Châu Âu chuẩn bị cho một nước Đức ‘mới’

Vũ Thanh14:00 23/02/2025

Trước thềm cuộc bầu cử tại Đức, châu Âu đang dõi theo từng diễn biến với kỳ vọng về một “nước Đức mới”.

Thủ tướng Đức Olaf Scholz trong cuộc họp báo tại Berlin. Ảnh: Kyodo/TTXVN

Theo trang tin châu Âu Euractiv.com, trước thềm cuộc bầu cử diễn ra ở Đức vào ngày 23/2, các nhà ngoại giao từ khắp lục địa đang âm thầm theo dõi từng diễn biến tại nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Họ xuất hiện tại các sự kiện vận động, từ hội nghị của đảng Dân chủ Xã hội (SPD) đến các cuộc gặp gỡ của đảng Xanh, với hy vọng nắm bắt được hướng đi tương lai của Berlin.

Đức và trách nhiệm với châu Âu

“ Thế giới không ngừng quay vì mọi thứ đang diễn ra ở Mỹ, 100 ngày đầu tiên của Tổng thống Trump, và thậm chí cả châu Âu. Châu Âu cần có một người để hợp tác ở Đức”, một nhà ngoại giao châu Âu chia sẻ với Euractiv.

Đối với các nước láng giềng, điểm đáng mừng là tất cả bốn đảng lớn của Đức đều đang vận động với những tầm nhìn riêng về vai trò của nước này trong Liên minh châu Âu (EU). Điều này cho thấy các chính trị gia Đức nhận thức rõ trách nhiệm của họ đối với châu lục.

Ba năm qua đán.h dấu sự thay đổi đáng kể trong vị thế của Đức. Từ vai trò được cho là “dẫn đầu thế giới tự do” dưới thời Angela Merkel, nước này đã dần suy giảm vai trò của Berlin tại Brussels. Kết quả cuộc bầu cử ngày 23/2 có nhiều khả năng xảy ra nhất là chứng kiến Berlin đóng vai trò mạnh mẽ hơn trên trường châu Âu.

Johannes Lindner, Giám đốc Trung tâm Jacques Delors, nhận định các vấn đề châu Âu đang được chú ý nhiều hơn, đặc biệt sau động thái của Tổng thống Mỹ Donald Trump về Ukraine và thuế quan, cùng với tranh luận về di cư bất hợp pháp và kiểm soát biên giới.

Video đang HOT

Trong bối cảnh đó, 4 kịch bản khác nhau đang được các ứng cử viên hàng đầu đề xuất: Ông Robert Habeck của đảng Xanh ủng hộ lãnh đạo theo chủ nghĩa liên bang, sẵn sàng chia sẻ nguồn lực của Đức với châu Âu, bao gồm việc chấp nhận nợ chung.

Về phần mình Friedrich Merz, cựu Nghị sĩ châu Âu, hứa hẹn phong cách lãnh đạo mới, toàn châu Âu nhưng vẫn bảo vệ lợi ích quốc gia. Trong khi Thủ tướng đương nhiệm Olaf Scholz ủng hộ duy trì nguyên trạng, với EU không được đặt ở vị trí trung tâm, Alice Weidel của đảng AfD cực hữu đề xuất đưa Đức rời khỏi EU và khu vực đồng Euro.

Theo cuộc thăm dò gần đây của YouGov, như thường lệ, EU nằm ở vị trí thấp trong danh sách các vấn đề cấp bách nhất đối với cử tri Đức, khi chỉ có 1% coi đây là vấn đề ưu tiên. Tuy nhiên, cuộc khảo sát của Phong trào châu Âu tại Đức (EBD) cho thấy đa số ủng hộ tư cách thành viên EU và mong muốn khối này tăng cường hoạt động trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh biên giới và khả năng cạnh tranh.

Veronika Wand-Danielson, Đại sứ Thụy Điển tại Berlin, bày tỏ sự lạc quan khi thấy “những bên chủ chốt ở Đức đang ưu tiên những vấn đề đúng đắn, chẳng hạn như an ninh và khả năng cạnh tranh”. Tuy nhiên, thành công của bất kỳ chính phủ mới nào cũng sẽ phụ thuộc vào khả năng thành lập liên minh ổn định trong nước và phối hợp hiệu quả với các đồng minh EU.

