cả nước, được gọi là Hệ thống hạ cánh bằng thiết bị (ILS).

Ông Putin và ông Tập Cận Bình vừa điện đàm, họ nói gì?

17:12:09 22/01/2025

Tại buổi điện đàm, ông Putin cảm ơn sự ủng hộ của ông Tập cho Nga trong vai trò chủ tịch khối các nền kinh tế mới nổi (BRICS).

Trung Quốc, Đức phản ứng sau khi ông Trump ký sắc lệnh rút khỏi WHO

16:46:37 22/01/2025

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng như Bộ Y tế Đức đã có phản ứng về việc Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20.1 ký sắc lệnh rút Mỹ khỏi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Ukraine không đối phó được tên lửa Oreshnik của Nga

16:36:00 22/01/2025

The Kyiv Independent dẫn lời ông Syrskyi mô tả tên lửa Oreshnik mới của Nga là mối đe dọa mà hiện tại chỉ một số ít hệ thống phòng không trên thế giới có thể đánh chặn được , đồng thời thừa nhận Ukraine chưa sở hữu vũ khí nào như vậy.

Thủ tướng Campuchia lên tiếng về vụ cựu nghị sĩ đối lập bị bắn chết

16:32:05 22/01/2025

Thủ tướng Campuchia Hun Manet đã có bình luận chính thức đầu tiên về vụ cựu nghị sĩ đối lập Lim Kimya bị bắn chết ở Thái Lan.

Ông Trump khoe bức thư được ông Biden gửi lại

16:29:42 22/01/2025

Đài Fox News ngày 20.1 đưa tin khi đang ký một loạt sắc lệnh hành pháp tại Phòng Bầu dục ở Nhà Trắng, ông Trump đã phát hiện bức thư được người tiền nhiệm để lại

Nước mắt đoàn tụ ngày Hamas - Israel ngừng bắn

12:59:44 22/01/2025

Israel và lực lượng Hamas ở Dải Gaza hoàn tất đợt trao trả con tin và tù nhân đầu tiên trong giai đoạn 1 của thỏa thuận ngừng bắn.

5 loại quả tốt cho người bị máu nhiễm mỡ

10:54:02 22/01/2025

Sơn tra chủ yếu chứa crataegic acid, citric acid, lipolytic acid, vitamin C, flavonoids, carbohydrates và proteins. Chúng có tác dụng giãn mạch, cải thiện vi tuần hoàn, hạ huyết áp, làm tăng quá trình bài tiết cholesterol từ đó làm giảm...

Mỹ phê chuẩn ngoại trưởng mới ngay sau khi ông Trump nhậm chức

08:41:59 22/01/2025

Thượng viện Mỹ phê chuẩn Ngoại trưởng Marco Rubio, người có quan điểm cứng rắn với Trung Quốc và các nước châu Mỹ La tinh.

Ông Trump ân xá 1.500 người trong vụ bạo loạn Điện Capitol

08:34:30 22/01/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20.1 đã ký lệnh ân xá cho khoảng 1.500 người tham gia vụ bạo loạn ngày 6.1.2021 tại Điện Capitol.

Những vấn đề nóng không được ông Trump nhắc đến trong diễn văn nhậm chức

08:29:46 22/01/2025

Xung đột tại Ukraine, thuế quan và quyền phá thai nằm trong số những vấn đề không được Tổng thống Mỹ Donald Trump nhắc đến trong bài phát biểu nhậm chức ngày 20.1.

Ông Trump ký sắc lệnh rút Mỹ khỏi Tổ chức Y tế thế giới

08:02:31 22/01/2025

Hãng AFP ngày 21.1 đưa tin Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh hành pháp chỉ đạo Mỹ rút khỏi Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tổ chức mà ông nhiều lần chỉ trích về việc đối phó đại dịch Covid-19.