Khủng hoảng chính trị Đức và tác động lan toả với châu Âu

Sự kiện chính phủ liên minh dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Olaf Scholz sụp đổ đã tạo ra những tác động sâu rộng, ảnh hưởng đến không chỉ nền chính trị trong nước mà còn cả các mối quan hệ quốc tế và sự ổn định của Liên minh châu Âu (EU).

Thủ tướng Đức Olaf Scholz (ngoài cùng bên phải) tại một phiên họp Quốc hội ở Berlin. Ảnh: Reuters/TTXVN

Chính trường Đức chao đảo

Trong những ngày gần đây, chính trường Đức chứng kiến những biến động sâu sắc khi liên minh cầm quyền bao gồm ba đảng - SPD (đảng Dân chủ Xã hội), Greens (đảng Xanh) và FDP (đảng Dân chủ Tự do) - đã tan rã do những bất đồng không thể hòa giải. Thủ tướng Olaf Scholz, người điều hành chính phủ, đã phải đối mặt với thách thức lớn nhất trong sự nghiệp chính trị khi liên minh này nhanh chóng rơi vào bế tắc.

Nguyên nhân sâu xa của khủng hoảng bắt nguồn từ các mâu thuẫn chính sách. Trong khi SPD tập trung vào các chính sách phúc lợi xã hội, FDP lại ưu tiên hiệu quả tài chính, còn đảng Xanh lại dồn trọng tâm vào các vấn đề môi trường. Điểm nóng chính là tranh cãi về ngân sách: SPD và đảng Xanh muốn nới lỏng các quy tắc nợ để hỗ trợ Ukraine và các dự án cơ sở hạ tầng, trong khi FDP kiên quyết muốn giảm nợ quốc gia. Kết quả là mô hình hợp tác chính trị từng được xem như biểu tượng ổn định này lại sụp đổ. Khi Thủ tướng Olaf Scholz bãi nhiệm Bộ trưởng Bộ Tài chính do bất đồng quan điểm về quản trị ngân sách, dẫn tới FDP rút khỏi liên minh vào tháng 11/2024, từ đó chính thức kết thúc giai đoạn hợp tác 3 bên trong chính phủ.

Bước ngoặt chính trị đã diễn ra vào ngày 16/12 vừa qua khi Quốc hội Đức bỏ phiếu tín nhiệm Thủ tướng Olaf Scholz. Trong cuộc bỏ phiếu, Thủ tướng Scholz chỉ nhận được 207 phiếu ủng hộ, 394 phiếu chống và 116 phiếu trắng. Kết quả này buộc Thủ tướng Scholz phải yêu cầu Tổng thống Frank-Walter Steinmeier giải tán Quốc hội và tổ chức bầu cử sớm vào tháng 2/2025.

Bối cảnh khủng hoảng chính trị Đức chịu tác động của những thách thức kinh tế nghiêm trọng. GDP của Đức trong quý III/2024 đã giảm 0,3% so với cùng kỳ năm ngoái, đán.h dấu xu hướng suy thoái kéo dài. Lạm phát tăng cao, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng và lương thực, gây áp lực lớn lên các hộ gia đình. Theo chuyên gia Christian Muller tại Viện Nghiên cứu Chính sách Đức, tâm lý bất mãn của công chúng đã đạt đến đỉnh điểm.

Bức tranh tiếp theo

Sau khi Thủ tướng Đức Olaf Scholz thất bại trong cuộc bỏ phiếu tín nhiệm tại Quốc hội, Chính phủ Đức chính thức tan rã, đán.h dấu một trong những khủng hoảng lớn nhất trong lịch sử chính trị hiện đại của nước này. Kết quả là, Đức buộc phải tổ chức bầu cử sớm 7 tháng.

Bối cảnh chính trị hiện tại cho thấy có thay đổi lớn đang diễn ra. Theo các cuộc thăm dò ý kiến, Liên minh Dân chủ/Xã hội cơ đốc giáo (CDU/CSU) đang dẫn đầu với tỷ lệ ủng hộ 32%, trong khi SPD của ông Scholz chỉ đạt 16%, một con số khá thấp so với kỳ vọng. Tiếp theo là đảng Xanh với 12% và FDP là 5%. Đáng chú ý, đảng cánh hữu Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD) hiện có tỷ lệ ủng hộ 19%, trở thành đảng lớn thứ hai tại Đức.

Những vấn đề then chốt trong cuộc bầu cử sắp tới bao gồm tình trạng kinh tế ảm đạm và vấn đề nhập cư. Ngân hàng Trung ương Đức đã điều chỉnh giảm dự báo tăng trưởng chỉ còn 0,2%, cho rằng nền kinh tế Đức sẽ trì trệ trong nửa đầu năm 2025. Ngành công nghiệp ô tô - một trụ cột quan trọng của nền kinh tế - đang phải đối mặt với những thách thức lớn khi các công ty như Volkswagen phải sa thải nhân viên và đóng cửa nhà máy. Vấn đề nhập cư cũng trở thành điểm nóng tranh luận. Thủ tướng Scholz đã thực hiện các biện pháp kiểm soát biên giới nhằm thu hút những cử tri có xu hướng chuyển sang AfD.

Trong bối cảnh này, các ứng cử viên hàng đầu cho vị trí thủ tướng đang đưa ra những tuyên bố đáng chú ý. Ông Friedrich Merz, lãnh đạo CDU, người được dự báo sẽ trở thành thủ tướng tiếp theo, cam kết thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bằng cách cắt giảm thủ tục hành chính và hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Ông Merz cũng đề xuất cung cấp tên lửa tầm xa Taurus cho Ukraine, đán.h dấu khác biệt rõ rệt với ông Scholz.

Về phần mình, bà Alice Weidel của đảng AfD tập trung vào vấn đề kiểm soát nhập cư, hứa hẹn sẽ giảm mạnh số lượng người nhập cư nếu đắc cử. Tuy nhiên, khi các đảng chính thống từ chối liên minh cùng AfD, khả năng bà trở thành thủ tướng là rất thấp. Bà Sahra Wagenknecht, lãnh đạo Liên minh Cánh tả mới thành lập, lại chú trọng tới các chính sách xã hội, đặc biệt là cải thiện điều kiện sống cho tầng lớp lao động. Dù đảng của bà còn non trẻ, nhưng sức hút cá nhân có thể giúp bà định hình lại chính trị Đức. Trong khi đó, ông Robert Habeck của đảng Xanh kêu gọi tăng chi tiêu quốc phòng và cải cách nhập cư, đồng thời nhấn mạnh vai trò của Đức trong giải quyết biến đổi khí hậu.

Sau cuộc bầu cử, thành lập chính phủ cũng sẽ là một thách thức lớn. CDU/CSU khó có thể giành được đa số tuyệt đối, do đó sẽ phải tìm kiếm các đối tác liên minh. Các kịch bản khả dĩ bao gồm hợp tác với SPD - đối tác cũ thời Thủ tướng Angela Merkel, hoặc với đảng Xanh, mặc dù có thể gặp phải những xung đột về nguyên tắc chính sách.

Thủ tướng Đức Olaf Scholz (phải) và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Kiev. Ảnh: Getty Images/TTXVN

Tác động với Đức và lan toả sang châu Âu

Có thể thấy nền dân chủ lâu đời nhất châu Âu đang trải qua một giai đoạn bất ổn chính trị nghiêm trọng.

Trong nội bộ nước Đức, tình hình còn phức tạp hơn nữa khi sự ủng hộ ngày càng tăng đối với đảng cánh hữu AfD, đảng có thể định hình lại bối cảnh chính trị của Đức. Trong tương lai, các đảng truyền thống có thể phải đối mặt với những thách thức chưa từng có trong việc thành lập các liên minh ổn định với những tác động tiêu cực đối với cường quốc kinh tế Đức vốn đang gặp khó khăn. Như chuyên gia Amy Webb, nhà sáng lập Future Today Institute, tổ chức tư vấn chiến lược cho các doanh nghiệp Đức, nhận định: "Chính trị được xem như là bàn đạp cho ổn định kinh tế, nhưng tại Đức, nó lại trở thành một điểm yếu".

Trên thực tế, những diễn biến chính trị đang gây áp lực nặng nề lên nền kinh tế Đức. Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), dự báo tăng trưởng kinh tế của Đức chỉ đạt 0,7% trong năm 2024 - mức thấp nhất trong nhóm G7. OECD cảnh báo rằng tình trạng bất ổn hiện nay có thể gây suy giảm niềm tin nhà đầu tư và kéo theo tác động lâu dài đến khu vực. OECD, cơ quan chuyên tư vấn cho các quốc gia công nghiệp về các vấn đề chính sách, kỳ vọng nền kinh tế Đức sẽ tăng trưởng 0,7% vào năm tới, giảm so với dự báo trước đó là 1,1%. Về phần mình, Christian Kullmann, Giám đốc điều hành tập đoàn hóa chất Evonik Industries, cảnh báo rằng bất ổn hiện tại đang làm suy yếu ngành công nghiệp và có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng với Đức.

Nhưng bất ổn tại Đức không chỉ dừng lại ở phạm vi quốc gia mà còn lan rộng sang châu Âu. Trong EU, khủng hoảng chính trị đang làm suy yếu vị thế của Đức một cách đáng kể.

Tiến sĩ Jana Puglierin, học giả chính sách cấp cao tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại châu Âu, nhận định rằng nếu các cuộc đàm phán liên minh kéo dài mà không có giải pháp hiệu quả, nước Đức có thể rơi vào tình trạng bế tắc chính trị kéo dài. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến nội bộ nước Đức mà còn gây tác động trong toàn bộ cơ cấu chính trị của EU. Đáng chú ý, khủng hoảng chính trị tại Đức diễn ra trong bối cảnh Pháp cũng trải qua tình trạng chính trị không ổn định. Điều này cũng đang làm dấy lên lo ngại về khả năng lãnh đạo của EU.

Tóm lại, Đức, nền kinh tế lớn nhất châu Âu, đang đối mặt với một giai đoạn bất ổn chính trị và kinh tế đáng chú ý. Với cuộc bầu cử được ấn định vào ngày 23/2 năm tới, các động thái tiếp theo không chỉ định hình tương lai nước Đức mà còn ảnh hưởng sâu rộng tới khu vực châu Âu.

Chính phủ Đức sụp đổ: Cú sốc chính trị đ.e dọ.a tương lai châu Âu Thủ tướng Olaf Scholz đã thất bại trong cuộc bỏ phiếu tín nhiệm, làm sâu sắc thêm tình trạng hỗn loạn chính trị tại một trong những nền kinh tế hùng mạnh nhất "lục địa già". Thủ tướng Chính phủ Liên bang Đức Olaf Scholz trong phiên điều trần tại Quốc hội ở Berlin, ngày 13/3/2024. Ảnh: THX/TTXVN Khủng hoảng chính trị tại...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: ngã tổng thống mỹ nền kinh tế ukraine di cư liên minh châu âu donald trump khủng hoảng chính trị chính trị đức chính trị châu âu thủ tướng olaf scholz chính phủ đức sụp đổ bầu cử đức 2025 quan hệ đức-pháp

Xem thêm Share

Xem nhiều

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Ông Trump bất ngờ nặng lời về ông Zelensky, nhiều bên bị sốc08:41

Lãnh đạo Mỹ - Ukraine khẩu chiến kịch liệt08:41

Campuchia bàn biện pháp giải quyết tác động từ dự án kênh đào Phù Nam-Techo09:30

Tổng thống Zelensky nói về khoáng sản của Ukraine sau phát biểu của ông Trump08:29

Sau khi được thả từ Gaza, 5 con tin người Thái Lan nhận được tiề.n, lương tháng08:59

Sau luật cấm thịt chó, hàng trăm trang trại nuôi thịt ở Hàn Quốc đóng cửa02:22

Trung Quốc phát hiện được chiến đấu cơ tàng hình F-35 từ xa 2.000 km?03:50

Căng thẳng Gaza dâng cao trở lại09:18

Tổng thống Putin lần đầu nói chuyện với lãnh đạo mới của Syria09:12

Khỉ trộm đồ du khách và thất vọng khi phát hiện thứ bên trong01:47

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Một công nhân bị thương khi ngọn lửa bùng cháy dữ dội tại trung tâm tái chế

19:55:06 23/02/2025

Một nạ.n nhâ.n được cho là công nhân tại nhà máy đã được đưa đến bệnh viện để điều trị ngạt khói và bỏng. Trong quá trình xảy ra sự cố, người dùng thiết bị di động đã nhận được cảnh báo qua tin nhắn khuyên họ tránh xa khu vực này.

Đến Hokuriku khám phá nghề thủ công truyền thống cổ xưa của Nhật Bản

19:48:39 23/02/2025

Các nghệ nhân của Fukui dựa trên truyền thống hàng thế kỷ làm lưỡi dao, đồ mộc, đồ sơn mài, đồ gốm và giấy, để đưa ngành nghề truyền thống địa phương trở thành một đặc trưng văn hóa nổi tiếng của Nhật Bản.

Đặc sắc Lễ hội Voi Sayaboury

19:37:31 23/02/2025

Chị Chleo Maupome, du khách từ Pháp, cho biết đây là lần đầu tiên chị đến với lễ hội và đặc biệt thích thú các màn trình diễn ngộ nghĩnh của những chú voi.

'Ông Trump rất thất vọng về ông Zelensky, muốn Ukraine thỏa thuận khoáng sản 500 tỉ USD'

19:35:46 23/02/2025

Nhà Trắng kêu gọi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngừng ch.ỉ tríc.h Tổng thống Donald Trump, mà hãy ký kết thỏa thuận khoáng sản trị giá 500 tỉ USD.

Châu Âu vẫn chia rẽ về giải pháp hòa bình cho Ukraine

19:32:37 23/02/2025

Thông báo của Văn phòng Thủ tướng Anh cho biết ông Starmer và Chủ tịch EC nhất trí rằng châu Âu cần đẩy mạnh các biện pháp cũng như thể hiện trách nhiệm vì lợi ích an ninh chung của châu lục.

Nhân vật gây tranh luận nảy lửa chính thức trở thành giám đốc FBI

19:28:56 23/02/2025

Việc ông Patel (45 tuổ.i) được ông Trump làm giám đốc FBI đã gây ra sự phản đối dữ dội từ đảng Dân chủ, nhưng cuối vẫn được Thượng viện Mỹ (do đảng Cộng hòa kiểm soát) chấp thuận với tỷ lệ bỏ phiếu 51-49.

Nga tấ.n côn.g Ukraine bằng số lượng UAV nhiều kỷ lục

19:18:43 23/02/2025

Trong một bài đăng trên Telegram, Cơ quan Dịch vụ Khẩn cấp Nhà nước Ukraine cho biết các cuộc tấ.n côn.g đã gây ra thiệt hại đáng kể tại nhiều địa điểm.

Quân đội Israel tiến hành chiến dịch rầm rộ sau khi loạt xe buýt bị đán.h bom

19:16:47 23/02/2025

Nhiều xe buýt bị đặt chất nổ, đán.h bom tại 2 thành phố Bat Yam và Holon ở Israel, khiến Thủ tướng Benjamin Netanyahu chỉ đạo quân đội tiến hành chiến dịch truy quét khủn.g b.ố.

Nga thông tin về giai đoạn hai đàm phán với Mỹ

19:14:50 23/02/2025

Moskva và Washington ngày 18/2 đã tổ chức cuộc đàm phán cấp cao đầu tiên ở Riyadh về việc chấm dứt cuộc xung đột kéo dài gần 3 năm ở Ukraine, với mục tiêu khôi phục quan hệ và chuẩn bị kết thúc cuộc xung đột này.

Tổng thống Nga tuyên bố tăng cường năng lực quân sự

19:09:38 23/02/2025

Nhà lãnh đạo Nga cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải trang bị cho quân đội những công nghệ tiên tiến. Ông khẳng định Chính phủ Nga sẽ tiếp tục cung cấp cho lực lượng vũ trang những mẫu xe hiện đại mới.

Nhiều diễn biến về an ninh ở Nam Thái Bình Dương

19:05:05 23/02/2025

Bộ trưởng Quốc phòng Úc Richard Marles ngày 20.2 cho hay nước này và Papua New Guinea sẽ đối thoại về hiệp ước phòng thủ toàn diện song phương.

Các nhà lập pháp Mỹ yêu cầu NASA minh bạch hơn về Bộ Hiệu quả Chính phủ

19:03:10 23/02/2025

Trong một bức thư gửi quyền Giám đốc NASA Janet Petro vào ngày 21/2, các nhà lập pháp ch.ỉ tríc.h cơ quan này vì không cung cấp đầy đủ thông tin về đại diện DOGE đang làm việc tại NASA, cũng như các biện pháp phòng tránh xung đột lợi ích.